12
Argálta suri bungán aunges
Mar 2:23-28; Luk 6:1-5
1 Nag 23:25Má namur ái Iesu mai kán kalilik án aratintin di láklák tangrai te numán padi i bungán aunges, má kán kalilik án aratintin di matpám. Io, di turpasi suri pulái padi má di parak palai táprákun mai lim di má namur di ani kotlin. 2 Kal 20:10Má te Parisaio di mákái má dik gálta Iesu ngo, “Suri dánih kam kalilik án aratintin di longoi ngoro minái má uri nagogon kángit a parai ngo koion á longoi ngorer i bungán aunges?”
3 1Sa 21:1-6A kos di ái Iesu ngoromin,
“Ngádáh? Kápgamte wás pasi besang gut suri tatalen ngoromin a longoi ái Dewit i pákánbung a matpám tiklik mai rang turán? 4 Him 24:5-9A kusak uri rum si Káláu má a top pasi beret erei di artabar mai uri narsán ái Káláu, má ák ani. Má uri nagogon kángit kápate artálár singin ngo na ani mái rung mul di tiklik mai, arwat sár mai tan tám osmapak masik ngo da ani. 5 Lál 28:9-10Mokol, gamáte mánán ngo nagogon a parai suri koion gita him on á bungán aunges. Mái sár gam mánán mul ngo tan tám osmapak tili rumán osmapak di lu lákái nagogon suri talar mai osmapak i bungán aunges. A támin sang, mái sár ái Moses a parai ngo tan tám osmapak kápdite longoi sápkin ngo di longoi ngorer.
6 Mat 12:41-42“A támin muswan iau parai si gam ngo minái má ákte hut á támin táit er a pakta sorliwi rumán osmapak má torahin nagogon mul, 7-8 Ose 6:6; Mat 9:13kabin Natun Kálámul a konom ur on á bungán aunges. Kápgamte talas suri worwor si Káláu er a parai ngoromin,
‘Iau nem i gam ngo gama lu armámna uri narsán matananu.
Ái a kuluk si diar á osmapak mai ololas.’
Ngo gamáte talas suri worwor min, ki gama mák ilmi ngo kápte di longoi sápkin ái rung minái, má kápte gama wás pala di.”
Ái Iesu a timan pasi kálámul a sák i limán
Mar 3:1-6; Luk 6:6-11
9 Má namur ái Iesu a láklák alari pokon erei má a kusak uri kandi rumán lotu. 10 Luk 14:3Má kesi kálámul iatung a sák i limán. Má te kálámul di iatung di nem suri da atiutiu Iesu, má ngorer di gáltai ngoromin, “Bos nagogon kángit di atintin git suri dánih gita longoi i bungán aunges. A sormángát i git suri gita araliu i bungán aunges ngo kápte?”
11 Luk 14:5Mái Iesu a parai uri narsá di ngo, “Be, ngo kes tili gam a mon i kán sipsip mák han pur uri polgon tinkas i bungán aunges, ngádáh? Una tu mákmákái sár, ngo una long pas kalengnai tilatung? A támin muswan una duruk pasi sang tilatung! 12 Mái sár kálámul a támin táit alari sipsip! Io, nagogon kángit a sormángát i git suri gita tángni kálámul i bungán aunges.”
13 Má namur ái Iesu a parai singin kálámul erei ngo, “Una anokwai limam!” Má kálámul erei a longrai ngorer má ák anokwai limán má limán áng kuluk kaleng, ák ngorer i kesi limán sang. 14 Ioa 5:16Má tan Parisaio di mákái ngorer má dik bál mos, má ngorer di nguruk arliu i di sang má ser sál suri dánih má da longoi mam Iesu suri da tari uri minat.
15 Má ngo ákte nuhi ái Iesu ngo da longoi ngorer mai, io a han pas tilatung i malar erei. Má tilik matananu di mur on má di kipi marán kálámul di sasam uri narsán, mái Iesu a aliu pas di no, 16 Mat 8:4; Mar 3:12má a dos kalar di suri koion da para sarai singin tan lite kálámul. 17 A tur kári matananu ái Iesu suri ák tapam hut muswan i midán ái Káláu er a parai si Aisaia tám worwor tus ngo,
má ái á kak tám arardos iakte ilwa pasi.
Ina asosah on mai Taniang,
má ngorer na bit atalsai kak sál a nokwan uri narsán matananu on á naul matmatngan pokon no.
19 Má kálámul minái kápnate salarek mai kán worwor
ngo na arngangar mai tan kálámul i malar.
20 Má ái mul kápnate bálsák mam rung erei di bilbiling,
ngo na mos pala di ái rung káp kandi te rakrakai.
Na sopasun kán him pang i bung ngo ákte suka bámiai sápkin tatalen,
má tatalen a nokwan masik a kis.
