٧
أَيْثْمَاسْ ن يَاسُوع وَارْ ذَايسْ ؤُمِيننْ
١ أَوَارْنِي مَانْ أَيَا ثُوغَا يَاسُوع إِڭُّورْ ذِي لْجَالِيلْ، وَارْ إِخْسْ أَذْ يُويُورْ ذِي يَاهُوذِييَّا، مِينْزِي ؤُذَاينْ ثُوغَا أَرزُّونْ أَذْ ث نْغنْ. ٢ إِقَارّبْ-د ڒْْعِيذْ ن إِعُوشُّوثنْ ن وُوذَاينْ. 7:‏2 لَاوِي 23‏:‏34. ٣ نَّانْ أَسْ أَيْثْمَاسْ: ”فّغْ سَّانِيثَا، رُوحْ غَارْ ثمُّورْثْ ن يَاهُوذِييَّا حِيمَا ؤُڒَا ذ إِمحْضَارنْ نّشْ أَذْ ژَترنْ ڒخْذَايمْ نِّي ثتّڭّذْ. ٤ ؤُڒَا ذ إِجّْ وَارْ إِتّڭّْ شَا ن ثْمسْڒَاشْثْ س ثْنُوفّْرَا، مَاڒَا يَارزُّو أَذْ إِسّضْهَارْ إِخفْ نّسْ س بْطَايْطَايْ. مَاڒَا ثڭِّيذْ ثِيمسْڒَايِينْ-أَ، سْشنْ إِخفْ نّشْ إِ دُّونشْثْ.“ ٥ مِينْزِي ؤُڒَا ذ أَيْثْمَاسْ وَارْ ذَايسْ ؤُمِيننْ شَا. 7:‏5 مك. 3‏:‏21. ٦ إِنَّا أَسنْ يَاسُوع: ”ڒْْوقْثْ إِنُو عَاذْ وَارْ د-ثِيوِيضْ، مَاشَا ڒْْوقْثْ نْومْ أَقَا-ت ڒبْذَا أَكِيذْومْ. ٧ دُّونِّيثْ وَارْ ثْزمَّارْ أَذْ كنِّيوْ ثْشَارْهْ، مَاشَا نتَّاثْ ثْشَارْهْ أَيِي، مِينْزِي نشّْ شهّْذغْ خَاسْ بلِّي ڒخْذَايمْ نّسْ ذ ثِيعفَّانِينْ. 7:‏7 يُوح. 3‏:‏19؛ 14‏:‏17؛ 15‏:‏18. ٨ رُوحمْ كنِّيوْ غَارْ ڒْْعِيذْ-أَ. نشّْ وَارْ تّْرِيحغْ شَا غَارْ ڒْْعِيذْ-أَ، مِينْزِي ڒْْوقْثْ إِنُو عَاذْ وَارْ ثْكمّڒْ.“ 7:‏8 يُوح. 8‏:‏20. ٩ أَوَارْنِي ڒَْامِي إِنَّا أَمُّو، إِقِّيمْ ذِي لْجَالِيلْ.
 
