32
«Zulu, fungula makutu, mu ke zonza!
Ntoto, kuwa mambu ya yinwa ya munu!»
 
Bika ti bandongosolo ya munu kunoka mutindu mvula,
bika ti mambu ya munu kubwa mutindu kinoko,
mutindu mvula na zulu ya gazon,
mutindu mabete ya maza na zulu ya matiti!
Samu ti mu mase samuna Nkumbu ya Yave.
Beno pesa nkembo na Nzambi ya beto!
 
Yandi kele Ditadi ya ngolo. Mambu nyonso ya yandi kele ya kusungama,
samu ti banzila ya yandi nyonso kele ya kudedama.
Yandi kele Nzambi ya kukwikama: kondwa ya ludedomo kele ve na yandi,
yandi kele ya kudedama mpe ya kusungama.
Kana bawu kele ya kutengama, ni yandi ya ngana ve,
kasi ni bana ya yandi ba fwana kusemba:
mbandu ya kutengama mpe ya kukondama!
Ni yina beno ke na kuvutula na Yave?
Beno bilawu, bantu yina kele ve na ndwenga!
Yandi kele ve tata ya beno, muntu yina yidikaka beno?
Ni yandi ve yidikaka beno mpe salaka beno?
 
Beno bambuka moyo na bantangu yina lutaka.
Beno tala bamvula yina lutaka, bambandu na bambandu.
Beno yufula bankooko ya beno, bawu ke tubila beno yawu.
Beno yufula bakuluntu ya beno, bawu ke zabisa beno yawu.
Ntangu Nzambi ya Kulutila Kuzangama pesaka mvwilu na makanda ya bantu,
ntangu yandi kabulaka bantu,
yandi tulaka bandilu na kati ya bantu,
mutindu kele lutangu ya bana ya Isayeli.
Samu ti kikunku ya Yave, ni bantu ya yandi,
Yakobi kele mvwilu ya yandi.
 
10 Yandi kuzwaka bawu na ntoto yina ata kima ke menaka,
na yinsi ya kuyuma yina vwandaka na ata kima.
Yandi bakaka bawu, yandi bongisaka bawu.
Yandi vwandaka kengidila bawu mutindu yingo ya disu ya yandi,
11 mutindu mbemba ke lakisaka bana ya yandi na kudumuka,
yandi ke pepaka na zulu ya bana ya yandi,
yandi ke yalumunaka mapapu ya yandi,
yandi ke bakaka bawu,
mpe ke nangunaka bawu na zulu ya mapapu ya yandi.
12 Yave vwandaka kaka yandi mosi na kunata bawu.
Ya vwandaka ve na nzambi ya nkaka kintwadi na yandi.
 
13 Yandi vwandaka nata bawu na myongo ya yinsi,
yandi vwandaka pesa bawu madya ya bilanga.
Yandi vwandaka nwikisa bawu miliki yina vwandaka basika na matadi,
mpe mafuta yina vwandaka basika na ntoto ya matadi.
14 Yandi vwandaka nwikisa bawu miliki ya kilo ya bangombe ya nkento, mpe miliki ya mameme mpe bankombo ya nkento,
yandi vwandaka pesa bawu mbisi ya mafuta ya mameme ya ntwenya ya mbakala,
mameme ya mbakala ya Basane mpe bankombo ya mbakala.
Yandi vwandaka dikisa bawu faline ya kitoko.
Yandi vwandaka nwikisa bawu menga ya ngolo ya bambuma ya vinu.
 
15 Yesulune*Yesulune, na babibila ya nkaka ba sonikaka Isayeli. Yesulune ni nkumbu ya nkaka ya Isayeli. vimbaka na mafuta, na manima yandi balukaka.
- Beno me kuma na mafuta, beno me vimba, na nene ya kulutila! -
Bawu me bika Nzambi yina yidikaka bawu.
Bawu me safula Ditadi ya mpulusu ya bawu.
16 Bawu ke na kusombola kimbanda ya yandi na kusadilaka banzambi ya nzenza.
Bawu ke na kunyongisa yandi na mambu ya bawu ya nganzi.
17 Bawu ke na kupesa minkayulu na bampeve ya yimbi yina kele ve Nzambi,
na banzambi yina bawu zabaka ntete ve,
- bayina me kwiza ya malu-malu, bayina me kwiza ntama ve,
bayina bankooko ya beno vwandaka zitisa ve.
 
