11
Tausunuma tamowaidiyao wasadi
Yoda sunuma kaniyona ede ta kawamamohoi yo nige nuwadao se labulabui meta Yaubada yona hededehesunuma ta nayanayaidi ne kabo se tubu, yo ginauli saha sola nige ta kitadi kabo se masalaha. Kada mumugao yodi sunuma kana kao ede doha teina, unai Yaubada ye hededetausaedi.
Sunuma debanawai ta nuwatulobai meta Yaubada ginauli maudoidi ye hetubudi yona hedehedede unai. Na saha ta kita ne meta ginauli nige masamasalahadi udiyedi ye masalaha, Yaubada yona hedehedede unai.
Sunuma debanawai Abela kaitalasam namwanamwana ye mosei Yaubada unai, na kabo Kaina yona kaitalasam. Na Yaubada Abela yona kainauya ye kitahenamwa na yona sunuma debanawai ye hededetausae meta iya tamowai dudulaina. Abela ye boitako, na iyamo yona sunuma wasana sola iya ede ta lapulapui.
Sunuma debanawai Yaubada Enoka ye hai ye saei galewa, ede iya nige boita ye lobai. Makesega ye tauwadam, matawuwuna Yaubada iya ye haiyako. Na huyana sola nige ye sae galewa, Yaubada iya ye hededetausae meta iya nuwana ye henamwa. Na ena nige yoda sunuma, meta nige gonowana Yaubada nuwana ta henamwa. Matawuwuna nige gonowana tamowai hesau ye laoma Yaubada unai kana siga ye kawamamohoi meta Yaubada iya maumaulina yo miyamiyahaina, yo hinage bena ye kawamamohoi meta Yaubada iya tauwaseneina ye kainauyaidi.
Sunuma debanawai ginauli sahasahadi sola nige se masalaha wa Yaubada ye hededehemasalahanonohaidi Nowa unai, na Nowa Yaubada ye hekasisiyei yo yona sunuma debanawai ake** Teina hedehedede ta ake nige kalina Saliba, na kalina Hebelu unai ta hai. Na kaniyona ede keisi. Nowa waga ye kabi wa hinage ta hedede ake, iya meta keisi lakilakikalilina. Nowa wasana ede Genese 6:5 unai ye hetubu. Keisi hesau wasana ta hasili Hebelu 9:4 unai, iya ede talam keisina. ye ginauli bena yona numa tamowaidi ye hemaulidi. Saha ye ginauli ta unai Nowa tanoubu tamowaidiyao kadi gilu ye hemasalaha, na ye hemala laulaududulai tamowaina Yaubada matanawai.
Sunuma debanawai Abelahama Yaubada ye kawakabiyei, huyana ye yoganei bena ye lau tano hesau unai. Tano ne Yaubada ye hededehesunuma bena huya mulinawai kabo ye hemala yona tano mamohoina. Yaubada ye kawakabiyei na ye lau, na nige kabina ye kata haedi ye laulau. Yona sunuma debanawai hededehesunuma tanona unai ye miya doha laolaoma. Yo tenti unai ye miyamiya doha hinage natuna Isako yo wahana Yakobo, na siya meta hededehesunuma kesekesegana tauhaina. 10 Abelahama teina laulau ta ye ginaulidi matawuwuna magai miyamiyahaina ye nayawatani. Magai wa taunuwatuhekasana yo tauginaulina ede Yaubada.** Magai wa hededehemasalahana ku hasili Hemasalaha 21:10-14unai.
11 Huyana Abelahama ye tautaubadakaliliko yo mwanena Sala ye kobosi, meta Abelahama yona sunuma debanawai Yaubada ye hebayao na ye hemala tama, matawuwuna ye kawamamohoi meta saha Yaubada ye hededehesunumayako wa kabo ye ginauli. 12 Unai tamowai tautaubadakalilina ta kana isimulitao meta se badokalili doha galewa kipwaladi yo salagomgom nagalidi. Nige gonowana ta hasilidi.
