SAN LUCAS
Lucasbi kallari parluguna
Pi escribiga: Lucasga medikomi shinaidi apóstol Pabloda ayudajmi gashka. Na israelgunapurachu, ashtan Grecia llaktamunda alli yachajmi gashka. Pai Cesarea pueblobi gashami escribishka yuyachin.
Pimu escribishka: Jesusta alli rijsichun alli nishka Teofilomu shinaidi na israelgunamunmi escribishka.
Jesucristo wacharishka mashna wataguna k'ipabi escribishka yuyachin: pichka chunga pichka na gashaga sujta chunga (55-60) watagunabimi.
Imadadi parlagun: Kai libroda escribingu Lucasga Jesusta rijsijkunada tuki imalla tukushkada alli tapugami. Tuki ima tukushkagunamunda ashaguna kaibi tiyan: Bautizaj Juanchu wacharishka (1.57-80), Jesús wacharishka k'ipa ángel michijkunamu parlashka (2.8-20), viudaj churida kausachishka (7.11-17), aichada ismuchij chunga unguiyujkunada alliyachishka (17.11-19), Zaqueoj wasimu rishka (19.1-10). Jesús parlashkagunamunda ashaguna kaibi tiyan: alli samaritano (10.25-37), charij tukusha Diosta kungarij (12.13-21), chingashka churi (15.11-32), Lazarosh charij k'arish (16.19-31), fariseosh impuestoda cobraj k'arimundash (18.9-14).
1
Teofilomu kachashkamunda
Kai ñukuchipurabi ima tukushkagunadaga taugagunami kallarisha escribingu munugaguna. Kallarimunda paigunaj ñawin rikusha Alli Shimida parlachun mingushkagunami ñukuchimush yachachishka, Jesús tuki alli rurashkagunadash parlushka. 3-4 Chimunda k'uyashka Teófilo, ñukash kallarimunda tuki imalla tukushkada alli tapusha kanmu yachachishkaga na llullashka gashkada ñukamu alli rikuriki alli yachachunmi escribiguni.
Bautizaj Juanchu wacharinada ángel parlashkamunda
Judea llaktada jatun manduj Herodes mandaguki, ñauba Abiasbuj curagunaj parti Zacarías shuti curami tiyaga. Paibuj warmi Elisabetbish ñauba Aarón curaj wawagunaj wawamiga. Paiguna ishkindij Diosbuj ñaubuki alli kausajkuna gashkamunda pish na juchachi pudishkachu. Manduj Dios mandushkadash yachachishkadash tukida kazusha alli rurujkunamiga. Elisabet na wachuj gashkamunda marada na charigagunachu. Paigunaga ña yuyijkunamiga.
Shuj p'unlla Zacariasbuj parti curaguna Diosbujta rurana p'unllaguna chayamuga. Curaguna israelgunaj Diosbuj wasibi rurana p'aktukiga <¿Maijinbujshi urmunga?> nisha sorteoda rurugaguna. Shina ruraki Manduj Diosmu ch'ikanyachishka ukumu waigusha inciensoda rupachinaga Zacariasbujmi urmuga. 10 Inciensoda rupachigukiga tuki kanllabi gajkunaga Diosta mañagaguna. 11 Shina mañagukiga Zacarías inciensoda rupachigushka altar alli ladubi Manduj Dios kachushka ángel shayariga. 12 Chi angelda rikusha Zacariasga sustoidi mejor manchariga. 13 Shina manchariki angelga, “Zacarías, ama mancharichu. Kan mañashkada Diosga uyushkami. Kambuj warmi Elisabetga k'ari maradami mirunga. Paidaga Juanchuda shutichingui. 14 Kan manchanaidimi kushiyangui. Pai wacharikiga taugagunash kushiyanga. 15 Manduj Diosbuj ñaubuki kambuj churiga jatun nishkami ganga. Paiga vinoda tragodash na ubiungachu. Mamaj iksabi tiyajllabidimi Diosbuj Espíritu jundashka ganga. 16 Paiga tauga israelgunadami Manduj Diosmu vueltachinga. 17 Juanchuga Mandujta ñaubusha Dios nishkada parlaj Elías layaidi Diosbuj Espiritun podergunbishmi ringa. Chimundami taitagunash maragunan kutin alli apanukuchun alli shunguda rurunga. Na kazujkunadash alli rurana yuyillan imadash alli kazuna yuyidashmi kunga. Shina rurukimi Kishpichijta japichun parijaki alli tukungaguna,” niga.
18 Ángel shina niki Zacariasga kashna tapuga, “Ñukash ñuka warmish yuyijmi ganchi. ¿Ima layadij kan parlushka p'aktanadaga yachashari?”
19 Shina niki angelga, “Ñukaga Diosbuj ñaubuki Paibujta ruruj Gabrielmi gani. Paimi kanmu kai alli shimigunada parlachun kachuga. 20 Pailladimi Pai munushka p'unllabi p'aktachinga. Ñuka parlushkada na crishkamunda, upami tukungui. Ñuka parlushka p'aktana p'unllagamami imadash na rimi pudinguichu,” niga.
