12
Yisasi Ma Veyan Nan Sabatii Bafan Muno Sein Baya Ino
(Maki 2:23-28; Ruku 6:1-5)
*Mana Sabati yamú Yisasi má bei eyo iyampon kayo vá uíti yunampin oriyaré íkan bei eyo iyampon kayo arafan puríkan uíti ankáden aú puníden nen mino. *Niyákan Farasisi kéká ano ódaren Yisasin tiamemí, “Onano Sabati yamú baran nan airo ananí ukhein danái eni eyo iyampon kayo ano variyan mino.”
*Máa síkan Yisasi evaránen betí ankan tiamemí, “Pefá ma Deviti ma vei kéká bá arafan puríkan ma mantaré ein baya vompon pintena siretí ídá dankáke fono. *Deviti ma Tiyarafenu amápin un pében ma ven avorá bereti khauren airo ananí uran ban ma monó doran banta kayo ano ana vá nano sikhá ein ma un máden bei kéká bá nein mino. *Monó doran banta kayo ano Sabati yamú ma monó namumpin doriyá ein mai are ukhein damúi vetí ankan doriyan ída uman bariyaren mifo siretí ankan ídá man bayai vompon dókifin dankáke fono. *Téi siretí ankan tiamiyá uno. Monó namun ma esantakhein daná ano mafin ban mino. *Tiyarafenui vompon dóki ano ma sen ‘Ena ma arunan uantan nan mi siranakhen mifo íkun ma uan amin nan ída ino,’ Ose 6:6
ma sikhein baya kayoi ana ma siretí ankan afová ukhanteya aau ma ída vain nanin banta ída namu ví amin nono. Para vara seyo, Sabati yamúká ma yafisin ákona Tiyarafenu ano Banta Anin mi amikhen mino.”
Yisasi Ma Mana Ayan Púkein Banta Ma Sabati Yamú Ayofein Baya Ino
(Maki 3:1-6; Ruku 6:6-11)
Yisasi mairá me ampiren oren mai varui monó átaru namumpin ódikan 10  *maifin mana ayan davénakhein banta varé íkan Farasisi kéká ano Yisasini aau ana yosiren kó tiantano van inaemí, “Sabati yamú tetí ankan kanaisá erá aí banta ayofá tifante rafuno.”
11  *Máa sen ina íkan Yisasi vetin tiamemí, “Tiretin pinté mana vanta ano ma mana sipisipi yesin baren ma Sabati yamú masípin o áduvinti ídá mai finte orun avían kainte fono. 12 Banta anon moéken sipisipi esantakhein pasé Sabati yamú kasaé aya ó tifanté uno.”
13 Máa siren béi mai vanta siamemí, “E ayan darurono,” síkan mai vanta ano ve ayan daruriyain má mai ayan evaránen kama uaren ena ufake ayan má manaíen mino. 14  *Máan tíkan mai Farasisi kayo ano ódaren e khuven manápá o iyuven Yisasin ma aruan purin nain aa van dosen mino.
Yisasi Maen Tiyarafenu Ano Aní Ukhein Doran Banta Ino
15 Mai ma Farasisi kéká ano véin uman ameno van iyain baya ma Yisasi afová uren mai varu me ampiren oríkan kokhon nanin banta kayo ano véin bákuren oríkan aí ma vain nanin banta minó ayofaan tádein 16  *beyan nan ída ena siamino van mai nanin banta airo ananí uanten mino. 17 Yisasi ma mai avúavasí ein manon sakhanampa vanta Aisaiyan oo ráké uaren ma Tiyarafenu ano siádan baré ein mi kanaíen mino. 18  *Máan mi sikhan mino,
“Ma senti yoran banta séi ma aní ukheruna ino.
Téi ven nan moéké tinunu iyákun
ten tirápin kákan timusin édaviyan mino.
Téi sesi saunan bempin kaékun
puntákein avúavá baya varará nanin bantafin tiaminten mino.
19 Béi ída aran má avádóden baya sen aruven inten mino.
Banasifin béi ará kusin má bempáké baya sinten mino.
20 Banasi ano ma ura an den iyarí ukháin nain béi ída iyanten mino.
Inká oon ma yusimono van ein an ma yakháin nain nanin banta véi ída funtiminten mino.
Béi yoren oriyan maen puntákein avúavá mo maman dákó inten mino.
