13
Bernabé Sauloere nogbayo nogbayo Jesúsen huadak huaʼa aʼmanbatiaʼpakikayaʼpo huaboaʼda onʼbahuaeʼuyate.
1 Ken Antioquíayo Jesústaj huaknopo̱e̱ʼeri o̱gkupopakikaʼpo Diosen huamanbatiaʼpakeri o̱ʼnuyate. Kenpaʼti huamanmadikaʼeri o̱ʼnuyate, Bernabé o̱ʼe̱po, Simón o̱ʼe̱po, Lucio o̱ʼe̱po, Manaénere Sauloere o̱ʼnepo. Simón onʼdikkaʼuyate Negro. Lucio Cirene huakkaʼ jak hua̱e̱ʼeri o̱ʼu̱y. Herodes Galilea huadaribayo huairiere Manaénere onʼkerekuyate.
2 Diostaj onʼbatadiʼkeaʼpo Diosa eʼtionaʼpakte meʼpe̱e̱ʼpo bapehueʼ o̱ʼnunhuaʼnok,
—Bernabé Saulotaere yanʼmataʼmonaʼ. Nogya̱ʼ nogya̱ʼ Jesucristoen huadak huaʼa kanʼmanbatiaʼpakonhuahuikeʼpo yanʼmataʼmonaʼ. —Diosen Noki̱re̱ga̱ oʼmanaʼuyate.
3 Diostaj ayaʼ onʼtionaʼpakdepo kenpaʼti bapehueʼ e̱e̱ʼ onʼbatikdepo Bernabétaj Saulotaere onʼbatibataʼtepo Jesucristoen huadak huaʼa kanʼmanbatiaʼpakikeʼpo onʼmataʼmonaʼuyate.
Chipre hua̱gkutaʼmejya̱ʼ Bernabé Sauloere Jesúsen huadak huaʼa onʼmanbatiaʼpakuyate.
4 Ken Diosen Noki̱re̱ga̱ Bernabétaj Saulotere oʼmataʼmonaʼdenok Seleucia huakkaʼ jak e̱ʼpo̱gte oʼnokye̱ʼuyate. Ke̱ya̱ʼ Chipreyokon hua̱gkutaʼmejyo kusiʼpete oʼnoktegʼuyate.
5 Salamina huakkaʼ jakyo e̱ʼpo̱g dagkotte onʼbetdepo judíoen hua̱i̱takeʼ jakyo Jesucristoen huadak huaʼa onʼmanbatiaʼpakatoʼuyate. Juana huatihuapokonhuaʼ onʼtohuaʼuyate.
6 Huaboroʼ hua̱gkutaʼmejyo huabada onʼhuaeʼdepo Pafos huakkaʼ jakyo oʼnokye̱ʼuyate. Ke̱ya̱ʼ Barjesús judío aratbuttaj onʼhuahuayʼuyate. Barjesús tidig huakikaʼeri o̱ʼe̱po da huamanbatiaʼpakeri o̱ʼe̱po Diosen huamanbatiaʼpakeri i̱jje̱y namaʼda oaʼikaʼuyate.
7 Barjesús gobernador huairiere o̱ʼi̱kaʼpo gobernador huairi Sergio Paulo huakkaʼda oʼnopo̱i̱kaʼuyate. Apagbaʼ eʼpe̱e̱taʼ oʼpakpo “Bernabé Saulotere yanʼtotiak.” Oʼmanaʼuyate.
8 Tidig huakaʼeritaj onʼdikkaʼuyate Elimas. Saulotaj Bernabétaere manigpe̱e̱hueʼ ya̱e̱ʼ. Namaʼda onʼmanaʼ. Gobernador huairitaj onaʼuyate. Kenda oknopo̱e̱hueʼ ya̱e̱ʼ. Onaʼuy.
9 Ken Saulotaj onʼdikkaʼuyate Pablo Diosen Noki̱re̱ga̱ huakkaʼda oʼnopoʼto̱e̱nok Barjesústaj buttida dakaʼda oʼtiahuaypo,
10 —Namaʼda huaaʼeri i̱ʼe̱ne. Dakhueaʼ iʼkikaʼne. Totoʼensiʼpo i̱ʼe̱ne. Huadak eʼkikaʼ eretpakhueʼ i̱ʼi̱kaʼne. “Diostaj eʼnigpe̱e̱ʼ dakhueʼda o̱ʼe̱.” Namaʼda iʼikaʼne.
