37
Yusup deng de pu mimpi-mimpi
37:1-11
Yakub ni de lanjut tinggal di tana Kanaan, tempat yang dulu de pu bapa Isak tinggal jadi pendatang disitu.
Ini crita tentang Yakub pu kluarga.
Skarang begini, Yakub pu anak yang nama Yusup ni, de umur 17 taun. Yusup de biasa bantu jaga liat bapa Yakub pu kambing domba. Yusup de kerja deng de pu kaka-kaka yang dari bapa Yakub pu istri Zilpa deng Bilha.*37:2 Zilpa deng Bilha ‒ Dong dua tu Yakub pu istri Rahel deng Lea pu budak prempuan. Kalo de pu kaka dong bikin jahat pas dong kerja, Yusup de pi lapor ke Yakub, dong pu bapa ni.
Karna Yusup de lahir pas waktu Yakub su tua jadi, Yakub37:3 Yakub ‒ Bahasa Ibrani: Israel. Juga ada di 37:13, 14. Israel tu de pu nama baru yang TUHAN kasi (liat di Kejadian 32:28 deng 35:10). ni de lebi sayang Yusup daripada de pu anana yang lain. Itu yang, Yakub de suru bikin pakean bagus skali yang panjang untuk Yusup pu hadia. Waktu Yusup pu kaka dong liat bapa Yakub ni lebi sayang Yusup daripada dong yang lain, Yusup pu kaka dong langsung tra snang Yusup skali, sampe dong su tra mo bicara baik-baik deng Yusup lagi.
Satu kali begini, Yusup de mimpi, baru de crita de pu mimpi tu sama de pu kaka dorang. Waktu Yusup pu kaka dong dengar de pu mimpi itu, dong langsung tamba tra suka de skali. Yusup crita de pu mimpi begini,
“Kaka, coba kam dengar dulu sa pu mimpi ni. Sa mimpi, tong ada di kebun, ada ikat-ikat gandum. Trus begini sa pu gandum yang su dapa ikat tu, de bediri lurus. Trus begini kaka kam pu gandum yang su dapa ikat juga tu, datang kliling sa pu gandum baru dong tunduk kasi hormat ke sa pu gandum itu.”
Dengar begitu, langsung Yusup pu kaka dong bilang sama Yusup, “Jadi, ko mo jadi raja trus suru-suru kitong, iyo?” Dari situ tu Yusup pu kaka dong jadi tamba tra suka de skali, gara-gara dengar Yusup de crita de pu mimpi itu.
Satu kali begini, Yusup de mimpi lagi, baru de pigi crita de pu mimpi tu sama de pu kaka dorang. De bilang begini, “Kaka-kaka, sa ada mimpi lagi ni. Dalam mimpi tu sa liat matahari deng bulan sama bintang 11, dong smua tunduk trus kasi hormat sama saya.”
10 Habis de crita de pu mimpi itu ke de pu kaka dong deng ke de pu bapa, de pu bapa langsung mara dia, “Mimpi apa itu?! Ko pikir bapa, mama, deng ko pu sodara dong mo tunduk hormat ko sampe ke tana, iyo?” 11 Dari situ, de pu kaka dong tamba iri hati deng de skali, gara-gara de pu mimpi-mimpi itu. Tapi de pu bapa tinggal ingat Yusup pu mimpi trus.
Yusup pu sodara dong baku atur untuk bikin jahat
37:12-24
12 Satu hari begini, Yusup pu kaka dong su pigi ke tempat dekat kota Sikem. Dong mo pigi kas makan dong bapa pu kambing domba disitu. 13 Lewat brapa hari begini, Yakub37:13 Yakub ‒ Bahasa Ibrani: Israel. bilang sama Yusup, “Yusup, sa mau ko pigi liat ko pu kaka dong dulu. Dong ada kas makan kambing domba dekat kota Sikem situ.”
Yusup de jawab, “Iyo bapa.”
14 Trus Yakub bilang Yusup lagi, “Ko pigi liat ko pu kaka dong sama kambing domba itu. Dong baik-baik saja ka trada. Baru, nanti ko datang lapor ke bapa sini.” Jadi suda, Yusup pu bapa kirim de ke tempat dekat kota Sikem situ, dari tana renda Hebron.
Lewat brapa hari begini, Yusup de su sampe di kota Sikem. 15 Waktu Yusup de ada jalan kliling-kliling di daera sepi tempat rumput saja tu, ada bapa satu yang liat dia. Bapa itu de tanya Yusup, “Anak, ko cari apa ka?”
16 Yusup de jawab, “Sa cari sa pu kaka dorang, bapa. Bapa tau ka, dong ada jaga liat kambing domba di sebla mana eh?”
17 Trus bapa itu de jawab, “O... iyo betul, tadi dong ada disini. Tadi sa dengar dong bilang dong mo pigi ke kota Dotan.” Jadi, Yusup de langsung pigi ke Dotan trus de ketemu deng de pu kaka dorang.
18 Dari jau ni, de pu kaka dong su liat dia. Jadi, waktu de masi jau, dong su baku atur untuk mo bunu dia. 19 De pu kaka dong baku kastau,
