1 Kii̱ꞌ sa̱kanꞌ ndii, xkaꞌndíá Jesús kuaꞌa̱n a̱ i̱i̱n xaanꞌ miiꞌ yoo trigo kivi̱ꞌ sábado, ña̱ xina̱ndiee̱ꞌ ne̱ yivi̱ꞌ, te̱ ni̱ xa̱ꞌaꞌ xiꞌí te̱ nda̱ꞌaꞌ xaꞌa̱ꞌ a̱ so̱ko̱, sa̱kanꞌ na tuꞌunꞌ ra̱ yo̱koꞌ trigo ja̱a̱nꞌ, te̱ xaxi̱ꞌ ra̱ a̱ kuaꞌa̱n ra̱. 2 Kii̱ꞌ ni̱ xi̱ni̱ te̱ fariseo ña̱ xaaꞌ ra̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ ndii, ni̱ kaꞌa̱n ra̱ xiinꞌ Jesús ndii:

―Ko̱to̱ u̱nꞌ, ¿ndichun na xaaꞌ te̱ nda̱ꞌaꞌ xaꞌa̱ꞌ u̱nꞌ ña̱ xätaꞌa̱n sa̱a̱ e̱ꞌ kivi̱ꞌ sábado, ña̱ xina̱ndiee̱ꞌ e̱ꞌ? ―ni̱ kachi̱ ra̱.

3 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n Jesús xiinꞌ te̱ fariseo ja̱a̱nꞌ ndii:

―¿Ñáá tïa̱ꞌan ka̱ꞌvi̱ ndo̱ꞌ tu̱tu̱ Ndiosí miiꞌ kaꞌán a̱ xaꞌa̱ꞌ ña̱ ni̱ xa̱a̱ David xta̱ꞌanꞌ kii̱ꞌ ni̱ xiꞌi̱ ra̱ so̱ko̱ xiinꞌ te̱ ndiakaꞌ taꞌanꞌ xiinꞌ ra̱? 4 Sa̱kanꞌ ña̱ ni̱ xkaꞌndi̱a̱ ra̱ ti̱xi̱n vi̱ꞌe̱ Ndiosí, te̱ ni̱ xi̱xi̱ ra̱ xita̱ꞌ va̱ꞌa̱ su̱ꞌu̱n, tee̱ꞌ ndee xätaꞌa̱n ku̱xi̱ ra̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ, ni̱ nde̱e̱ te̱ ndiakaꞌ taꞌanꞌ xiinꞌ ra̱ ja̱a̱nꞌ, sa̱kanꞌ ña̱ sutu̱ kui̱ti̱ꞌ xataꞌa̱n ku̱xi̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ. 5 Uun, ¿ñáá tïa̱ꞌan ka̱ꞌvi̱ ndo̱ꞌ tu̱ꞌu̱n nde̱iꞌ Ndiosí ña̱ xaꞌnú tu̱ sutu̱ kivi̱ꞌ sábado, ña̱ xina̱ndiee̱ꞌ e̱ꞌ, xaꞌa̱ꞌ chu̱u̱n ña̱ xaaꞌ ra̱ ti̱xi̱n yu̱kunꞌ kaꞌnuꞌ? Te̱ süu̱ꞌ kua̱chi̱ nduuꞌ a̱ nuu̱ꞌ ra̱. 6 Ndisu̱ kaꞌán i̱ xiinꞌ ndo̱ꞌ ña̱ yuꞌu̱, te̱ iinꞌ nuu̱ꞌ ndo̱ꞌ yoꞌoꞌ, nduuꞌ te̱ kaꞌnuꞌ ka̱ te̱ sa̱kanꞌ yu̱kunꞌ ja̱a̱nꞌ. 7 Kündani̱ ndo̱ꞌ ña̱ kaꞌán tu̱tu̱ Ndiosí miiꞌ kaꞌán a̱ ndii: “Küní i̱ ña̱ na̱soko̱ꞌ ndo̱ꞌ ña̱ꞌa̱ kui̱ti̱ꞌ nuu̱ꞌ i̱, süu̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii kuní tu̱ i̱ ña̱ ku̱vi̱ta i̱ni̱ ndo̱ꞌ xaꞌa̱ꞌ ne̱ yivi̱ꞌ.” Naaꞌ ni̱ kundani̱ ndo̱ꞌ ña̱ ja̱a̱nꞌ ndii, kä̱tunꞌ ndo̱ꞌ ne̱ kö̱o̱ꞌ kua̱chi̱ kumiꞌ. 8 Sa̱kanꞌ ña̱ yuꞌu̱, ña̱ nduuꞌ tu̱ te̱ yivi̱ꞌ ndii, kumiꞌ i̱ ndi̱e̱e̱ꞌ xaꞌa̱ꞌ kivi̱ꞌ sábado, ña̱ xina̱ndiee̱ꞌ e̱ꞌ ―ni̱ kachi̱ a̱ xiinꞌ ra̱.

