21
Dene ngü ta te Yesu ngbü erï tete agbü Yerüsalema
Marako 11:1-10; Luka 19:29-38; Yüwane 12:12-15
Fütanga ngü la, fü wü Yesu anü baaala, anü akoro gbamari ede Yerüsalema. Fü ewü ale kaje ka Betefage, te fü esa mere da de ïrï ye Olïve. Fü Yesu ayia atima gara wü kpara ka-ye ꞌbasu kpa engagira nü, gü ba, “Wü nü enü agbü kötï de kpa engakara wü la. Te wü koro kpala, wü ena amaka yï dongï, te wüh i, o kpala, ake enga ye. Wü furu wü dongï la, de wü za ewü, wü koro di fü ni akine. Amba te gara kpara yi-ta wü, gü ba, ‘Wü ngbü efuru wü nü la teka ne la?’ de wü lügü ngü fefe, gü ba, ‘Mere kpara ka-ani ngbü ele me-ye. Ani ena alügü fü wü enatikine.’ Te wü mala bala la, wüh ena ace wü nü la fü wü.”
Ngü la mere te-ye bala kükürü de, angü ngü la tï kpini de ngü ta te *mürü dofo Zakarïya, ba gbü *Ngari Me, gü ba, “Me mala ngü fü wü kpara ka Yerüsalema,* 21:5 Gara ïrï Yerüsalema de Sïyona. gü ba, ‘Wü ceka la! Miri, te ni le atima fü wü ne, ah ena koro kpaka wü, füh enga dongï. Ah ka-ye de züka kpara, de gu maguma ye, te ngbü emere ngü ꞌburu ferrre.’ ” 21:5 Mü ena amaka ngü la gbü buku ka Zakarïya 9:9.
Fü wü *kpara ka Yesu de ꞌbasu la ayia anü amere ngü la, kpah ꞌburu baka te Yesu mala fü ewü ne. Fü ewü afuru dongï la ake enga ye, aza adu di fü Yesu. Fü ewü ayia aza wü bongo ka-wü, agbala, agü füh gü enga dongï la. Fü Yesu adu alï, angbü fefeh. Fü ewü ale kaje angbü enü agbü Yerüsalema.
Fü mere bi wü kpara akpo da efufuru wü bongo ka-wü, angbü egbala te kaje. Wü gara ngbü nda-wü edoro wü zukpa rü, eo ereke areke te kaje, teka agbo nga ïrï Yesu di. Fü mere bi wü kpara, ta te wüh ngbü enü de wü Yesu ne, angbü ꞌburu egbo nga ïrï Yesu. Gara nda-wü kpa engagira nü, wü gara nda-wü kpa sidi, da eba rere de tadu, emï koko, da ebï ci, gü ba,
“Nih gbo nga ïrï Me!
Me to wazi fü mü, angü ah tima mü fü a me-ye!
Mü za wazi ka kundu kundu nih *Davidi!
Mü koro eyi angbü gbü nzö a, baka mere Miri Davidi engu!
Me di de mü!
Nih gbo nga ïrï Me kpa gbü kpï!”
10 Te Yesu ngbü erï tete enü agbü Yerüsalema, fü sü angbü eyiki ꞌduwa ayiki teka wü kpara. Fü wü gara kpara angbü ꞌburu de mere fïngangü, da eyi-ta ngü esüka wü, gü ba, “Apa! Mere kpara te wüh ngbü egbo nganga na de bane, neh da?” 11 Fü mere bi wü kpara, de te ewü ngbü efa nganga na ne, fü ewü angbü elügü ngü fü wü kpara ka Yerüsalema, gü ba, “Ah de Yesu, *mürü dofo ka Me, te koro agbü *Galïlaya ne.” 21:11 Yesu de kpara ka Nazareta, te di gbü tö ka Galïlaya.
Dene ngü ta te Yesu liki wü kpara di,
etambasü Mere Kambü ka Me
Marako 11:15-19; Luka 19:45-46
12 Te wü Yesu du koro tete agbü Yerüsalema, fü ewü anü akoro etambasü *Mere Kambü ka Me. Fü ewü amaka mere bi wü kpara kpala, te wüh ngbü ecïnzï wü nü de wü lu,§ 21:12 Wü lu te ewü ngbü ecïnzï la, wüh de wü mö ka kötï. teka fü wü kpara adi ese, eto laꞌbï tete fü mere Me. Wü gara ngbü nda-wü da ekura jiase. Fü ngü la ayia asiti gbü jia Yesu afa sü. Fü engu ayia aliki ewü ꞌburu asidi, anzinzi wü cangalï de wü gbaꞌda ka wü kpara la, agbogbofo ꞌburu kötö. 13 Fü ah amala ngü fü ewü kpekpeke, gü ba, “Me mala ta teka Kambü ka-ye, gü neh fe? Me gü ba, ‘Kambü ka-ni, ah de sü te wü kpara ena angbü egbo nga ïrï ni gbügbü.’ Yi wu bala de? Amba nda-yi, yi du fü tambasü Kambü ka Me eyi, ba sü ka wü mürü zi!”
