กิจก๋านของอัครทูต
เถิงแม้ว่าหนังสือเล่มนี้บ่ได้บอกจื้อของผู้เขียนไว้ แต่คริสตจักรสมัยยุคแรกก็ยอมฮับว่าหนังสือเล่มนี้เขียนโดยลูก๋า เซิ่งเป๋นคนเดียวกั๋นกับตี้เขียน “ข่าวดีของพระเจ้าเรื่องพระเยซูคริสต์ เขียนโดยหมอลูก๋า” ลูก๋าตั้งเก๊าเขียนหนังสือกิจก๋านของอัครทูตว่า “ต้านเธโอฟีลัสตี้นับถือ หนังสือเล่มก่อนตี้ข้าพเจ้าเขียนหื้อนั้น” จากข้อความนี้ก็แสดงว่า ตึงสองเล่มนี้เขียนเถิงคนเดียวกั๋น ภาษากับฮูปแบบก๋านเขียนในหนังสือข่าวดีของลูก๋า กับหนังสือกิจก๋านของอัครทูตเล่มนี้ก็มีลักษณะเดียวกั๋น
ในบทตี้ 16:10-17, 20:5-21:18 กับ 27:1-28 ผู้เขียนใจ๊สรรพนามว่า “เฮา” ตี้ใจ๊จาอี้ก็แสดงว่า ลูก๋าเป๋นเปื้อนฮ่วมงานกับเปาโลต๋อนตี้เตียวตางไปบอกข่าวดีต๋ามตี้ต่างๆ เปาโลได้อ้างเถิงลูก๋าในพระธรรมโคโลสี 4:14 กับ 2 ทิโมธี 4:11 ไว้ หนังสือกิจก๋านของอัครทูตเล่มนี้ได้เขียนไว้ประมาณปี๋ ค.ศ. 63 ต๋อนตี้ลูก๋ากับเปาโลอยู่ตวยกั๋นในกรุงโรม
ลูก๋าได้เขียนเถิงเปื้อนของต้านตี้จื้อเธโอฟีลัส เหมือนกับหนังสือข่าวดีของลูก๋า แต่ได้เขียนไว้เปื้อผู้เจื้อกู้คนจะได้ฮู้เถิงสิ่งตี้พระวิญญาณบริสุทธิ์ดลใจ๋หมู่อัครทูตหื้อออกไปบอกข่าวดีกับคนกู้คน ตั้งเก๊าในกรุงเยรูซาเล็มก่อน ไปจนเถิงกรุงโรม
เนื้อหาในหนังสือเล่มนี้ได้ต่อเนื่องมาจากหนังสือข่าวดีของลูก๋า ลูก๋าได้เล่าเรื่องตี้เกิดขึ้นหลังจากพระเยซูเป๋นขึ้นจากความต๋าย แล้วขึ้นไปบนสวรรค์ ต้านได้เล่าเถิงเหตุก๋ารณ์ต๋อนตี้พระวิญญาณบริสุทธิ์มาอยู่กับหมู่คนในวันเพ็นเทคอสต์ หลังจากวันนั้นคริสตจักรต่างๆ ก็เติบโตขึ้นกับเข้มแข็งนักขึ้นโดยกำสั่งสอนของหมู่อัครทูตเถิงแม้ผู้เจื้อถูกค่ำ บทตี้ 1-12 ได้เล่าเรื่องของเปโตรตี้ออกไปบอกข่าวดี บทตี้ 13-28 ได้เล่าเถิงก๋านงานของเปาโลในก๋านบอกข่าวดี ต้านกับเปื้อนฮ่วมเตียวตางของต้านออกไปบอกข่าวดี แล้วได้ตั้งคริสตจักรต่างๆ ขึ้นจนเถิงกรุงโรม ลูก๋าบอกไว้ว่า สิ่งหมู่นี้ก็เกิดขึ้นโดยอำนาจของพระวิญญาณบริสุทธิ์ ตี้ได้เยียะก๋านผ่านตางคนตังหลายตี้ได้ออกไปบอกข่าวดี
1
