1 A mukmuga na tena wetabaar karom God i tiri Stepaano naa, “I lingtatuna ut a kum pirpir mi?” 2 Tur 12:1Ma i baalui naa, “A kum tateng liklik, ma ra kum tamtamaang, muaat a walangoro iaau. A God na minamaar i waan paat karom tabundaat Aabaraam, baa i ki Mesopotaamia, ma pa i ki utbaai Aaraan. 3 Ma i piri taana naa, ‘Un waan ko ra num taamaan, ma ko ra kum kakum kaai, ma un waan kup a taamaan baa ang waiaa ta ui uni.’

4 Tur 11:31; Tur 12:4“Ma i waan paa ko ra taamaan anu ra kum Kaaldea, ma i ki Aaraan. Baa tamaana ia maat, God i tula wai balet kup a taamaan mi, baa daat a kum taptabuna mi daat ki uni. 5 Tur 12:7; 13:15; 15:18; 17:8God pa i taar taa utbaai ta pakaana pia taana kupi anuna, baa ta naat na wanua lik maku. Pate mulu. Iaku i weweliman taai baa namur in taar taa a pia bi taana ma karom a kum taptabuna namur. U ra pakaana bung baa God i taar a weweliman mi, Aabaraam pa ta natuna utbaai. 6 Tur 15:13,14Ma God i piri taana naa, ‘A kum taptabum namur taam diat a ki na waira u ra waira na taamaan, ma din aal pa diat kupi diat a papaam na karabus, ma din baanaakaka diat 400 na kilaala. 7 Pin 3:12Ma ang naagagon a taara baa diat aal paa a kum taptabum kup a pinapaam na karabus. Ma namur diat baa diat papaam na karabus diat a pari ko ra taamaan maa ma diat a lotu karom iaau u ra taamaan mi.’

9 Tur 37:11; Tur 37:28; Tur 39:2,21“Ma a kum taptabundaat taanga namuga diat nuknuk aakaka karom Iosep, a teindiat, ma diat wiura wai kupi in papaam na wilawilaau irong Aaigipto. Iaku God i ki ungaai ut mai, 10 Tur 41:39-41ma i walaaun paai ko ra kum utnaa baa i manongi. I taar a koina manaana taana, ma i waraauti kupi Paraao, a king taangirong Aaigipto, in gaaia uni. Io, Paraao i ung taai kupi in mukmuga u ra taamaan Aaigipto ma kupi in mukmuga kaai u ra ruma anun Paraao.

11 Tur 42:1,2“Ma a ngaala na minolo i waan paat irong Aaigipto raap, ma Kaanaan kaai, ma mongoro na utnaa i manong a taara ma pa ta utnaa na winangaan ara kum taptabundaat. 12 Baa Iaakob i nunurai naa a wit kurong Aaigipto, io, i tula wa a kum natnatuna, a kum taptabundaat, diat waan taangirong Kaanaan urong Aaigipto a mugaana pakaan. 13 Tur 45:1; Tur 45:16Baa i weru winawaan anundiat, Iosep i wapua kaapa diat naa ia a teindiat. Ma Paraao kaai i kaapa maraagaam u ra kum tatein Iosep. 14 Tur 45:9,10,17,18; Tur 46:27Iosep i wetulaa kup tamaana Iaakob diat ungaai ma ra kum taptabuna. Diat raap 75 diat. 15 Tur 46:1-7; Tur 49:33Ma Iaakob ma ra kum taptabundaat diat waan ma diat ki irong Aaigipto. Namur Iaakob ma ra kum natnatuna diat maat marong. 16 Tur 23:3-16; 33:19; 50:7-13; Ios 24:32Ma a kum kilaala namur di lo paa ururindiat ma di waruk diat u ra babaang na minaat irong Kaanaan u ra taamaan Sikem. A babaang na minaat maa Aabaraam i kul paai ko ra kum natnatun Aamor.

17 Pin 1:7,8“Baa ia marawaai waanwaan a pakaana bung baa God in paam ot paa anuna weweliman baa ia wapua taa Aabaraam uni, anundaat taara diat aa bure raap irong Aaigipto. 18 Ma raa matakina king i turpaai kupi in naagagon Aaigipto, ma pa i kaapa u ra pinapaam anun Iosep baa i paami namuga. 19 Pin 1:10,11; Pin 1:22Ma i waruga taa anundaat taara, ma i baanaakaka diat, ma i naagagon taai kupi diat a ong wa a kum natnatundiat kupi diat a maat.

20 Pin 2:2“U ra kilaala maa di buta Moses uni. Ma ia raa koina naat aakit u ra mataan God, ma di babourai tula kalaang u ra ruma anun tamaana. 21 Pin 2:3-10Baa di aa lo pari wai, natun Paraao, a tabuan, i lo paai, ma i wagua paai kupi natunalik. 22 Ma di wer Moses u ra kum mangaana manaana raap anu ra taara Aaigipto, ma ia raa dekdek na muaana u ra nuna kum pirpir ma u ra nuna kum pinapaam.

23 Pin 2:11-15“Baa Moses ia 40 kilaala na lalaaun anuna i nuki naa in waan ma in babo taa anuna taara Israael. 24 Baa i baboi baa raa te Aaigipto i um aakaka raa kon diat, i welulu karom diaar ma i babaalu koni, ma i aak doko wa a te Aaigipto. 25 Moses i nuki naa anuna taara diat a nunura lelei naa God i tula wai kupi in walaaun pa diat, iaku pa diat nunurai.

