4
आज्ञा मानय् यायेमाः
1 हे इस्राएल, आः जिं छिमित स्यनेत्यनागु विधि व नियमय् बांलाक ध्यान ब्यु! थुपिं पालन या गुकिं यानाः छिपिं म्वाइ अले छिमिसं छिमि पुर्खाया परमप्रभु परमेश्वरं छिमित बियादीत्यंगु देशय् दुहां वनाः अधिकार याइ। 2 जिं छिमित बियागु आज्ञाय् छुं तने नं मते लिकाये नं मते। अय्नं जिं छिमित बियागु परमप्रभु छिमि परमेश्वरया आज्ञा मानय् या।✡४:२ प्रका २२:१८-१९
3 बाल-पोरय् परमप्रभुं छु यानादिल व छिमिसं थःगु हे मिखां खंगु दु। पोरया बालद्यःया ल्यू जूपिं सकलें मनूतय्त परमप्रभु परमेश्वरं छिमिगु दथुं नाश यानादिल।✡४:३ गन्ती २५:१-९ 4 अय्नं परमप्रभु छिमि परमेश्वरनापं च्वनाच्वंपिं सकलें थौंतक म्वानाच्वंगु दु।
5 स्व! परमप्रभु जिमि परमेश्वरं जितः आज्ञा बियादीगु थें, छिमिसं अधिकार याइगु देशय् थुपिं फुक्क मानय् यायेत जिं छिमित थुपिं विधि व नियम स्यनागु दु। 6 छिमिसं परमप्रभुं धाःथें यात धाःसा मेगु जातितय्त छिमिगु बुद्धि व छिमिसं खँ थूगु क्यनी। अले इमिसं थुपिं आज्ञा न्यनाः धाइ, “धात्थें हे थ्व तःधं जातियापिं मनूत बुद्धि दुपिं व खँ थूपिं खः।” 7 झीसं परमप्रभु झी परमेश्वरयात बिन्ति यानाबलय् वय्कः झीनापं गुलि सतिक जुयादिल। उलि सतिक जुइफुम्ह मेम्ह सुं नं द्यःत व तःधंगु जाति दु ला? 8 जिं छिमित थौं बीगु नियम थें पाय्छिगु धार्मिक विधि व नियम दुपिं मेगु छुं नं तःधं जाति दु ला?
9 तर बांलाक होश यानाच्वँ, छिमिसं मिखां खंगु खँ गुबलें ल्वममंकेत होश यानाच्वँ अले छिमिसं म्वानाच्वंतले थुपिं आज्ञा थःगु मनं चिला वंकेबी मते। अले थुपिं आज्ञा थः काय्म्ह्याय्पिं व छय्पिन्त बीगु पक्का या। 10 छिपिं होरेबय् परमप्रभु थः परमेश्वरया न्ह्यःने दंगु दिंयात लुमंकि। उबलय् परमप्रभुं जितः धयादिल, “मनूतय्त जिगु न्ह्यःने मुंकि, अले इमित जिगु वचन न्यंकि। गुकिं यानाः जिं इमित बीत्यनागु देशय् म्वानाच्वंतले इमिसं जिगु ग्याःभय कायेमाः अले इमिसं थ्व हे खँ थःकाय् म्ह्याय्पिन्त स्यनेमाः।”
