12
Yéesu yërí laak bes Sabat
(Marka 2: 23-28; Lúkkaa 6: 1-5)
1 Ga bescaama, hídukoh ga bes Sabat, Yéesu kooree ga ɗuuƴ yooncaa lúudin*12: 1 Lëegísoh ciyewin tumu daama «yoon-beli»: boŋcaa beli waaꞌ kiman na boŋ píim, kuuncaagari cërí hëwrohsi mbúurú.. Lakanaa tëelíbéecaagari yaawuunun, ɓa aawwa kiweel ga boŋcaa✡12: 1 Malkat Dëteronom 23: 26., ɓa ɓaa ñam towutaa. 2 Laakka Fërísiyeeŋcaa hot iñaama, ɓa woꞌꞌa Yéesu an:
- Malkaa tëelíbéeciigaraa! Ɓa ɓii tum iñaa Waasii kokohin kitum ga bes Sabat.
3 Yéesu dallaɓa kilof an:
- Hanaa ɗú jaŋngii iñaa buuꞌ Dëwít tumee bëríi lak ya yaawin ya na ɓuwaa taabee nariɗa? 4 Ya aassa taalaa Kooh, ya ñammba naɓa ga mbúurúcaa meƴdohɗusee Koohɗa. Moona déy, ya na ɓuwaa taamsee nariɗa, waas onéeríi yíinoo gaɓa kiñam ga mbúurúcaama, sarahohcaa doŋ onuca kiñam✡12: 4 Malkat Léwítík 24: 9.. 5 Wala book, hanaa ɗú jaŋngii ga Këyítfaa Waasaa Móyíis an, en ga bes Sabataa sarahohcaa hëyrohu kilëgëy ga Kaanfaa Koohɗa tumu iñaa hoonohu kitum ga besaamaɗa ee iñaama enoo tooñ gaɓa. 6 Moona mi woꞌꞌúu man laakin dii ɓaa wëñ Kaanfaa Kooh. 7 Bíduunun ga Këyítfaa an: «Yërmaandi wëñnjoo kineɓloh kisarahoh júuꞌ»✡12: 7 Malkat 9: 13; Osee 6: 6.. Binaa ɗú ínohee iñii woꞌeenuma waaꞌ kiwoꞌɗanaa, eneenaa ɗú daloo ga ɗook ɓuwaa tummbii dara yibóníꞌ. 8 En kiꞌenaa, Kowukii ɓii kërí laak bes Sabat.
Yéesu wëkíꞌta ɓaa yahaa ɗooƴkin
(Marka 3: 1-6; Lúkkaa 6: 6-11)
9 Yéesu meyohha daama, aassa jaangu-yaawúuraagaɓa. 10 Wiima lak laakin daama ɓoꞌ yaa yahaa ɗooƴkin. Fërísiyeeŋcaa enee daamaɗa meekisohha Yéesu an:
- Waasiigaruu onohin kiwëkíꞌ ɓoꞌ ga bes Sabate?
Fodaama ɓa waaree iñaa ɓa yabohanndi.
11 Yéesu taassaɓa an:
- Yiida garúu, binaa ya laak baal yíinoo doŋ, ee baalaa keen ga noŋ wihóotíꞌ ga bes Sabataa, ya karoori kiꞌam meƴdohhi? 12 Ee ɓoꞌ wëñ baal kilaak solu fúuf. Kon Waasii onohin kitumiꞌ ɓoꞌ iñaa jofin ga bes Sabat.
13 Waa ennda ɗa, Yéesu woꞌꞌa ɓaa yahaa ɗooƴkinɗa an:
- Lërísaa yahiigaraa!
Ɓaa lëríssa yahaagari, wa wakka, mannda na wíinoowaa. 14 Fërísiyeeŋcaa dalla kimeyu, ɓa hídohha kimalak ga daa ɓa tuman bi ɓa apluk Yéesu.
Yéesu yërí en súrgaa Kooh tanukɗa
15 Ga waa Yéesu ínohha an Fërísiyeeŋcaa ɓaa heelli kiꞌap, ya kolukohha daama. Mbooloo wiyaak taabukkari ee ya wëkíꞌta ɓéeɓ ɓuwaa ɗúukool gaɗa. 16 Wayee ya ɗíŋngaɓa na woꞌeen, kihoonohɓa kiwoꞌ ɓaa ya enɗa.
17 Iñaa laakohhaɗa, doonaa iñaa Ísayíi, sëldíiga-Koohaa woꞌeeɗa mat, ya woꞌee an: «Kooh woꞌ an:
18 - Súrgiigoo mi tanukɗa yeema.