يَاسُوع إِڭُّورْ غَارْ ڒْْعِيذْ ن إِعُوشُّوثنْ
١٠ مَاشَا ؤُمِي ڭعّْذنْ أَيْثْمَاسْ غَارْ ڒْْعِيذْ، إِرُوحْ ؤُڒَا ذ نتَّا غَارْ ڒْْعِيذْ، وَارْ إِدْجِي س بْطَايْطَايْ، مَاشَا إِڭَّا أَخْمِي إِنُّوفَارْ. ١١ ؤُذَاينْ أَرزُّونْ خَاسْ ذِي ڒْْعِيذْ، نَّانْ: ”مَانِي إِدْجَا وَانِيثَا؟“ 7:‏11 يُوح. 11‏:‏56. ١٢ أَطَّاسْ زِي ڒْْغَاشِي ثمْثُومنْ خَاسْ. شَا زَّايْسنْ نَّانْ: ”نتَّا ذ أَصبْحَانْ“ مَاشَا إِنّغْنِي نَّانْ: ”لَّ، مَاغَارْ إِسّْخَارِّيقْ خْ ڒْْغَاشِي!“ 7:‏12 مت. 21‏:‏46؛ لك. 7‏:‏16؛ يُوح. 6‏:‏14؛ 9‏:‏16؛ 10‏:‏19. ١٣ مَاشَا ؤُڒَا ذ إِجّْ وَارْ خَاسْ إِسِّيوڒْ س بْطَايْطَايْ زِي سِّيبّثْ ن ثِيڭّْوُوذِي زڭْ وُوذَاينْ. 7:‏13 يُوح. 9‏:‏22؛ 12‏:‏42؛ 19‏:‏38.
١٤ مَاشَا أَڒَامِي إِعْذُو وزْينْ ن ڒْْعِيذْ، إِڭعّذْ يَاسُوع غَارْ زَّاوشْثْ ثَامقّْرَانْثْ، إِسّڒْمَاذْ ذِينْ. ١٥ ؤُذَاينْ ذهْشنْ، نَّانْ: ”مَامّشْ إِڭَّا ورْيَازْ-أَ إِسّنْ إِذْلِيسنْ أَمْ وَارْ إِغْرِي شَا؟“ ١٦ يَاسُوع يَارَّا-د، إِنَّا: ”ثَاغُورِي إِنُو وَارْ ثدْجِي شَا إِنُو، مَاشَا ن ونِّي ذ أَيِي د-إِسّكّنْ. 7:‏16 يُوح. 3‏:‏11؛ 8‏:‏28؛ 12‏:‏49؛ 14‏:‏10، 24. ١٧ مَاڒَا إِجّنْ إِخْسْ أَذْ إِڭّْ مِينْ إِخْسْ نتَّا، أَذْ إِسّنْ مَا أَقَا ثَاغُورِي-يَا زِي أَربِّي نِيغْ أَقَا سَّاوَاڒغْ عْلَاحْسَابْ ڒْْخَاضَارْ إِنُو. ١٨ ونِّي إِسَّاوَاڒنْ زڭْ ؤُخَارّصْ ن ڒْْخَاضَارْ ن يِيخفْ نّسْ، يَارزُّو أَعُودْجِي نّسْ، مَاشَا ونِّي يَارزُّونْ أَعُودْجِي ن ونِّي ث-إِ-د إِسّكّنْ، أَقَا نتَّا ذ ثِيذتّْ، وَارْ ذَايسْ بُو ڒْْغشّْ. ١٩ مَا وَارْ إِدْجِي ذ مُوسَا إِ ذ أَومْ إِوْشِينْ شَّارِيعَا؟ مَاشَا ؤُڒَا ذ إِجّْ زَّايْومْ وَارْ إِتّڭّْ شَّارِيعَا؟ إِ مَايمِّي خنِّي ثَارزُّومْ أَذْ أَيِي ثنْغمْ؟“ 7:‏19 ؤُف. 20‏:‏1؛ 24‏:‏3؛ مت. 12‏:‏14؛ مك. 3‏:‏6؛ يُوح. 5‏:‏18؛ 10‏:‏39؛ 11‏:‏53؛ ڒخ. 7‏:‏53.
٢٠ ڒْْغَاشِي يَارَّا-د، نِيثْنِي نَّانْ: ”ذَايكْ إِجّْ ن شِّيطَانْ، وِي يَارزُّونْ أَذْ شكْ نْغنْ؟“ 7:‏20 يُوح. 8‏:‏48، 52؛ 10‏:‏20. ٢١ يَاسُوع يَارَّا-د، إِنَّا أَسنْ: ”ڭِّيغْ إِشْثْ ن ڒْْخذْمثْ ؤُشَا كنِّيوْ ثتّْبهْثمْ مَارَّا. ٢٢ إِ ؤُيَا مُوسَا إِوْشَا أَومْ-د أَخْثَانْ، وَارْ إِدْجِي مِينْزِي أَخْثَانْ زِي مُوسَا إِ يدْجَا، مَاشَا مِينْزِي أَخْثَانْ إِدْجَا زِي ڒجْذُوذْ نْومْ، ؤُ خنِّي ثْختّْنمْ إِ بْنَاذمْ ذِي سّبْثْ. 7:‏22 لَاوِي 12‏:‏3؛ أَمز. 17‏:‏10. ٢٣ مَاڒَا إِقْبڒْ بْنَاذمْ أَذْ إِتّْوَاخْثنْ ذڭْ وَاسّْ ن سّبْثْ، حِيمَا وَارْ ثتّْوَارژِّي شَّارِيعَا ن مُوسَا، مَامّشْ إِ خَافِي إِ غَا ثْشثْشَامْ ڒَْامِي سّْڭنْفِيغْ بْنَاذمْ إِكْمڒْ ذڭْ وَاسّْ ن سّبْثْ؟ ٢٤ وَارْ حكّْممْ خْ ثقْشُورْثْ ن بْنَاذمْ، مَاشَا حكْممْ س يِيجّْ ن ڒْْحُوكْمْ إِسڭّْذنْ.“ 7:‏24 أَعَوذ. 1‏:‏16، 17؛ أَوڒن. 24‏:‏23؛ يَاع. 2‏:‏1.
 
