*2:1 2, 1 Mwêzi: Kwo kuderha Muhaho (10), mwâka gwa 520, omu lusiku luzinda lw’omwibuko gw’ebihando.
†2:1 2, 1 Hageyo yena Hagayi omu c’e mwâbo; Yozwè ye Yehoshua
‡2:5 2, 5 Omu cihabraniya, bàdesire-ho ntya: «Co cihango (erhi: ndagâno) najiraga haguma ninyu erhi murhenga e Mîsiri.» (Baderha: «berit» omu Cihabraniya, ahâli ha «dabar» kanwa)! Ebyo birhali omu buhindule bw’ecigereki.
§2:6 2, 6 Idaho: Omulêbi Hageyo amanyire oku Nyamuzinda yêne ohêka igulu. Omulêbi alêbire obuhanya bwayisha n’obwo gaciri mango ga murhûla gwa mwâmi Dariyusi. (lolà Amo 5, 18; 8, 9…) Obwo buhanya bwadunda igulu lyoshi, n’okwo kuyubakululwa kw’akà-Nyamuzinda ciri cimanyîso c’omurhondêro gw’amango ga Masiha.
*2:7 2, 7 Buhirhi: Kwo kuderha akantu koshi ka ngulo ndârhi, akantu abantu bacîfinja. Obuhindule bwa Vulgata bwayirukira bwaderha oku «Omwifinjwa» anali Masiha, lêro kwo kuhindula mpu: «Nêci âyisha Namwifinjwa emw’amashanja goshi.»
†2:9 2, 9 Aha: Kwo kuderha Omu ka-Nyamuzinda (lolà 2 Sam 7, 13). Emw’omulêbi Ezekiyelî aka-Nyamuzinda hali hantu ha Masiha. N’erhi rhwankalola bwinjà, rhwanabona oku kwo binali, aha Yeruzalemu, Kristu àciyerekîne omu ka-Nyamuzinda kàyûbakululagwa obwa kabirhi na Mwâmi Herodi. Obuhindule bw’ecigreki buyushwîre-ho ntya: «n’omurhûla gw’omurhima gwalanga balya boshi bahumbaga eciriba c’aka ka-Nyamuzinda».
‡2:10 2, 10 Dariyusi: omwâka gwoshi gwa kabirhi gwa mwâmi Dariyusi gwalî mwâka gwa 520, mwêzi gwa Nyaruzigwe (12).
§2:13 2, 13 Bibî: Kwo kuderha Kantu ka muziro, cihemu.
*2:14 2, 14 Mikolo: Kwo kuderha akantu omuntu abona erhi kukola n’emisî yâge kurhuma; akole n’amaboko gâge: mirimo, myâka, (lolà Lush 24, 10; 28, 30).
†2:14 2, 14 Bibî: obugashânize bwakâgijirirwa omu ciriba c’aka-Nyamuzinda erhi bamânakashâba, ci bashubiyûbaka-ho oluhêrero lw’enterekêro, mwâka gwa 538. Omulêbi Hageyo ayerekîne enyigîrizo ziri aho, lolà omulongo gwa 13. Olubaga luhemusire, n’enterekêro zâlwo ziri za cihemu. Ci kwoki, obukali buli aha bulushire obwa 2, 1-9; nkabaga bantu b’e Samâriya bakalihirwe. Lolà Ezr 4, 1-5. Obuhindule bw’ecigreki buyûshwîre-ho: «Ezo nshwira-kulya zàrhindibuka n’emikolo, mwanali mushombîne omu mihanda y’abajacizi».
‡2:15 2, 15 Emilongo 2, 15-19: Nyamuzinda alaganyize oku abâna omunago: bàhinga, banayêze. Ebi binwa biyûshwîre 1, 1-15, byàli bikwânîne bikulikire nkaba 1, 15. 2, 16: «Kurhi mwaliyôsire?», buhindule bwa cigereki obwo; «kurhi okubà kwinyu kwàli?» Omu Cihabraniya… Enyuma lya «ndaha makumi arhanu», Omu Cihabrania bàdesire: «emikenzi»; okwo kurhali omu cigereki.
§2:17 2, 17 Nashûrha: omu cihabraniya, bàdesire: «nammushûrha»: lolà Amo 4, 6. 2, 18: (… mulâbe bwinjà): eco cinwa ciri ca kuhugûla; ci cirhakubwîri bwinjà ebi cilonzize okuhugûla, lolà 1, 15.
*2:19 2, 19 «Malehe», omu cigereki mwo bàdesire ntyo; eco cinwa cirhali omu cihabraniya.
†2:22 2, 22 «Bâmi», omu cigereki; omu cihabraniya: «mâmi».
‡2:23 2, 23 Nakurhôla: Nyamuzinda yêne ocîshoga abantu alonzize okurhuma. Rhuderhage nk’oku acîshogaga Abrahamu, lolà Yoz 24, 3; acîshoga abaleviti (badâhwa), lolà Mib 3, 12; acîshoga Daudi, lolà 2 Sam 7, 8. Zorobabeli, mwîmo gwa Daudi, alunganyîze enkengêro z’obwâmi kuli Masiha: Lolà 2 Sam 7, 1…; 7, 14… Kwaligi nka ye okola obîsire omujina gw’amarhegeko. Lolà Zak 6, 12. - Ciziriko: ecizìriko bakâgizirika-mwo amaruba n’emyandiko yali mpogo: lolà 1 Bâm 21, 8; bakâgiciyambala n’obukenge omu igosi: lolà Murh 38, 18; erhi omu munwe: lolà Yer 22, 24.