EXODO
Panimula
Ang ibig sabihin ng pamagat na Exodo ay “pag-alis”, at tumutukoy ito sa pinakamahalagang pangyayari sa kasaysayan ng Israel, ang pag-alis at paglaya nila mula sa pagkaalipin sa Egipto. May apat na pangunahing bahagi ang aklat na ito: 1) ang pagpapalaya sa mga Hebreo mula sa pagkaalipin; 2) ang kanilang paglalakbay patungo sa Bundok ng Sinai; 3) ang pakikipagtipan ng Diyos sa kanyang bayan kung saan ibinigay sa kanila ang mga kautusang moral, sibil, at panrelihiyon upang maging gabay sa pamumuhay, at 4) ang pagtatayo ng dakong sambahan at paglalagay ng mga kagamitan dito, at ang pagbibigay ng mga tuntunin tungkol sa mga pari at sa pagsamba sa Diyos.
Higit sa lahat, inilalarawan ng aklat na ito kung ano ang ginawa ng Diyos nang palayain niya ang Israel at gawin silang isang bansa.
Ang pangunahing tauhan sa aklat na ito ay si Moises, ang lalaking hinirang ng Diyos upang pangunahan ang kanyang bayan sa paglaya mula sa Egipto. Ang pinakabantog na bahagi ng aklat ay ang Sampung Utos na nasa kabanatang 20.
Nilalaman
Pinalaya ang mga Israelita 1:1–15:21
a. Mga alipin sa Egipto 1:1-22
b. Ang pagsilang ni Moises at ang kabataan 2:1–4:31
k. Hinarap nina Moises at Aaron ang hari ng Egipto 5:1–11:10
d. Ang Paskwa at ang pag-alis sa Egipto 12:1–15:21
Mula sa Dagat ng mga Tambo hanggang sa Bundok ng Sinai 15:22–18:27
Ang Kautusan at ang tipan 19:1–24:18
Ang Tolda ng Tipan at mga tagubilin sa pagsamba 25:1–40:38
1
Ang Pang-aapi sa mga Israelita
Ito+ ang mga anak ni Jacob na kasama niyang pumunta sa Egipto, kasama ang kani-kanilang sambahayan: sina Ruben, Simeon, Levi, Juda, Isacar, Zebulun, Benjamin, Dan, Neftali, Gad at Asher; silang lahat ay pitumpu. Si Jose ay matagal nang nasa Egipto noon. Paglipas ng panahon, namatay si Jose, ang kanyang mga kapatid at ang kanilang salinlahi. Ngunit+ mabilis ang pagdami ng mga Israelita kaya't sila'y naging makapangyarihan at halos napuno nila ang buong lupain.
Lumipas+ ang panahon at nagkaroon ang Egipto ng ibang hari na hindi nakakakilala kay Jose. Sinabi niya sa kanyang mga kababayan, “Nanganganib tayo sa mga Israelita. Sila'y patuloy na dumarami at lumalakas kaysa atin. 10 Kailangang+ gumawa tayo ng paraan upang mapigil ang kanilang pagdami. Baka salakayin tayo ng ating mga kaaway at kumampi pa sila sa mga ito, at pagkatapos ay tumakas sa* ating lupain.” 11 Kaya't naglagay sila ng mababagsik na tagapangasiwa upang pahirapan ang mga Israelita; ipinagawa ng Faraon sa mga ito ang mga Lunsod ng Pitom at Rameses, mga lunsod na imbakan ng mga pagkain at kagamitan. 12 Ngunit habang inaapi, ang mga ito ay lalo namang dumarami at naninirahan ang mga Israelita sa iba't ibang bayan kaya't sila'y kinatakutan ng mga Egipcio. 13 Dahil dito, ang mga Israelita'y lalong walang awang 14 pinahirapan ng mga Egipcio sa paggawa ng tisa at ng iba't ibang mabibigat na gawaing bukid.
15 Isang araw, ipinatawag ng Faraon sina Sifra at Pua, ang mga komadronang Hebreo at sinabihan nang ganito: 16 “Sa pagpapaanak ninyo sa mga Hebrea, patayin ninyo kung lalaki ang sanggol, at hayaan ninyong mabuhay kung babae.” 17 Ngunit dahil sa takot nila sa Diyos, hindi sinunod ng mga komadrona ang utos ng hari; hindi nila pinapatay ang mga sanggol na lalaki. 18 Dahil dito'y ipinatawag sila ng hari at tinanong, “Bakit hindi ninyo pinapatay ang mga sanggol na lalaking isinisilang ng mga Hebrea?”
19 “Mangyari po, iba ang mga Hebrea sa mga Egipcia. Madali po silang manganak kaya naisilang na ang sanggol pagdating namin,” sagot nila. 20 Kaya't patuloy na dumami at lumakas ang mga Israelita. Ang mga komadrona naman ay kinalugdan ng Diyos. 21 Sila'y pinagkalooban niya ng mga sariling pamilya. 22 Iniutos+ naman ng Faraon sa lahat ng kanyang nasasakupan na itapon sa Ilog Nilo ang lahat ng lalaking isisilang ng mga Hebrea at hayaan namang mabuhay ang mga babae.
+ 1:1 Gen. 46:8-27. + 1:7 Gw. 7:17. + 1:8 Gw. 7:18. + 1:10 Gw. 7:19. * 1:10 tumakas sa: o kaya'y sakupin ang. + 1:22 Gw. 7:19.