21 Shina ukubi parlanukugukiga kanllabi gajkunaga <Diosbuj ukumunda ¿imashadi Zacariasga na ut'ka shamun?> nisha tapurisha shuyagaguna. 22 Zacarías llujshishaga upa sakirishkamunda ima tukushkadash makillan señasta rurusha rikuchiga. Shina na parli pudikiga <Diosbuj ukubimi sueñobi laya imadash rikushkanga> nigaguna.
23 Diosbuj wasi ukubi pai rurana p'unllaguna tukuriki, Zacariasga wasimu riga. 24 Chi k'ipa Elisabetga iksa charij tukuga. Chimunda pichka killada wasimunda na llujshigachu. 25 “Na miruj gakish ñukada Mandaj Dios k'uyasha kashna rurushkada genteguna rikusha ña valichinga,” nisha parlaga.
Marian ángel parlunukushkamunda
26 Elisabet iksa charij tukushka sujta killabiga Diosga Paibuj ángel Gabrielda Galileabi tiyaj Nazaret pueblobi 27 pi k'arinbish na purij Mariamu kachuga. Paiga Rey Davidbuj familiamunda Jozinmi kazarangu ari ninukushka gaga. 28 Angelga María tiyashkamu waigusha, “Kushi gai, tuki warmimunda Dios agllashka gasha. Mandaj Diosga kangunmi gan,” niga.
29 Ángel rikurisha, shina niki, Mariaga mejor manchariga. <¿Ima nishadij shina nin?> yuyaga. 30 Chimunda angelga, “María, ama mancharichu. Kandaga Diosmi mejor k'uyusha agllaga. 31 Iksa charij tukusha shuj churidami charingui. Paidaga Jesusta shutichingui. 32 Paiga jatun allish Jatun Mandaj Diosbuj Churish nishkami ganga. Mandaj Diosga Paidaga ñauba Rey David-da shina jatun mandajta ruranga. 33 Paiga israelgunada* 1.33 Griegobiga Jacob-buj wasimi nin. na tukuribujta mandagungallami. Pai mandanaga na tukuringachu,” niga.
34 María angelda tapuga, “¿Ima layamundadi shina tukusha? Pi k'arinbish na purij ganiga.”
35 Shina niki ángel kashna niga, “Diosbuj Espirituga Jatun Mandaj Diosbuj podergun kambuj jawamu p'uyu layami shamunga. Shinusha, chi wacharina maraga jucha illuj, Diosbuj Churi nishkami ganga. 36 Kambuj familia Elisabetbish yuyij gashash, na miruj nishka gashabish ñami sujta killada iksa charij gan. 37 Diosmunga na ruri pudinaga na tiyanchu.”
38 Chimunda María niga, “Kan nishka shina, Manduj Dios ñukada rurachunlla, ñukaga Paibujta rurajmi gani.” Shina nikiga angelga rigallami.
Elisabetda María rikungu rishkamunda
39 Chi p'unllaguna Mariaga Judea llaktabi tiyaj urku kuchu pueblomu ut'kada riga. 40 Zacariasbuj wasimu risha Elisabetda <¿Tiyanguichu?> nisha waiguga. 41 Shina nishkada Elisabet uyunmi paibuj mara iksa ukubi kushilladi kuyuriga. Chimundami Elisabetga Diosbuj Espíritu junda tukuga. 42 Chimunda, kushiyasha jinchida rimarishaga, “Kanga tuki warmigunada yalli, Dios alli nishkami gangui. Kan mirana churish Dios alli nishkami gan. 43 Ñukaj Mandujbuj mama rikungu shamuchunga ñukaga imash na ganichu. 44 Kan rimarishkada uyunmi ñuka maraga kushilladi iksa ukubi kuyuga. 45 Mandaj Dios nishka p'aktanada crishkamunda kushiyachishkami gangui,” niga.
46 Chimunda Mariaga,
“Ñukaga tuki shungunmi Mandaj Diosta <Allimi gangui> nini,” niga.
47 “Ñukaj espiritush ñukada Kishpichij Diosmunda kushiyanmi.
48 Ñuka tukimunda imabuj na sirvij gakish Dios agllashkamunda tukiguna kununmunda pacha k'ipa wacharijkunashmi <Kushichishkami gangui> ningaguna.
49 Diosga tukida ruri Pudij gashami jatun alligunada ñukamu kashna rurashka.
¡Paibuj shutiga linshulladimi!
50 Diosta manchusha alli kazugujkunadaga Paiga sarunbish kununbish k'ipa kausujkunadash llakigungallami.
51 Paiga imadash tuki podergun ruraj gashami, jatun tukushkaguna ‘Rurushun’ nishkagunadash rurachun na sakiga.
52 Jatun mandujkunada paigunaj tiyanamunda llujshichisha imash na gajkunadami valichiga.
53 Imadash na charij yarijin gajkunamu kuga.
Charijkunadaga imash illujtami kachuga.