13 Teina tamowai ta ma sunusunumadi na se boita. Na saha Yaubada ye hededehesunumadi wa sola nige se haidi. Na kedalohalohawai mo se kitakitalaedi yo se gwauyalaedi. Yo se hededehemasalahaꞌuyoidi meta siya laolaoma yo yodi magai mamohoina nige tanoubu ta unai. 14 Tamowai yodi hedehedede doha teina ye hemasalaha meta basileiya hesau se wasewasenei bena kabo se hai yodi. 15 Ena taba tano se laugabaei wa se nuwanuwatui, meta kabo gonowana se uyoko hesabana. 16 Iyamo se henuwa magai namwanamwana se nayanayai iya ede galewa ne unai. Unai Yaubada nige ye mwadine bena iya se katai yodi Yaubada, matawuwuna yodi magai lakilakina ye kabinonohaiyako.
17-18 Huyana Yaubada Abelahama ye laukita kabo Abelahama iya natuna Isako ye kaitalasamyei, matawuwuna yona sunuma. Yaubada ye hededehesunumayako meta Isako unai kabo kana isimulitao se masalaha, na iyamo Abelahama Yaubada yona hededehesunuma tauhaina wa ye yali bena natukesekesegana ye kaitalasamyei. 19 Abelahama ye nuwatui meta taba Isako ye boita, Yaubada gonowana kabo ye hemauliꞌuyoi. Na saha ye tubu wa meta doha Abelahama natuna Isako boita unai ye haiꞌuyoi.
20 Sunuma debanawai Isako iya natunao labui Yakobo yo Iso ye hededehenamwadi yo ye hededehemasalaha ginauli sahasahadi kabo se tubu kalidiwai.** Iso wasana ne ku hasili Genese 27:1-40udiyedi.
21 Sunuma debanawai Yakobo, huyana yona huyaboita ye hanahanauma, meta Yosepa natunao labui ye hededehenamwadi yo yona tuke unai ye kabi ye totolo na Yaubada ye kaihelahui.** Ye totolo na Yaubada ye kaihelahui: Tenem huyana ne unai tamowai se totolo na se tapwalolo.
22 Sunuma debanawai Yosepa yona huyaboita ye hanahanauma ede ye hededehemasalaha meta Yaubada kabo Isalaela tamowaidiyao Aikupito unai ye woyahepesadi, yo saha ye henuwa bena siyadana ne unai se ginauli, meta ye hededenonohai.
23 Huyana Mose se labasi, na sunuma debanawai tamana yo sinana iya se tolewadam waikena haiyona, matawuwuna iya se kita meta kana kao ye namwakalili, na Palao yona laugagayo nige se matausiyei.
24 Sunuma debanawai huyana Mose ye tubusae meta nige ye henuwa bena se hedede iya Palao natuna waihiu wa natuna,** Mose wasana ne ku hasili Esodo 2:10unai. 25 na ye henuwa bena Yaubada yona tamowai maiyanao se kamkamna, na nige bena huyakubwakubwa mo yababa gwauyalana ne unai ye gwauyala. 26 Ye nuwatui meta ye namwa mo taba ye kamkamna Keliso debanawai na kabo Aikupito yona gogo wasawasadi gadosisidi ne, matawuwuna iya ye kitakitalau yona kainauya ye laolaoma ne hesabana. 27 Sunuma debanawai Mose Aikupito ye laugabaei na wasawasa yona kouyalayala nige ye matausiyei. Yona sunuma unai ye tolokesegai, matawuwuna yona kamna ne unai doha Yaubada iya ede wadawadamna ye kita. 28 Sunuma debanawai Mose ye hededelau Isalaela tamowaidi bena Taukiuli kabikabina yo kwasina hesaudi kawakeda duudi udiyedi se ginaulidi, unai taba nige taukaiunu aneluna Isalaela natudiyao tautaubaguna ye unuidi.** Taukiuli bagubagunana wasana ku hasili Esodo 12unai.
29 Sunuma debanawai Isalaela tamowaidiyao Gabwa Pulupululuna unai se kawasi kana kao doha tano pitapitalina. Na huyana Aikupito tamowaidiyao se kaipate bena se hemuliwatanidi ede siya maudoidi se yoli.
30 Sunuma debanawai Isalaela tamowaidiyao Yeliko ganana se tauhetakikili mayadai haligigi-labui na kabo gana wa ye ulugwaligwali.