9 Kuaꞌa̱n Jesús i̱kanꞌ xiinꞌ te̱ nda̱ꞌaꞌ xaꞌa̱ꞌ a̱, te̱ ni̱ ko̱ꞌni̱ ra̱ vi̱ꞌe̱ miiꞌ nakayá ne̱ ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ. 10 Te̱ kaꞌni̱ i̱i̱n te̱ kuiꞌe nda̱ꞌaꞌ i̱kanꞌ. Te̱ xaꞌa̱ꞌ a̱ ña̱ ni̱ kuni̱ te̱ fariseo ja̱a̱nꞌ ti̱i̱n kua̱chi̱ ra̱ Jesús ndii, ni̱ nda̱tuꞌu̱nꞌ ña̱ꞌaꞌ ra̱ kaꞌán ra̱ ndii:

―Kaꞌa̱n u̱nꞌ xiinꞌ ndu̱, ¿ñáá taxiꞌ tu̱ꞌu̱n nde̱iꞌ Ndiosí ña̱ sa̱ndaꞌa e̱ꞌ ne̱ kuni ku̱vi̱ kivi̱ꞌ sábado, ña̱ xina̱ndiee̱ꞌ e̱ꞌ? ―ni̱ kachi̱ ra̱.

11 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n Jesús xiinꞌ ra̱ ndii:

―Naaꞌ i̱i̱n ndoꞌó kumiꞌ i̱i̱n mbe̱e̱, te̱ na̱ma̱ riꞌ yavi̱ i̱i̱n kivi̱ꞌ sábado, ña̱ xina̱ndiee̱ꞌ e̱ꞌ ndii, ¿ñáá tï̱i̱n ndo̱ꞌ riꞌ, te̱ xta̱ꞌniꞌ ndo̱ꞌ riꞌ i̱kanꞌ? 12 Kachi̱ ka̱ e̱ꞌ ne̱ yivi̱ꞌ ndii, ndiaa yaꞌviꞌ ka̱ ne̱ ja̱a̱nꞌ te̱ sa̱kanꞌ i̱i̱n mbe̱e̱. Sa̱kanꞌ na kuiiꞌ taxiꞌ tu̱ꞌu̱n nde̱iꞌ Ndiosí ña̱ sa̱a̱ e̱ꞌ ña̱ va̱ꞌa̱ xaꞌa̱ꞌ ne̱ yivi̱ꞌ kivi̱ꞌ sábado, ña̱ xina̱ndiee̱ꞌ e̱ꞌ ―ni̱ kachi̱ a̱.

13 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n a̱ xiinꞌ te̱ kuiꞌe nda̱ꞌaꞌ ja̱a̱nꞌ ndii:

―Sa̱na̱kaá u̱nꞌ nda̱ꞌaꞌ u̱nꞌ ―ni̱ kachi̱ a̱.

Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ sa̱na̱kaá ra̱ nda̱ꞌaꞌ ra̱, te̱ ni̱ nda̱ꞌa̱ a̱ nde̱e̱ naa kaaꞌ i̱nga̱ a̱. 14 Ni̱ ki̱e̱e̱ so̱ꞌo̱ te̱ fariseo ja̱a̱nꞌ i̱kanꞌ, te̱ ni̱ xa̱ꞌaꞌ ndatuꞌunꞌ tuní ra̱ sa̱a̱ ku̱vi̱ ka̱ꞌni̱ꞌ ra̱ Jesús.

