13
Jesus yachatsicun murucoq nunatawan iwalatsicur
(Marcos 4.1-9; Lucas 8.4-8)
Tse junaqmi Jesus wayipita yarqur ewarnin, Galilea nishqan Lamar cuchuncho täcurerqan. Tseman atscaq nunacuna elluquecuyaptinnam Jesusqa juc barcuman lloqarcur täcurerqan. Nunacunanam lamar cuchuncho quedariyarqan. Tsechonam iwalatsiquicunawan Jesus yachatsicur qallecorqan queno:
“Juc nunam ewarqan chacranman murucoq. Muruta maqtsiptinnam, waquin muru pintiyarqan näniman. Tsetanam pishqucuna ushpacurcuyarqan. Y waquincunanam ranraman pintiyarqan. Y tsecho allpan uchuclla captinnam, tse murucuna ajalla jeqarayämorqan. Y mana alli watsin captinnam, raslla tsaquiriyarqan inti achachaptin. Waquinnam pintiyarqan cashacuna rurinman. Tse cashacunanam muru jeqamoqta tsapacurcuyarqan. Peru waquin murunam ishquiyarqan alli allpaman. Tsecho jeqaramurnam poqurir, llutepa wayicorqan cada espigacho pachac granupayan (100), joqta chuncapayan (60) y quima chuncapayan (30). ¡Tsemi rinriyoq carqa, wiyacur cäsucuyë!”
Jesus cäyitsicun imanir iwalatsiquicunawan yachatsiconqanta
(Marcos 4.10-12; Lucas 8.9-10)
10 Tsenam disipuluncunaqa Jesusman witïcur tapuyarqan queno:
—Tëte, ¿Imanirtaq iwalatsiquicunawan tse nunacunata yachatserqonqui? —nir.
11 Jesusnam queno nerqan: “Qamcunataqa Diosmi cäyitsiyäshunqui mandaquinin imano canqanta; peru pecunataqa manam. 12 Wiyacoq caqcunaqa mas allim cäyicuyanqa, peru mana wiyacoq caqcunaqa, ichiclla wiyayanqantapis qonqariyanqam. 13 Tsemi iwalatsiquicunawan yachatserqö. Porqui pecunaqa ruranqäcunata riquecarpis, mana ricaqnomi quecayan; parlanqäta wiyecarpis, mana wiyaqnomi quecayan, y manam cäyiyanpistsu. 14 Pecuna tseno cayanqanmi canan tincurin profeta Isaias queno escribenqan:
‘Parlanqäta melaya wiyecarpis manam cäyicuyanqatsu.
Rurashqancunata melaya riquecarpis manam creyicuyanqatsu.
15 Porqui que nunacunapa shonquncunaqa pasepa chucruyashqam.
Rinrincunapis latucashqam,
y nawincunapis wiscuyashqam.
Tsemi wiyecarpis cäsucuyantsu,
y riquecarpis marcäcuyantsu.
Ni shonquncunacho cäyicuyantsu.
Tseno carmi juclaya ticrayantsu, salbecunäpaq.’* Is 6.9-10
16 “Peru qamcunaqa cushicuyë. Porqui ricarninmi, cuentata qocuyanqui; y wiyarninmi cäyicuyanqui. 17 Rasontam niyaq: Atscaq profetacunam y alli ruraq nunacunam que ricayanqequicunata riqueta munecarpis, manam ricayarqantsu; y canan wiyayanqequicunata wiyeta munecarpis, manam wiyayarqantsu.
Jesus cäyitsicun murucoqtawan iwalatsicur yachatsiconqanta
(Marcos 4.13-20; Lucas 8.11-15)
18 “Canan cäyicuyë murucoqwan iwalatsicur willapäyanqaq ima ninan cashqanta: 19 Diospa mandaquinincho cayänanpaq alli willaquita wiyar mana cäyicoq nunacunam, näniman muru pintishqa cuentano cayan. Shonquncunaman alli willaqui chasquiyashqantam diablu pasepa qonqaratsin. 20 Waquin nunacunanam ranraman muru pinteq cuenta cayan. Pecunam alli willaquita wiyacur cushishqa chasquiriyan. 21 Peru imeca mana alli watsiyoq carmi, creyiquinincunacho mana alleqpa patsacashqa cayan. Tsemi alli willaquirecur tuqui sufrimientucunata pasarnin, y nuna mayincuna chiquiyaptin creyiquinincunata qonqariyan. 22 Waquincunanam cayan casha, casha rurinman muru pinteq cuenta. Pecunam alli willaquita wiyarirnin creyicuyan; peru que patsacho imapaqpis yarpacacharmi y capoqyoq quepaq locuyarmi, alli willaquita manana wiyacurnin, ni imata Diospaqqa rurayantsu. 23 Peru waquin nunacunanam alli allpaman muru pintishqa cuenta cayan. Pecunam alli willaquita wiyar cäyicurnin, creyicuyan y allapa allicunatam Diospaq rurayan, pecunam cayan: pachacpayan, (100) joqta chuncapayan (60) y quima chunca (30) granupayan espiga wayïcoq cuenta.”