مَا يَاسُوع نتَّا ذ لْمَاسِيحْ؟
٢٥ نَّانْ إِرْيَازنْ زِي ؤُرْشَالِيمْ: ”مَا وَارْ إِدْجِي ذ وَا إِ يَارزُّونْ أَذْ ث نْغنْ؟ ٢٦ مَاشَا خْزَارْ، إِسَّاوَاڒْ س بْطَايْطَايْ، وَارْ ذ أَسْ قَّارنْ وَالُو. أَذْ ثَاغْ أَقَا سّْننْ إِمْغَارنْ ن ڒْْڭنْسْ نِيشَانْ بلِّي س ثِيذتّْ وَانِيثَا ذ لْمَاسِيحْ؟ ٢٧ مَاشَا نسّنْ وَا، مَانِيسْ نتَّا، مَاشَا خْمِي د غَا يَاسْ لْمَاسِيحْ، ؤُڒَا ذ إِجّْ وَارْ إِسِّينْ مَانِيسْ نتَّا.“ 7:‏27 مت. 13‏:‏55؛ مك. 6‏:‏3؛ لك. 4‏:‏22. ٢٨ ڒَْامِي ثُوغَا إِسّڒْمَاذْ ذِي زَّاوشْثْ ثَامقّْرَانْثْ، إِسّْڭعّذْ يَاسُوع ثْمِيجَّا نّسْ س جّهْذْ، إِنَّا: ”كنِّيوْ ثسّْنمْ أَيِي ؤُ ثسّْنمْ مَانِيسْ نشّْ. نشّْ وَارْ د-ؤُسِيغْ س ڒْْخَاضَارْ ن يِيخفْ إِنُو، مَاشَا ونِّي ذ أَيِي د-إِسّكّنْ أَقَا-ث ذ ثِيذتّْ، كنِّيوْ وَارْ ث ثسِّينمْ شَا. 7:‏28 يُوح. 5‏:‏43؛ 8‏:‏26، 42؛ رُوم. 3‏:‏4. ٢٩ مَاشَا نشّْ سّْنغْ ث، مِينْزِي نشّْ زَّايسْ ؤُ نتَّا ذ ونِّي ذ أَيِي-د إِسّكّنْ.“ 7:‏29 يُوح. 10‏:‏15.
٣٠ خنِّي أَرزُّونْ أَذْ ث طّْفنْ، مَاشَا ؤُڒَا ذ إِجّْ وَارْ خَاسْ إِسَّارْسْ أَفُوسْ، مِينْزِي ثَاسَاعّثْ نّسْ وَارْ د-ثِيوضْ عَاذْ. 7:‏30 مك. 11‏:‏18؛ لك. 19‏:‏47؛ 20‏:‏19؛ يُوح. 7‏:‏19؛ 8‏:‏20، 37.
٣١ أَطَّاسْ زِي ڒْْغَاشِي ؤُمْننْ زَّايسْ، نَّانْ: ”خْمِي د غَا يَاسْ لْمَاسِيحْ، مَا أَذْ إِڭّْ ڒعْڒَامَاثْ كْثَارْ زِي ثِينَا إِ إِڭَّا وَا؟“ 7:‏31 يُوح. 8‏:‏30.
 