15 Te̱ kii̱ꞌ ni̱ xi̱ni̱ Jesús ña̱ ja̱a̱nꞌ ndii, ni̱ ke̱ta̱ a̱ i̱kanꞌ, te̱ kuaꞌa̱ꞌ va̱ ne̱ yivi̱ꞌ ni̱ ndiku̱n xata̱ꞌ a̱ kuaꞌa̱n ni̱a̱, te̱ ni̱ sa̱ndaꞌa a̱ sa̱kuuꞌ ne̱ kuni ku̱vi̱. 16 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n ndi̱e̱eꞌ a̱ xiinꞌ ne̱ ja̱a̱nꞌ ña̱ käꞌa̱n ni̱a̱ xiinꞌ nde̱e̱ i̱i̱n ne̱ yivi̱ꞌ yo̱o̱ nduuꞌ a̱. 17 Ni̱ kaꞌa̱n a̱ sa̱kanꞌ te̱ xinu̱ tu̱ꞌu̱n Ndiosí ña̱ ni̱ kaꞌa̱n tiakú Isaías xta̱ꞌanꞌ kii̱ꞌ kaꞌa̱n ra̱ ndii:

22 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ ki̱xi̱n ndi̱a̱ka̱ ne̱ yivi̱ꞌ i̱i̱n te̱ naá ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱ nimá nuu̱ꞌ Jesús. Te̱ ja̱a̱nꞌ ndii, te̱ iꞌinꞌ nduuꞌ ra̱, te̱ kuiꞌe tu̱ ndu̱chiꞌ nuu̱ꞌ ra̱. Te̱ ni̱ sa̱ndaꞌa ña̱ꞌaꞌ a̱, te̱ ni̱ na̱kaꞌa̱n tu̱ku̱u̱ ra̱, te̱ ni̱ na̱tuvi̱ tu̱ ndu̱chiꞌ nuu̱ꞌ ra̱. 23 Te̱ sa̱kuuꞌ ne̱ yivi̱ꞌ kuaꞌa̱ꞌ yaꞌa̱, ne̱ yoo i̱kanꞌ ndii, ni̱ na̱nda̱ni̱ va̱ ni̱a̱ kaꞌán xiinꞌ taꞌanꞌ ni̱a̱ ndii:

―Tee̱ꞌ te̱ kaa̱ꞌ tu̱ nduuꞌ ña̱ tianu̱ꞌ Ndiosí sa̱kakú yooꞌ, ña̱ nduuꞌ si̱a̱niꞌ xikaꞌ David ni̱ ―ni̱ kachi̱ ni̱a̱.

24 Kii̱ꞌ ni̱ xi̱ni̱ so̱ꞌo̱ te̱ fariseo ña̱ kaꞌán ne̱ yivi̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii, ni̱ kaꞌa̱n ra̱ ndii:

―Xiinꞌ ndi̱e̱e̱ꞌ Beelzebú tava̱ꞌ te̱ kaa̱ꞌ ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱ nimá ne̱ yivi̱ꞌ ―ni̱ kachi̱ ra̱.

25 Ndisu̱ Jesús ndii, ni̱ xi̱ni̱ a̱ sa̱a̱ xanini te̱ ja̱a̱nꞌ, te̱ ni̱ kaꞌa̱n a̱ ndii:

―Naaꞌ na̱taꞌvi̱ꞌ ne̱ yivi̱ꞌ, ne̱ ndieeꞌ i̱i̱n ñu̱u̱ kaꞌnuꞌ kuuꞌ nu̱uꞌ, te̱ ku̱ntaꞌanꞌ ni̱a̱ ndii, ndo̱ñuꞌuꞌ ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ. Te̱ naaꞌ na̱taꞌvi̱ꞌ ne̱ ndieeꞌ i̱i̱n ñu̱u̱ uun ne̱ ndieeꞌ ti̱xi̱n i̱i̱n vi̱ꞌe̱, te̱ ku̱ntaꞌanꞌ ni̱a̱ ndii, nduxi̱n tu̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ. 26 Te̱ niiꞌ sa̱kanꞌ nduuꞌ tu̱ a̱ naaꞌ ku̱ntaꞌanꞌ ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱ kuuꞌ nu̱uꞌ xiinꞌ nda̱ꞌaꞌ xaꞌa̱ꞌ a̱, te̱ na̱ta̱ꞌviꞌ taꞌanꞌ a̱ ndii, sa̱ndo̱ñuꞌuꞌ xiinꞌ miiꞌ mi̱iꞌ a̱. 27 Naaꞌ ndi̱xa̱ xna̱ꞌa̱ ña̱ xiinꞌ ndi̱e̱e̱ꞌ Beelzebú tava̱ꞌ i̱ ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱ ña̱ ñuꞌuꞌ nimá ne̱ yivi̱ꞌ ndii, ¿yo̱o̱ taxiꞌ ndi̱e̱e̱ꞌ te̱ nduuꞌ kuenta ndoꞌó te̱ tava̱ꞌ ra̱ ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱ ja̱a̱nꞌ nimá ne̱ yivi̱ꞌ? Sa̱kanꞌ na kuiiꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ niaꞌá ña̱ süu̱ꞌ ña̱ nda̱ku nduuꞌ ña̱ kaꞌán ndo̱ꞌ xaꞌa̱ꞌ i̱.