Jesus yachatsicun balligutawan iwalatsicur
24 Tsepitanam Jesus yape yachatsicorqan que iwalatsiquiwan queno nishpa: “Diospa mandaquinincho queqa quenomi: Juc nunam chacranman alli muruta murucorqan. 25 Peru muroqcuna punucuyanqanyaqnam, chiqueqnin nuna ewecur, tse murushqa jananman balliguta maqtsicur cuticorqan. 26 Trigu winar espigar qallecuptinnam, jina balligupis espigaramorqan. 27 Tsenam uryaqnincunaqa patronnincunaman ewar, queno tapuyarqan: ‘Wiraqtsa, qamqa alli murutataq murutsiyämarqequi, peru ¿imanepataq balligoqa jeqamorqon?’ nir. 28 Tseno niyaptinnam, patronnincunaqa queno nerqan: ‘Tsetaqa chiquimaqnïmi maqtsicushqa’ nir. Uryaqnincunanam queno tapuyarqan: ‘¿Munanquicu ewar tse mana alli qorata llupicacharcuyänäta?’ nir. 29 Peru patronnam nerqan: ‘Ama llupiyëtsu. Paqtam tseno rurayanqequita trigutawan llupicacharcuyanquiman. 30 Mejor triguwan iwal poqucuyätsun. Cosecha chäramuptinnam, segaqcunata nishaq tse balliguta watar, watar puntata ellurir cayecuyänanpaq. Tsepitana trigüta ellurir winanäman churayänanpaq’ ” nir.
Ñushtasa murutawan iwalatsicur Jesus yachatsicun
(Marcos 4.30-32; Lucas 13.18-19)
31 Tsepitanam Jesus, jina que iwalatsiquiwan yachatsicorqan, queno nishpa: “Diospa mandaquinincho caqcunaqa imeca juc nuna chacrancho mostasata muronqan cuentam. 32 Anirpis mostasa muroqa waquin murucunapitapis mas uchucllallanllam; peru yuranqa, waquin plantacunapitapis mas winarmi juc montino ticrarin. Tsemannam pishqucunapis ewar rämancunacho qeshuncuna rurayan” nir.
Jesus lebaduratawan iwalatsicur yachatsicun
(Lucas 13.20-21)
33 Jina que iwalatsiquiwanpis Jesus yachatsicorqanmi queno nishpa: “Diospa mandaquinincho cawaqueqa imeca juc warmi quima tupu jarinaman ichiclla lebadurata winarcur pichuriptin masata poqucaratseqnomi.”
Jesus yachatsicun tuqui iwalatsiquicunawan
34 Tsenomi tuqui iwalatsiquicunawan Jesus tsecho atsca nunacunata yachatserqan. Y mana iwalatsiquiwanqa manam imatapis yachatsicorqantsu. 35 Tseno yachatsicuptinmi, profeta queno escribishqan cumplirerqan:
“Imawanpis iwalatsiquiwanmi yachatsicushaq
y que patsa camacashqanpita canancamayaq
mana pipis musyayanqantam willacushaq”,* Sal 78.2 nenqan.
Jesus cäyitsicun balliguwan iwalatsicur yachatsiconqanta
36 Tsepitanam juntacashqa quecayaq nunacunata witsiratsir, Jesus yecurerqan wayiman. Disipuluncunanam Jesusman witïcur queno niyarqan: “Chacracho balliguwan iwalatsicur yachatsiconqequita cäyiratsiyämë, Teyta” nir. 37 Tseno niyaptinnam, Jesus queno nerqan: “Tse alli muruta muroq caqqa Diospita Shamushqa Nunam. 38 Chacranam nunacuna cayan. Alli muruwannam Diospa mandaquinincho quecaq nunacuna iwalayan. Y tse balligu qorawannam diabluta sirwirnin, caquicaq nunacuna iwalayan. 39 Tse chacrayoqta chiquir, trigu murucushqanman balliguta maqtsicoq caqnam, quiquin diabluwan iwalarin. Cosecha tiempunam que patsa ushacänan junaqwan iwalan. Cosecha elloqcunanam anjelcuna cayan. 40 Imanomi mana alli qorata elluricur ninawan cayecuntsic. Tsenomi juisiu junaq canqa. 41 Diospita Shamushqa Nunam, anjelnincunata cachamonqa mandaquinincho quecaq nunacunapita jutsaman ishquitsicoqcunata, y llutanta rurar caquicaqcunata ellunanpaq, 42 tsepitana jornuno rupaquicaq infiernuman jitecunanpaq. Tsechomi waqaquicuyanqa quiruncunatapis ruchuchutsirraq. 43 Peru Dios munashqanno cawacoqcunanam imeca intinoraq tillapyäcuyanqa, Dios Yayawan sielucho quecar. ¡Tsemi rinriyoq carqa, wiyacur cäsucuyë!”