21 Má kálámul erei sár,
matananu on á naul bim da atri kandi ngangai on suri na aliu pas di.”
Ái Iesu má kabisit káián tan sápkin tanián
Mar 3:20-30; Luk 11:14-23
22 Io, te kálámul bul di tangnai kesi kálámul narsá Iesu kabin kálámul erei sápkin tanián a mon on, má ngorer a rau á mátán mák gap i ngudun. Mái Iesu a long palai sápkin tanián alari, má kálámul erei a turpasi worwor má a mákmák kaleng mul. 23 Má tan kálámul no iatung di pángáng má dik parai ngoro mer, “Be, ngádáh? Ái sár gut ái koner Natun ái Dewit?”
24 Mat 9:34, 10:25Má tan Parisaio di longrai ngorer má dik parai ngo, “Ái Belsebul sár á erei, kabisit káián tan sápkin tanián. Ái sár a tari rakrakai singin suri ák lu tipar palai tan sápkin tanián.”
25 A mánán i kándi holhol ái Iesu má a parai narsá di ngoromin,
“Ngo tekesi mát a mon i tan boh i di má namur da arup arliu i di sang, ngádáh da ngoi? Mát erei na sák, má matananu kápnate kes kaleng i di mul. Má ngo tekesi aratámán da togor má dáng kis arsagil, kápnate mon i kandi rakrakai suri da pam talumna di, má na sák sang á kandi kiskis án aratámán.
26 “Ái Satan mul a ngorer á kán lolsit. Ngo ái Satan na arup kaleng mai má nák ru on, kápnate tur rakrakai i kán him, má kán him na mat sár. 27 Má gamá parai uri iau ngo iau tipri sápkin tanián mai rakrakai ái Belsebul a tari singing. Má ngo iau tipar palai sápkin tanián mai rakrakai si Belsebul, ki ngádáh? Ái rung tili gam er di lu tipar palai sápkin tanián, di lu longoi mai rakrakai si Belsebul mul? Kápte sang. Má ngorer di sang di inngasi kamu angagur. 28 Apo 10:38; 1Io 3:8Mái sár ngo iau tipar palai sápkin tanián mai rakrakai er Tanián ái Káláu a tari singing, ki a támin muswan ngo lolsit si Káláu sang ákte tapam hut, mái Káláu ákte turpasi kátlán i te tili gam erei.
29 “Ngo kes a nem ngo na kusak i rum káián tám rakrakai ngorer ái Satan suri long sarai kán tan táit, na mulán kápti be tám rakrakai erei, má namur na kusak má nák long sáksáknai kán tan táit.
30 Mar 9:40; Luk 9:50“Ái koner kápate táring sang, ái a kurtara mam iau. Mái koner kápate tangan iau suri iang talmi, ái a tam sarai matananu alar iau. 31 Eba 6:4-6A támin muswan iau parai si gam. Tan sápkin tatalen má tan worwor sáksák gam longoi, a arwat ngo ái Káláu na pah palai. Mái sár ngo kálámul na ot bilingnai Tanián a Pilpil, ái Káláu kápnate hol palai. Kán sápkin tatalen na tur áklis. 32 Má ngo tekesá kálámul a ot bilingnai Natun Kálámul, arwat ái Káláu na hol palai sár á erei. Mái sár ái koner a ot bilingnai Tanián a Pilpil, ái Káláu kápnate hol palai til on i liu onin ngo i liu erei namur mul.”
Wán kábau a inngasi támin kábau
Luk 6:43-45
33 Mat 7:16-20Mái Iesu a sopasun kán worwor uri narsán tan Parisaio ngoromin,
“Git lu mák ilmi boh kubau tili wán i di. Lain kubau una soi, namur na pakta na oboi lain wán, mái sár sápkin kubau a oboi wán a sák. 34 Mat 3:7, 15:18; Luk 3:7, 6:45Gam tan sápkin kálámul gam ngoro tan kanih sáksák! Má ngádáh gama parai lain worwor ngoi kabin gam sápkin kálámul, má tan táit er a káng i bál gam a so má gamá parai mai ngus gam? 35 A mon i omobop imi bál git no keskeskes. Lain kálámul a apos tari a kuluk imi bál má a oboi lain wán mák longoi lain tatalen. Má ngorer mul á sápkin kálámul. Ái a apos tari sápkin tilami bál má a oboi sápkin wán, ngorer ák longoi sápkin tatalen. 36 A támin muswan iau parai si gam. I bungun nagogon, keskeskesá kálámul na tin murwai boh kuir worwor ákte utngi er kápate tangan tekes, má na parai mul i kápkabin si Káláu suri dáh ák parai ngorer. 37 Má kam boh worwor sang ái Káláu na nagogon i iáu mai ngo iáu tám nokwan ngo iáu tám sápkin.”
