1 Petelo
Petelo yona leta bagubagunana
Buka ta hededehemasalahana
Teina leta ta Petelo ye kuli nuwana bolimai 63 ad unai, huyana Loma magaina lakilakina unai ye miyamiya (1 Petelo 5:13), na ye hetamali ye lau Yesu tausunumaena teha Pontasi, Galatiya, Kapadosiya, Eisiya yo Bitiniya udiyedi (1 Petelo 1:1-2). Teina tehadi ta siya ede yoda huya ta unai meta Teki basileiyana unai teha bwauli yo yalasi unai. Na ekalesiya ne, siya nige Dius udiyedi se laoma, na dagela tamowaidi udiyedi (1 Petelo 1:14,18). Na yodi kabamiya wa udiyedi tamowai maudoidi meta nige Yaubada se sunumaei na koitau udoiꞌudoi se tabatabaꞌohuidi.
Teina leta ta unai, Petelo ekalesiya kaona mamohoina ye hededehemasalaha, iya ede, yoda ekalesiya wuwuna ede Yesu Keliso ye ginauli, huyana baꞌaya debanaena na ye boita sataulo wa unai. Na kabo Petelo ye wane, yodi miyamiya bena se namwakalili kadi kao hauhauna ne debanaena, mayadai namwanamwadi udiyedi yo hinage huyana hewahewaiunu yo hekamkamna se hekalodi sunuma debanaena.
Buka ta hedehededena lakilakidi
• Lautoki yo tapwalolo 1:1-2
• Tausunuma yodi midi wuwuna 1:3-12
• Yaubada tausunumaena yodi miyamiya 1:13—2:17
• Hekamkamna Keliso ye hekalo wa, siya meta yoda kabakita 2:18-25
• Ekalesiya se kamkamna 3:1—4:19
• Dubu yodi tauwoyawoya kadi hededehesibasiba 5:1-11
• Lautoki 5:12-14
1
Lautoki
Yau Petelo, Yesu Keliso yona apostolo. Teina leta ta ya kuli ye laowa komiu Yaubada yona kaisunuwa tamowaidi kalimiuwai. Komiu kwa haimiyamiyaigomiu doha laolaoma teha Pontasi, Galatiya, Kapadosiya, Eisiya yo Bitiniya udiyedi. Yaubada Tamada huyabagubaguna unai ye nuwatunonohaiyako meta komiu yona kaisunuwa tamowaidi, ede Yaluwa Tabuna ye tolehesuwalagomiu bena Yesu Keliso kwa kawakabiyei, na iya kwasinana unai ye lausibusibuyeigomiu.** Yesu Keliso … iya kwasinana unai ye lausibusibuyeigomiu: Teina hedehedede ta meta heyaheyasoni, na teina kabikabi ta ta lobai Esodo 24unai, huyana Yaubada yona talam ye ginauli Isalaela tamowaidiyao udiyedi. Kaniyona ede Yesu sataulo unai ye boita na kwasinana yona didi ne unai kabihemauli ta lobai na Yaubada ye haida ta hemala yona tamowai mamohoidi.
Yomiu ya tapwalolo meta Yaubada yona kabinamwa yo yona nuwadaumwali kabo ye helakidi kalimiuwai.
Yaubada tausunumaena yodi kabamidi
Yaubada yoda Guiyau Yesu Keliso Tamana ta hedebasaei! Iya yona katekamkamna lakilakina debanawai ye labasiꞌuyoida na Yesu Keliso yona boita toloꞌuyona debanawai ta kawamamohoi meta saha Yaubada ye hededehesunumaeida wa kabo ye ledima kalidawai. Unai kabina ta kata saha Yaubada ye kabinonohai yoda, galewa ne unai meta taba nige ye tauwadam, ye yababa, o ye beyabeya. Kita Yesu tausunumaena yoda sunuma debanawai, Yaubada yona gigibwali unai ye kitaheteteda ye lau ee kana siga kabihemauli ta hai. Iya ede Yaubada ye kabinonohaiyako na mayadai gehegehena ne unai kabo ye hemasalaha. Unai ede gonowana kwa gwauyalalakilaki, na iyamo huyakubwakubwa unai kwa kamkamna laukita udoiꞌudoi ta udiyedi. Teina laukita udoiꞌudoi kwa hekalodi ta meta unai yomi sunuma kabahemamohoiyena. Gole kwa nuwatui! Kaiwa kalakalasina unai se gabuheꞌaꞌa. Na gonogonowana doha Yaubada yomi sunuma ye lautonogi laukita udoiꞌudoi ta udiyedi. Na ena kwa tolokesegai meta yomi sunuma ye saekalili na kabo gole. Gole kabo ye tauwadam, na komiu yomi sunuma udiyedi tautolokesegai meta Yesu Keliso yona huyataumasalaha mayadaina ne unai kabo hedebasae, didiga yo hekasisi kwa haidi Yaubada unai.
Komiu iya sola nige kwa kita, na iyamo kwa gadosisiyei. Yo teina huya ta unai nige gonowana iya kwa kita, na iyamo kwa sunumaei, na kwa gwauyalakalili. Iya ede gwauyala namwanamwakalilina nige gonowana kabo ta hedehededei. Matawuwuna komiu yomi sunuma kaniyona kabo kwa hai, iya ede yaluwamiu kabihemaulina ne.
