17
Tinavete pa Tesalonaika
Ene gua pa Amapipolisi meke pa Apolonia sari Paula e Saelasi, meke kamo pa Tesalonaika, vasina koa si keke sinaqoqi tadi na tie Ziu. La nuquru si asa koasa sinaqoqi gua mo sapu hoke tavetia sa, meke koari ka ṉeta rane Sabati si va bakali sa koa rini sari zinama koasa Kinubekubere Hope. Va bakalia na va sosodea sa sapu ta hivae tugo pude koa ta sigiti, meke turu pule pa minate sa Karisito. Zama guahe si asa, “Se Zisu sapu korapa tarae nia Rau, si Asa mo sa Karisito,” gua. Kaiqa rina tie Ziu si va hinokara, meke somana si arini koari Paula e Saelasi. Meke soku tugo ari na ṉati barikaleqe arilaedi, meke soku tie Quriki pu hoke vahesia sa Tamasa si va hinokara.
Ba kono sari na tie Ziu pu lopu va hinokara, ke varigara ni rini sari na tie kaleadi pu koa koasa vasina tana maketi, meke tavetia rini si keke puku vinarigara kaleana, meke varikakatorae ni rini sari na tie, meke tuturei haqala la nuquria rini sa vetu te Zesoni, pude la daku vura ni sari Paula e Saelasi, gua. Ba sipu lopu dogori rini sarini, si la daku ririhi vura nia mo rini se Zesoni, meke sari kaiqa tie pule te Karisito pu koadi vasina. Turaṉa la ni rini sarini koari na koimata pa qinavuna koasa vasileana nomana sana, meke velavela sarini, “Sarini pu varikakatorae ni sari na tie pa doduru vasina, si mae kamahire pa nada vasileana, meke va koa i e Zesoni sarini pa nana vetu, meke sekei rini sari na tinarae te Siza. Zama si arini, sapu koa nana pule si keke Baṉara, pozana si e Zisu, gua.” Meke sipu avosi ri na tinoni, na koimata koasa vasileana nomana sana sari na zinama gua sara, si iliṉoara sa popoa. Ke va here ia rina koimata pa qinavuna se Zesoni, meke sari kaiqa pule pu somana ta vagi turaṉae koasa, pude lopu tavete pule gua asa, meke tiqe va taloa i rini.
Sari Paula e Saelasi pa Berea
10 Meke sipu boṉi tugo sa popoa, si tuturei va taloa i ri na tie te Karisito sari Paula e Saelasi pude la pa Berea. Sipu la kamo tugo ri kara vasina, si la mo pa sinaqoqi tadi na tie Ziu sarini. 11 Sari na tie pa Berea si leadi sari na dia binalabala, lopu gua ri na tie pa Tesalonaika. Sarini pa Berea si okoro hola nia rini pude avosia sa vina tumatumae, ke doduru rane si tiro va nonoga ia rini sa Kinubekubere Hope, pude dogoro va sosodea sapu be hinokara sapu gua tarae nia e Paula. 12 Ke soku rina tie Ziu, meke gua tugo sari na palabatu na barikaleqe nomanomadi tadi na tie Quriki si va hinokara. 13 Ba sipu avoso nia ri na tie Ziu pa Tesalonaika, sapu pa Berea ba la tarae nia tugo Paula sa zinama te Tamasa, si topue la sarini vasina, meke podalae la sovutu va kaleani pule rini sari na tinoni vasina. 14 Ke lopu sana garunu taloa nia rina tie te Karisito se Paula, pude la koari na popoa pa raratana. Ba sari Saelasi e Timote si koa hola pa Berea. 15 Kaiqa rina tie te Karisito si turaṉia se Paula, meke kamo latu pa Atenisi, meke tiqe pule la pa Berea. Palekia rini sa zinama te Paula pude sari Saelasi e Timote si kaqu tuturei luli la koasa, gua.
Tarae se Paula pa Atenisi
16 Sipu korapa koa aqa ni e Paula pa Atenisi sari Saelasi e Timote, si dogoria sa sapu tale bekuna mo sa doduru vasina pa Atenisi, ke talotaṉa hola si asa. 17 Ke hoke la varitokei si asa koari na tie Ziu pa dia sinaqoqi, meke koari na tie Quriki pu vahesia sa Tamasa. La tugo pa hopeke rane si asa pa vasina tana maketi, meke vari vivinei koari na tie pu la varigara vasina. 18 Meke kaiqa titisa tadi na puku tie Epikiuriani* Sari na puku tie Epikiuriani meke na tie Sitoiki si hoke vahesi puleni koari na dia binalabala soti pa tinoa pepeso. meke na tie Sitoiki si varitokei koasa. Kaiqa arini si nanasa guahe: “Na sa si korapa hiva tozia sa tie pupupuhuna sana?” gua si arini.