11 उबलय् पर्वतय् मि ह्वानाः ह्वानाः च्यानाः आकाश तक हे थ्यन, अले ख्वातुगु सुपाँय् वयाः अन तसकं खिउँसे च्वंबलय् छिपिं वयाः पर्वतया क्वय् दन।✡४:११-१२ प्रस १९:१६-१८; हिब १२:१८-१९ 12 अले मिया दथुं परमप्रभु छिपिंनापं खँ ल्हानादिल। उबलय् छिमिसं वय्कःया सः जक ताल। वय्कःयात धाःसा मखं। 13 वय्कलं छिमित थःगु बाचा व झिगू आज्ञा न्यंकादिल। उकियात मानय् यायेगु आज्ञा छिमित बियादिल। अले वय्कलं उपिं आज्ञायात ल्वहंयागु निपाः पौलय् च्वयादिल।✡४:१३ प्रस ३१:१८; ३४:२८; व्य ९:१० 14 उबलय् परमप्रभुं जितः छिमिसं यर्दन छिनावनाः अधिकार यायेगु देशय् थ्यंकाः मानय् यायेत विधि व नियम स्यँ धकाः धयादिल।✡४:१४ प्रस २१:१
मूर्ति पुजा मयायेमाः
15 होरेबय् परमप्रभु छिपिंलिसें मिया दथुं खँ ल्हानादीबलय् छिमिसं वय्कःयागु छुं नं रूप मखं। अथे जुयाः होश या, 16 छिपिं मस्यनेमा धकाः, छिमिसं थःपिनि लागिं मिजंया जुइमा वा मिसाया जुइमा,✡४:१६ प्रस २०:४; लेवी २६:१; व्य ५:८; २७:१५ 17 वा पृथ्वीइ दुम्ह पशुयागु जुइमा, आकाशय् ब्वइम्ह झंगःयागु जुइमा✡४:१७-१८ रोम १:२३ 18 चिचीधिकःम्ह जन्तु वा किचाकाचायागु जुइमा वा लखय् दुम्ह न्यायागु जुइमा छुकिंयागु नं मूर्ति दय्के मते। 19 छिमिसं आकाशपाखे थस्वइबलय् अन दुगु सूर्य, तिमिला, नगुत व फुक्क ग्रह नक्षत्रतय्त खनाः उमित भागियाये मते, पुजा नं याये मते। उपिं परमप्रभुं पृथ्वीया फुक्क जातितय्गु निंतिं बियादीगु खः। 20 छिमित धाःसा परमप्रभुं न नाय्कीगु मिगा थें ज्याःगु मिश्रं वय्कःया थः मनू व सर्बय दय्केत पिकयाहयादिल, थौं तक जूगु थें।✡४:२० प्रस १९:५; व्य ७:६; १४:२; २६:१८; तीत २:१४; १ पत्र २:९
21 अनंलि छिमिसं यानाः परमप्रभु जि खनाः तंचायाः थथे पाफयादिल, “छ यर्दनया उखे वने दइ मखु, अले परमप्रभु छिमि परमेश्वरं छिमिगु अधिकारय् बियादीगु व भिंगु देशय् वने दइ मखु।”✡४:२१ गन्ती २०:१२ 22 जि थ्व हे देशय् सिनावनेमाली। जि यर्दनया उखे वने दइ मखु। छिपिं धासाः उखे वनी, अले व भिंगु देशयात अधिकार याइ। 23 होश या! परमप्रभु छिमि परमेश्वरं छिपिंलिसें यानादीगु बाचा ल्वःमंके मते! वय्कलं दय्के मते धकाः धयादीगु छुकियागु नं मूर्ति दय्के मते! 24 परमप्रभु छिमि परमेश्वर भस्म याइगु मि व नुगः मुइकादीम्ह परमेश्वर खः।✡४:२४ हिब १२:२९