18 Beno me yina Ditadi yina butaka beno,
Beno me manga Nzambi yina pesaka beno luzingu.
19 Yave talaka yawu, yandi me tala kuyina ya beno.
Samu ti bana ya yandi ya bakento na ya babakala vwandaka nyongisa yandi.
20 Na yina, yandi me tuba: «Mu ke teka bawu manima.
Mpe mu ke tala wapi mambu ke kwizila bawu na mantwala.
Samu ti ya kele mbandu mosi ya mabaluka-ntangu.
Ya kele bana mosi yina ke sobaka ntangu nyonso mabanza.
21 Bawu me sombola kimbanda ya munu na bima yina kele ve Nzambi.
Bawu me nyongisa munu na bima ya bawu ya buzoba.
Munu mpe, mu ke sombola kimbanda ya bawu na bayina kele ve bana ya tsyelika ya dikanda ya munu.
Mu ke nyongisa bawu na dikanda ya bantu yina kele ve na mayela.
22 Samu ti nkele ya munu me lema mutindu tiya.
Yawu ke na kubaka tii na yinsi ya bantu ya kufwa.
Yawu ke na kuyoka ntoto mpe bambuma ya yawu.
Yawu ke na kunyengisa balufulu ya myongo.
23 Mu ke fulusila bawu bampasi.
Mu ke manisa madyonga ya munu nyonso na zulu ya bawu.
24 Bawu ke lemba na nsatu. Bawu ke beba na mabawu,
mpe na biyoolo ya nsisi.
Mu ke fidisa bawu bibulu yina ke kudya bawu
mpe banyoka yina ke tatika bawu!
25 Na ngaanda, mbele ya mvita ke kufwa bana ya bawu.
Na kati, bawu nyonso ke kufwa na boma.
Ya ke vwanda mutindu mosi samu na ditoko mpe samu na ndumba,
samu na mwana ya fyoti mpe samu na kiboba.»
 
26 Mu me tuba: «Mu ke nata bawu na mupepe.
Mu ke sala bantu kubambukila dyaka bawu moyo ve.
27 Kasi mu me manga ti bambeni kuseka munu.
Mu zola ve ti bawu kukivuna, na kutuba mutindu yayi:
“Beto kele na lulendo.
Ni Yave ve me sala mambu nyonso yina!”»
 
28 Samu ti Isayeli kele dikanda mosi ya bantu yina mambu lenda bonga ve.
Mayela kele ve na bawu.
29 Kana bawu vwandaka na ndwenga nga bawu zolaka bakula yawu,
bawu zolaka kubanzila mambu yina ke kwizila bawu na mantwala.
30 Wapi mutindu kaka muntu mosi lenda kulanda funda mosi (1 000) ya bantu?
Wapi mutindu bantu zole lenda kukimisa mafunda kumi (10 000) ya bantu,
kana Ditadi ya bawu me tekisa bawu ve,
to kana Yave me yekula bawu ve?
 
31 Ya tsyelika Ditadi ya bawu kele ve mutindu mosi na Ditadi ya beto.
Bambeni ya beto bawu mosi ba me zaba yawu.
32 Bawu, ba kele mutindu bilanga ya vinu yina me katuka na Sodome
mpe na ntoto ya Ngomole.
Bambuma ya yawu ya vinu kele bambuma ya pwazon.
Bikanka ya yawu ya bambuma kele ndudi.
33 Malafu ya bawu kele misa ya badalangoNa banongo ya ntama, dalango vwandaka mutindu kibulu ya ngitukulu, ya nene mpe ya myangu mingi.
Yawu kele pwazon ya nsisi ya bampidiLuz 12.3.
 
34 Yina ni mambu yina munu Yave mu me kubika na mansweki ya munu,
mambu yina mu me bumba ya kukangama na kati ya kibumbulu ya bimvwama ya munu.
35 Ni munu ke vutula yimbi, mpe ni munu ke pesa na konso muntu mvutu yina me fwanana na yandi
ntangu kubwa ya bawu ke kuma!
Samu ti kilumbu yango ya mpasi me belama na kukumina bawu.
Mambu yina ke kumina bawu ke na kukwiza na mbangu nyonso.
 