Di nem i akiláng suri da mákái á tan tám mánán má tan Parisaio
Mar 8:11-12; Luk 11:29-32
38 Mat 16:1; Luk 11:16; Ioa 6:30Má ngorer te tám mánán uri nagogon má te Parisaio di aptur má dik parai singin ngo, “Tám Aratintin, gim nem i tekesá akiláng una longoi be suri gimák mákái.”
39 Mat 16:4; Mar 8:12Mái Iesu a kos kalengna di ngoromin,
“Á gam á ngaul matananu onin gam lala sápkin sang, gam tur kaplah alar Káláu! Gam gálta iau suri ina longoi tekesi akiláng suri gamák mákái ngo ái Káláu a kis i narsang, mái sár kápte kesi akiláng ina longoi narsá gam. Akiláng ákte kis má, má ái sár á akiláng a longoi ái Iona tám worwor tus. 40 Ion 1:17Ái Iona ákte bop i polgon bál tilik isu pasi atul i pákán nas má atul i pákán libung. Má Natun Kálámul na ngorer mul, na bop i tanglon bim pasi atul i pákán nas má atul i pákán libung.
41 Ion 3:5“I bungun nagogon, matananu til Niniwe da aptur má dák atiutiu gam kápkabin á di sang di hol kaleng alari kandi sápkin tatalen i pákánbung di longrai arbin si Iona. Má iau parai si gam ngo kálámul a pakta sorliu Iona minái má ákte hut, má kápgamte alongra singin. 42 1Ka 10:1-10Má namur, i bungun nagogon sang, tasim tili mátán kihkih matalames na aptur má nák atiutiwi ngaul matananu onin, kápkabin hirá tasim erei ákte aptur alari kán malar tepák suri longrai tan arabitbit si Solomon. Má iau parai si gam ngo kálámul a pakta sorliu Solomon minái má ákte hut, má kápgamte alongra singin.”
Worwor talas suri sápkin tanián
Luk 11:24-26
43 Mái Iesu a sopasun kán worwor uri narsá di ngoromin,
“I pákánbung ngo sápkin tanián a so alari kálámul, a han tangrai pokon mau mák ser sur te nián suri na mon ái. Má ngo kápate ser pas tekesi nián iatung i pokon erei, 44 ki namur má a tubán parai singin sang ngo, ‘Auh, wa ina kaleng sang má mul uri niang iakte táu alari.’ Io, namur a kaleng i sápkin tanián erei uri torahin nián, má a mákái ngo ákte pilpil má a páhngán, má tan táit iatung i nián ákte kuluk pagas. 45 2Pe 2:20Io, má sápkin tanián er a mákái ngorer mák han pas mák lam pasi ahit mul i sápkin tanián di lala sápkin sorliwi sang, má di no di kaleng má ding kusak uri kálámul er má dik mon iatung on. Má kálámul erei tungu a kálik sák mai kes sár i sápkin tanián, onin ák lala sák taladeng sang. Má ngaul matananu onin mul da sák ngorer i kálámul erei.”
Kán mát ái Iesu
Mar 3:31-35; Luk 8:19-21
46 Ái Iesu kán tu worwor be narsán matananu iatung, má ái mámán tiklik mai rang tuán di hut má dik lu turtur iatung i risán rum má dik gálta suri. Di nem suri na so ái Iesu má dák worwor mai. 47 Má ngorer kes a parai singin ngo, “Ái mamam má rang tuam di sámtur idi karpala má di nem suri da worwor mam iáu.”
48 Mái Iesu a kosoi ngoromin, “Aiá á mamang, mái sinih á rang tuang?” 49 Mái Iesu a tusi kán kalilik án aratintin mák parai ngo, “Minái ái mang má bos rang tuang. 50 Rom 8:29Ái koner a mur i holhol si Kakang imi bát, ái á tuang má kukung má mamang.”
12:1: Nag 23:25
12:2: Kal 20:10
12:3: 1Sa 21:1-6
12:4: Him 24:5-9
12:5: Lál 28:9-10
12:6: Mat 12:41-42
12:7-8: Ose 6:6; Mat 9:13
12:10: Luk 14:3
12:11: Luk 14:5
12:14: Ioa 5:16
12:16: Mat 8:4; Mar 3:12
12:18: Ais 42:1-4
12:18: Mat 3:17
12:24: Mat 9:34, 10:25
12:28: Apo 10:38; 1Io 3:8
12:30: Mar 9:40; Luk 9:50
12:31: Eba 6:4-6
12:33: Mat 7:16-20
12:34: Mat 3:7, 15:18; Luk 3:7, 6:45
12:38: Mat 16:1; Luk 11:16; Ioa 6:30
12:39: Mat 16:4; Mar 8:12
12:40: Ion 1:17
12:41: Ion 3:5
12:42: 1Ka 10:1-10
12:45: 2Pe 2:20