27
पोलु ओडाते रोम सहरतके दायलाह पेसिह्तोग़
1 पया अग्डाहि माकु ओडाते इतालिया पटटे✡27:1 18:2; 27:6 लोहतलाह, गुमसि विचर कीतोग़.✡27:1 25:12,25 अदिनेनाह्क साय्बालोर बाताल कीतोर इतेके, पोलुना संगे जेलतगा मतोर उय्तुरिन, यूलियुस पेदिरतोग़ दरोगाना कयदे विळ्सिसीतोर. वेग़ यूलियुस इतेके, कय्सर राजाना लळयमुडोग़ आंदोग़. 2 माट आसिया पटटा अद्रमुतियुम सहरताहि वातद ओडातगा उदतोम. अद ओडा आसिया पटटा कचुल मतव सहर्कनगा दायलाह, पेसिस मता. मकिदुनिया पटटा तिसलुनि सहरतोग़ अरिस्तरकुस✡27:2 19:29; 20:4; कुलुसितोर 4:10; पिलेमोन 24 वने, मावा संगे वातोग़. (पया केसरिया सहरताहि) पेसतोम. 3 इमा दिया सिदोन सहरतगा✡27:3 मत्याल 11:21 एवतोम. अगा एवतस्के यूलियुस दरोगाल पोलुन गूनम तोहचि,✡27:3 27:43 “वेना गोततोर वेना पिसवग़तुह्क बाताल गावले इतेक ईयिर” इनजोर, ओग़ु “अन नीवा गोततोरगा अन्ज वाय” इन्जि, वेन दायलाह ईतोग़.
4 पया माट सिदोन सहरताह पेसनेके, मावा मुनेहतेनाह पका वळ्य वासोरेन मंदु. अदिनेनाह्क कुपरुस तोग़दे✡27:4 11:19; 13:4; 21:3 कमि वळ्य वायनद बाजेतुह्क, ओडातुन वग़्हवालोर पेहतोर. 5 पया किलिकिया✡27:5 6:9; 15:23,41; 21:39; 22:3; 23:34; गलातितोर 1:21 ओसो पंपूलिया✡27:5 13:13 पटटा कचुल अन्जि, लुसिया पटटा मूरा इनदनद सहरतगा रेगतोम.*27:5सिदोन सहरताहि ओडाते मूरा सहरते दायलाह, 10-15 दियाङ दल्गिंदुङ. 6 अगा सिकंदरिया सहरताहि वासि, इतालिया पटटके दायलाह पेसनद✡27:6 28:10-11 दुस्रा ओडातुन, माक ओयवाल दरोगाल ऊळतोग़.†27:6 सिकंदरिया सहर मिसर देसेमते मता. अद देसेमताहि वेल्लाङे ओडाङ, अनमता मादुन पोसि, दुस्राङ देसेह्कनेके अंदुङ. अस्के माक तानगा उदलाह वेहतोग़.
7 वळ्यु मावा मुनेहतेनाह वासोरेन मंदु, अदिनेनाह्क माक तिपल आंदु. मति जम्ने-जम्ने अनेके वेल्लाङे दियाने, आसिया पटटा कनिदुस सहरता एरे एवतोम. वळ्यु माक दिग्ने दायलाह एवाह्कु, करेते तोग़-देसेमता✡27:7 2:9-11; 27:12-13,21; तीतुस 1:5,12 अबर बाजेतुह्क अतोम. बाराह्क इतेके आनाह पका वळ्य वायो आंदु. अनेक अनेके सलमोने सहरतुन वीळतोम. 8 वीळनेके, अद तोग़दा कचुल-कचुल अनेके, तिपलते मावा ओडातुन, “बेसतल ओडा रेव” इनदनद जागातगा एवतोम. अग्डाहि लासेया सहर एरेन मता.
