٣
يُوحَانَّا أَمْسغْضَاصْ
١ ذڭْ ؤُسڭّْوَاسْ وِيسّْ خمّسْطَاشْ زِي ڒحْكَامثْ ن قَايْصَارْ ثِيبَارْيُوسْ، ڒَْامِي ثُوغَا بُونْطِييُوسْ بِيلَاطُوسْ ذ ڒْْحَاكمْ خْ يَاهُوذِييَّا، ؤُ هِيرُوذُوسْ ذ ڒْْحَاكمْ خْ لْجَالِيلْ، إِجّْ ن أَرْبعْ ن ثمُّورْثْ، ؤُ فِيلِيبُّوسْ، ؤُمَاسْ، ذ ڒْْحَاكمْ خْ إِثُورِييَا ذ جِّيهثْ ن ثْرَاخُونِيثِيسْ، إِجّْ ن أَرْبعْ نّغْنِي ن ثمُّورْثْ، ؤُ لِيسَانْيُوسْ ذ ڒْْحَاكمْ خْ جِّيهثْ ن أَبِيلِينِي، ثنِّي عَاوذْ ذ إِجّْ ن أَرْبعْ نّغْنِي ن ثمُّورْثْ، 3:‏1 [مت. 3‏:‏1‏-‏12؛ مك. 1‏:‏1‏-‏8؛ يُوح. 1‏:‏19‏-‏28]   *
 
٢ ؤُمِي ثُوغَا حَانَّانْ ذ قَايَافَا ذ أَرُّويَاسْ ن إِكهَّاننْ، أَقَا يُوسَا-د وَاوَاڒْ ن أَربِّي خْ يُوحَانَّا، مِّيسْ ن زَاكَارِييَّا، ذِي ڒخْڒَا. 3:‏2 ڒخ. 4‏:‏6. ٣ يِيوضْ-د غَارْ مَارَّا جّْوَايهْ إِ ذ أَسْ د-إِنّْضنْ إِ لْ-ؤُرْذُونْ، إِتّْبَارّحْ س ؤُسغْضصْ ن تُّوبثْ إِ وغْفَارْ ن دّْنُوبْ، 3:‏3 مت. 3‏:‏1؛ مك. 1‏:‏4. ٤ أَمْ مَامّشْ ثُورَا ذڭْ وذْلِيسْ ن وَاوَاڒنْ ن ؤُنَابِي إِشَاعْيَا إِ إِنَّانْ:
 
”ثْمِيجَّا ن ونِّي إِسْغُويُّونْ ذِي ڒخْڒَا:
سْوجْذمْ أَبْرِيذْ ن سِيذِي،
سڭّْممْ أَمسْرَاقْ إِ أَربِّي نّغْ ذِي ڒوْضَا. 3:‏4 إِشا. 40‏:‏3‏-‏5؛ مت. 3‏:‏3؛ مك. 1‏:‏3؛ يُوح. 1‏:‏23.
 
٥ مَارَّا ثِيدَّاغِينْ أَذْ تّْوَاشُّورنْثْ،
مَارَّا إِذُورَارْ ذ ثوْرِيرِينْ
أَذْ د-تّْوَاسّهْوَانْ،
دّْمَانِي أَذْ تّْوَاسڭّْمنْثْ،
ؤُ إِمُوشَانْ إِوْعَارنْ أَذْ ذوْڒنْ ذ ڒوْضَا.
٦ كُوڒْ دَّاثْ س إِذَامّنْ ذ ويْسُومْ
أَذْ ثْژَارْ ثُوذَارْثْ ن أَربِّي.“ 3:‏6 إِزهد. 98‏:‏2؛ إِشا. 40‏:‏3‏-‏5؛ 52‏:‏10.
 
