Wati Wangkatjarangku Danieltu Tjukurpa Walkatjunkunytja
Daniel
Nyangatja Ngaṉmanytju Nyakula Wangkanytjaku
Nyangatja Godaku tjukurpa wati ini Danielnga-tjara. Paluṟu wati Jew palu Israelta wiyangka manta kutjupangka nyinangi ngura ini Papilanta, panya iritiya ngura nyara palunya nguraṟa tjuṯa warmaḻa pitjangu manta Israeltakutu munuya Jew tjuṯa mulapa pungkula iluntanu, munuya tjara kutjupa Danielnga tjananya kuḻu witiṟa maḻakungku katingu kakaraṟa tjanampa ngurakutu parari mulapa.
Nyara palula aṟangka wati ini Nipaka-nitjanya ngura Papilanku mayatja puḻka nyinangi. Munu paluṟu Jew panya tjuṯa Papilantakutu katira kutjupatjara ngurkantanu palumpa ngurangka waṟkarinytjaku, Danielnga munu palumpa maḻpa maṉkurpa kuḻu.
Ka tjukurpa nyanga palulanguṟula kulini mulapa Godalu palumpa walytja tjuṯa aṯunymaṟa kanyilpai.
Tjukurpa nyanganpa ngarinyi:
1:1-21 Danielnga munu palumpa maḻpa maṉkurpa
2:1-49 Mayatja Nipaka-nitjalu tjukurmankunytja
3:1-30 Godalu Danielku maḻpa maṉkurpa waṟungka wankaṟunkunytja
4:1-37 Mayatja Nipaka-nitjalu piṟuku tjukurmankunytja
5:1-31 Godalu Danielta nintintja wall-ta walkatjunkunytja Mayatja Pilytjatjala utiṟa wangkanytjaku
6:1-28 Godalu Danielnga wankaṟunkunytja lionpa tjuṯangka-tawara
7:1—12:13 Godalu Danielnga tjukurpa tjuṯa nintintja:
7:1-28 Mamu kutjara kutjara
8:1—9:27 Tjiipi rama munu nanikuta
10:1—11:45 Angeltu Danielta wangkara utintja
12:1-13 Tjiṉṯu maḻatja
1
Danielnga munu Palumpa Maḻpa Tjuṯa
1-2 Ngura Jerusalemala aṉangu Jew tjuṯa nyinangi, ka palumpa tjanampa mayatja puḻka ngaṟangi wati ini Tjawakimanya. Ka ngula kuḻi kutjara ngaṟala wiyaringkunyangka wati kutjupa maḻikitja kakaraṟanguṟu tjaultji tjuṯatjara pitjangu ngura ini Papilantanguṟu. Wati paluṟu ini Nipaka-nitjanya ngura Papilanku mayatja puḻka munuya warmaḻa pitjala manta Judah-la wirkanu munuya tawunu panya Jerusalemala para-tjatutjuṟa waṉaṟa aṉangu Jew tjuṯa angatjunu alatjiṯu. Ka Godalu Jew tjuṯa alpamilantja wiyangku wantingu* Jew tjuṯa panya Mayatja Godaku watarkuringu munuya god kutjupa tjuṯa waḻkuningi, god ngalypa-ngalypa tjuṯa. Ka Godalu wangkatjara tjuṯa iyaningi tjananya nguḻutjunkunytjaku, kaya kuliṟa wantingi ka pala palulanguṟu Godalu tjananya alpamilantja wiyangku wantingi alatjiṯu., ka palulanguṟu Nipaka-nitjalu tjana Jerusalemala tjarpara Tjawakimanya tjananya Jew uwankara witiṉu munuya kutjupatjara ngurkantaṟa katingu Papilantakutu. Ka Nipaka-nitjalu tjaultji tjuṯangka wangkangu Godaku timpulangka tjarpara wiṟu tjuṯa mantjintjaku panya piti, walpayaṯa, pulita, kutjupa kutjupa miḻmiḻmaṟa wantinytja tjuṯa. Kaya mantjiṟa katingu Papilantakutu, munuya ngura nyara palula wirkaṟa palumpa tjanampa timpulangka tjunu panya paluṟu tjana god tjanampa waḻkulpaingka.