“We, kam liat eh! Tukang mimpi de ada datang tu. 20 Mari! Tong bunu baru buang de ke dalam satu dari sumur kring§37:20 sumur kring ‒ Disitu ada banyak lobang yang dalam skali di tana, orang dong yang gali dulu untuk tampung air hujan. ini. Nanti tong tinggal bilang saja kalo ada binatang liar satu yang makan dia. Baru nanti tong liat, de pu mimpi tu jadi ka trada!”
21 Waktu dong pu kaka Ruben, de dengar dong pu rencana tu, de mulai cari jalan untuk kas slamat Yusup. Jadi, Ruben de bilang begini, “Suda, tong tra usa bunu dia! 22 Lebi baik tong tra bikin de luka-luka. Tong lempar de ke dalam sumur kring di tempat sepi*37:22 tempat sepi ‒ Ini tempat yang kring baru rumput satu-satu saja. Trada orang yang tinggal disini karna terlalu tandus skali. ini saja, tapi tong tra usa bikin apapa ke dia.” Ruben de bilang begitu karna de mo kas slamat Yusup trus bawa Yusup balik ke de pu bapa.
23 Jadi, waktu Yusup su sampe di de pu kaka dong pu tempat, dong langsung tarik de pu pakean bagus yang panjang tu kas lepas. 24 Baru dong seret de ke sumur, baru lempar de ke dalam sumur yang su kring itu.
Yusup dapa jual, Yakub dapa tipu
37:25-36
25 Habis itu, Yusup pu kaka dong duduk makan. Pas dong angkat muka begini, dong liat ada orang Ismael satu rombongan yang datang dari Gilead. Orang-orang itu dong mo ke Mesir deng dong pu unta-unta yang ada bawa ramuan-ramuan sama geta-geta kental37:25 geta-geta kental ‒ Itu geta dari tanaman yang beda-beda. Geta tu de pu bentuk, ada yang macam gam-gam, tapi ada juga yang kras macam batu. yang biasa dong pake untuk obat gosok sama untuk kas wangi-wangi. 26 Langsung Yusup pu kaka Yehuda ni, de kas suara ke de pu sodara-sodara dorang, “We kam, untuk apa juga tong bunu tong pu ade baru kas sembunyi dia? Trada untung juga mo. 27 Tong jual de ke orang Ismael dong suda, tra usa bikin apapa dia. De juga tong pu sodara satu bapa mo.” De pu sodara-sodara dong stuju deng yang Yehuda bilang.
28 Jadi waktu tukang jual-bli dari Midian ni dong lewat, Yusup pu kaka dong tarik de kluar dari sumur trus jual de ke orang-orang Ismael itu. Yusup pu sodara dong jual de deng harga 20 uang perak. Jadi, orang-orang itu dong bawa Yusup sama-sama deng dong ke Mesir.
29 Pas waktu Ruben de kembali,37:29 de kembali ‒ Waktu dong jual Yusup, Ruben trada disitu. Mungkin karna itu de pu giliran pigi jaga kambing domba jadi de tra sama-sama deng dong. de pi cek ke sumur begini, Yusup su trada disitu. De pu hati langsung rasa sedi skali sampe de langsung robek de pu pakean. 30 Trus de balik baru de bilang sama de pu sodara dorang, “We kam! Yusup su trada! Bagemana ni, sa mo bikin apa lagi skarang?!”
31 Trus, de pu sodara dong ambil Yusup pu pakean bagus yang panjang tu, dong potong kambing satu, trus dong colo Yusup pu pakean bagus ni dalam kambing pu dara tu. 32 Baru dong suru antar Yusup pu pakean bagus yang su ada dara tu ke dong pu bapa. Trus dong bilang dong pu bapa begini, “Bapa, coba bapa liat ini dulu, pakean yang tong ada dapat ni. Mungkin ini bapa pu anak Yusup de pu pakean kapa?”
33 Pas Yakub de liat pakean itu, de langsung knal trus bilang, “Iyo, ini sa pu anak Yusup pu pakean! Pasti binatang liar su makan dia ini! Pasti Yusup su dapa srang dari binatang itu!” 34 Yakub juga langsung robek de pu pakean trus de pake kain kabung,§37:34 kain kabung ‒ Itu kain yang kasar yang dong biasa buat dari bulu kambing. Biasa orang-orang pake kain kabung waktu dong ada duka ato waktu kas tunjuk kalo dong mnyesal (Yunus 3:5). habis de sedi skali. Yakub de tinggal mnangis trus untuk de pu anak, sampe su lewat brapa hari juga de tra brenti. 35 Biar de pu anana laki-laki deng anana prempuan dong datang kas tenang de juga tapi, de tetap tra mau. De bilang begini, “Sa trakan brenti mnangis untuk Yusup, sampe sa juga mninggal ikut dia.” Jadi begitu suda, Yusup pu bapa ni tinggal mnangis de trus.
36 Baru pas waktu itu tu, orang dari Midian yang bawa Yusup tu, dong jual Yusup ke Mesir pu orang penting satu, ke bapa Potifar. De tu kepala dari raja pu pasukan kusus.*37:36 raja pu pasukan kusus ‒ Ini pasukan kusus yang biasa jalan kawal raja ke mana-mana, dong yang jaga raja Mesir ini.