٧ ثُوغَا إِقَّارْ إِ ڒْْغَاشِي إِ د-إِتّفّْغنْ حِيمَا أَذْ تّْوَاسّْغضْصنْ: ”أَ ثَارْوَا ن إِڒفْسَاونْ، وِي ذ أَومْ إِمْڒنْ مَاحنْذْ أَذْ ثَارْزُومْ أَذْ ثَاروْڒمْ زڭْ وغْضَابْ إِ د غَا يَاسنْ؟ 3:‏7 مت. 3‏:‏7؛ 23‏:‏33. ٨ س ؤُيَا ڭّمْ ڒْْغِيدْجثْ إِ غَا إِڒِيقّنْ إِ تُّوبثْ. وَارْ تّْبدَّامْ أَذْ ثِينِيمْ ذڭْ إِخفْ نْومْ: ’أَقَا غَارْنغْ إِبْرَاهِيمْ ذ جذِّيثْنغْ!‘، مِينْزِي نشّْ أَذْ أَومْ إِنِيغْ، بلِّي أَربِّي إِزمَّارْ أَذْ إِسّْنكَّارْ زڭْ إِژْرَا-يَا ثَارْوَا إِ إِبْرَاهِيمْ. 3:‏8 مت. 3‏:‏9؛ يُوح. 8‏:‏39؛ ڒخ. 13‏:‏26. ٩ خْزَارْ، أَقَا ثتّْوَاسَّارْسْ ثْشَاقُورْثْ غَارْ إِژوْرَانْ ن ثْشجِّيرَا. س ؤُيَا كُوڒْ ثَاشجَّارْثْ إِ وَارْ إِتِّيشنْ ڒْْغِيدْجثْ ثشْنَا أَذْ ثتّْوَاقسّْ ؤُشَا أَذْ ثوْضَا ذِي ثْمسِّي.“ 3:‏9 ’ثَاشجَّارْثْ‘ - نِيغْ ’أَدَّاڭْ‘ (’إِدَّاڭنْ‘).  3:‏9 مت. 3‏:‏10؛ 7‏:‏19.
١٠ إِسّقْسَا ث ڒْْغَاشِي، إِنَّا: ”مِينْ غَا نڭّْ؟“ 3:‏10 ڒخ. 2‏:‏37. ١١ يَارَّا-د، إِنَّا أَسنْ: ”أجّْ ونِّي غَارْ إِدْجَا ثْيُويَا ن ثْشَامِيرَاثْ، أَذْ إِوْشْ إِ ونِّي وَارْ غَارْ إِدْجِي شَا، ؤُ أجّْ ونِّي غَارْ إِدْجَا مَاشَّا، أَذْ إِڭّْ أَمنِّي.“ 3:‏11 يَاع. 2‏:‏13، 15؛ 1 يُوح. 3‏:‏17. ١٢ ؤُسِينْ-د عَاوذْ أَيْثْ ن ضَّارِيبَا، حِيمَا أَذْ تّْوَاسّْغضْصنْ، نَّانْ أَسْ: ”أَ أَمْسغَّارْ، مِينْ غَا نڭّْ؟“ ١٣ إِنَّا أَسنْ: ”وَارْ تّطّْفمْ ضَّارِيبَا كْثَارْ زِي مِينْ ذ أَومْ وصَّانْ مَاحنْذْ أَذْ ت ثطّْفمْ.“ ١٤ سّقْسَانْ ث عَاوذْ إِعسْكَارِييّنْ، نَّانْ أَسْ: ”مِينْ غَا نڭّْ نشِّينْ؟“ إِنَّا أَسنْ: ”وَارْ تّڭّمْ ڒْْغَارْ ؤُڒَا ذڭْ إِجّْ، وَارْ ذدْجْممْ حذْ، قنّْعمْ س ڒْْمُونثْ نْومْ.“
١٥ أَمْ إِبْذَا ڒْْڭنْسْ أَذْ إِتّْشڒْ خْ يُوحَانَّا، ؤُ خَارّْصنْ ذڭْ وُوڒَاونْ نْسنْ مَا يُوحَانَّا نتَّا ذ لْمَاسِيحْ، ١٦ خنِّي إِطّفْ يُوحَانَّا ذڭْ وَاوَاڒْ، إِنَّا أَسنْ: ”نشّْ سّغْضَاصغْ كنِّيوْ ذڭْ وَامَانْ، مَاشَا أَوَارْنِي أَيِي أَذْ د-يَاسْ وِي إِجهْذنْ خَافِي، ونِّي ؤُمِي نشّْ وَارْ سْذِيهِيدْجغْ ؤُڒَا أَذْ أَسْ فسْيغْ إِفِيڒَانْ ن سَانْذَالِييَاثْ نّسْ. أَقَا نتَّا أَذْ كنِّيوْ إِسّغْضصْ ذِي أَرُّوحْ إِقدّْسنْ ؤُ ذِي ثْمسِّي. 3:‏16 إِشا. 44‏:‏3؛ يُووِ. 3‏:‏1؛ مت. 3‏:‏11؛ مك. 1‏:‏8؛ يُوح. 1‏:‏26؛ ڒخ. 1‏:‏5؛ 11‏:‏16؛ 2‏:‏4؛ 11‏:‏15؛ 19‏:‏4. ١٧ نتَّا غَارسْ ثَازَّارْثْ ذڭْ ؤُفُوسْ نّسْ ؤُشَا أَذْ إِسِّيزْذڭْ أَنْذْرَارْ نّسْ. أَذْ إِسّْمُونْ إِرْذنْ غَارْ ڒْْمَارْسِي نّسْ، مَاشَا إِشَارْفَا أَذْ ثنْ إِسّشْمضْ س ثْمسِّي وَارْ إِخْسِينْعمَّارْصْ.“ 3:‏17 مت. 3‏:‏12.
١٨ س ثْمسْڒَايِينْ نّغْنِي عَاذْ أَطَّاسْ ثُوغَا إِسّڒْمَاذْ إِوْذَانْ ؤُشَا إِتّْبَارّحْ س ڒخْبَارْ أَصبْحَانْ إِ ڒْْڭنْسْ. ١٩ مَاشَا ؤُمِي إِعَايَارْ يُوحَانَّا هِيرُوذُوسْ، ڒْْحَاكمْ خْ إِجّْ ن أَرْبعْ ن ثمُّورْثْ، زِي سِّيبّثْ ن هِيرُوذِييَّا ثَامْغَارْثْ ن فِيلِيبُّوسْ ؤُمَاسْ، ؤُ زِي سِّيبّثْ ن مَارَّا ثُوعفّْنَا إِ إِڭَّا، 3:‏19 مت. 14‏:‏3؛ مك. 6‏:‏18. ٢٠ أَقَا يَارْنِي هِيرُوذُوسْ عَاوذْ ذِي مَانْ أَيَا مَارَّا، ڒَْامِي ثُوغَا إِحبّسْ يُوحَانَّا أَمْسغْضَاصْ.
 