28 ’Ndisu̱ naaꞌ tava̱ꞌ i̱ ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱ ja̱a̱nꞌ xiinꞌ ña̱ ndi̱e̱e̱ꞌ Espíritu Ndiosí ndii, xiinꞌ ña̱ ja̱a̱nꞌ niaꞌá i̱ ña̱ xa̱ ni̱ xa̱ꞌaꞌ xna̱ꞌa̱ Ndiosí xaꞌndia chuunꞌ a̱ te̱i̱n ndo̱ꞌ. 29 Sa̱kanꞌ ña̱, ¿sa̱a̱ ku̱vi̱ kiꞌvi̱ i̱i̱n ne̱ yivi̱ꞌ te̱ sa̱kuiꞌnaꞌ ni̱a̱ vi̱ꞌe̱ i̱i̱n te̱ ndi̱e̱eꞌ va̱ naaꞌ sä̱tiín ña̱ꞌaꞌ ni̱a̱ ña̱ nu̱uꞌ? Te̱ sa̱kanꞌ vi̱ꞌ ku̱vi̱ kiꞌvi̱ ni̱a̱ vi̱ꞌe̱ ra̱ te̱ sa̱kuiꞌnaꞌ ni̱a̱ ña̱ꞌa̱ ra̱ ja̱a̱nꞌ. 30 Yo̱o̱ ka̱ xächuunꞌ ingaꞌ xiinꞌ yuꞌu̱ ndii, ne̱ ndasiꞌ taꞌanꞌ xiinꞌ i̱ nduuꞌ ni̱a̱, te̱ yo̱o̱ ka̱ chïndieeꞌ taꞌanꞌ xiinꞌ i̱ ndii, ne̱ xikuitaꞌnú nuu̱ꞌ i̱ nduuꞌ ni̱a̱.

31 ’Sa̱kanꞌ na kuiiꞌ kaꞌán i̱ xiinꞌ ndo̱ꞌ ndii, sa̱kuuꞌ nuu̱ꞌ kua̱chi̱ ña̱ xaaꞌ ndee ka̱ ne̱ yivi̱ꞌ xiinꞌ sa̱kuuꞌ nuu̱ꞌ ña̱ kani̱a̱ꞌa ni̱a̱ ndii, ko̱o̱ kaꞌnuꞌ i̱ni̱ Ndiosí xaꞌa̱ꞌ ni̱a̱. Ndisu̱ yo̱o̱ ka̱ kani̱a̱ꞌa xaꞌa̱ꞌ Espíritu Santo ndii, kö̱o̱ꞌ kivi̱ꞌ ko̱o̱ kaꞌnuꞌ i̱ni̱ Ndiosí xaꞌa̱ꞌ ne̱ ja̱a̱nꞌ. 32 Te̱ yo̱o̱ ka̱ kani̱a̱ꞌa xaꞌa̱ꞌ yuꞌu̱, ña̱ nduuꞌ tu̱ te̱ yivi̱ꞌ ndii, ku̱vi̱ ko̱o̱ kaꞌnuꞌ i̱ni̱ Ndiosí xaꞌa̱ꞌ ni̱a̱. Ndisu̱ yo̱o̱ ka̱ kani̱a̱ꞌa xaꞌa̱ꞌ Espíritu Santo ndii, kö̱o̱ꞌ kivi̱ꞌ ko̱o̱ kaꞌnuꞌ i̱ni̱ Ndiosí xaꞌa̱ꞌ ne̱ ja̱a̱nꞌ, ni̱ nde̱e̱ i̱i̱n yivi̱ꞌ yoꞌoꞌ, te̱ ni̱ nde̱e̱ i̱nga̱ i̱i̱n yivi̱ꞌ nuu̱ꞌ kuꞌu̱n e̱ꞌ.