9 अगा मनेक मनेके वेल्लाङे दियाना पया, पापमताह एडना पोल्वाता दिया वने मारिस मता.‡27:9 यहुदि लोकुर वर्सातुह्क उंद दिया उपस कींदुर, अद दियातुन पापमताहि एडना पोल्वादिया इंदुर. (लैव्यव्यवस्था 16:29-31; 23:27-29; गिनती 29:7 ऊळाट.) अद पोल्वाता दिया मारतापया, सम्दुरतगा दोकाङ वासोरेन मंदुङ.§27:9 अद सम्दुरते इर्ङमताङ दियाने, बेरा-बेरा दूंद वायनेनाह्कु, ओडाते दायना पका दोकाता पय्नम आंदु. अदिह्के इर्ङमतस्केडाङ कमसेकम मूंड नेलाङ, अगा ओडाङ मुर्तिय ताकोङ. अदिह्क पोलु ओरिन इद्रम इतोग़: 10 “इके केंजाटु! इग्डाह पेसतल इतेके, माट पका तिपल आयकल इनजोर, नाक तेळियलाह आता. सिरप ओडातगा मनदनद माले आयो, मति ओडा वने बूळेम आयग़ा, ओसो माट वने डोलकल बहे,” इतोग़. 11 मति पोलु इतद पोल्लोतुन दरोगाल केंजवालेवा, ओडा पूंडवाना ओसो ओडाता माल्काना पोल्लोतुन केंजतोग़. केजिसि माट इग्डाहि पेसकल इतोग़.✡27:10-11 27:21 12 इद जागा इर्ङमते मनदलाह अचोन बेस इले इन्जि, वेल्लाटोरे विचर कीस इतोर, “माट इग्डाह पेसिसि, बेचोन जल्दि एवया पग़यह्नल, अचोन जल्दि इदे देसेमता पिनिक्स सहरतगा एव्सि रोमतेके, बेस आयग़ा,” इतोर. अग्डा ओडा रेव, पोळ्द अरयनद बाजेताहि वायनद वळ्यता अडम मता.*27:12 अद जागातगा ओडाङ नितलाहि, रेंड बेसताङ कसा मूलाङ मताङ. अदिह्क अगा इर्ङमतस्के रोमलाह, बाताले तिपल इले आसि.
सम्दुरतगा दूंद वाया बोटटा
13 पया पोळ्द पेसनद अंगुमता तिनळ बाजेतेनाहि, वळ्य जम्ने-जम्ने वानेके “माट बाताल विचर कीतल, अद्रमलेह्कान आयलाह आता” इन्जि, ओडातुन निल्पिह कीयनद कचतुन तेहचि, करेते देसेमताये✡27:13 2:9-11; 27:7,21; तीतुस 1:5,12 दडकचुल, ओडातुन ओयलाह आस मतोर. 14 पया अबर अन्जि गळ्क मनेके, तोग़देनाहि पोळ्द पेसनद अंगुमता दावळ बाजेतेनाहि बेरा वळ्य-दूंद तेदता.†27:14 अद वळ्य दूंदतुन “यूरकुलिन” इनजोर इंदुर. 15 अद पका बेरा दूंदि मावा मुनेहतेनाह वांदु, अदिह्क ओडातुन पूंड पग़वोम. पया माट आरेम आसि, इंजेक वळ्ये ओयि इतोम. 16 अनेक अनेके कलोदा पेदिरता तोग़दा कचुल एवतोम. ताना कमि वळ्य वायनद बाजेतुह्क पेससोर मतोम. अस्के कोनि पकाय तिपलते मावा बेरा ओडाता पेग़्के दोहतद उड्ला ओडातुन लेहचि, तान पोग़ोन गुंज पग़तोम.‡27:16 वेल्लाटोर उदिस दायनद बेरा ओडा मता. अद ओडा मुळ्न्दतेके, उड्ला ओडातगा उदिस पेसलाहि, उंद उड्ला ओडातुन, ताना लोप्पा तेला इलवेक पेग़्के तेला दोहच तासिंदुर. पोग़ोटा चित्र ऊळाट. 17 गुंजिस बेरा ओडातगा वाटटोम. पया वेल्लाङे आय्डाङ कीसि, ओडातगा उदतोर पकाय तिपलते तान आदर ईयलाह, इळ्तेनाह बेस दोहतोर. पया (इद्रमलेह्का दूंदि ओडातुन ओसोर मनेके,) सुरतिस इनदनद पका दोकाता उस्कोतगा,§27:17 लिबुवा देसेमकचुल सम्दुरतगा, पका बेरा उस्को जमा आंदु, अगा वेल्लाङे ओडाङ बूळेम आंदुङ. ओडा एग़्किस मुळ्न्दग़ा बहा इनजोर रेयतोम. रेयिसि, ओडाता बेदो सामनतुन रेहतोर. अदिह्क वळ्य बेके पांदु, अकेने ओडा जम्ने-जम्ने अंदु. 18 वळ्यतेनाह्क पका जोरते लच्काङ वांदुङ, अदिनेनाह्क ओडा मुळ्न्दग़ा बहा इन्जि, इमा दिया ओडातगा मतद वेल्लाय मादुन, लोकुर एतगा अग़्सिसीया बोटटोर.✡27:18 योनाल 1:5; बळयिर 27:38 19 रेंड दियाना पया वेर ओडा वग़्हवालोर वने, तमाङे कय्कने ओडातुन वग़्हतनद वेल्लाय सामनतुन एतगा अग़्सिसीतोर. 20 माकु वेल्लाङे दियाङ पोळ्दु, उकाङ दिसोङ, ओसो दूंदते पका लच्काङ वांदुङ. अदिह्क इंजेक मावा ओडा वने मुळ्न्दग़ा, माट पिसोम आयकोम इन्जि, मावा आसातगा आसा इले आस मता.