11 Oy Dios Huairia ontaj sueʼpiʼ dakhueaʼ megkaʼapone. Ekpobig i̱ʼe̱a̱pone. Sueʼda huameʼnoe niokpo tiahuayhueʼdik i̱ʼe̱tuapone. —Pablo Barjesústaj enaʼte kenokda okpobig o̱ʼunpo sikki̱re̱gda oʼmabodpo tiahuayhueʼdikda o̱ʼunpo beʼapiʼ menʼtaʼkoypo menʼtohueʼpo oʼbaukuy.
12 Kenda gobierno huairi oʼtiahuaydepo, Dios Huairied eʼmanmadikaʼtaj oʼmeʼpukepo Dios Huairitaj huaboaʼda oknopo̱e̱ʼuyate.
Pablo Bernabéere Pisidia huadariyo Antioquía jakyo o̱ʼnunhuaʼuyate.
13 Pablo Pafos jakyo kusiʼpetoneʼyo onʼbakudpo huaboroʼ e̱ʼpo̱g oʼnoktegpo Perge jakyo oʼnokye̱ʼuyate. Perge Panfilia huadariyo o̱ʼe̱. Juannayo Pergeyaʼ oʼbakkorepo Jerusalényo̱ oʼhuaʼuyate.
14 Nogok Perge jakyaʼ oʼnoro̱kpo, Pisidia huadariyo onʼhuaʼpo. Pisidia huadariyo nog Antioquía jakyo oʼnokye̱ʼuyate. Ke̱yo̱ okmapi̱e̱ʼahuaddikte judío aratbuten hua̱i̱takeʼ jakyo onʼkudpo onʼhuaduyate.
15 Ken Moisésbaʼ oʼbonaʼpakdepo kenpaʼti Diosen huamanbatiaʼpakbaʼ oʼbonaʼpakdepo hua̱i̱takeʼ jak huairia Pablotaj Bernabétere onʼmanaʼpo:
—Aratbut e̱gkupopakte eʼmanmadikaʼtaʼ eʼpaknayo monmadikaʼ, egʼ. —Hua̱i̱takeʼ jak huairia onʼmanaʼuyate.
16 Ken Pablo oʼbodpo edaʼte yanʼbatik oʼbatepo,
—Yanʼpe̱e̱ʼ, Israel aratbut. Kenpaʼti yanʼpe̱e̱ʼ nog aratbutada Diostaj huanigpe̱i̱kaʼeri.
17 Israel aratbuten Dios oroʼen adhueaʼpaneʼtaj oʼbaktieʼeaʼuyate. Egipto huadaribayo nog aratbutenbayo oroʼen adhueaʼpaneʼ e̱ʼneonhuahuikayaʼ Diosa oʼmaitakaʼuyate. Kenpaʼti Egipto aratbuten huadariyaʼ Diosa teynanada o̱ʼe̱po oʼmaoro̱kaʼuyate.
18 Nog huadariyo onʼbahuaeʼonhuahuaʼuyate. Sueʼda aratbut eʼnahue̱ʼyo̱ cuarenta huabayok onʼbahuaeʼonhuahuaʼpo ke̱yo̱da Diosa dakaʼda oʼmato̱e̱ʼunhuahuaʼuyate.
19 Ken, Canaán huadariyo nogda nogda aratbut o̱ʼneonhuahuaʼikaʼpo, ken huadariyo siete gobierno enʼmato̱e̱ʼikaʼte Diosa oroʼen adhueaʼpaneʼtaj Canaán huadari aʼbayokyaʼpo Canaán huadarieri aratbuttaj Diosa oʼtihuapoknok oroʼen adhueaʼpaneʼa̱ onʼbaarakpo ayaʼtada onʼbaarakʼuyate.
20 Ken cuatrocientos cincuenta huabayok e̱e̱ʼted noga̱ noga̱ huamanoeya̱ʼeri huairi onʼkudi̱kaʼpo Israel aratbuttaj onʼmatoeonhuahuikaʼuyate. Taʼpote Samuel Diosen huamanbatiaʼpakeri huairi o̱ʼu̱yate.
21 Kenokaʼ oroʼen adhueaʼpaneʼa̱ gobierno huairi onʼeretpakpo “Beyok.” Diostaj oʼnonaʼuyatenok. Diosa Saúl, Israel huairi oʼmanigyahueaʼuyate. Saúl Cisensiʼpo o̱ʼu̱yate. Benjamín aratbut o̱ʼu̱yate. Cuarenta huabayok Saúl Israel aratbuten huairi o̱ʼunhuahuikaʼuyate.