36 Ya tsyelika, Yave ke fundisa bantu ya yandi.
Kasi yandi ke fwila bisadi ya yandi kyadi
ntangu yandi ke tala ti ngolo ya bawu me manisa,
mpe ti ata mundongo to muntu ya kimpwanza kele dyaka ve.
37 Na yina, Yave ke yufula bawu wapi sika kele banzambi ya bawu,
wapi sika kele Ditadi yina bawu vwandaka bumbimina.
38 «Banzambi yina vwandaka kudya mafuta ya mbisi ya minkayulu ya beno,
bayina vwandaka kunwa malafu ya minkayulu ya beno,
bika ti bawu kutelama samu na kusadisa beno!
Bika ti bawu kukeba beno!»
 
39 «Awa beno tala beno mosi, kaka ni munu, kaka munu mosi.
Ya kele ve na nzambi ya nkaka kintwadi na munu.
Ni munu ke pesaka lufwa, ni munu mpe ke pesaka moyo.
Ni munu ke lwalisaka, ni munu mpe ke belusaka.
Muntu kele ve yina lenda kuula mpangi muntu na maboko ya munu.
40 Samu ti mu me nanguna diboko ya munu na zulu
mpe mu me tuba mutindu yayi: “mu me kudya ndefi na Nkumbu ya munu mosi, munu yina kele moyo bantangu nyonso,
41 mu ke na kulengola mbele ya munu ya mvita.
Diboko ya munu me nanguna yimeni nsembolo.
Mu ke vutula yimbi na mitantu ya munu.
Mu ke futisa bayina ke yinaka munu yimbi ya bawu!
42 Madyonga ya munu ke kola menga ya bawu.
Mbele ya munu ya mvita ke yukuta misuni ya bawu.
Yawu ke yukuta menga ya bayina ke lwala mpe menga ya bankole.
Yawu ke yukuta bayintu ya bamfumu ya bambeni.”»
 
43 «Beno makanda nyonso ya bantu, beno bula maboko samu bantu ya Yave!
Samu ti yandi ke futisa menga ya bisadi ya yandi.
Yandi ke pesa nsembolo na mitantu ya yandi.
Yandi ke katula masumu ya ntoto ya yandi mpe ya bantu ya yandi.»
 
44 Moyize kwizaka zonza mambu nyonso ya nzimbu yina, yandi na Oseya, mwana ya Nune, na mantwala ya bantu nyonso.
45 Ntangu Moyize manisaka na kuzonza mambu nyonso yina na mantwala ya bantu nyonso ya Isayeli, 46 yandi tubaka na bawu: «Beno yindula mbote-mbote mambu nyonso yayi mu ke na kulomba beno na kuzonzila na bana ya beno, samu ti bawu kusadila mambu nyonso ya Musiku yayi. 47 Samu ti yawu kele ve mambu ya mpamba na beno, yawu kele luzingu ya beno. Ni na mambu yayi beno ke sala ti luzingu ya beno kuvwanda yinda na ntoto yina beno ke sabukila nzadi ya Yolodani samu na kwenda baka yawu mutindu mvwilu ya beno.»
Nsangu ya lufwa ya Moyize
48 Kaka na kilumbu yina, Yave tubaka na Moyize: 49 «Kwenda na myongo ya Abalime, kuna na yinsi ya Mowabe, na kisika yina ke talasanaka na Yeliko. Mpe yuluka na mongo Nebo, nge tala Kaana, yinsi yina mu ke na kupesa mutindu mvwilu na bana ya Isayeli. 50 Nge ke kufwa na mongo yina nge ke yuluka. Nge ke vukana na bankooko ya nge yina kufwaka yimeni, mutindu yaya ya nge Aloni kufwaka mpe yandi vukanaka na bankooko ya yandi kuna na mongo ya OleLtg 20.22-26. 51 Samu ti beno salaka dyambu mosi ya busafu na ntadisi ya munuLtg 20.1-13, na kati-kati ya bana ya Isayeli, kuna na maza ya Meliba, pene-pene ya mbanza Kadese, na yinsi ya kuyuma ya Sine. Beno lakisaka ve bulongo ya munu na kati-kati ya bana ya Isayeli. 52 Ni yawu yina, nge ke tala yinsi yango na mantwala ya nge, kasi nge ke kota ve na yinsi yina mu ke na kupesa na bana ya Isayeli.»

*32:15 Yesulune, na babibila ya nkaka ba sonikaka Isayeli. Yesulune ni nkumbu ya nkaka ya Isayeli.

32:33 Na banongo ya ntama, dalango vwandaka mutindu kibulu ya ngitukulu, ya nene mpe ya myangu mingi

32:33 Luz 12.3

32:50 Ltg 20.22-26

32:51 Ltg 20.1-13