٣٢ سْڒِينْ إِفَارِيسِييّنْ مَارَّا مِينْ خَاسْ إِثمْثنْ ڒْْغَاشِي. ؤُشَا نِيثْنِي ذ إِمقّْرَاننْ ن إِكهَّاننْ سّكّنْ-د إِعسَّاسنْ حِيمَا أَذْ ث طّْفنْ. ٣٣ يَاسُوع إِنَّا: ”نشّْ أَذْ كِيذْومْ قِّيمغْ ذْرُوسْ ن ڒْْوقْثْ عَاذْ، خنِّي أَذْ رَاحغْ غَارْ ونِّي ذ أَيِي د-إِسّكّنْ. 7:‏33 يُوح. 16‏:‏16. ٣٤ أَذْ خَافِي ثَارْزُومْ، وَارْ ذَايِي ثتِّيفمْ، ؤُ مَانِي غَا إِڒِيغْ نشّْ، وَارْ ثْزمَّارمْ أَذْ د-ثَاذْفمْ.“ 7:‏34 يُوح. 8‏:‏21؛ 13‏:‏33. ٣٥ نَّانْ وُوذَاينْ جَارْ أَسنْ: ”مَانِي غَا إِرَاحْ نتَّا أَڒَامِي وَارْ نْزمَّارْ أَذْ ث نَافْ. مَا خنِّي إِخْسْ أَذْ إِرَاحْ غَارْ ثمُّورَا ن ڒڭْنُوسْ؟ مَا إِخْسْ أَذْ إِسّڒْمذْ إِ لْكُوفَّارْ؟ ٣٦ مِينْ إِعْنَا وَاوَاڒْ-أَ إِ إِنَّا: ’أَذْ خَافِي ثَارْزُومْ، وَارْ ذَايِي ثتّطِّيفمْ!‘، ؤُ ’مَانِي غَا إِڒِيغْ نشّْ، وَارْ ثْزمَّارمْ أَذْ د-ثَاذْفمْ‘؟“
 