25 छिमिसं काय्म्ह्याय् व छय् बुइके धुंकाः यक्व दँ व देशय् च्वने धुंकाः स्यनाः मूर्ति कियाः परमप्रभु छिमि परमेश्वरयात मयःगु ज्या यानाः वय्कःयात तंचाय्कल धाःसा, 26 थौं जिं स्वर्ग व पृथ्वीयात छिमिगु विरोधय् साक्षी तये। छिपिं देशयात अधिकार यायेत यर्दनया उखे वनेत्यंगु दु। अय्नं छिमिसं जिगु आज्ञा त्वाथुल धाःसा यक्व दँ तक अन च्वने दइ मखु। तर छिपिं भज्यंक नाश जुयावनी। 27 परमप्रभुं छिमित जाति जातितय्गु दथुइ उखेलाः थुखेलाः यानाबी। वय्कलं छिमित लिनाछ्वःगु देश देशय् मेगु जातितय्गु दथुइ छिपिं कम जक म्वानाच्वनी।✡४:२७-२८ व्य २८:३६ 28 अन छिमिसं मनूतय्गु ल्हातं दय्कूपिं स्वये मफुपिं, न्यने मफुपिं, नये मफुपिं, नतुने मफुपिं सिँ व ल्वहंया द्यःतय्गु पुजा याइ। 29 अय्नं अन नं परमप्रभु छिमि परमेश्वरयात छिमिसं माल धाःसा, अले छिमिसं दुनुगलं व आत्मां माल धाःसा वय्कःयात नापलाकी।✡४:२९ यर २९:१३ 30 लिपांगु इलय् छिमित आपत जुइबलय् अले थुपिं फुक्क खँ छिमित वइबलय् छिपिं थः परमप्रभु परमेश्वरपाखे लिहां वइ अले छिमिसं वय्कःया खँ मानय् याइ। 31 वय्कलं छिमित त्वःतादी मखु, नाश यानादी मखु। छिमि पुर्खालिसें पाफयाः क्वःछिनादीगु बाचा ल्वःमंकादी मखु, छाय्धाःसा परमप्रभु छिमि परमेश्वर माया यानादीम्ह खः।
परमप्रभु हे परमेश्वर खः
32 न्हापायागु खँ बिचाः या, परमेश्वरं पृथ्वीइ मनूयात दय्कादीबलय्निसें थौं तक आकाशया छगू कुन्चांनिसें मेगु कुन्चा तक, छु थज्याःगु तःधंगु खँ गुबलें जूगु दु वा न्यनागु दु ला? 33 परमेश्वर मिया दथुं न्ववानादीगु छिमिसं थें मेगु जातिं न्यनाः नं म्वानाच्वंपिं छिपिं थें ज्याःपिं सुं मनूत दु ला? 34 छिमि परमप्रभु परमेश्वरं छिमित मिश्रय् यानादी थें छु सुं द्यवं मेगु जातिया दथुं पित हयाः थः मनूत दय्कूगु दु ला? छिमिसं खंक हे वय्कलं थःगु बल्लागु ल्हाः व चकंगु लँपु छ्यलादिल। वय्कलं महामारी व लडाइँ हयादिल, अले अजू चाइपुगु व ग्यानापुस्से च्वंगु ज्या यानादिल ला?
35 परमप्रभु हे परमेश्वर खः, वय्कः बाहेक मेम्ह सुं मदु धकाः थुइकेत उपिं फुक्क छिमित क्यंगु खः।✡४:३५ मर्क १२:३२ 36 छिपिं खःकथं जुइमा धकाः वय्कलं आकाशं थःगु सः न्यंकादिल, अले पृथ्वीइ थःगु तःधंगु मि छिमित क्यनादिल। छिमिसं मिं वय्कःया सः न्यन। 37 वय्कलं छिमि पुर्खातय्त माया यानादीगुलिं इमि सन्तानतय्त नं ल्ययादिल। वय्कः थम्हं हे थःगु तःधंगु शक्तिं छिमित मिश्रं पितहयादिल। 38 छिमिसं थःपिं स्वयाः तःधं व शक्ति दुपिं जातितय्गु देशय् दुहां वनाः उकियात अधिकार यायेत वय्कलं इमित लिना छ्वयादीगु दु। व थौं तक छिमिगु अधिकारय् दु।