21 ओडातगा मतोरु वेल्लाङे दियाङ, गाटो तिनदा वसवाह्क उपसिय मतोर. अस्के पोलु ओरा नडुम निचि इतोग़, “इके केंजाट! नावा पोल्लो केंजिसि, करेते देसेमताहि पेसवेके बेस आस मनालि.✡27:21 27:10-11 माट इचोन तिपल आयवल आवेलल, ओसो नुस्कन वने आयो आवालि. 22 मति इंजेक दीरा पोस मन्ह्टु. मयग्डाहि ओर्वोग़ वन डोलोग़ आयनोग़; मति ओडा मात्रम बूळेम आयग़ा. 23 बेद देवुळ नाक पोयता, बेद देवुळतुन नना माळिह्नन, अदे नावा देवुळि नग़्का तना देवतुलतुन लोहचि,✡27:23 5:19; 8:26; 10:3; 12:7,23 इद कबुर नाक वेहता: 24 ‘पोलु! मुर्तिय रेयमा, बाराह्क इतेके कय्सर राजाना मुनेह नीकु नितनाय मन्ह्ता.✡27:24 23:11 देवुळि तना दयाते, नीवा संगे ओडाते मनवालोर सबेटोरिन वने पिसिह कीयग़ा,✡27:24 27:44’ इनजोर इता. 25 अदिह्क मीट बेस दीरा पोय्म्ह्टु, देवुळि नाक बेद्रम वेहता, अद्रमे आयग़ाये इनजोर, नना विस्वस कीतन. 26 मति माट इतेके, बेदाय तोग़दा उस्कोतगा अन्ज, बराबर एग़्ककल,✡27:26 27:41; 28:1” इनजोर इतोग़.
27 दूंद वासि रेंड वारस्क आस मताङ, मति वळ्य माक विळ्सवालेवा, अदे अद्रिया सम्दुरतगा तिर्हचोरेन मता. नडुमनग़्का आस मता, अस्के ऊळाट माट इंजेक बेदो देसेमता एरे एवयलाह आतल बहे इनजोर, ओडातुन वग़्हवालोर पुतोर. 28 पया वेरु, इगा बेचोवेलाह कसा मन्ह्ता इनजोर, एतुन लोदिस ऊळलाह, उंद नोंडेते कचतुन दोहचि, तान एतगा विळ्सतोर. विळ्सनेके नूटा वीसा (120) कुटाङ मता. ओसो उचुन अबर अन्जि लोदनेके, सिरप नालुङ वीसाङ दहा (90) कुटाङ मता.*27:28 हिंदीते पुरसा इन्जि रासतद मन्ह्ता, उंदि पुरसा इतेके जोक-जोक आरुङ कुटाङ इतेके, बारामेंड लेह्का आस्ता. 29 बेराङ-बेराङ आद बंडानगा ओडा दल्गग़ा बहा इनजोर ओर रेयतोर. अदिह्क ओडातुन आव्रे कीयलाह, रोमिह कीयनव नालुङ कचिन ओडाता पेग़्के दोहचि एतगा रेहतोर. रेहचि बेस्के पङवियतग़ा इनजोर, अग़ ऊळसोरेन मतोर. 30 ओडातुन वग़्हवालोर ओडाताह वितलाहि “माट मुनेहता बाजेताङ वने रोमिह कीयनाङ कचिङ रेहचीय्ह्नोम” इनजोर नाळेह कीसि, अगा मतद उड्ला ओडातुन✡27:30 27:16 तेंडिस, एतगा रेहचोर मतोर. 31 रेहनेके पोलु दरोगान ओसो सीपय्किन इतोग़, “वेर वग़्हवालोर ओडातगा मनवेके, मीट वने पिसविर आयकिर.” 32 इतस्के सीपय्क उड्ला ओडातुन दोहतव नोंडेन देहचि, अद ओडातुन एतगा अर्हचीतोर.