*37:2 37:2 Zilpa deng Bilha ‒ Dong dua tu Yakub pu istri Rahel deng Lea pu budak prempuan.

37:3 37:3 Yakub ‒ Bahasa Ibrani: Israel. Juga ada di 37:13, 14. Israel tu de pu nama baru yang TUHAN kasi (liat di Kejadian 32:28 deng 35:10).

37:13 37:13 Yakub ‒ Bahasa Ibrani: Israel.

§37:20 37:20 sumur kring ‒ Disitu ada banyak lobang yang dalam skali di tana, orang dong yang gali dulu untuk tampung air hujan.

*37:22 37:22 tempat sepi ‒ Ini tempat yang kring baru rumput satu-satu saja. Trada orang yang tinggal disini karna terlalu tandus skali.

37:25 37:25 geta-geta kental ‒ Itu geta dari tanaman yang beda-beda. Geta tu de pu bentuk, ada yang macam gam-gam, tapi ada juga yang kras macam batu.

37:29 37:29 de kembali ‒ Waktu dong jual Yusup, Ruben trada disitu. Mungkin karna itu de pu giliran pigi jaga kambing domba jadi de tra sama-sama deng dong.

§37:34 37:34 kain kabung ‒ Itu kain yang kasar yang dong biasa buat dari bulu kambing. Biasa orang-orang pake kain kabung waktu dong ada duka ato waktu kas tunjuk kalo dong mnyesal (Yunus 3:5).

*37:36 37:36 raja pu pasukan kusus ‒ Ini pasukan kusus yang biasa jalan kawal raja ke mana-mana, dong yang jaga raja Mesir ini.