يَاسُوع ذ ڒْْعُونْصَارْ ن وَامَانْ إِدَّارنْ
٣٧ ذڭْ وَاسّْ أَمقّْرَانْ، أَسّْ أَنڭَّارُو ن ڒْْعِيذْ، إِكَّارْ إِبدّْ-د يَاسُوع، إِڒَاغَا، إِنَّا: ”مَاڒَا إِفُوذْ حذْ، أجّْ إِ-ث أَذْ غَارِي د-يَاسْ، أَذْ إِسُو. 7:‏37 لَاوِي 23‏:‏36؛ إِشا. 55‏:‏1؛ يُوح. 6‏:‏35؛ أَسَا. 22‏:‏17. ٣٨ ونِّي ذَايِي إِ غَا يَامْننْ، أَمْ مَامّشْ نَّانْثْ ثِيرَا إِقدّْسنْ: أَذْ زَّايسْ أَزّْڒنْ إِغزْرَانْ ن وَامَانْ إِدَّارنْ!“ 7:‏38 إِشا. 12‏:‏3. ٣٩ إِنَّا مَانْ أَيَا خْ أَرُّوحْ إِ غَا قبْڒنْ إِنِّي ذَايسْ إِتَّامْننْ. مِينْزِي أَرُّوحْ إِقدّْسنْ وَارْ ذ أَسنْ إِمّوْشْ عَاذْ، مِينْزِي يَاسُوع وَارْ إِتّْوَاسّْعُودْجِي عَاذْ. 7:‏39 إِشا. 44‏:‏3؛ يُووِ. 3‏:‏1؛ ڒخ. 2‏:‏17.
٤٠ أَطَّاسْ زِي ڒْْغَاشِي، ؤُمِي سْڒِينْ أَوَاڒْ-أَ، نَّانْ: ”ذ وَا ذ أَنَابِي س ثِيذتّْ!“ 7:‏40 مت. 21‏:‏46؛ لك. 7‏:‏16؛ يُوح. 6‏:‏14. ٤١ إِنّغْنِي نَّانْ: ”وَا ذ لْمَاسِيحْ!“، مَاشَا شَا نّغْنِي زَّايْسنْ نَّانْ: ”مَا أَذْ د-يَاسْ لْمَاسِيحْ زِي لْجَالِيلْ؟ 7:‏41 يُوح. 1‏:‏47؛ 4‏:‏42. ٤٢ مَا وَارْ قَّارنْثْ ثِيرَا إِقدّْسنْ، أَقَا لْمَاسِيحْ أَذْ د-يَاسْ زِي زَّارِيعثْ ن ذَاوُوذْ، زِي بَايْثْ-لَاحْمْ، زِي ذْشَارْ ن ذَاوُوذْ؟“ 7:‏42 إِزهد. 132‏:‏11؛ مِيخَا 5‏:‏1؛ مت. 2‏:‏6. ٤٣ ؤُشَا إِمْسَارْ ؤُمْسبْضِي ن ڒْْغَاشِي ذِي سِّيبّثْ نّسْ. ٤٤ شَا زَّايْسنْ خْسنْ أَذْ ث طّْفنْ، مَاشَا ؤُڒَا ذ إِجّْ وَارْ خَاسْ إِسَّارْسْ إِفَاسّنْ.
٤٥ خنِّي ذوْڒنْ-د إِعسَّاسنْ نِّي غَارْ إِمقّْرَاننْ ن إِكهَّاننْ ذ إِفَارِيسِييّنْ. إِكهَّاننْ نَّانْ أَسنْ: ”مَايمِّي وَارْ ث-إِ-د-ثِيوْيمْ؟“ ٤٦ أَرِّينْ-د خَاسنْ إِعسَّاسنْ: ”عمَّارْصْ وَارْ إِسِّيوڒْ ؤُڒَا ذ إِجّْ ن بْنَاذمْ أَمْ مَامّشْ إِسَّاوَاڒْ ورْيَازْ-أَ!“ ٤٧ نَّانْ أَسنْ إِفَارِيسِييّنْ: ”مَا ؤُڒَا ذ كنِّيوْ تّْوَاخذْعمْ زَّايسْ؟ ٤٨ مَا خنِّي ذِينْ شَا ن إِجّنْ زڭْ إِمقّْرَاننْ ن ڒْْڭنْسْ نِيغْ زڭْ إِفَارِيسِييّنْ يُومنْ زَّايسْ؟ 7:‏48 إِشا. 33‏:‏18؛ يُوح. 12‏:‏42؛ 1 كُور. 1‏:‏20؛ 2‏:‏8. ٤٩ مَاشَا ڒْْغَاشِي-يَا إِ وَارْ إِسِّيننْ شَا شَّارِيعَا، أَقَا إِتّْوَانْعڒْ.“ ٥٠ نِيكُوذِيمُوسْ، ونِّي ثُوغَا ذ إِجّنْ زَّايْسنْ ؤُ ونِّي د-يُوسِينْ غَارْ يَاسُوع س دْجِيڒثْ، إِنَّا أَسنْ: 7:‏50 يُوح. 3‏:‏2؛ 19‏:‏39. ٥١ ”مَا أَذْ ثحْكمْ شَّارِيعَا نّغْ خْ إِجّْ ن بْنَاذمْ، بْڒَا مَا أَذْ زَّايسْ سْڒنْ، أَذْ سّْننْ مِينْ إِڭَّا؟“ 7:‏51 ؤُف. 23‏:‏1؛ لَاوِي 19‏:‏15؛ أَعَوذ. 1‏:‏17؛ 17‏:‏8؛ 19‏:‏15. ٥٢ أَرِّينْ-د، نَّانْ أَسْ: ”مَا ؤُڒَا ذ شكْ أَذْ ثَاغْ زِي لْجَالِيلْ؟ أَرْزُو، خْزَارْ، ؤُڒَا ذ إِجّْ ن ؤُنَابِي وَارْ د-إِتّكّْ شَا زِي لْجَالِيلْ.“ ٥٣ خَاسْ ؤُشَا إِرُوحْ كُوڒْ إِجّنْ غَارْ ثَادَّارْثْ نّسْ. مَاشَا يَاسُوع إِرُوحْ غَارْ وذْرَارْ ن زِّيثُونْ.
 