33 पङवियना वेला, पोलु ओडातगा मतोरिन इतोग़, “अले मीट जावा उन्ह्टु. दूंद वायनद विळ्सो इनजोर, केपिस-केपिस रेंड वारस्क आताङ. मीट इचोक दियाङ बाताले तिनविर. 34 मीट तितेकेन पिसकिर इन्जि, नना मीकु अर्जि कीय्ह्नन. इगा मतोरग्डाहि, बोना उंद तलाता केल वने बूळेम आयो आयग़ा,” इतोग़. 35 इन्जि तना सबेटोरा मुनेह आरतुन पोसि, देवुळतुन जोहर कीतोग़. कीसि आरतुन किळ्हच, तिनदलाह बोटटोग़. 36 इदिन ऊळिसि, सबेटोरा जीवातुह्क दीरा वाता.✡27:33-36 रोम सहरतोर 12:8 पया ओर वने तिनदा बोटटोर. 37 (माट सबेटोरोम कलियिसि ओडातगा 276 इचवोम लोकुरोम मतोम.) 38 पोटामेंड तिन्जि, ओडाता मोतातुन अल्को कीयलाहि, अगा मतव पिसतव कतम गोह्किन, सम्दुरतगा अग़्सिसीतोर✡27:38 योनाल 1:5; बळयिर 27:18.†27:38 ओडाता मोतातुन कमि कीतेके, अद इचुन पोग़ोन तेलसोर अन्जि, दडटगा एवयग़ा बहे इनजोर, ओर अह कीतोर.
पोलुर उदतद ओडा विरियिह्ता
39 पया पंङवियतस्के, ओरिह्क बेदो देसेम दिसता. ओर इद बेद देसेम इनजोर पुनोर, मति ओरिह्क सम्दुरता उंद कसा मूला दिसता; कसा मूलातगा ओडातुन रोमिह कीयलाह बेसता दडि मता. ओडातुन अद दडटेक तेला ओसि, निल्पिह कीतेक बेस आयग़ा इनजोर विचर कीतोर. 40 अदिह्क ओडातुन रोमिह कीयनव कचिन लेहचि,✡27:40 27:29 अविस्किन सम्दुरतगा विळ्सिस ईतोर. ओसो ओडा उकुस्किन दोहतव नोंडेन लेहतोर. पया वळ्यु ओडातुन दडटेके ओयि इनजोर, ओडातगा मुनेह मतद गेंदेतुन वेर पोग़ोन तग़्हचि, ओडातुन दडटेके ओयलाह वग़्हन्दुर. 41 मति बेगा रेंड सम्दुर्क कलियिह्ताङ, अद्रमता किंडटगा ओडा अता. अस्के एता लोप्पा मतद उस्को पर्वतगा, ओडाता मुनेहता मूंदोग़ इळ्ता बाजेतेनाहि दुर्दुर अन्ज रोमता, मुर्तिय मेलियो. अस्के ओडाता पेग़्केडेनाह वायनाङ लच्काने, अद ओडा विरियलाह आता.