Yii mi keeñuk ee yërí soos keeñnjooɗa.
Mi hay kiyóoskíꞌ Heliigoo ga ɗookci,
ee ya hay kiteeɓ heetcii ɓéeɓca iñaa en kijúɓɗa.
19 Ya heelanndii ñaroh na ken,
ee ken kelohanndii koonaaci ga mbedicii.
20 Ya weelanndii pëegíi-përúudúufaa leemukin,
ee ya ƴímanndii kiwiikaa en na kiɗúuk.
Ya tuman fodaama bi ga daa kijúɓ laakohan ndam ga ɗook ëldúna,
21 ee ɓéeɓ heetcii tíksan yaakaaꞌ gari.»
Yéesu yabussa kitaam na Seytaani
(Marka 3: 22-30; Lúkkaa 11: 14-20)
22 Waa ennda ɗa, Yéesu haydohɗussa ɓaa raɓ am, búumíꞌtari, luuɓlukohhari, Yéesu wëkíꞌtari bi ɓaa mínissa kiwoꞌ na kihot. 23 Mbooloomaa waaruꞌꞌa ee ɓéeɓ ɓuwaa ɓaa woꞌ an:
- Ɓii yii enndii kucaasamunkii Dëwít woꞌuɗane?
24 Daa Fërísiyeeŋcaa kelohsee iñaa woꞌu yaama, ɓa woꞌꞌa an:
- Doolii Belsebul, buurii raɓcii, eꞌ ɓii yiiɗa, wërí onndi kimín kikaali raɓ ga ɓuwii.
25 Yéesu ínohha iñaa en ga helɓaɗa, ya dallaɓa kiwoꞌ an:
- Kúlkaa hëgískoh ga ɗuuƴka ɓéeɓ aaw ga kiɗúm. Teeru wala kaan hëgískoh ga ɗuuƴcinaa mínoo kituuk.
26 Kon binaa Seytaani kaal Seytaaninaa, ya hëgískohin ga ɗuuƴci. Haa baanaa nguuraagari mínan na kituuk? 27 Ee en an mi, Belsebul yërí onndoo dooli kikaal rawaa, haa ɓii on ɓuwiigarúu dooli kikaal raɓ ɓa? Kon ɓuwumgarúu, ga kihafɓa, ɓërí attiꞌanndúu. 28 En kiꞌenaa, en an mi kaali raɓcii na Helii meyoh ga Koohɗanaa, kon Nguurii Kooh leꞌin bi garúu.
29 Wala ɓan, ɓoꞌ mínan na kiꞌaas kaan ɓaa yaa na doolaagari gík, ya ɓeɓ iñaa yaama laakɗa ee ya ɗewohhii ga kiɓaŋngi paaƴ, doonaa ya han kimín kipook kaanfaa? 30 Ɓaa faꞌtii naroonaa, heñoh naroo, ee ɓaa nëgírohhii naroonaa, yii tasarsoh. 31 Kërí tah mi woꞌꞌúuka, baakaaraa ɓoꞌ mín kitum tóoh na ɓaseenaa ɓoꞌ mín kiɓas Kooh tóoh, ya míninca kibayalu, wayee ɓaa fu ɓas Helaa yiselaꞌíꞌyaa ɓéeɓ, fu bayalsooka. 32 Ɓaa fu woꞌ iñaa moroo ga Kowukii ɓiinaa, fu míninka kibayalu, wayee ɓaa fu ɓas Helii yiselaꞌíꞌyii ɓéeɓ, fu bayalsooka bi taaꞌ: enndii dii ga ëldúnanii wii, enndii ga waa en na kihayɗa.
Kedik na towutaa ka límɗa
(Lúkkaa 6: 43-45)
33 - Abat an kedik jofaa, líman towu tijófíꞌ, kedik ɗúukoolaa líman ɓan towutaa moroo. Kedik ínohohsan ga kowukaa ka límɗa. 34 Túuk goŋ-saamaancii! Dii ɗú bonɗa moos, ɗú mínan na kiwoꞌ yijófíꞌ? En kiꞌenaa, iñaa meyi ga kúuw yërí líif ga keeñ haꞌci. 35 Ɓoꞌ yijófíꞌ meƴdohi enaama cijófíꞌ rek ga keeñaagari líif na yijófíꞌɗa; ee ɓoꞌ yibóníꞌ meƴdohi enaama cibóníꞌ rek ga keeñaagari líif na yibóníꞌɗa. 36 Mi woꞌꞌúu an: besaa attiꞌohsanɗa leꞌaa, ɓéeɓ ɓuwii hay kituuk kilayoh na Kooh ga ɓéeɓ woꞌeenaa ɓa mosin kiwoꞌ ee laakoo hafɗa. 37 En kiꞌenaa, ɓaa en ɓéeɓ, ga woꞌeencaagaraa, fu eꞌsan kayoh ga wala fu tíku saboh.