33 ’I̱i̱n tunꞌ ta̱ta̱ va̱ꞌa̱ ndii, nduu̱ꞌ va̱ꞌa̱ kuunꞌ nda̱ꞌaꞌ nu̱ꞌ, te̱ i̱i̱n tunꞌ ta̱ta̱ vä̱ꞌa̱ ndii, nduu̱ꞌ vä̱ꞌa̱ kuunꞌ nda̱ꞌaꞌ nu̱ꞌ. Kua̱chi̱ ndii, xiinꞌ nduu̱ꞌ ña̱ kuunꞌ nda̱ꞌaꞌ nu̱ꞌ xiní e̱ꞌ ndee nuu̱ꞌ tunꞌ ta̱ta̱ nduuꞌ nu̱ꞌ. 34 Ndoꞌó ndii, nde̱e̱ naa siꞌe̱ koo̱ꞌ nduuꞌ ndo̱ꞌ. ¿Sa̱a̱ ku̱vi̱ ki̱e̱e̱ ña̱ va̱ꞌa̱ yu̱ꞌuꞌ ndo̱ꞌ kii̱ꞌ ne̱ ni̱a̱ꞌa nduuꞌ ndo̱ꞌ? Kua̱chi̱ ndii ña̱ ñuꞌuꞌ chituꞌ nimá ne̱ yivi̱ꞌ nduuꞌ ña̱ kaꞌán ni̱a̱. 35 Ne̱ yivi̱ꞌ va̱ꞌa̱ ndii, ña̱ va̱ꞌa̱, ña̱ taxaꞌa ni̱a̱ nimá ni̱a̱, kaꞌán ni̱a̱, te̱ ne̱ ni̱a̱ꞌa ndii, ña̱ ni̱a̱ꞌa, ña̱ taxaꞌa ni̱a̱ nimá ni̱a̱, kaꞌán ni̱a̱. 36 Ndisu̱ kaꞌán i̱ xiinꞌ ndo̱ꞌ ña̱ kivi̱ꞌ ña̱ sa̱naꞌmá Ndiosí ne̱ yivi̱ꞌ ndii, sa̱kuuꞌ ni̱a̱ na̱ta̱xi̱ kuenta nuu̱ꞌ a̱ xaꞌa̱ꞌ i̱ꞌi̱n yu̱ꞌuꞌ ña̱ kuä̱sa̱ꞌ kuní ña̱ ni̱ kaꞌa̱n ni̱a̱. 37 Sa̱kanꞌ ña̱ xaꞌa̱ꞌ tu̱ꞌu̱n yu̱ꞌuꞌ mi̱iꞌ ndo̱ꞌ sa̱nda̱ku Ndiosí nimá ndo̱ꞌ nuu̱ꞌ a̱, te̱ xaꞌa̱ꞌ tu̱ꞌu̱n yu̱ꞌuꞌ mi̱iꞌ tu̱ ndo̱ꞌ ka̱tunꞌ a̱ ndoꞌó ―ni̱ kachi̱ Jesús.

38 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ nde̱kui̱e̱ sa̱va̱ te̱ saniaꞌá tu̱ꞌu̱n nde̱iꞌ Ndiosí xiinꞌ sa̱va̱ te̱ fariseo, te̱ ni̱ kaꞌa̱n ra̱ xiinꞌ Jesús ndii:

―Tákuiꞌe, kuni ku̱ni̱ ndu̱ i̱i̱n chu̱u̱n kaꞌnuꞌ ña̱ xaaꞌ yoꞌó ―ni̱ kachi̱ ra̱.