أَسغْضصْ ن يَاسُوع س ؤُفُوسْ ن يُوحَانَّا أَمْسغْضَاصْ
٢١ أَوَارْنِي ڒَْامِي إِسّغْضصْ يُوحَانَّا مَارَّا ڒْْڭنْسْ، إِسّغْضصْ عَاوذْ يَاسُوع، ؤُشَا أَمْ ثُوغَا وَانِيثَا إِتّْژَادْجْ، إِنُّورْزمْ ؤُجنَّا، 3:‏21 [مت. 3‏:‏13‏-‏17؛ مك. 1‏:‏9‏-‏11] — مت. 3‏:‏13؛ مك. 1‏:‏9؛ يُوح. 1‏:‏32. ٢٢ ؤُشَا إِهْوَا-د خَاسْ أَرُّوحْ إِقدّْسنْ س صِّيفثْ ن دَّاثْ ن ثذْبِيرْثْ. ؤُشَا إِشْثْ ن ثْمِيجَّا زڭْ ؤُجنَّا ثُوغَا ثقَّارْ: ”شكْ ذ مِّي إِعِيزّنْ، ذَايكْ ؤُفِيغْ أَرْضَا إِنُو.“ 3:‏22 إِشا. 42‏:‏1؛ مت. 17‏:‏5؛ مك. 9‏:‏7؛ لك. 9‏:‏35؛ كُول. 1‏:‏13؛ 2 بُط. 1‏:‏17.
 