10 Teina kabihemauli ta nuwanuwatuna unai, ede peloweta huya bagubagunadi wa udiyedi se wasetautaubigai bena taba kabina se kata. Yo hinage se hededepeloweta meta Yaubada kabo kabinamwa lakilakina ye haiyawa kalimiuwai. 11 Keliso Yaluwana meta iya ede peloweta wa kalidiwai, na ye hemasalaha kalidiwai kabo idohagi Keliso ye kamkamna na kabo mulinawai Yaubada ginauli saesaekalilidi ye ginaulidi iya kalinawai. Unai ede se kaipatekalili bena huyana yo idohagi kabo se tubu ne se lobaidi. 12 Na Yaubada peloweta wa ye hekatadi meta teina ginauli saesaekalilidi ta nige siya hesabadi, na komiu hesabamiu. Na teina huya ta unai wasa namwanamwana taulauguguyaena teina ginaulidi ta se hededehemasalahadiko kalimiuwai. Paisowa ta se ginauli Yaluwa Tabuna yona gigibwali unai, iya ede Yaubada galewa unai ye hetamaliyama wa. Teina ginaulidi ta meta anelu se henuwakalili bena kabidi se kata.
Yaubada tausunumaena yodi miyamiya
13 Tenem unai kwa kabinonohaiꞌuyoigomiu meta yomi nuwanuwatu bena se dudulaikalili, na yomi midi kwa tolekesegaidi meta Yaubada yona kabinamwa kabo kwa haidi, huyana Yesu Keliso yona taumasalahama ne unai. 14 Komiu Yaubada kwa kawakabiyei doha wawayao tamadiyao se kawakabiyeidi, tabu kwa uyoꞌuyo yomi henuhenuwa yabayababadi wa udiyedi. Siya ede Yaubada yona hedehedede mamohoidi nige kabidi kwa kata wa. 15 Na yomi laulau maudoidi bena se tabukalili, matawuwuna ede tauyoganeigomiu meta iya tabuna. 16 Doha kulikuli tabuna unai ye wane,
“Bena kwa tabu, matawuwuna yau tabuna” (Lewitikasi 19:2).
17 Yaubada tamowai nige ye hekasisigaibui, na maudoidi yodi laulau udiyedi kabo ye hekasadi. Iya kwa katai Tamamiu. Unai yomi miyamiya tanoubu ta unai doha laolaoma ne meta Yaubada taba kwa hekasisikaliliyei. 18 Yomi miyamiya bagubagunadi kami kulutubu udiyedi kwa haidi wa nige kaniyodi. Na kabina kwa kata meta tenem miyamiya ne udiyedi Yaubada ye hemaisahaigomiuko nige ginauli tautaukwadalelediyao doha siluba o gole udiyedi, 19 na Yesu Keliso kwasinana saesaekalilina unai. Iya meta mamoe natuna nige gilu yo yababa hesau kalinawai. 20 Huyana sola tanoubu ta nige ye tubu wa unai, Yaubada iya ye kaisunuwaiyako meta iya kabo Keliso, iyamo ye hemasalaha huya mulimulitadi ta udiyedi komiu hesabamiu. 21 Yesu debanawai komiu Yaubada kwa sunumaei. Iya Keliso ye hetoloꞌuyoi boita unai, yo gigibwali yo didiga ye moseidi iya unai, to yomi sunuma yo yomi midi kwa toledi Yaubada unai.
22 Komiu nuwamiu kwa heꞌaꞌadiko mamohoina kawakabina unai, na gonowana kami kahao kwa gadosisimamohoiyedi. Unai bena kwa haigadosisiꞌuyoigomiu ma nuwaꞌaꞌamiu yo ma nuwakohihaimiu. 23 Matawuwuna labasiꞌuyo kwa haiyako, na taulabasiꞌuyoigomiu ne, iya nige gonowana ye boita yo ye pwasa, na iya meta miyamiyahaina. Labasiꞌuyo ta yomi kabahaina ede Yaubada yona hedehedede maumaulina yo miyamiyahaina unai. 24 Doha kulikuli tabuna unai ye wane,
Tamowai maudoidi kadi kao doha lagau,
yodi namwa maudoidi doha pasa koya udiyedi.
Lagau wa ye wowoya,
yo pasa lalana wa se ulu.
25 Na Guiyau yona hedehedede mo ye miya ye lau nige kana siga. (Aisaiya 40:6-8)
Na teina hedehedede ta se guguyaeyako kalimiuwai.

**1:2: Yesu Keliso … iya kwasinana unai ye lausibusibuyeigomiu: Teina hedehedede ta meta heyaheyasoni, na teina kabikabi ta ta lobai Esodo 24unai, huyana Yaubada yona talam ye ginauli Isalaela tamowaidiyao udiyedi. Kaniyona ede Yesu sataulo unai ye boita na kwasinana yona didi ne unai kabihemauli ta lobai na Yaubada ye haida ta hemala yona tamowai mamohoidi.