31  Lahaba, iya Yeliko waihiuna yo tauna ye lokulokunegabaei, meta yona sunuma debanawai nige se koihemwaloi doha taukawayagala maudoidi wa, huyana Isalaela tamowaidiyao Yeliko magaina se heyababa, matawuwuna Isalaela yodi taukaikewasipwa ye yogaisinidi ma nuwadaudaumwalidi.** Lahaba wasana ku hasili Yosuwa 2:1-21 yo 6:22-25udiyedi.
32 Kabo saha hesau ya hededeꞌuyoi? Nige yogu mahana gonowana bena kabo Gidiyoni, Balaki, Samasona, Yepeta, Dawida, Samuwela yo peloweta maudoidi yodi sunuma wasadi ya hasilidi. 33 Teina tamowaidiyao ta yodi sunuma debadiwai basileiya hekadi se saepwaidi, yo kabikabi dudulaidi se ginaulidi, yo Yaubada saha ye hededehesunumadi wa se haidi. Siya hinage laiyoni kawadi se koiguduidi tabu se kaitau, 34 yo kaiwa kalapulupululudi se hebosodi, yo iyala kelepana unai bena se unuidi na se wasabugabaei. Yaubada yodi basabasa ye buidi na se bayao, na iyala unai se bayaokalili na kadi waiunu se henakudi. 35 Sinesineo kehadiyao yodi tauboita, boita unai se haiꞌuyoidi.** Sinesineo kehadiyao yodi tauboita, boita unai se haiꞌuyoidi: Wasadi ku hasili 1 Kin 17:17-24 yo 2 Kin 4:25-37udiyedi.
Tamowai hekadiyo meta se hekamkamnakaliliyeidi, na iyamo nige se henuwayailihai, na se henuwa bena se boita matawuwuna kabina se kata meta boita mulinawai kabo se toloꞌuyo na mauli namwanamwana se hai. 36 Hekadi se talatalawasiyedi yo wipi udiyedi dageladi se sapikopadi, yo hekadiyo nimadi yo kaedi se senidi yo numatutugudu udiyedi se toledi. 37 Hekadi se hekalawekudi, hekadi sowa udiyedi se boliduwaduwalidi, hekadi kelepa udiyedi se unuhemwaloidi. Na teina tamowaidiyao ta meta se dehakalili, ede mamoe yo gouti dahidi se likwadi na se sae yo se dobi, yo tamowai siya se hekamkamnadi yo se kabihenayaidi. 38 Siya se namwakalili Yaubada matanawai, na tanoubu ta tamowaidiyao siya nige se kitahenamwadi. Unai se sae yo se dobi balabalagaibu yo koya tupidi udiyedi, na weku yo bwatano duhadi udiyedi se miyamiya.
39 Yaubada teina tamowai maudoidi ta yodi sunuma debanawai ye kitahenamwadi, na iyamo saha ye hededehesunumadi wa sola nige se hai yodi mauli huyadiwai. 40 Kaniyona ede ginauli namwanamwana hesau ye nuwatuhekasakauli kita hesabada, na ye henuwa taba siya yo kita kabo ta haigogoi, iya ede ye tolehedudulaimamohoiyeida.

**11:7: Teina hedehedede ta ake nige kalina Saliba, na kalina Hebelu unai ta hai. Na kaniyona ede keisi. Nowa waga ye kabi wa hinage ta hedede ake, iya meta keisi lakilakikalilina. Nowa wasana ede Genese 6:5 unai ye hetubu. Keisi hesau wasana ta hasili Hebelu 9:4 unai, iya ede talam keisina.

**11:10: Magai wa hededehemasalahana ku hasili Hemasalaha 21:10-14unai.

**11:20: Iso wasana ne ku hasili Genese 27:1-40udiyedi.

**11:21: Ye totolo na Yaubada ye kaihelahui: Tenem huyana ne unai tamowai se totolo na se tapwalolo.

**11:24: Mose wasana ne ku hasili Esodo 2:10unai.

**11:28: Taukiuli bagubagunana wasana ku hasili Esodo 12unai.

**11:31: Lahaba wasana ku hasili Yosuwa 2:1-21 yo 6:22-25udiyedi.

**11:35: Sinesineo kehadiyao yodi tauboita, boita unai se haiꞌuyoidi: Wasadi ku hasili 1 Kin 17:17-24 yo 2 Kin 4:25-37udiyedi.