39 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n a̱ xiinꞌ ra̱ ndii:

―Ndoꞌó, ne̱ ni̱a̱ꞌa, ne̱ xaꞌní ndo̱so̱ꞌ Ndiosí nde̱e̱ naa xaaꞌ i̱i̱n ne̱ kumiꞌ musa ndii, kuni ku̱ni̱ ndo̱ꞌ i̱i̱n chu̱u̱n kaꞌnuꞌ ña̱ xaaꞌ Ndiosí. Ndisu̱ tä̱xi̱ ka̱ Ndiosí ku̱ni̱ ndo̱ꞌ i̱nga̱ chu̱u̱n kaꞌnuꞌ, süu̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii, ña̱ ni̱ xa̱a̱ a̱ xiinꞌ Jonás, te̱ ni̱ kaꞌa̱n tiakú tu̱ꞌu̱n a̱, kui̱ti̱ꞌ niaꞌa̱ i̱ nuu̱ꞌ ndo̱ꞌ. 40 Kua̱chi̱ ndii, naa ni̱ naa̱ Jonás ti̱xi̱n i̱i̱n ti̱a̱kaꞌ chie̱ va̱ uni̱ taꞌan kivi̱ꞌ xiinꞌ uni̱ taꞌan ñu̱u ndii, sa̱kanꞌ ku̱naa̱ tu̱ ñu̱ꞌuꞌ ndeꞌi̱ yuꞌu̱, ña̱ nduuꞌ tu̱ te̱ yivi̱ꞌ, ti̱xi̱n ñu̱ꞌuꞌ uni̱ taꞌan kivi̱ꞌ xiinꞌ uni̱ taꞌan ñu̱u. 41 Ne̱ ni̱ ndiee̱ xta̱ꞌanꞌ ñu̱u̱ Nínive ja̱a̱nꞌ ndii, ti̱i̱n kua̱chi̱ ni̱a̱ ndoꞌó, ne̱ ndieeꞌ i̱i̱n yivi̱ꞌ vi̱ti̱n, kii̱ꞌ sa̱naꞌmá Ndiosí sa̱kuuꞌ ne̱ yivi̱ꞌ, sa̱kanꞌ ña̱ ni̱ na̱ma̱ ne̱ ja̱a̱nꞌ nimá ni̱a̱ kii̱ꞌ ni̱ xi̱ni̱ so̱ꞌo̱ ni̱a̱ tu̱ꞌu̱n va̱ꞌa̱ ña̱ ni̱ kaꞌa̱n ndo̱so̱ꞌ Jonás. Ndisu̱ ña̱ iinꞌ kaꞌán xiinꞌ ndo̱ꞌ vi̱ti̱n ndii, ña̱ kaꞌnuꞌ ka̱ nduuꞌ a̱ te̱ sa̱kanꞌ Jonás ja̱a̱nꞌ. 42 Te̱ sa̱kanꞌ tu̱ ñaꞌ ni̱ nduu̱ reina nuu̱ꞌ ñu̱u̱ Sabá xta̱ꞌanꞌ ndii, ti̱i̱n kua̱chi̱ aꞌ ndoꞌó, ne̱ ndieeꞌ i̱i̱n yivi̱ꞌ vi̱ti̱n, kii̱ꞌ sa̱naꞌmá Ndiosí sa̱kuuꞌ ne̱ yivi̱ꞌ, sa̱kanꞌ ña̱ nde̱e̱ miiꞌ xan ndi̱ꞌi̱ i̱i̱n yivi̱ꞌ ni̱ ki̱e̱e̱ aꞌ, te̱ ni̱ ki̱xi̱n aꞌ, te̱ ni̱ xi̱ni̱ so̱ꞌo̱ aꞌ ña̱ xini tuní te̱ ni̱ nduu̱ rey Salomón. Ndisu̱ ña̱ iinꞌ kaꞌán xiinꞌ ndo̱ꞌ vi̱ti̱n ndii, ña̱ kaꞌnuꞌ ka̱ nduuꞌ a̱ te̱ sa̱kanꞌ Salomón ja̱a̱nꞌ.

