15
Vitana Omo Anitioki Wayahina
1 Ka ononotoi tupwai papani Iudea wayahina iopu‑me meagai Anitioki wayahina, ka ivi‑putu tau vitumahana ononotoi iviwavenena, ivonavona, “Aituhu eha ininimi udabe Mosese yana dewa wayahina deina, itomi yami ito‑yavuha vitupu.”✡ Gal 5:2. 2 Kate avaha Paulo ka Banabasi viwavene‑nana inononi, ainuai imini toyoina, kadu ivi‑heyoheyo me Iudea wayahia. Iuna ainuaia ianamanei, viwavene‑nana eha tunuhina. Kate yai vi‑heyoheyo‑nana eha ta‑vidoha. Wayahina, tau ekalesia habuhabui yai nuanua onoto tupwai ivi‑nua‑dadanei, ivi‑tunei ivane tau hae anani kadu ononotoi anani wayahia imamaei Ierusalem wayahina. Ka tau hae‑naia nau‑wawani vi‑tanai‑nana inononi, e ivi‑nua‑dadani viwavene‑nana vivane tunuhina o kadi vitupu.
Wayahina, tau ekalesia Paulo ka Banabasi ainuaia ivi‑nua‑dadanei, e tupwai nui ivane Ierusalem wayahina vi‑tanai‑nana wayahina.✡ Gal 2:1. 3 Ka tau ekalesia inau‑kapoiei, e tomotaui ivi‑tunei, ini‑tawanei.
Ka tutana papani Poenisia nihenina, ka papani Samaria nihenina ivenavenau, tau ekalesia meagai‑naia nihenia imataedai, e mani tomotau eha me Iudea papani tunina tunina nihenia avaha Iesu ivitumahanei. Ka tutana tau ekalesia‑naia vaneana inononi, idewa‑haiawa ananina wayahina.
4 Ka avaha Ierusalem wayahina iomo, tau ekalesia inau‑hohona, vivane tau ekalesia, ka ekalesia a tau hae anani, ka kadue ekalesia a ononotoi anani habuhabui inau‑kaiwei. Iakwa, Banabasi ka Paulo imini, e aviani habuhabuna Yaubada awaehei idedewei taui yai paisewa wayahina imataedai deina.✡ Dew 14:27.
5 Ka ainuaia yai ipupuna iakwa, tau vitumahana tupwai Parisi yai yoko wayahina imini, e ivona, “Aituhu aviyaivia taui eha me Iudea wayahia Iesu ivitumahanei, itoka nau‑wawanika inini kadabei, kadu kaveimeyei Mosese ya veimea habuhabuna ivi‑muniei, itoka me Iudea aitamoata deina.”
6 Ka tau hae anani kadue ononotoi anani ai heta inau‑hohona, e Parisi yai vonana ivi‑nua‑dadani, vivane vona tunuhina o eha. 7 Ka taui ivi‑vonavona tuta vi‑manamana wayahina. Ka Pita mini, ivona,
“Vavaneiu, avaha uanamanei, nonova Yaubada vi‑nua‑dadaneu, e taui eha me Iudea ana‑nau‑wahei, e Vaneana Ahiahina inononi, ivitumahanei. Ka yauke aitam wayahimia.✡ Dew 10:1-43. 8 Ka Yaubada itoka tomotau nuaka anamane‑yehai, ka tauna avaha awaehei taui eha me Iudea kadu natunatuna. Iuna taui Vaneana Ahiahina ivitumahanei. Wayahina, tauna Nuana Ahihinata venei, tauna nonova veneka aitamoata deina.✡ Dew 10:44; 11:15. 9 Tauna eha itoka aka wava na‑si‑nai, kadu eha taui ai wava na‑si‑nai. Iuna tauna ya etawana habuhabuka wayahika aitamoata, vivane kavitumahanei. Ka tutana taui ivitumahanei, Yaubada nuai hadani. 10 Wayahina, medeina itomi Yaubada ya vi‑nua‑dadana tanoi unau‑dadani yami nuanuana wayahina? Iuna Mosese ya veimea vitavitaka, nonova yaka tupua‑nenenehi yai tuta wayahina a itoava tuta ataina wayahina. Itoka eha aka pata veimeana kavi‑munie tunuhina. Wayahina, aituhu itomi taui eha me Iudea Iesu ivi‑muni‑waiwaiei uveimeyei taui nau‑wawani veimeana ivi‑muniei, dewana vivane dewa vitana.✡ Mat 11:30; Gal 3:10. 11 Vavaneiu, eha nau‑wawanimi udewe deina! Iuna habuhabuka taina deina kavitumahanei. Aituhu aviyaivia Iesu ivitumahanei, akanai taui am‑venena awawaehina ivaniahei Kauvea Iesu wayahina, kadu ito‑yavuha ivaniahei deina, itoka me Iudea kaduke taui eha me Iudea.”✡ Gal 2:16; Epe 2:5-8.