21 Minó barará nanin banta ano ventá mumunan uven béi ayaino van ave inten mino. Ais 42:1-4
Yisasi má Beseburi Mái Vaya Ino
(Maki 3:20-30; Ruku 11:14-23, 12:10)
22 Maí damú mana namu aunan mano fákakhan auu yufúkuvin ída vaya siyain banta aviren Yisasi vaintá eríkan mai vanta ano oniyan baya siyan ino van Yisasi mai vanta ayofen mino. 23 Máan tíkan minó nanin banta ano sakhaen orera iyáken inaemí, “Ma vanta Devitin Anin ná banten nafino.”*
24  *Máa sen oreraen mifo Farasisi kayo ano ma mai vaya iniren betí ankan máa semí, “Ma vanta ano minó namu aunan kayoi ánon bantai* ákonarái namu aunan kayo yo siantiyan mino.”
25 Máa siyákan Yisasi vetí ankani ineinefin afová uren betin tiamemí, “Mana vara ano ma aúban aií uren maná páké kábintin ena fáké kábintin uven ma aruvinten maen mai vara namu inten mino. Inká mana varu finte safi mana má pinte safi ma aúban daíden aruvinten maen mai varu fi mai ma safi ída ákonaen banten mino. 26 Máan tukhantin Ban Anon mano ma e mantaaren Ban Anon ma yo siantanten maen mai veyan mi aúban daiminten mifo inté uren ná beni yafisin ákona ano fara vanten nafino. 27 Inká namu aunan kayoi ánon bantai ákonará ma namu aunan kayo yo siantiyákun maen mai iye anó tiretíi kéká ákona amin ná namu aunan kayo yo siantiyan nafino. Máan tukhantin tiretíi kéká anon tireti ma seona vayará aní iyan tiren nan ída funtáka ono sinten mino. 28  *Máan tukhen mifo séin ma Tiyarafenui Aunan mano siyaintí ma namu aunan do siantiyáku maeya mai siretí ankan afová inono, Tiyarafenui yafisin ákona fefái siretimpin e van mino.
29 “Inká intesá uren ná mana ákona vanta amápin mana vanta ano un pében ná beni ona varanten nafino. Mai ákona vantai ona ma varano sinten maen ákona anan póké nare véin damuádaren mi ven amá pintena yanasinta minó baranten mino.
30  *“Téin ma namuroí usintiyain nanin banta mai ída sen tirona ino. Inká téin ma ída siyaen banasi avían átaru iyain mai nanin banta anon banasi intanin orera iyan mino. 31  *Máan tukhái séi siretí ankan tiamiyá uno. Minó ume vá oyampá baya ma sinona vá Tiyarafenu ano ampiantanten mifo Kantá Aunan nan ma oyampá baya sinona mai ume Tiyarafenu ano ída kanaíen ampiantanten mino. 32 Mana nanin banta ano ma Banta Anin ma oyampá baya sinona ume Tiyarafenu ano ampiantanten mifo Kantá Aunan ma oyampá baya sinona ume saréa fi ínaimpa safi Tiyarafenu ano ída uron mi ampiantanten mino.
Daa Aran Ma Iran Naintá Ma Mai Yaa Oman Afová In Baya Ino
(Ruku 6:43-45)
33  *“Máan tinten mifo kama yafisirí ma inona yaa ana anon kama aran imádantin inká namu yafisirí ma inona yaa ana anon namu aran imádanten mino. Para vara seyo, inté ukhein daa aná ban nafi mai veni aran ma imádan naintái afová inono. 34  *Tiretí ankan namu osafáe akhafana ompo, inté uákeyá namu avúavá ma aúpin bain kéká ano kama vaya sen novara fono. Aúpin ma vain avúavá máan oofente kuvé iyan mino. 35 Kama vanta arápin ma kokhon kama ineine kayo víkakhan ma vain manon kama avúavá baré iyan mifo inká namu vanta arápin ma kokhon namu ineine kayo víkakhan ma vain manon namu avúavá baré iyan mino. 36 Máan tukhái siretí ankan tiamé uno. Tiyarafenu ano ma vanasi yaimin nain damúi vanasi ano ma ída funtákein baya ma siyáin nain tian dákó inten mino. 37 Para vara seyo, Tiyarafenu ano eni vaya kayorá anan kama vaya siyare ono sen inká ída funtákein baya siyare ono sen daiminten mino.”
Yonan Amaniná Ma Afoká Ukhá Ein Nan Ma Yisasi Sein Baya Ino
(Maki 8:11-12; Ruku 11:29-32)
38  *Máa sirákan manáa man baya ma afová ukhein banta kayo vá Farasisi kéká bá ano máa sen Yisasin tiamemí, “Aru soe, setí ankan ma éin nan Tiyarafenui yorarí iyan mino sen ma inino sinte mae éi mana enará ukhein daná aníesirá oná tifano.”