39 परमप्रभु हे च्वय् स्वर्गय् व क्वय् पृथ्वीइ परमेश्वर खः अले वय्कः बाहेक मेम्ह सुं मदु धकाः छिमिसं थौं सीका का, अले नुगलय् ति। 40 थौं जिं छिमित बीत्यनागु वय्कःया विधि व आज्ञा मानय् या, गुकिं यानाः छिमिगु व छिमि सन्तानतय्गु भिं जुइमा, अले परमप्रभु छिमि परमेश्वरं छिमित न्ह्याबलेंया निंतिं बियादीगु देशय् छिपिं ताःई तक म्वानाच्वनेमा।
शरण बीगु शहर
गन्ती ३५:६-३४; व्य १९:१-१४
41 अले मोशां यर्दनया पुर्बपाखे शरण बीगु स्वंगू शहर ल्यल।✡४:४१-४३ यहो २०:८-९ 42 सुं मनुखं ग्वसाः मग्वसे मसीकं सुं मेम्ह मनूयात स्यात धाःसा व मनू उपिं शहर मध्ये छगुलिइ बिस्युं वनाः थःत बचय् याये फु। 43 उपिं शहर थथे दु, रुबेनीतय्गु लागिं मरुभूमिइ दुगु बेसेर, गादीतय्गु लागिं गिलादय् दुगु रामोत व मनश्शेया लागिं बाशानय् दुगु गोलान।
मोआबया ख्यलय् मोशां हाकनं नियम कंगु
44 मोशां इस्राएलीतय्त ब्यूगु नियम थ्व हे खः। 45 इपिं मिश्रं पिहां वये धुंकाः मोशां इमित ब्यूगु आज्ञा, विधि व नियम थुपिं हे खः। 46 यर्दनया पुर्बय् बेथ-पोर न्ह्यःनेया ब्यासिइ मोशा व इस्राएलीतय्सं मिश्रं पिहां वये धुंकाः स्यानाब्यूम्ह हेश्बोनय् च्वनीम्ह एमोरीतय् जुजु सीहोनयागु देशय् थुपिं विधि, आज्ञा व नियम ब्यूगु खः। 47 इमिसं वया देशयात त्याका काल अले बाशानया जुजु ओगया देशयात त्याका काल। थुपिं निम्ह एमोरी जुजुपिं यर्दनया पुर्बपाखे च्वनिपिं खः। 48 इमिगु देशय् अर्नोन खुसियागु न्हसिकापया च्वसं दुगु अरोएर शहरंनिसें सियोन पर्वत तक लाःगु दु। (थुकियात हेर्मोन पर्वत नं धाः) 49 यर्दनया पुर्बय् पिसगाया पाचाया क्वय् च्वंगु मृत सागर तक*४:४९ मृत सागर तक हिब्रू अराबाया समुद्र तक इस्राएलीतय्सं फुक्क अराबा त्याका काल।✡४:४९ व्य २:२६-३७; ३:१-२९
✡4:2 ४:२ प्रका २२:१८-१९
✡4:3 ४:३ गन्ती २५:१-९
✡4:11 ४:११-१२ प्रस १९:१६-१८; हिब १२:१८-१९
✡4:13 ४:१३ प्रस ३१:१८; ३४:२८; व्य ९:१०
✡4:14 ४:१४ प्रस २१:१
✡4:16 ४:१६ प्रस २०:४; लेवी २६:१; व्य ५:८; २७:१५
✡4:17 ४:१७-१८ रोम १:२३
✡4:20 ४:२० प्रस १९:५; व्य ७:६; १४:२; २६:१८; तीत २:१४; १ पत्र २:९
✡4:21 ४:२१ गन्ती २०:१२
✡4:24 ४:२४ हिब १२:२९
✡4:27 ४:२७-२८ व्य २८:३६
✡4:29 ४:२९ यर २९:१३
✡4:35 ४:३५ मर्क १२:३२
✡4:41 ४:४१-४३ यहो २०:८-९
*4:49 ४:४९ मृत सागर तक हिब्रू अराबाया समुद्र तक
✡4:49 ४:४९ व्य २:२६-३७; ३:१-२९