ثَاصِيڒثْ ن يَاسُوع لْمَاسِيحْ
٢٣ ثُوغَا يَاسُوع غَارسْ عْڒَاحَاڒْ ثْڒَاثِينْ ن إِسڭّْوُوسَا ؤُ إِتّْغِيڒْ أَسنْ أَقَا نتَّا ذ مِّيسْ ن يُوسُوفْ، مِّيسْ ن هَايْلِي، 3:‏23 [مت. 1‏:‏1‏-‏17] — مت. 13‏:‏55؛ يُوح. 6‏:‏42. ٢٤ مِّيسْ ن مَاتَّاثْ، مِّيسْ ن لَاوِي، مِّيسْ ن مَالْكِي، مِّيسْ ن يَانَّا، مِّيسْ ن يُوسُوفْ، ٢٥ مِّيسْ ن مَاتَّاثَا، مِّيسْ ن عَامُوسْ، مِّيسْ ن نَاحُومْ، مِّيسْ ن حَاسْلِي، مِّيسْ ن نَاجَّايْ، ٢٦ مِّيسْ ن مَاعَاثْ، مِّيسْ ن مَاتَّاثْ، مِّيسْ ن شِيمْعِي، مِّيسْ ن يُوسُوفْ، مِّيسْ ن يَاهُوذَا، ٢٧ مِّيسْ ن يُوحَانَّا، مِّيسْ ن رِيسَا، مِّيسْ ن زَارُوبَّابِيلْ، مِّيسْ ن شَاعَالْثِييِيلْ، مِّيسْ ن نِيرِي، ٢٨ مِّيسْ ن مَالْكِي، مِّيسْ ن أَذِّي، مِّيسْ ن قُوصَامْ، مِّيسْ ن أَلْمُوذَامْ، مِّيسْ ن عِيرْ، ٢٩ مِّيسْ ن يُوسِي، مِّيسْ ن أَلِيعَازَارْ، مِّيسْ ن يُورَامْ، مِّيسْ ن مَاثِيثَا، مِّيسْ ن لَاوِي، ٣٠ مِّيسْ ن شِيمْعُونْ، مِّيسْ ن يَاهُوذَا، مِّيسْ ن يُوسُوفْ، مِّيسْ ن يُونَامْ، مِّيسْ ن أَلْيَاقِيمْ، ٣١ مِّيسْ ن مَالِييَا، مِّيسْ ن مِييْنَانْ، مِّيسْ ن مَاتَّاثَا، مِّيسْ ن نَاثَانْ، مِّيسْ ن ذَاوُوذْ، ٣٢ مِّيسْ ن يَاسَّا، مِّيسْ ن عُوبِيذْ، مِّيسْ ن بُوعَازْ، مِّيسْ ن سَالْمُونْ، مِّيسْ ن نَاحْشُونْ، ٣٣ مِّيسْ ن عَامِّينَاذَابْ، مِّيسْ ن أَرَامْ، مِّيسْ ن حَاصْرُونْ، مِّيسْ ن فَارِيصْ، مِّيسْ ن يَاهُوذَا، ٣٤ مِّيسْ ن يَاعْقُوبْ، مِّيسْ ن إِسْحَاقْ، مِّيسْ ن إِبْرَاهِيمْ، مِّيسْ ن ثَارَاحْ، مِّيسْ ن نَاحُورْ، 3:‏34 أَمز. 11‏:‏10. ٣٥ مِّيسْ ن سَارُوجْ، مِّيسْ ن رَاعُووْ، مِّيسْ ن فَالَاجْ، مِّيسْ ن عَابِيرْ، مِّيسْ ن شَالَاحْ، ٣٦ مِّيسْ ن قِينَانْ، مِّيسْ ن أَرْفَاكْشَاذْ، مِّيسْ ن شَامْ، مِّيسْ ن نُوحْ، مِّيسْ ن لَامَاكْ، ٣٧ مِّيسْ ن مَاثُوشَالَاحْ، مِّيسْ ن حَانُوخْ، مِّيسْ ن يَارَاذْ، مِّيسْ ن مَاهَالَالْ-إِلْ، مِّيسْ ن قِينَانْ، ٣٨ مِّيسْ ن أَنُوشْ، مِّيسْ ن شِيثْ، مِّيسْ ن أَذَامْ، مِّيسْ ن أَربِّي. 3:‏38 أَمز. 5‏:‏3.
 