43 ’Kii̱ꞌ ketaꞌ i̱i̱n ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱ nimá i̱i̱n ne̱ yivi̱ꞌ ndii, kuaꞌa̱n a̱ te̱ xikaꞌ a̱ miiꞌ kaaꞌ i̱chi nandukuꞌ a̱ miiꞌ na̱ndiee̱ꞌ a̱. Te̱ kii̱ꞌ kuä̱sa̱ꞌ niꞌi̱ꞌ ña̱ꞌaꞌ a̱, 44 sa̱kanꞌ te̱ kaꞌán a̱ xiinꞌ miiꞌ mi̱iꞌ a̱ ndii: “Na̱ndi̱koꞌ tukuuꞌ i̱ nimá te̱ yivi̱ꞌ vi̱ꞌe̱ e̱ꞌ miiꞌ ni̱ ke̱ta̱ i̱”, kachi̱ a̱. Te̱ kii̱ꞌ na̱ndi̱koꞌ a̱ i̱kanꞌ ndii, nda̱tu̱nꞌ nimá te̱ ja̱a̱nꞌ nde̱e̱ naa kaaꞌ i̱i̱n vi̱ꞌe̱ ña̱ xa̱ ni̱ na̱tiꞌvi̱ꞌ te̱ ni̱ nda̱sa̱ndo̱o̱ ne̱ yivi̱ꞌ ti̱xi̱n a̱, te̱ ni̱ nda̱sa̱nda̱tu̱nꞌ tu̱ ni̱a̱ a̱. 45 Sa̱kanꞌ te̱ kuaꞌa̱n na̱ka̱ya̱ a̱ i̱nga̱ uxa̱ taꞌan ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱, ña̱ ki̱ni̱ ka̱ kuuꞌ te̱ sa̱kanꞌ mi̱iꞌ a̱, te̱ ko̱ꞌni̱ sa̱kuuꞌ a̱ nimá te̱ ja̱a̱nꞌ, te̱ ku̱ndi̱e̱e̱ a̱ i̱kanꞌ. Sa̱kanꞌ na kuiiꞌ te̱ yivi̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii, ki̱ni̱ ka̱ ku̱u̱ ra̱ soꞌo̱ꞌ ndiꞌiꞌ te̱ sa̱kanꞌ ña̱ nuu̱ꞌ. Te̱ sa̱kanꞌ tu̱ ku̱ndo̱ꞌo̱ ndoꞌó, ne̱ ni̱a̱ꞌa, ne̱ ndieeꞌ i̱i̱n yivi̱ꞌ vi̱ti̱n ―ni̱ kachi̱ a̱.

46 Te̱ kii̱ꞌ iinꞌ ka̱ Jesús kaꞌán a̱ xiinꞌ ne̱ yivi̱ꞌ kuaꞌa̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii, ni̱ xa̱a̱ si̱ꞌiꞌ a̱ xiinꞌ ña̱ni̱ a̱, te̱ itaꞌ ni̱a̱ ki̱ꞌe̱ kuni kaꞌa̱n ni̱a̱ xiinꞌ a̱. 47 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n i̱i̱n ne̱ yivi̱ꞌ xiinꞌ Jesús ndii:

―Tákuiꞌe, si̱ꞌiꞌ u̱nꞌ xiinꞌ ña̱ni̱ u̱nꞌ ndii, ki̱ꞌe̱ itaꞌ ni̱a̱ te̱ kuni kaꞌa̱n ni̱a̱ xiinꞌ u̱nꞌ ―ni̱ kachi̱ ni̱a̱.

48 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n a̱ xiinꞌ ne̱ ni̱ kaꞌa̱n xiinꞌ a̱ ja̱a̱nꞌ ndii:

―¿Ñáá xïní ndo̱ꞌ yo̱o̱ nduuꞌ nde̱e̱ naa si̱ꞌiꞌ i̱ uun ña̱ni̱ i̱? ―ni̱ kachi̱ a̱.

49 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ niaꞌa̱ nda̱ꞌaꞌ a̱ miiꞌ itaꞌ ne̱ ndikún i̱chiꞌ a̱, te̱ ni̱ kaꞌa̱n a̱ ndii:

―Ko̱to̱ ndo̱ꞌ, ne̱ yo̱ꞌo̱ꞌ nduuꞌ nde̱e̱ naa si̱ꞌiꞌ i̱ xiinꞌ ña̱ni̱ i̱. 50 Kua̱chi̱ ndii, yo̱o̱ ka̱ xaaꞌ ña̱ kuní yu̱vaꞌ i̱ Ndiosí, ña̱ nduꞌu̱ꞌ ndi̱viꞌ ndii, ne̱ ja̱a̱nꞌ nduuꞌ si̱ꞌiꞌ i̱ xiinꞌ ku̱ꞌva̱ i̱ xiinꞌ ña̱ni̱ i̱ ―ni̱ kachi̱ a̱.