14 Fütanga ngü la, fü wü kpara te jia ewü ni ani, de wü mene te lö ewü di walawala, agbeke te-wü, akoro kpaka Yesu kpa etambasü Mere Kambü ka Me kpala. Fü engu ayia aküwa ewü ꞌburu.
15 Te wü mere *kovo, de wü *mürü rïrï wu wü mere kpeke ngü, te Yesu mere ne, fü ngü la ayia asiti te ewü, angü wü jaji ngbü fï bü da egbo nga Yesu kpa etambasü Mere Kambü ka Me kpala, gü ba, “Gbo nga e ngbü te ïrï Me! Nih gbo nga ïrï Yesu, kundu ye Miri *Davidi!” 16 Fü wü mere kovo la ayi-ta Yesu, gü ba, “Ceka la! Wü jaji ne ngbü egbo nga ïrï ye, gü ba, ye de Mere Miri, te Me tima teka aküwa ani ne. Ye le atïrï ewü de, neh teka ne?” Fü Yesu alügü ngü fü ewü, gü ba, “Ma tï atïrï ewü nda-ra de! Angü Me mala eyi, gü ba, ‘De-ni Me, ni to wazi eyi fü wü jürü jaji, de wüh di egbo nga ïrï ni di ereke areke.’* 21:16 Mü ena amaka ngü la gbü Ci ka wü Davidi 8:2. Yi wu bala de?”
17 Fü Yesu ayia de wü kpara ka-ye, ace wü angbe cögbörö kpara la sela. Etamurago la, fü ewü anü ara ka-wü agbü Betanïya.
Dene ngü te Yesu kïna rü figi di
Marako 11:12-14, 20-24
18 Gügü kpurutokokpï, fü wü Yesu ayia agbü Betanïya, edu kpah agbü Yerüsalema. O wüh ngbü enü tete, fü tala ayia amere Yesu. 19 Fü engu afü jia ye, awu rü figi. Fü ah afü akoro kpuru esa rü la, de ni maka ta rïrï na, teka azü ka tala. Amba te engu nü koro kpa esa rü la, rïrï na nda ma, ka-ye bü kpakpa na kükürü. Fü Yesu ayia akïna rü la, gü ba, “Mü tï arï tïne kpo fï de!” Bü gbü lö-ra la, fü rü la ayia akpi.
20 Te wü *kpara ka Yesu wu ngü la bala, fü ngü la aga gbü jia ewü afa sü. Fü ewü ayi-ta Yesu, gü ba, “Dene neh ene ngü ne? Rü la ürü bü kere de bala teka ne?” 21 Fü Yesu alügü ngü fü ewü, gü ba, “Ma ngbü emala fü yi dene zu ngü. Te yi ena ato ta maguma yi fü Me fanü fanü, maguma yi ngbü ꞌbasu ꞌbasu de la, de bane Me ena ato wazi fü yi, teka fü yi amere wü mere kpeke ngü di kpah bala. Yi tï ta eyi amala ngü fü mere da la, gü ba dene, ‘Ye yia eyia sela, ye nü, ye tï agbü mere ngu.’ Ngü la tï ta kpah eyi amere te-ye, ba e te yi mala la. Amba te maguma yi ngbü engbü ꞌbasu ꞌbasu la, yi tï amere ngü bala ne nda-yi de. 22 Te di bala, te mü to maguma mü fü Me fanü fanü la, mene ngü te mü ena ayi-tata kpaka Me, Me ena ato ato fü mü.”
Dela ngü te Yesu mala fü wü kpara ka-ye.
Dene ngü te wü angbe cögbörö kpara ka wü Yïsarayele yi-ta Yesu di
Marako 11:27-33; Luka 20:1-8
23 Fütanga ngü la, fü wü Yesu ayia sela, anü akoro agbü Yerüsalema. Fü Yesu ayia arï kpa etambasü *Mere Kambü ka Me, akpo angbü erï wü kpara. Fü wü angbe cögbörö *kovo ayia akoro kpaka Yesu, ayi-tata, gü ba, “De-ye deyï, ye ngbü emere wü ngü de bala ne, neh gbü wazi ka da? Kpara te tima ye, aliki wü kpara etambasü Mere Kambü ka Me ne, neh da?” 24 Fü Yesu alügü ngü fü ewü, gü ba, “Ni ele kpah ayi-ta wü de ngü biringbö, de wü lügü fü ni feke, fü ni adu amala nga kpara te to wazi fü ni ne, sidi. 25 Yitangü ka-ni la, ah teka *Yüwane Mürü Babatïza. E-tima engu teka ato babatïza fü wü kpara neh da? Ah de Me de? Anga ah mere ngü la de tete-ye?”