54-55 Ñuka ñauba taita Abrahamdaga <Kandash kambuj wawagunaj wawagunadash na tukuribuj llakishami> nishkadaga na kungarishalla Diosga Paida sirvij israelgunadaga ayudaga.”
56 Mariaga kinsa killa shinadami Elisabetgun kausaga. Chi k'ipa wasimu riga.
Bautizaj Juanchu wacharishkamunda
57 Elisabet mirana p'unlla p'aktakiga k'ari maradami miruga. 58 Chida yachasha <Manduj Diosmi kanda alli rurashka> nisha vezinogunash familiagunash paiyun kushiyagaguna.
59 Pusuj p'unllayuj marada circuncisión nishkada rurachingumi rigaguna. Chi maradaga yayunbuj shuti Zacarías shutida churungu munagaguna. 60 Mamunga, “¡Mana! Juanchumi ganga,” niga.
61 Shina nikimi, “Kangunapurabiga pish na chi shutidaga charingandi,” nigaguna.
62 Chimunda maraj yayunda ima shutida churasha nishkada makin señasta rurusha tapugaguna. 63 Maraj yayunga shuj uchilla tablada mañusha, “Paibuj shutiga Juanchumi ganga,” nisha escribiga. Shinada rikushami tukiguna manchariga. 64 Zacarías shimi watushka shina gashkada Dioslladi parlachiki ñash kutin parlungu kallarishaga Diosta <Kanga allimi gangui> niga. 65 Tuki vezinoguna manchariga. Shina tukushkada parlanukukiga Judea llakta urkuguna kuchubi kausajkunash shimi shimi parlagugaguna. 66 Tuki mashnalla uyujkunaga, “Kai mara jatunyashaga ¿imashi ganga?” nisha tapunukugaguna. Kai maradaga Mandaj Diosmi Paibuj makin chapaguga.
Zacarías kushiyashkamunda
67 Juanchuj taita Zacariasga Diosbuj Espíritu jundashka gashami Diosmunda parlushaga,
68 “Israelgunaj jatun Manduj Dios, Kambuj gentegunada randisha kishpichingu shamushkamunda Kanga <Alli> nishka gachun.
69 Kambujta ruraj Davidbuj familiamunda jatun Kishpichijta ñukuchimu kachugangui.
70 Ñaubamundadimi Kan nishkada parluj allida rurujkunamu parlushka shina,
71 <Kangunada p'iñujkunamundash shungun manchanaidi na rikunachijkunamundash kishpichishami> nishkangui.
72 Ñukuchij ñauba taitagunadash Kanmi llakishkangui.
Na kungarishalla, Kan Ari nishkagunada p'aktachigushkangui.
73 Ñukuchij taita Abraham-mu, <P'aktachishami> nishkaga kaimi gan:
74 Ñukuchidaga imadash na manchushalla Kambujta rurachunmi ñukuchida p'iñujkunamunda <Kacharichishami> nishkangui.
75 Ñukuchij tuki kausibi Kambuj ñaubuki alli linshu gasha allida rurachunmi munashkangui.
76 Ñuka k'uyashka churi, kanga Jatun Mandaj Dios nishkada parlaj nishkami gangui.
Kanmi Kishpichijta ñaubusha ñanda parijasha ringui. 1.76 Sarun shuj jatun manduj karuda rish nikiga pai rina ñanga parijashka gaga. Shina layaidi Bautizaj Juanchuga Kishpichij purinada parijaguga. Juanchuga juchagunamunda llakirisha Diosmu vueltarichun, chimundash perdonda mañachun, Kishpichijta japichunbish ñanda parijaguga.
77 Dios juchagunada perdonaj kishpichijkish gashkadaga israelgunamu yachachijmi gangui.
78 Ñukuchij Diosmi mejorda llakishkamunda, p'unllayachij shinada, kishpichinada jawa pachamunda kachunga.
79 Diosga yanamangabi ashtan manchanaidi yanamangabi kausujkunamu luzta kungaj shinaidi ñukuchida k'uilla kausij ñanbi pushangukishmi shamunga,” niga.
80 Chi maraga Taita Diosmunda alli yachajmi iñasha israelgunamu parlana p'unlla chayungama shitushka pushtubimi kausuga.

*1:33 1.33 Griegobiga Jacob-buj wasimi nin.

1:76 1.76 Sarun shuj jatun manduj karuda rish nikiga pai rina ñanga parijashka gaga. Shina layaidi Bautizaj Juanchuga Kishpichij purinada parijaguga. Juanchuga juchagunamunda llakirisha Diosmu vueltarichun, chimundash perdonda mañachun, Kishpichijta japichunbish ñanda parijaguga.