Meke kaiqa si zama, “Ai, guana kaiqa tamasa votikaedi tu si korapa tarae ni sa sara,” gua, sina tarae nia Paula se Zisu, meke sa tinuru pule pa minate. 19 Meke turaṉa la nia rini se Paula pa kenuna sa kauniseli sapu ta pozae Areopaqasi. Zama si arini, “Hiva gilania gami guguana sa vina tumatumae vaqura sapu korapa tarae nia goi sana. 20 Sina sari binalabala pu zama ni goi si vaquradi koa gami, ke hiva gilani gami ginuadi,” gua si arini. 21 Ura sari na tiena sa popoa Atenisi, meke sari na tie karovodi pu koa vasina, si hoke okoro hiva gilani na vivinei ni rini sari na ginugua vaquradi.
22 Ke gasa turu se Paula pa korapana sa kauniseli Areopaqasi, meke zama, “Kasa tinoni pa Atenisi, ele dogoro sotia rau sapu pa doduru ginugua si ṉiṉira pa mia kinoa vinahesi si gamu. 23 Ura sipu ene la mae rau pa korapana sa mia vasileana, meke dogori rau sari na mia vasidi hopedi, vasina hoke vahesi gamu sari na mia tamasa, si dogoria rau koa keke ri na mia hope si keke kinubekubere sapu zama guahe: ‘KOA KEKE TAMASA SAPU LOPU TA GILANANA,’ gua. Sa Tamasa sapu lopu ta gilanana gunia gamu hie, si Asa tugo sa Tamasa sapu mae tarae nia rau koa gamu hie. 24 Asa tugo sa Tamasa sapu tavetena sa kasia popoa, meke sari doduru likakalae vasina. Asa tugo sa Baṉara pa Maṉauru meke pepeso, sapu lopu koa pa keke Zelepade, sapu ta kuri pa lima tie.* 1 Baṉ 8:27; Ais 42:5; TTA 7:48 25 Lopu tava tana si asa pa lima tie, gua sapu hiva nia tu Sa si keketoṉa, ura Asa mo ponia tinoa na siniṉo sa tie meke sari doduru tiṉitoṉa pule. 26 Ura ele va podaka vurai Sa koa kekeke tie mo sari doduru butubutu, pude koa koa ri ninae vasina pa kasia popoa. Meke vizati Sa sari na dia totoso na rane pude toa, meke sari na vasidi pude koa si arini. 27 Taveti Tamasa si gua hire, pude boka hata ia rina tie si Asa, meke pude boka tumae nia rini si Asa, ba lopu koa va seu si Asa koa gita.
28 Gua tugo sapu zama nia keke tie, sapu guahe:
‘Ura koa Sa si toa meke rizu,
meke boka na tie si gita,’ gua.
Meke gua tugo sapu kuberia kaiqa mia tie kubekubere, sapu zama guahe:
‘Gita ba na koburu tanisa,’ gua.
29 Ego, sina na koburu te Tamasa si gita, ke mada lopu balabala ia sapu sa Tamasa, si kekeṉoṉo na kinehadi rina beku qolo na siliva, na patu hokara na gua, saripu ta peqo na ta tavete pa lima tie. 30 Pa totoso ele hola, totoso lopu gilania rina tie sa Tamasa, si lopu zutui Sa, ba kamahire si tozi ni Sa sari doduru tie pa ninae vasidi pude di kekere. 31 Ura ele muti vekoa tu Sa, sa rane pu kote pitu va toṉoti Sa sari na tinoni pa kasia popoa, koa sa tie pu ele vizata vekoa Sa. Meke va sosodea tugo Sa si hie koari doduru tinoni totoso va turu pulea Sa si Asa pa minate,” gua si asa.
32 Sipu zama nia Paula sa tinuru pule pa minate, si hegehegere nia ri kaiqa si asa. Ba ari kaiqa si zama, “Hiva avoso pulea gami keke totoso sapu gunia goi sana,” gua si arini. 33 Meke vura taloa koa rini se Paula. 34 Ba kaiqa rina tie si lulia si asa, meke va hinokaria rini. Kaiqa rini si ari Daeonisiasi, sapu na tie tanisa kauniseli, meke keke barikaleqe tugo, pozana si e Damarisi, meke kaiqa tie pule.

*17:18 Sari na puku tie Epikiuriani meke na tie Sitoiki si hoke vahesi puleni koari na dia binalabala soti pa tinoa pepeso.

*17:24 1 Baṉ 8:27; Ais 42:5; TTA 7:48