26 “U ra bung namur taana, i babo balet raa rudi kon diat, baa diaar weium, ma Moses i nemi naa in wamaraam diaar, ma i piri taan diaar naa, ‘A ru muaana, mur ku. Lelawaai maa mur baanaakaka wetwetalaai mur?’ 27 Ma ia baa i um aakaka tepaana i tul ingen wa Moses, ma i piri taana, ‘Woi maa i ung ta ui kupi anumiaat mukmuga, ma anumiaat tena naagagon? 28 U nemi naa un aak doko iaau, welaar ma nabung u aak doko wa a te Aaigipto naka?’

30 Pin 3:1-10“Baa 40 kilaala ia raap u ra nuna kinkini irong Midian, raa aangelo i waan paat karomi naliwan u ra kupkup i ra in diwaai u ra bil na wanua marawaai a Taangaai Sinaai. 31 Baa Moses i baboi, i kakaian uni. Io, baa i waan marawaai kupi in babo wakaaki, i walangoro in ingaa ra Tadaaru i piri naa, 32 ‘Iaau a God anu ra kum taptabum taanga namuga, a God anun Aabaraam, Aaisaak ma Iaakob.’

35 Pin 2:14“Moses, ia baa diat pet lulu wai, ma ra nundiat pirpir naa, ‘Woi maa i ung ta ui kupi un mukmuga ma un tena naagagon?’, ia ut maa God i tula wai kupi in mukmuga ma in walaangalaanga a taara. God ut i tula wa Moses ma ra pirpir anu ra aangelo baa i waan paat karomi u ra in diwaai baa i kupkup. 36 Pin 7:3; Pin 14:21; Nil 14:33Io, Moses i muga pari pa diat taangirong Aaigipto, i paam a kum utnaa na kakaian ma a kum wakilang irong Aaigipto ma irong u ra Taar na Taai, ma u ra bil na wanua kaai, welaar ma 40 kilaala. 37 Nag 18:15,18Moses ut maa i pir taai taa ra taara Israael naa, ‘God in taar wa ta propet welaar ma iaau ko ra numuaat wuna taara ut.’

39 “Iaku anundaat wuna taara taanga namuga pa diat nemi naa diat a taraam taan Moses. Diat tapuku maku koni u ra nuknukindiat, ma diat nuknuk talili balet urong Aaigipto. 40 Pin 32:1Ma diat piri taan Aaron naa, ‘Un paam paa anundaat ta kum god kupi diat a muga daat, maa Moses, ia baa i muga pari pa daat taangirong Aaigipto, pa daat nunurai ma baa aawa kuraa ia waan paat uni.’

44 Pin 25:9,40“A ruma na sel maa i wapuaanai naa God i ki karom anundaat wuna taara taanga namuga. A ruma na sel maa kuraa ut i ki naan diat u ra bil. Di aa paam taai murmur a pirpir anun God karom Moses welaar ma ra malalar baa i babo taai. 45 Ios 3:14-17Ma anundaat wuna taara taanga namuga diat taari karom a kum natnatundiat. Ma diat bulung diat lo waanawaanai baa Iosua i muga diat ma God i lu wa a taara ko ra kum taamtaamaan kupi anu ra taara Israael ma. Ma i taana matira tuk ut u ra kilaala anun Dewid, 46 2Saam 7:1-16; 1Aak 17:1-14ia baa God i nem aakiti. Ma Dewid i aaring God kupi in paam ta ruma, kupi a taara anun Iaakob diat a lotu uni. 47 1King 6:1-38; 2Aak 3:1-17A ruma maa Solomon i paami. 48 Iaku God a Ngaala Aakit pa i ki u ra kum ruma baa a taara diat paami, welaar ma ra propet i piri naa,

51 Aais 63:10Ma Stepaano i piri taa ra taara na kiwung naa, “Muaat a kum tena wabulbul muaat, a balaamuaat i welwelik kon God ma ra talingaamuaat i tabanot. Muaat turbaat liklikina a Takado na Nion, welaar ma ra numuaat wuna taara taanga namuga diat paampaami. 52 Woi na kum propet maa anumuaat wuna taara taanga namuga pa diat baanaakaka diat? Diat aak doko diat, baa diat pirpir muga u ra winawaan paat urin anu ra Tena Takado, ia baa mi muaat wagu paai, ma muaat aak doko wai, 53 muaat baa muaat aa lo akoto a kum Naagagon baa kum aangelo diat taar taai karom muaat, iaku pa muaat murmuri.”

54 Baa a taara na kiwung diat walangoro a kum pirpir anun Stepaano, diat kaankaan aakit, ma diat karaat mum karomi. 55 Stepaano i teng ma ra Takado na Nion, ma i babo dekdek unaanga u ra maawa, ma i babo a minamaar anun God, ma Iesu kaai baa i tur taau u ra papaara ot na limaan God. 56 Ma i piri naa, “Iaau babo a maawa i tapaapa, ma Natu ra Muaana i tur taau u ra papaara ot na limaan God.” 57 Ma diat baar baati ma ra ngaala na ingaandiat, diat tong baat a talingaandiat, ma diat welulu baat paai. 58 Diat tul waanawaanai ko ra taamaan, ma diat dukai. Ma diat baa diat takuna Stepaano ma ra kum warwaruga na pirpir, diat palaa wa anundiat kum maalu baa diat burung baat anundiat minong mai ma diat ung taai naa ra ru kakin raa baarmaan a iaana Saul. 59 Baa kuraa utbaai diat dukdukai, Stepaano i aaraaring naa, “Tadaaru Iesu, un lo paa a niong.” 60 Ma i ki but keke unapia, ma i kulkulaai naa, “Tadaaru, koku u baalu aakaina mangamangaan bi diat paami.” Baa ia pir taai lenmi, i maat.