1 ต้านเธโอฟีลัสตี้นับถือ หนังสือเล่มก่อนตี้ข้าพเจ้าเขียนหื้อนั้น เป๋นเรื่องราวเกี่ยวกับกู้สิ่งกู้อย่างตี้พระเยซูเยียะตึงสั่งสอนมาตั้งแต่เก๊า 2 จ๋นแผววันสุดต๊ายตี้พระองค์หื้อกำสั่งโดยฤทธิ์อำนาจของพระวิญญาณบริสุทธิ์กับหมู่อัครทูตตี้พระองค์เลือกไว้ แล้วพระเจ้าก็ฮับพระเยซูขึ้นไปบนสวรรค์
3 ในเวลาสี่สิบวันหลังก๋านทนตุ๊กทรมานจ๋นต๋ายแล้ว พระองค์ป๋ากฏหื้อหมู่เขาหันแหมหลายเตื้อ ตึงเยียะสิ่งอันเป๋นก๋านพิสูจน์หลายอย่าง ตี้ยืนยันว่าพระองค์เป๋นขึ้นจากความต๋ายแต๊ๆ ตึงได้อู้เถิงเรื่องแผ่นดินของพระเจ้าตวย 4 มีเตื้อนึ่งเมื่อพระองค์ก่ำลังกิ๋นข้าวกับหมู่อัครทูต พระองค์สั่งหมู่เขาว่า “ห้ามฟั่งไปไหนเตื้อ หื้อถ้าอยู่ตี้กรุงเยรูซาเล็มก่อน จ๋นกว่าหมู่ต้านจะได้ฮับสิ่งตี้พระบิดาสัญญาไว้ ต๋ามตี้เฮาเกยอู้กับหมู่ต้านแล้ว 5 คือว่ายอห์นหื้อฮับบัพติศมาด้วยน้ำ แต่แหมบ่เมินต้านตังหลายจะฮับบัพติศมาด้วยพระวิญญาณบริสุทธิ์”
พระเยซูปิ๊กสวรรค์
6 เมื่อพระเยซูกับหมู่อัครทูตมาฮ่วมกั๋นแหม หมู่เขาก็ถามพระองค์ว่า “พระองค์เจ้าข้า ต๋อนนี้พระองค์ก่ำลังจะจ้วยหื้อจาวอิสราเอลมีอาณาจักรเหมือนตะก่อนแม่นก่อ” 7 พระเยซูบอกกับหมู่เขาว่า “บ่ใจ้เรื่องตี้ต้านตังหลายจะฮู้วันเวลาตี้พระบิดาก๋ำหนดขึ้นด้วยสิทธิอำนาจของพระองค์ 8 แต่เมื่อพระวิญญาณบริสุทธิ์มาอยู่กับหมู่ต้านแล้ว หมู่ต้านก็จะได้ฮับฤทธิ์อำนาจ แล้วจะเป๋นพยานเล่าเรื่องของเฮาหื้อคนตังหลายฟัง ตั้งแต่กรุงเยรูซาเล็มใคว่แคว้นยูเดีย แคว้นสะมาเรีย จ๋นใคว่โลกนี้”
9 เมื่อพระเยซูอู้จาอั้นแล้ว พระเจ้าก็ฮับพระองค์ขึ้นไปบนต๊องฟ้าต่อหน้าต่อต๋าหมู่เขา แล้วฝ้าก็เกิ้งพระองค์ไว้ จ๋นหมู่เขาผ่อพระองค์บ่หัน 10 ในเวลาตี้หมู่เขาก่ำลังปักต๋าผ่อพระองค์จากไปในต๊องฟ้านั้น อยู่ๆ ก็มีป้อจายใส่เสื้อผ้าสีขาวสองคนมายืนแหมะข้างหมู่เขา 11 แล้วอู้กับหมู่เขาว่า “จาวกาลิลีเหย หมู่ต้านยืนปักต๋าผ่อต๊องฟ้าอยู่เยียะหยัง พระเจ้าฮับพระเยซูองค์นี้ขึ้นไปบนสวรรค์แล้ว พระองค์จะปิ๊กมาแหมเตื้อนึ่งเหมือนตี้หมู่ต้านหันพระองค์ขึ้นไปนั้น”
เลือกมัทธีอัสแตนยูดาส