 

٧:٢ 7:‏2 لَاوِي 23‏:‏34.

٧:٥ 7:‏5 مك. 3‏:‏21.

٧:٧ 7:‏7 يُوح. 3‏:‏19؛ 14‏:‏17؛ 15‏:‏18.

٧:٨ 7:‏8 يُوح. 8‏:‏20.

٧:١١ 7:‏11 يُوح. 11‏:‏56.

٧:١٢ 7:‏12 مت. 21‏:‏46؛ لك. 7‏:‏16؛ يُوح. 6‏:‏14؛ 9‏:‏16؛ 10‏:‏19.

٧:١٣ 7:‏13 يُوح. 9‏:‏22؛ 12‏:‏42؛ 19‏:‏38.

٧:١٦ 7:‏16 يُوح. 3‏:‏11؛ 8‏:‏28؛ 12‏:‏49؛ 14‏:‏10، 24.

٧:١٩ 7:‏19 ؤُف. 20‏:‏1؛ 24‏:‏3؛ مت. 12‏:‏14؛ مك. 3‏:‏6؛ يُوح. 5‏:‏18؛ 10‏:‏39؛ 11‏:‏53؛ ڒخ. 7‏:‏53.

٧:٢٠ 7:‏20 يُوح. 8‏:‏48، 52؛ 10‏:‏20.

٧:٢٢ 7:‏22 لَاوِي 12‏:‏3؛ أَمز. 17‏:‏10.

٧:٢٤ 7:‏24 أَعَوذ. 1‏:‏16، 17؛ أَوڒن. 24‏:‏23؛ يَاع. 2‏:‏1.

٧:٢٧ 7:‏27 مت. 13‏:‏55؛ مك. 6‏:‏3؛ لك. 4‏:‏22.

٧:٢٨ 7:‏28 يُوح. 5‏:‏43؛ 8‏:‏26، 42؛ رُوم. 3‏:‏4.

٧:٢٩ 7:‏29 يُوح. 10‏:‏15.

٧:٣٠ 7:‏30 مك. 11‏:‏18؛ لك. 19‏:‏47؛ 20‏:‏19؛ يُوح. 7‏:‏19؛ 8‏:‏20، 37.

٧:٣١ 7:‏31 يُوح. 8‏:‏30.

٧:٣٣ 7:‏33 يُوح. 16‏:‏16.

٧:٣٤ 7:‏34 يُوح. 8‏:‏21؛ 13‏:‏33.

٧:٣٧ 7:‏37 لَاوِي 23‏:‏36؛ إِشا. 55‏:‏1؛ يُوح. 6‏:‏35؛ أَسَا. 22‏:‏17.

٧:٣٨ 7:‏38 إِشا. 12‏:‏3.

٧:٣٩ 7:‏39 إِشا. 44‏:‏3؛ يُووِ. 3‏:‏1؛ ڒخ. 2‏:‏17.

٧:٤٠ 7:‏40 مت. 21‏:‏46؛ لك. 7‏:‏16؛ يُوح. 6‏:‏14.

٧:٤١ 7:‏41 يُوح. 1‏:‏47؛ 4‏:‏42.

٧:٤٢ 7:‏42 إِزهد. 132‏:‏11؛ مِيخَا 5‏:‏1؛ مت. 2‏:‏6.

٧:٤٨ 7:‏48 إِشا. 33‏:‏18؛ يُوح. 12‏:‏42؛ 1 كُور. 1‏:‏20؛ 2‏:‏8.

٧:٥٠ 7:‏50 يُوح. 3‏:‏2؛ 19‏:‏39.

٧:٥١ 7:‏51 ؤُف. 23‏:‏1؛ لَاوِي 19‏:‏15؛ أَعَوذ. 1‏:‏17؛ 17‏:‏8؛ 19‏:‏15.