3-4 Ka Nipaka-nitjaku waḻingka wati ini Atjapa-natjalu aṉangu waṟkaripai tjuṯa kanyilpai Papilannga nguraṟa tjuṯa. Ka wati nyanga palula Nipaka-nitjalu wangkangu alatji, “Kulila! Kuwariṉa Jew tjuṯa Judah-languṟu ngalya-katingu, ka nyuntu palula tjanalanguṟu wati yangupala tjuṯa ngurkantara tjanampa mayatjaku walytjapitinguṟu. Palu ngurkantara wati yunpa wiṟu tjuṯa, kuṉpu puḻka munu wiṟuṟa kulilpai, nintipuka tjuṯa, pikatjara wiya. Munu tjananya nganampa wangka nintinma, kaya nganampa wangkanguṟu nyiri tjuṯa riitamilaṟa nganampa tjukurpa tjuṯaku nintiringama. Munu palunya tjananya mai, kuka munu waina kuḻu ungama, panya ngayulu ngalkula tjikilpai puṟunypa. Munu tjananya yiya maṉkurpa rawangku alatjiṯu nintilkatima, kaya palulanguṟulta yiya maṉkurpa wiyaringkunyangka tjananya ngayulakutu ngalya-kati, kaṉa nyakula kutjupatjara ngurkantara tjunkuku ngayuku waṟkarinytjaku.” Alatji wati panya mayatja Nipaka-nitjalu palula wangkangu.
Ka mulapaṯu wati panya Atjapa-natjalu kuliṟa ankula wati yangupala Jew tjuṯa para-nyakula ngurkantaṟa tjananya mantjinu. Munu wati Judah-kunu maḻatja maṉkurpa kuḻu paluṟu mantjinu ini nyanganpa Danielnga, Ananayanya, Mitjayilnga munu Atjaṟayanya. (Panya ini nyanga paluṟu tjana Jew tjuṯaku ini.) Ka paluṟu tjananya ini kutjupa kuwaritjalta wangkara tjunu ngura panya Papilanku wangkangku. Munu paluṟu Danielnga ini kutjupa tjunu Piltatjanya, munu Ananayanya Tjataṟakanya tjunu, munu Mitjayilnga tjunu Mitjakanya, munu Atjaṟayanya tjunu Pinikaunya.
Ka Atjapa-natjalu kuka, mai, waina kuḻu tjananya ungkunyangka Danieltu tjana wantingi alatjiṯu panya Godalu ngaṉmanytju Israelkunu tjuṯa painingi mai kuka nyanga puṟunypa ngalkuntja wiyangku wantinytjaku* Papilannga nguraṟa tjuṯangku mai kuka Godalu paintjitja ngalkupai alatjiṯu., palulanguṟu Danieltu tjana mai kuka waina kuḻu wantingi. Munu Danieltu wati panya palula alatji wangkangu, “Wati wiṟu! Tjinguṟula Mayatja Nipaka-nitjaku mai munu kuka kuḻu ngalkuntja wiyangku wantima, palya? Munula mai nganampa kutju ngalkunma?”
Ka Godalu Atjapa-natjanya kurunpa pukuḻmanu wati panya Danielku ngaḻṯuringkunytjaku. 10 Ka wati paluṟu Danielta alatji wangkangu, “Palu panya mayatja Nipaka-nitjaluṉi wangkangu nyura kunyu wantinytja wiyangku mai kuka nyanganpa kutju ngalkunma munu waina kuḻu tjikinma. Tjinguṟuṉa nyuranya ngayulu palyanmanama nyura mai kuka ngalkuntja wiyangku wantinytjaku, palu ngayulu Nipaka-nitjanya waintaṟa kulini munuṉa palumpa nguḻuringanyi. Tjinguṟu nyura mai kuka ngalkuntja wiyangku wantirampa nyura uparingkuku, ka yangupala panya kutjupa tjuṯa kutju kuṉpuringkuku, ka Nipaka-nitjalu nyuranya nyakuku munuṉi ngayunya iluntankuku. Nyangatjaṉa paluṟu wangkanytjitja nyurala wangkanyi. Kaya mai munu kuka nyanganpa ngalkunma wantinytja wiyangku. Palya?” Alatji Atjapa-natjalu Danielta wangkangu.
11-13 Munu wati tjaultji kutjupa tjunu Danielnga tjananya ngaṟala aṯunymankunytjaku. Ka Danieltu tjaultji panya palula wangkangu nyanga alatji, “Wati wiṟu, wanyulanyan mai ukiṟi kutju ungama ngalkuntjaku munu kapi kutju waina wantira. Palya? Munulanya rawangku ungama tjiṉṯu kutjupa tjiṉṯu kutjupa, ka tjiṉṯu 10 ngaṟala wiyaringkunyangkalta nyuntu nganaṉanya nyawa, tjinguṟula uparingu, munta tjinguṟula kuṉpuringu. Munu nganaṉala itingka wati yangupala panya kutjupa tjuṯa kuḻu nyawa panya Nipaka-nitjaku mai kuka ngalkuntja tjuṯa. Munun palulanguṟulta nyakunytjatjanungku ngurkantaṟa wangkama mai nganaku nganaṉa rawangku ngalkuku. Palya?”