12 แล้วหมู่เขาก็ลงจากดอยบ่ากอกเทศปิ๊กไปกรุงเยรูซาเล็ม เซิ่งอยู่ห่างออกไปประมาณนึ่งกิโลเมตร 13 เมื่อมาแผวกรุงเยรูซาเล็มแล้ว หมู่อัครทูตก็ปากั๋นขึ้นไปห้องจั๊นบนตี้หมู่เขาย้างอาศัยอยู่หั้น ในหมู่เขามีเปโตร ยอห์น ยากอบ อันดรูว์ ฟีลิป โธมัส บารโธโลมิว มัทธิว ยากอบลูกบ่าวของอัลเฟอัส ซีโมนคนของพรรคจ้าดนิยม กับยูดาสลูกบ่าวของยากอบแหมคนนึ่ง 14 หมู่เขาพร้อมใจ๋กั๋นอธิษฐานเจื่อๆ ฮ่วมกับหมู่แม่ญิงตึงนางมารีย์แม่ของพระเยซูตึงหมู่น้องของพระองค์ตวย
15 มีวันนึ่งเปโตรยืนขึ้นก๋างปี้น้องผู้เจื้อตังหลาย (เซิ่งอยู่ตวยกั๋นประมาณร้อยซาวคน) แล้วอู้ว่า 16 “ปี้น้องตังหลาย ข้อพระคัมภีร์ตี้พระวิญญาณบริสุทธิ์ใจ๊กับกษัตริย์ดาวิดอู้ไว้เมื่อตะก่อนนั้น เกี่ยวกับเรื่องยูดาสปาทหารไปยับพระเยซู ก็จ๋ำเป๋นต้องเป๋นไปต๋ามนั้น 17 ยูดาสเป๋นคนนึ่งตี้นับเส้นเข้าตวยหมู่เฮา กับมีส่วนฮ่วมในงานของหมู่เฮานี้ตวยกั๋น” 18 (ยูดาสเอาสตางค์ตี้ได้จากก๋านเยียะบ่ดีไปซื้อตี้ดินไว้ ตี้หั้นเขาผะเลิดวำลงตังหน้าขี้ปุ๋มแตกไส้สดออกมาต๋ายขำตี้ 19 เรื่องนี้ฮู้กั๋นใคว่กรุงเยรูซาเล็ม หมู่จาวเยรูซาเล็มจึงฮ้องตี้ดินตั๊ดหั้นต๋ามภาษาต๊องถิ่นว่า อาเคลดามา ตี้แป๋ว่า “นาเลือด” ย้อนว่ามีเลือดตกใส่ตี้ดินหั้น)
20 เปโตรอู้ต่อไปว่า “เรื่องนี้มีเขียนไว้ในพระธรรมสดุดีว่า
‘ขอหื้อตี้อยู่ของเขาเป๋นฮ้าง
ห้ามคนเข้าไปอยู่แหมต่อไป’ก1:20 สดด. 69:25
ยังมีเขียนไว้แหมว่า
‘ส่วนต๋ำแหน่งก๋านฮับใจ๊ของเขานั้น หื้อคนอื่นมาฮับแตน’ข1:20 สดด. 109:8
21 ย้อนจาอั้นหมู่เฮาจ๋ำเป๋นจะต้องเลือกป้อจายแหมคนนึ่งเอามาแตนยูดาส คนนั้นจะต้องเป๋นคนตี้อยู่กับหมู่เฮาตลอดเวลาตี้หมู่เฮาอยู่ตวยพระเยซูองค์พระผู้เป๋นเจ้านั้น 22 นับตั้งแต่พระเยซูฮับบัพติศมาจากยอห์น จ๋นแผววันตี้พระเจ้าฮับพระองค์ขึ้นไปสวรรค์ เขาคนนี้จะต้องเป๋นพยานฮ่วมกับหมู่เฮาตี้จะอู้หื้อคนอื่นๆ ฮู้ว่า พระเยซูเป๋นขึ้นจากความต๋ายแล้ว”
23 หมู่เขาจึงเสนอจื้อป้อจายสองคนคือ โยเซฟตี้ฮ้องกั๋นว่าบารซับบาส (มีแหมจื้อว่ายุสทัส) กับแหมคนคือมัทธีอัส 24-25 แล้วหมู่เขาก็อธิษฐานว่า “ข้าแต่พระเจ้า พระองค์ฮู้เถิงจิตใจ๋ของกู้คน ขอพระองค์โผดจี๊หื้อหมู่เฮาหันว่าหละหว่างสองคนนี้ใผคือคนตี้พระองค์เลือกหื้อเป๋นอัครทูตฮับใจ๊พระองค์ แตนยูดาสคนตี้ละหน้าตี้ แล้วไปอยู่ในตี้ตี้เปิงกับเขา” 26 แล้วหมู่เขาก็จกเบอร์กั๋น ได้จื้อมัทธีอัส จึงเพิ่มมัทธีอัสเข้ากับหมู่อัครทูตสิบเอ็ดคนนั้นตวย