12 Ka Pita ya ipupu‑nana iakwa, e Banabasi ka Paulo imini‑havine, e yokoia imataedai vivane Yaubada dewa‑bagibagi habuhabui kadu iaiaya habuhabui awaehei idedewei taui eha me Iudea mataia. Ka yokoia habuhabui igenuana, ivanevaneneha, e ainuai yai ipupuna inononi. 13 Ka yai ipupu‑nana iakwa, e Iamesa ivona,
“Vavaneiu, unononiu!✡ Gal 2:9. 14 Simeonia Iamesa ya tomana vivane Simeoni. Me Ebereu movia itomani Simeoni, ka me Girisi movia itomani Simoni. Tau sinasinapu habuhabui ivona Iamesa Simoni Pita wayahina ipuipupu. (Edu Simoni Vona nihenina.) avaha voneka medeina tuta naona wayahina Yaubada tauna yanꞌ ate‑nuanuai taui eha me Iudea wayahi viwaveneka. Ka kadu Yaubada taui eha me Iudea tupwai epai, e taui vivane yana yoko. 15 Ka tau apa‑taputapu yai iginuma kadu ivona aitamoata deina, ivona,
16 ‘Kauvea ivona, “Dewana na‑iakwa, amavina.
Ataina Davida ya pai veimea nau‑gegewana, ine deina.
Kate avi tuta amavina, pai veimeana avo‑vi‑vovoui,
kadu avi‑au‑mini toyoina.✡ Amo 9:11-12.
17 Ayone‑havinei, iuna yau nuanua
mani tomotau yau paisewana idueyei,
e taui yauke taua inaunau‑neneu,
vivane taui eha me Iudea habuhabui
kadue au wava inꞌ‑anamanei kadu itomatomani.”
Ka yauke Kauvea dewaia habuhabui adedewei.
18 Ka kadu tuta nonova dewaia avona‑dabedabei.’
19 Wayahina, yaiau, yauke yau nuanua taina. Itoka nau‑wawanika kavo‑vi‑meani taui eha me Iudea Yaubada ivitumahanei wayahi, eha kavitavitai. 20 Ka nau‑wawanika yai leta kaginumi kava‑tawanei na‑omo wayahia. Ka leta‑nana nihenina kaveimeyei veimea na nau‑punina ana heta ivi‑muni‑waiwaiei, vivane avi vahitau viona tomotau ivi‑nomui yaubada vitupu wayahia kavito‑potei wayahi, ka kenene kavito‑potei wayahi, ka avi vahitau viona tomotau magai isi‑guani inau‑vi‑anigi deina kavito‑potei wayahi, ka kadu vahitau dayahi kavito‑potei wayahi yai pai nim wayahina.✡ NiT 34:15-17; Lev 17:10-16. 21 Iuna meagai aitamoata aitamoata nihenia, tuta nonova a itoava tuta ataina wayahina, tau nau‑wahe Mosese ya veimea inaunau‑waheyei manua tapanono nihenia, ka auyewa tapanono aitamoata aitamoata wayahia.”
Taui Eha Me Iudea Yai Leta
22 Ka tau hae anani kadu ononotoi anani yai ipupuna iakwa, e taui tau ekalesia habuhabui ihonei inau‑hohona‑havine, e onoto tupwai wayahia ivi‑nua‑dadanei, e taui Banabasi ka Paulo nui ivi‑tunei iopu meagai Anitioki wayahina. Ka onoto ainua ivi‑nua‑dadanei, aitam ana wava Iudasa (tauna ivi‑wahani Barisabasi), ka kadu aitam ana wava Silasi. Ka ainuai tau eta‑naonao Ierusalem ekalesia nihenina. 23 Ka tau hae ka ononotoi anani aitam leta iginumi, vivane tau ekalesia Anitioki yai leta. Ka leta‑nana ivona,
“Itoai vavaneimi, vivane tau hae ananiai, ka ononotoai ananiai, Ierusalem amamaei.
Ka itomi yami leta taina aginumi ava‑tawanei omomo itomi eha me Iudea wayahimia. Itomi tau vitumahana meagai Anitioki wayahina umamaei, ka papani Siria wayahina umamaei, ka kadue papani Silisia wayahina umamaei.
Kaiwa ananina.