 

٣:١ 3:‏1 [مت. 3‏:‏1‏-‏12؛ مك. 1‏:‏1‏-‏8؛ يُوح. 1‏:‏19‏-‏28]

٣:٢ 3:‏2 ڒخ. 4‏:‏6.

٣:٣ 3:‏3 مت. 3‏:‏1؛ مك. 1‏:‏4.

٣:٤ 3:‏4 إِشا. 40‏:‏3‏-‏5؛ مت. 3‏:‏3؛ مك. 1‏:‏3؛ يُوح. 1‏:‏23.

٣:٦ 3:‏6 إِزهد. 98‏:‏2؛ إِشا. 40‏:‏3‏-‏5؛ 52‏:‏10.

٣:٧ 3:‏7 مت. 3‏:‏7؛ 23‏:‏33.

٣:٨ 3:‏8 مت. 3‏:‏9؛ يُوح. 8‏:‏39؛ ڒخ. 13‏:‏26.

٣:٩ 3:‏9 ’ثَاشجَّارْثْ‘ - نِيغْ ’أَدَّاڭْ‘ (’إِدَّاڭنْ‘).

٣:٩ 3:‏9 مت. 3‏:‏10؛ 7‏:‏19.

٣:١٠ 3:‏10 ڒخ. 2‏:‏37.

٣:١١ 3:‏11 يَاع. 2‏:‏13، 15؛ 1 يُوح. 3‏:‏17.

٣:١٦ 3:‏16 إِشا. 44‏:‏3؛ يُووِ. 3‏:‏1؛ مت. 3‏:‏11؛ مك. 1‏:‏8؛ يُوح. 1‏:‏26؛ ڒخ. 1‏:‏5؛ 11‏:‏16؛ 2‏:‏4؛ 11‏:‏15؛ 19‏:‏4.

٣:١٧ 3:‏17 مت. 3‏:‏12.

٣:١٩ 3:‏19 مت. 14‏:‏3؛ مك. 6‏:‏18.

٣:٢١ 3:‏21 [مت. 3‏:‏13‏-‏17؛ مك. 1‏:‏9‏-‏11] — مت. 3‏:‏13؛ مك. 1‏:‏9؛ يُوح. 1‏:‏32.

٣:٢٢ 3:‏22 إِشا. 42‏:‏1؛ مت. 17‏:‏5؛ مك. 9‏:‏7؛ لك. 9‏:‏35؛ كُول. 1‏:‏13؛ 2 بُط. 1‏:‏17.

٣:٢٣ 3:‏23 [مت. 1‏:‏1‏-‏17] — مت. 13‏:‏55؛ يُوح. 6‏:‏42.

٣:٣٤ 3:‏34 أَمز. 11‏:‏10.

٣:٣٨ 3:‏38 أَمز. 5‏:‏3.