Jesus yachatsicun pacaraq qellewan iwalatsicur
44 “Diospa mandaquinincho cawaqueqa quenomi: Juc nunam illaqpita tarïcunaq atsca qelle pamparaquicaqta. Tsepitana cashqanllaman pampecur sellama cushishqa wayinman cuticunaq, y imecancunatapis rantiquicur tse qelle pamparanqan chacrata ranticurcunaq.”
Allapa chaniyoq perlaswan iwalatsicur Jesus yachatsicun
45 Tsepitanam Jesus que iwalatsiquiwan queno nishpa yachatsicorqan: “Diospa mandaquinincho queta munaq nunacunaqa iwalayan imeca allapa chaniyoq perlas alajata juc negosianti nuna asheqwanmi. 46 Tse negosianti nunam allapa baloryoq alajata tarïcur, cuticur llapan imecancunatapis rantiquicunaq tse alajata ranticurcunanpaq.”
Jesus yachatsicun pescaduta acraqcunatawan iwalatsicur
47 Tsepitanam Jesus que iwalatsiquiwan queno nishpa yachatsicorqan: “Diospa mandaquinincho queqa imeca lamarman atarayata jitarcushqa tuquilaya pescaduta tsarïcamoqnomi. 48 Ataraya juntariptinmi, pescadu tsareqcuna lamar cuchunman jorqariyan. Tsechonam pescaduta acrayan. Allin caqtam canastancunaman winayan, y mana allicunatanam jitacacharcuyan. 49 Tsenollam juisiu junaqcho nunacunawan canqa: Anjelcunam jutsa sapacunata alli ruraq nunacunapita acranqa. 50 Jutsasapacunatam rupaquicaq infiernuman jitarcuyanqa. Tsechomi jiparnin, waqayanqa asta quiruncunatapis ruchuchutsirraq” nir.
Une yachatsiqui y mushoq yachatsiqui
51 Tseno willapäcurirnam, Jesus tapucorqan queno:
—¿Que llapan willapäyanqaqta qamcuna cäyiyarqonquicu? —nir.
Disipuluncunanam:
—Aumi Teyta cäyiyarqömi —niyarqan. 52 Tsenam Jesus nerqan:
—Juc nunapam wayincho imecanpis capun ellushqancuna. Tse nunam shumaq inishita yachan punta wardacushqanta y qepa wardacushqantapis. Tse cuentam ley yachatsicoqcuna Diospa mandaquinincho canapaq caqta cäyir punta musyayanqancunapita y canancamayaq musyayanqancunata yachatsiyänan.
Nazaret marcacho Jesus yachatsicun
(Marcos 6.1-6; Lucas 4.16-30)
53 Tseno tuquilaya iwalatsiquiwan yachatsicurirnam, Jesus tsepita eucur, 54 marcanmanna chärerqan. Tsechonam ellucayänan wayicho yachatsicur qallecorqan. Tsenam nunacunaqa espantacur queno niyarqan:
—¿Mechotaq quelayaqa yachaquecamorqon? ¿Imanopataq quelaya milagrucunata rurecun? 55 ¡Que nunaqa carpinteru Josepa tsurintaq; mamanpis Mariataq, wauqincunapis Santiagutaq, Josetaq, Simontaq y Judastaq! 56 Y panincunapis que marcantsiccho noqantsicwan juntutaq quecayan. ¿Pinaraq que nunataqa quelaya musyaq cananpaq yachecatserqon! —nishpa.
57 Tseno nirninmi, piñarnin wiyetapis mana munayarqantsu. Peru Jesusnam nerqan:
—Mechopis profetacunataqa respetayanmi, peru quiquinpa marcanchoqa y wayinchoqa manam —nir.
58 Marca mayincuna tseno peman mana creyicuyaptinmi, allapaqa milagrucunata Jesus tsecho rurarqantsu.

*13:15 Is 6.9-10

*13:35 Sal 78.2