24 Itoai avaha anononi vivane onoto tupwai ini‑tawaneai iomo wayahimia, ka onoto‑naia iviwavenemi. Ka kadu avaha viwavene‑nana unononi, unua‑vita. Vavaneiai, unononi. Itoai eha onoto‑naia ata‑vi‑nua‑dadane, kadue eha ata‑vi‑tune inꞌ‑omo wayahimia. Taui vivane tau viwavenena vitupu. 25 Wayahina, itoai yama nuanua ananina onoto tupwai avi‑nua‑dadanei, avi‑tunei yaiai Banabasi ka Paulo nui inꞌ‑omo wayahimia. 26 Banabasi ka Paulo ainuai yai ate‑vatu ananina, ka taui avaha yawai iawaehei Kauvea Iesu Tau Ito‑yavuha ana wava wayahina. 27 Akaka ataina onoto ainua nui avi‑tunei, aitam ana wava Iudasa, ka aitam ana wava Silasi. Ka taui ai pata yai ipupu wayahina yama vona yami leta taina nihenina iawaehei vivane tunutunuhina. 28 Ka Nuana Ahihinata ya nuanua, ka kadue itoai yama nuanua, eha avitavitami veimea habuhabuna wayahina. Wayahina, ami veimea na nau‑punina ana heta avitami nau‑wawanimi akanai.✡ Mat 23:4. 29 Veimea‑naia vivane avi vahitau viona tomotau ivi‑nomui yaubada vitupu wayahia avito‑potei wayahimi, ka vahitau dayahi avito‑potei wayahimi yami pai nim wayahina, ka avi vahitau viona tomotau magai isi‑guani inau‑vi‑anigi deina avito‑potei wayahimi, kadue kenene avito‑potei wayahimi. Aituhu dewaia uvihahaiei, itomi uvidoha deina.
Kapoi.”
30 Ka tau ekalesia Ierusalem wayahina ononotoi ivi‑tunei iopu meagai Anitioki wayahina. Ka avaha iomo, taui ekalesia ihone‑hohoni, e leta‑nana ivenei. 31 Ka tau ekalesia Anitioki nihenina avaha yai leta‑nana iaiaiavi, idewa‑haiawa mataedana anꞌ anamana wayahina, iuna mataedana vo‑vi‑vatui. 32 Ka Iudasa ka Silasi, taui kadu tau apa‑taputapu. Wayahina, inaunau‑wahei vona habuhabuna wayahina, e taui tau ekalesia‑naia ivo‑vi‑vatui, kadu ivo‑vi‑bagibagi. 33-34 Ka avaha yai nau‑vi‑tau ana tuta iakwa, tau ekalesia‑naia Anitioki nihenina ainuai inau‑iaiavei nua gomagomanina wayahina, e ivi‑tunei imavina ai tau vi‑tune wayahia.a Silasi eha ta‑mavina Ierusalem wayahina. Tauna mamaei Anitioki nihenina. 35 Kate Paulo ka Banabasi meagai Anitioki nihenina imamaei. Ka taui kadu mani tau nau‑wahe habuhabui nui Kauvea yana vona iviwavenei kadu inaunau‑waheyei.
Paulo Banabasi Ainua Ivi‑heyoheyo
36 Ka auyewa tupwai munia, Paulo Banabasi vonei, ivona, “Vaneiu, aka inua nau‑wawanika kamavina, e vavaneika meagai habuhabuna wayahia nonova Kauvea yana vona kanau‑wahei kadueyei, kadi yai maꞌ kanꞌ‑anamanei.” 37 Ka Banabasi nuanuana Ioni Marika nui ivenavenau.✡ Dew 12:12, 25. 38 Kate Paulo vihahaiei, iuna Marika yana dewa nonova nuani, vivane tutana taui papani Pampilia inui, Marika ni‑tawanei, ka paisewana eha ta‑nau‑yehai.✡ Dew 13:13; Kol 4:10. 39 Ka ainuai ivi‑vonavona toyoina, eha ta‑vidoha. Wayahina, Banabasi Paulo ainuaia itana‑vewani aitamoata aitamoata. Ka Banabasi Marika taini nui, ka wae ivi‑maiei, e ainuai iaubo‑tamana bonabona Sipirusi wayahina. 40 Ka Paulo Silasi vi‑nua‑dadanei. Ka tau ekalesia meagai Anitioki nihenina iviama wayahi vivane Kauvea yanꞌ am‑venena awawaehina nihenina imamaei. 41 Ka yai viamana iakwa, Paulo ka Silasi ainuai ini‑tawanei, e papani Siria nihenina kadu papani Silisia nihenina ini‑keyekeyei, e ekalesia aitamoata aitamoata papani‑naia nihenia ivo‑vi‑bagibagi.
a15:14: Iamesa ya tomana vivane Simeoni. Me Ebereu movia itomani Simeoni, ka me Girisi movia itomani Simoni. Tau sinasinapu habuhabui ivona Iamesa Simoni Pita wayahina ipuipupu. (Edu Simoni Vona nihenina.)
✡15:16: Amo 9:11-12.
✡15:20: NiT 34:15-17; Lev 17:10-16.
a15:33-34: Silasi eha ta‑mavina Ierusalem wayahina. Tauna mamaei Anitioki nihenina.