Fü ewü akpo da ega yïkï esüka wü, gü ba, “Ani ena alügü ngü la fefe, agü neh fe? Angü te ani mala, gü ba, ‘Me to wazi fü Yüwane me-ye la,’ Yesu ena adu kpah ayi-ta ani, gü ba, ‘Te ah bala la, ani le ngü kaka de, neh teka ne?’ 26 Amba te ani mala, gü ba, ‘Yüwane ngbü mere ngü la de tete-ye’ la, ah kpah esiti, angü mere bi wü kpara ne ena afala ani, anga amere ani esiti, angü wüh le ngü ka Yüwane fa sü, gü ba, engu de *mürü dofo ka Me.”
27 Te di bala, fü wü angbe cögbörö kpara la alügü ngü fü Yesu, gü ba, “Ani wu kpara te to wazi fü Yüwane ne, nda-ani de.” Kpah bala, fü Yesu adu alügü ngü fü ewü, gü ba, “Wayi, ah mbi! Baka te yi le amala nga Yüwane de ne, ma tï amala nga kpara, te to wazi fere ne, fü yi kpah de.”
Dene mani te Yesu mala teka wü jaji komoko ꞌbasu
28 Fütanga ngü la, fü Yesu adu amala gara ngü fü wü cögbörö kpara la gbü mani, gü ba, “Ah le de yi fï nga ngü ne mbi mbi mbi. Gara komoko ta ladü de wü di ye ꞌbasu. Gbü gara ra, fü engu anü amala fü gina ye ye, gü ba, ‘Ye ni deyï, ye nü la mba enatikine ale ta-ngü te ni agbü yï ka-ni ke.’ 29-30 Fü gina yeye la alügü ngü fefe, gü ba, ‘Aꞌa! Ni le nda-ni de!’ Te komoko la wu, gü ba, ye ni le anü de ne, fü ah ayia anü kpaka gara ye ye, amala ngü fefe, gü ba, ‘Ye ni deyï, ye nü la mba enatikine, ale ta-ngü te ni, agbü yï ka-ni.’ Fü yeye la ale ngü la ꞌduwa ale, gü ba, ‘Wayi, wö ni, ni ena anü.’ Amba, ah du nü nda de. Sidi nga ngü la, fü gina mbarase la adu afü fïngangü ka-ye. Fü ah adu anü, amere tima la.”
31 Fü Yesu adu ayi-ta wü cögbörö kpara la, gü ba, “Esüka wü jaji de ꞌbasu ne, kpara te mere ngü de te wö ye ngbü ele ne, ah de neh da?” Wüh gü ba, “Ah de gina mbarase.” Yesu gü ba, “Wayi, ah ngbürü bala. Amba dene kpeke ngü te ma le amala fü yi. Ah le de yi wu, gü ba, wü siti wü kpara baka wü kpara de te ewü ngbü ero *jiase fü miri, de wü würüse mürü waza, te wüh fü maguma wü, ale ngü ka-ra la, wüh ena aküwa me-wü agbü sü ka Me agbü kpï. Amba nda-yi, te yi gü ba, ani de züka wü kpara ka Me me-ani ne, yi tï aküwa nda-yi de, angü yi le ngü ka-ra de. 32 Angü Yüwane koro ta, gü tamu züka kaje ka Me fü yi, gü ba, ah le de yi fü maguma yi, yi le ngü ka Me, amba yi le ngü ka Yüwane la nda-yi de. Amba wü siti kpara le ngü kaka ka-wü ta bü me-wü, fü ewü ayia ace *siti ngü ka-wü, adu ale ngü ka Me. Baka te yi wu siti wü kpara la, te ewü fü maguma wü de bala ne, yi le afü maguma yi nda-yi kpah de.”
Dela ngü te Yesu lügü fü wü cögbörö kpara ka wü Yïsarayele la.
Dene mani te Yesu mala teka wü kpara,
te ewü ngbü eceka kpï fütanga rïrü
Marako 12:1-12; Luka 20:9-19
33 Fütanga ngü la, fü Yesu adu kpah amala gara mani fü wü cögbörö kpara la, gü ba, “Yi je la gara ngü te ma le amala fü yi dene. Gara komoko ta ladü, te maka züka sü, fü ah ayia aru mere bi rü *vinü ka-ye gbü sü la. Fü ah adu ajï ꞌbaranga ekekere na kerekere gbaa. Fü ah areke kpah sü, teka adi efi rï-rü la gbügbü na. Fü ah ajï kpah kambü teka fü wü kpara adi engbü gbügbü, da efete yï la. Fü engu aza wü kpara ka tima, ao kpala, aro mö de ewü areke areke, de wüh di eceka kpï fütanga yï ka-ni la mbi mbi mbi, angü ni ena anü andoro agbü gara sü nengete.