14 Ka wati panya paluṟu palya kulinu tjananya mai kutju ungkunytjikitjangku kuka wiyangku munu kapi kutju tjikintjaku. Munu paluṟu tjananya ungangi tjiṉṯu kutjupa tjiṉṯu kutjupa tjiṉṯu 10-kutu.
15 Kaya yangupala panya tjara kutjupangku Nipaka-nitjaku mai kuka puḻka ngalkuningi. Ka tjiṉṯu panya 10 ngaṟala wiyaringkunyangka wati panya Danielnga tjana pukuḻpa alatjiṯu nyinangi kuṉpu pika wiya, panya palula tjanala waintaṟa.
16 Panya Danieltu tjanaya tiṯutjarangku mai kutju ngalkuningi munuya kapi kutju rawangku tjikiningi wati panya tjaultjingku ungkunyangka. Paluṟu tjanaya Nipaka-nitjaku mai munu kuka ngalkuntja wiyangku wantingi alatjiṯu.
17 Ka Mayatja Godalu Danielnga tjananya palumpa maḻpa maṉkurpa kuḻu nintipuka mulapa palyaṉu nyiri uwankara riitamilaṟa nintingku kulintjaku munu tjukurpa kutjupa kutjupa uwankaraku kuḻu kuliṟa nintiringkunytjaku. Munu Godalu Danielnga nintinu aṉangungku tjukurmankula puṯu kulinnyangka tjukaṟurungku utiṟa tjakultjunkunytjaku. Munu piṟuku nintinu aṉangu kutjupangku kuṟu wankangku kutjupa kutjupa nyakula puṯu kulinnyangka palu puṟunypaṯu utiṟa tjakultjunkunytjaku.
18 Ka ngulalta yiya maṉkurpa ngaṟala wiyaringkunyangka mayatja panya Atjapa-natjalu wati panya yangupala uwankaralta katingu mayatja puḻkakutu wati panya Nipaka-nitjalakutu. 19 Ka paluṟu palula tjanala uwankarangka wangkara kuliningi kutjungka kutjungka munu Danielta tjanala palumpa maḻpa maṉkurta kuḻu wangkangi. Munu paluṟu kuliningi, “Ai! Mulapa wati nyanga maṉkurpa Danielnga tjana palya mulapa, nintipuka alatjiṯu, wati nyanga kutjupa uwankarangka waintaṟa nguwanpa.” Munu paluṟu Danielnga tjananya palumpa maḻpa maṉkurpa ngurkantaṟa tjunu palumpa waṟkarinytjaku. 20 Munu kutjupa-aṟa Nipaka-nitjalu puṯu kuliṟa tjanala aḻṯira tjapilpai, kaya palula kulilpai munuya palula nintingku wangkara utilpai. Ka palulanguṟu paluṟu kuliningi alatji, “Ai! Danielnga nyanga tjana mulapa nintipuka alatjiṯu, wati nyanga ngangkaṟi nintipuka uwankarangka waintaṟa.”
21 Ka Danielnga panya yiya tjuṯa mulapa Papilanta waṟkaringi wati panya mayatja Nipaka-nitjaku munu palulanguṟu palumpa katjaku, pakaḻiku, kuḻu waṟkaringiṯu. Ka palulanguṟu wati kutjupalta maḻa mayatja nyinakatingu ini Tjaiṟatjanya. Paluṟu panya manta ini Puutjaku mayatja puḻka nyinanytjatjanu pitjala Papilaniyaku ngapartji mayatja nyinangi. Ka Danielnga palumpa kuḻu waṟkaringi.

*1:1-2 Jew tjuṯa panya Mayatja Godaku watarkuringu munuya god kutjupa tjuṯa waḻkuningi, god ngalypa-ngalypa tjuṯa. Ka Godalu wangkatjara tjuṯa iyaningi tjananya nguḻutjunkunytjaku, kaya kuliṟa wantingi ka pala palulanguṟu Godalu tjananya alpamilantja wiyangku wantingi alatjiṯu.

*1:8 Papilannga nguraṟa tjuṯangku mai kuka Godalu paintjitja ngalkupai alatjiṯu.