39  *Máa síkan Yisasi vetí ankan evaránen tiamemí, “Taréa ma vain mai namu avúavá baran nanin banta vá Tiyarafenurá ída ákonaen monó tin nanin banta vá báken ena ena yamú betí aní dana san manan ina iyan mifo vetí ankan ída kanaíen mana aní daná onanten mino. Sakhanampa vanta Yona ma aní ukhein mai aní daná anan betí onanten mino. 40  *Para vara seyo, Yona ma kanú manaú bayan má inuran má ma kákan noyana arápin ma varé einíi en Banta Anin mano kanú manaú bayan má inuran má bara aúpin banten mino. 41  *Máan tinten mifo Tiyarafenu ano ma vanasi yaimin nain damú Ninivéke vanta kayo ano mairá e mantaven maen ma ma saréa vain nanin bantai namu avúavá tian afoká inten mino. Para vara seyo, Yona ma mo vaya sin maen minó Ninivéke nanin banta ano vaya iníden ará baeren mifo siretin aúbanápin mana Yonan esantakhein daná ano e vákaya ída ará baeriya ono. 42  *Tiyarafenu ano ma vanasi yaimin nain damú mana sautíke Kuinin mano mairá e mantaven maen ma ma saréa vain nanin bantai namu avúavá tian afoká inten mino. Mai farava ino mai Kuini ano vara akhempa suron mi varen Soromonini kama afova vaya ineno van erein mifo mana Soromonin esantakhein daná ano e van mino.
Namu Aunan Kayo Ano Ma Evaránen Banta Aúpin Oriyain Baya Ino
(Ruku 11:24-26)
43 “Namu aunan mano ma mana vanta me ampiren ma vanta i van kámá barafá nóken bei avíkan baru van dosintin ma ída mana kama afokhan bantin maen, 44 béi máa sinten mino, ‘Téi ma fefá báeruna namumpin evaráné oronté uno,’ siren o onantin maen mai namumpin ída mana yaná bantin mai namun bakhari uren auí uádantin banten mino. 45  *Máan tukhantin maen béi evaránen oren dan manápá ifo afápá kan un kádan namu uron ukhein namu aunan o avíaren mai namumpin o vantin maen mai vanta ano fefá ma namu avúavá ma variyá ein esantaren moéken namu uró inten mino. Mai ma einí ukhein avúavá anan taréa ma vaona nanin bantafin afoká inten mino.”
Yisasin Anóen má Be Afá Kayo Vái Vaya Ino
(Maki 3:31-35; Ruku 8:19-21)
46 Yisasi ma mai nanin bantafin para vaya siyan bákan maen be anóen má afá kayo vá ano véin má baya seno van barurá e mantakhen ave ukharen mino. 47 Ave ukhan mana vanta ano Yisasin mun tiamemí, “E anóen má e afá kayo vá ano en má baya seno van barurá e ave ukhen mino.”*
48 Máa síkan Yisasi evaránen mai vanta siamemí, “Iye anó te sinóe van ná inká inte kékasá ten tifá tiváeyan ban nafino.” 49 Máa siren bei eyo iyampon kayo aníen eúkiyan temí, “Onano. Ma se sinóen má te sifá tiváeyan mái van mino. 50  *Para vara seyo, inarufá ma vain Tifóeni anunu ánain ma yakhafiyain mai nanin banta anon ten tifá tiváe, siyofi, sinóe van mino.”
* 12:1 Diu 23:25 * 12:2 Eks 20:10 * 12:3 1Sa 21:1-6 * 12:4 Riv 24:5-9 * 12:5 Nam 28:9-10 * 12:6 Mat 12:41-42 * 12:7 Mat 9:13 * 12:10 Ruk 14:3 * 12:11 Ruk 14:5 * 12:14 Yon 5:16 * 12:16 Mat 8:4; Mak 3:12 * 12:18 Mat 3:17 * 12:23 Tiyarafenu ano ma aní ukhein banta Devitin anan pintéi afoká inten mino ma sikhá ein nan Yutan kayo ano mumunan ukharen mino. * 12:24 Mat 9:34; 10:25 * 12:24 Kiriki vaya finté mai vanta aví Beseburi ne siyan mino. Matiu 12:27 dere manaí ukhen mino. * 12:28 Apo 10:38; 1Yn 3:8 * 12:30 Mak 9:40; Ruk 9:50 * 12:31 Ibu 6:4-6 * 12:33 Mat 7:16-20 * 12:34 Mat 3:7; 15:18; Ruk 3:7; 6:45 * 12:38 Mat 16:1; Ruk 11:16; Yon 6:30 * 12:39 Mat 16:4; Mak 8:12 * 12:40 Yna 1:17 * 12:41 Yna 3:5 * 12:42 1Ki 10:1-10 * 12:45 2Pi 2:20 * 12:47 Manáa vompon dókifin ída ma vesi (12:47) van mino. * 12:50 Rom 8:29