34 Te kpïrï ka makolo rï-rü la koro tete, fü komoko la ayia atima wü labï ka-ye, kpaka wü kpara ka tima ka-ye la, teka aza rï-rü la fü ye. 35 Fü wü kpara de te ewü ngbü emere tima agbü yï la, ayia azoro wü labï la. Fü ewü amiki gara, amörö gara, asötö gara de teme. Fü ngü la ato mere fïngangü fü mürü rïrü la. 36 Teka ngü la, fü ah ayia atima kpah mere bi wü gara labï ka-ye, afa mene ewü te enga gina ne ka. Fü wü siti kpara la ayia amemere ewü kpah bala. 37 Fütanga ngü la, fü engu adu afï nga ngü, gü ba, ‘Te ni tima tïne cu ye ni kpaka wü kpara la, wüh ena akpe cürü mbarase la akpe.’ Fü ah ayia atima ye ye la kpaka ewü kpala.
38 Te wü kpara la wu ye mürü rïrü la te ngbü ekoro, fü ewü akpo da emala ngü esüka wü, gü ba, ‘Ceka la! Ye mürü rïrü ne te ekoro! Engu ena aza e-nga-kpa wö ye, te gara me-ye. Te di bala, ah le de ani mörö engu asidi, teka fü yï ka-ewü ne angbü te gara fü ani.’ 39 Fü ewü ayia azoro ye mürü rïrü la, anü di agbü gü, amiki engu kpö kpö kpö! amörö ka.”
40 Fü Yesu adu ayi-ta wü cögbörö kpara la, gü ba, “Gbü fïngangü ka-yi, te mürü rïrü la du koro kpaka siti wü kpara la, ah ena amere de ewü neh baye?” 41 Wüh gü ba, “Ah ena amörö siti wü kpara la ꞌburu, adu aza wü gara kpara, ao ewü teka adi eceka kpï fütanga wü rïrü ka-ye la, teka fü ewü angbü eto rï-rü kaka la fefe gbü kpïrï ka-ye.”
42 Fü Yesu amala ngü fü wü cögbörö kpara la, gü ba, “Ngü ta te wüh ba gbü *Ngari Me, teka ngü la, gü neh fe? Ngü la gü ba, ‘Wü gara kpara ngbü ta ejï *Mere Kambü ka Me. Fü ewü amaka gara mere rü, te ewü le nda-wü de. Fü ewü ace rü la asidi. Tïtïne rü ta te ewü ce la, Me du o tïne eyi mere kpeke rü de wazi ye, te wü bu ye na ngbü engbü ꞌburu eküküte. Nih gbo nga ïrï Me, angü engu mere mere züka ngü eyi fü nih!’ 21:42 Mü ena amaka ngü la gbü Ci ka wü Davidi 118:22-23. 43 Te di bala, ma ngbü emala fü yi kpekpeke, gü ba, Me tï ale yi ba wü kpara ka-ye tïne kpo fï de! Ah ena adu ale ka-ye ꞌduwa wü *ganzi kpara, te ewü ngbü ele ngü kaka. 44 Ma ngbü emala fü yi dene zu ngü, angü te kpara tï füh rü engu la, ah ena akukuru akukuru, coro coro! Kpah bala, te rü la tï füh kpara la, rü la ena akpaꞌda engu akpaꞌda.”
45 Te wü angbe cögbörö wü *kovo la je mani te Yesu mala la, fü ewü awu teke, gü ba, Yesu ngbü emala mani la eküte ani, teka te ani le ngü kaka nda-ani de ne. Fü ngü la ake te ewü afa sü. 46 Teka ngü la, wüh le ta de ani zoro Yesu gbü lö-ra la, amba dada ma, angü wüh ngbü ekpe cürü mere bi wü kpara la. Angü mere bi wü kpara la le ta ngü ka Yesu fa sü, gü ba, engu de *mürü dofo ka Me.
Dela mani te Yesu mala teka wü cögbörö kpara, te ewü le ngü kaka de ne.

*21:5 21:5 Gara ïrï Yerüsalema de Sïyona.

21:5 21:5 Mü ena amaka ngü la gbü buku ka Zakarïya 9:9.

21:11 21:11 Yesu de kpara ka Nazareta, te di gbü tö ka Galïlaya.

§21:12 21:12 Wü lu te ewü ngbü ecïnzï la, wüh de wü mö ka kötï.

*21:16 21:16 Mü ena amaka ngü la gbü Ci ka wü Davidi 8:2.

21:42 21:42 Mü ena amaka ngü la gbü Ci ka wü Davidi 118:22-23.