Ɓuwaa waaꞌ kihotu kíntaan
(Marka 8: 11-12; Lúkkaa 11: 29-32)
38 Waa ennda ɗa, Laakka ɓijëgíroh-waas na ɓiFërísiyeeŋ ɓaa meekis Yéesu an:
- Jëgírohii, ɗí waaꞌ kihot fu teeɓpíi kíntaanaa teewoh an fu meyoh ga Kooh!
39 Yéesu taassaɓa an:
- Ɓuwii jamaanii wati ɓibóníꞌɓii ee ooruunun Koohɗa, ɓa waaꞌ kihot kíntaan. Wayee kíntaan wíinoo tookɗusanndiiɓa enndii waa Sonaas, sëldíiga-Koohaanaa. 40 En kiꞌenaa, fodaa daa Sonaas enee noh-noh kaahay na wek-wek kaahay ga lookaa jënaa yiyaakyaaɗa, fodaama Kowukii ɓii hay kiꞌen ga bos kakay noh-noh kaahay na wek-wek kaahay. 41 Besaa attiꞌohsanɗa leꞌ bëríinaa, ɓu-teeraa Níníf hay kituuku ga fíkíi ɓuwii jamaanii wati, ɓa ɓúlɓa, ndaga ɓu-Níníf súpítseera kipeskaagaɓa ga waa ɓa keloh jangataa Sonaasɗa; ee malkat, laakin dii ɓaa wëñ Sonaas. 42 Besaa attiꞌohsanɗa leꞌ bëríinaa, buuraa yiɓetiyaa✡12: 42 Malkat 1 Buuꞌ 10. kúlkoh iñaa hanoh meyaaꞌ-noh ñaamɗa hay kituuk ga fíkíi ɓuwii jamaanii wati, ya ɓúlɓa. Ndaga ya meyohee gohcaa ëldúna wëñ kiꞌúsaayɗa kisúkúruknee woꞌeencaa buuꞌ Salomon líif na hamhamɗa. Ee malkat, laakin dii ɓaa wëñ Salomon.
Raɓ mín kiɓoyukis ga daa ya kaalohseeɗa
(Lúkkaa 11: 24-26)
43 - Binaa raɓ meyoh ga ɓoꞌaa, ya túuti ga ëgíraa ya heeli daa ya íikarukan, wayee waa ya hottii daa ya aasan, 44 ya woꞌ ga helci an: «Mi naman kiɓoyuk kaanfaagoo mi meyoheeɗa.» Binaa ya leꞌ danaa nak, ya laak kaanfaa lak ken gaa ga, paruunun bi setin, hëwíruunun bi jekin. 45 Fodaama, ya ƴee kikooꞌnee raɓ ɓiyitnaɓanak ɓiliis ɓaa wëñnji kisoot, ɓa aas ga kaanfaa, ɓa dëk ga. Faf ɓaa yaama, ga daa ya madee kuɗewaaɗa, wëñisɗa kiyiis. Ee ƴah kiman fodaama deŋ ga ɓuwii ɓibóníꞌ ɓii jamaanii wati.
Eew Yéesu na ɓikëmëeŋkí Yéesu
(Marka 3: 31-35; Lúkkaa 8: 19-21)
46 Lak Yéesu yaa lís kiwoꞌ na mbooloomaa, eeci na ɓikëmëeŋkíci leꞌussa, ɓa eemmba fooh ee ɓa soolukeeri. [ 47 Laakka ɓaa yéegal Yéesu an:
- Taasa, eefu na ɓikëmëeŋkífu ɓaa day ga fooh, soolukussaa.]
48 Yéesu taassa ɓaa an:
- Ɓii yiida en eewwoo? Ɓuwii ɓiida en ɓikëmëeŋkíroo?
49 Ya noonnda, kiteewoh tëelíbéecaagari, woꞌꞌa an:
- Malkat, eewwoo na ɓikëmëeŋkíroo ɓeema. 50 Ɓaa tumi iñaa Paammboo yii ga ɗook waaꞌɗa, ɓaa yaama yërí en këmëeŋkíroo yiƴaal wala yiɓeti wala eewwoo.