42 अस्के ओडातगा मतोर कसुरतोर नार्स वितनुर इनजोर, सीपय्क ओरिन हव्कलाह विचर कीतोर.✡27:42 12:19; 16:27 43 मति दरोगाल पोलुन पिसिह कीयना विचरतेनाह्कु, माट अह केवल इनजोर, सीपय्किन रोमिह कीतोग़.✡27:43 27:3 पया ओडातगा मतोरिन इद्रम उकुम ईतोग़, “बोर नारता पुह्निर, ओरिर चट्पिट ओडाताहि डेह्किस नारसोरे, दडटगा एव्स मन्ह्टु. 44 बोर नारता पुनविर, ओरिर ओडाताङ बलानगाय, इलवेक बातानगाय, उदिस पेसाटु,” इतोग़. इद्रमलेह्का सबेटोरोम सुकमतेन, एतग्डाह पलते दडटगा एवतोम.✡27:44 27:22,34
✡27:1 27:1 18:2; 27:6
✡27:1 27:1 25:12,25
✡27:2 27:2 19:29; 20:4; कुलुसितोर 4:10; पिलेमोन 24
✡27:3 27:3 मत्याल 11:21
✡27:3 27:3 27:43
✡27:4 27:4 11:19; 13:4; 21:3
✡27:5 27:5 6:9; 15:23,41; 21:39; 22:3; 23:34; गलातितोर 1:21
✡27:5 27:5 13:13
*27:5 27:5सिदोन सहरताहि ओडाते मूरा सहरते दायलाह, 10-15 दियाङ दल्गिंदुङ.
✡27:6 27:6 28:10-11
†27:6 27:6 सिकंदरिया सहर मिसर देसेमते मता. अद देसेमताहि वेल्लाङे ओडाङ, अनमता मादुन पोसि, दुस्राङ देसेह्कनेके अंदुङ.
✡27:7 27:7 2:9-11; 27:12-13,21; तीतुस 1:5,12
‡27:9 27:9 यहुदि लोकुर वर्सातुह्क उंद दिया उपस कींदुर, अद दियातुन पापमताहि एडना पोल्वादिया इंदुर. (लैव्यव्यवस्था 16:29-31; 23:27-29; गिनती 29:7 ऊळाट.)
§27:9 27:9 अद सम्दुरते इर्ङमताङ दियाने, बेरा-बेरा दूंद वायनेनाह्कु, ओडाते दायना पका दोकाता पय्नम आंदु. अदिह्के इर्ङमतस्केडाङ कमसेकम मूंड नेलाङ, अगा ओडाङ मुर्तिय ताकोङ.
✡27:11 27:10-11 27:21
*27:12 27:12 अद जागातगा ओडाङ नितलाहि, रेंड बेसताङ कसा मूलाङ मताङ.
✡27:13 27:13 2:9-11; 27:7,21; तीतुस 1:5,12
†27:14 27:14 अद वळ्य दूंदतुन “यूरकुलिन” इनजोर इंदुर.
‡27:16 27:16 वेल्लाटोर उदिस दायनद बेरा ओडा मता. अद ओडा मुळ्न्दतेके, उड्ला ओडातगा उदिस पेसलाहि, उंद उड्ला ओडातुन, ताना लोप्पा तेला इलवेक पेग़्के तेला दोहच तासिंदुर. पोग़ोटा चित्र ऊळाट.
§27:17 27:17 लिबुवा देसेमकचुल सम्दुरतगा, पका बेरा उस्को जमा आंदु, अगा वेल्लाङे ओडाङ बूळेम आंदुङ.
✡27:18 27:18 योनाल 1:5; बळयिर 27:38
✡27:21 27:21 27:10-11
✡27:23 27:23 5:19; 8:26; 10:3; 12:7,23
✡27:24 27:24 23:11
✡27:24 27:24 27:44
✡27:26 27:26 27:41; 28:1
*27:28 27:28 हिंदीते पुरसा इन्जि रासतद मन्ह्ता, उंदि पुरसा इतेके जोक-जोक आरुङ कुटाङ इतेके, बारामेंड लेह्का आस्ता.
✡27:30 27:30 27:16
✡27:36 27:33-36 रोम सहरतोर 12:8
✡27:38 27:38 योनाल 1:5; बळयिर 27:18
†27:38 27:38 ओडाता मोतातुन कमि कीतेके, अद इचुन पोग़ोन तेलसोर अन्जि, दडटगा एवयग़ा बहे इनजोर, ओर अह कीतोर.
✡27:40 27:40 27:29
✡27:42 27:42 12:19; 16:27
✡27:43 27:43 27:3
✡27:44 27:44 27:22,34