22 Nogok Diosa Saúl huairi e̱e̱ʼ okkaypo oʼenpo Davidtaj Israelen huairi oʼyahueaʼuyate. “David Isaíensiʼpo huadakda oʼkikaʼ. Doʼtaj beʼnopoʼdurugpakaʼne. Ayaʼda ijpakikaʼnig oʼkikaʼapo.” Diosa Davidtaj oʼtiaʼpakuyate.
23 Nogtiada David adhueaʼ huasiʼpoed huayayo huasiʼpoed huayayoa Israel aratbuttaj oʼmanopoʼyareaʼapo onteʼti Diosere oʼmanoeanhuahuikaʼapo. Diosa oʼmanaʼuyate. Jesús kenda huabokerek o̱ʼe̱.
24 Jesúsa manmadikahued e̱e̱ʼted Juana ayaʼda Israel aratbuttaj oʼmanaʼpo: “Yanʼnopoʼkoreaʼ yanʼnopoʼkoreaʼpo bautiza ya̱gkaʼ.” Juana oʼmanaʼuyate.
25 Juana oʼmananhuahuikaʼdepo, oʼkuhuitdeapo nogi̱ti oʼmanaʼpo: “Diosen Cristo o̱ʼe̱. Doʼtaj moknopoenigʼa Cristo ehueʼ i̱jje̱y. Aʼti o̱ʼe̱a̱po aʼti boʼhuatiakapone. Keʼna huadaknanada o̱ʼe̱. Donayo dakhueʼda i̱jje̱y.”
26 Opudtaj oʼnonaʼne, egomey. Opud Abrahamen adhueaʼ huasiʼpoed huayayo huasiʼpoed huayayo moʼe̱ne. Kenpaʼti opudomey Diostaj huameʼpukeriomeytaj oʼnonaʼne. Diosa moʼnopoʼyareaʼapone onteʼti kurudyo̱ moʼnoeanhuahuikaʼapone, opudtehuapaʼ yanoknopo̱i̱katiʼ.
27 Ken Jerusalén jak hua̱e̱ʼeri kenpaʼti kenomeyen huairi Jesústaj oknopo̱e̱hueʼ o̱ʼneonhuahuikaʼuyate. Dios Jesústaj oʼtaʼmonaʼuyate oknopo̱e̱hueʼ o̱ʼneʼuyate. Okmapi̱e̱ʼahuaddik huameʼnoete Diosen huamanbatiaʼpakerienbaʼ onʼmonaʼpakpo oroʼen judío huairia onʼpe̱i̱kaʼnigʼa nopoenkahueʼda o̱ʼnikaʼuyate. Konig Diosen huamanbatiaʼpakeria ondaʼikaʼuyatenig konigda Jerusalén jak hua̱e̱ʼeria huairiere dakhueaʼ oʼnogkaʼuyate. Kanʼarakeʼpo Jesústaj onʼbayokuyate.
28 Jesús kenpaʼda huadaknada o̱ʼi̱kaʼpo sigpiʼ dakhueaʼ kahueʼ o̱ʼi̱kaʼnok “dakhueaʼ oʼkikaʼ,” huahuaaʼ nopo̱e̱hueʼ e̱e̱ʼpiʼ “Yaarak, yaarak.” Pilatotaj oʼnonaʼuyate.
29 Jesústaj ayaʼda ya̱gkapetnigtaj Apagbaʼte onʼtimadoyaʼuyate. Ayaʼda kenda o̱gkaʼdepo eʼbueydeʼte hue̱ypa cruzyaʼ onʼhuarakaʼpo onʼtohuaʼpo kubarakyo onʼhueda̱ʼuynigʼa
30 Diosa eʼbueytada oʼnoyhuada̱ʼuyate.
31 Galileayaʼ Jerusalén jakyo Jesúsen huanigpe̱i̱kaʼeria Jesúsere onʼhuaeʼikaʼuyate. Jesús eʼnoyhuaddeʼte kenomeytaj Jesús oʼbahuahuayonhuaʼuyate. Nog huameʼnoe nog huameʼnoe Jesúsa menʼtiahuaydeʼpo oʼbahuahuaʼuyate. Oy Jesústaj aratbuttaj onʼmanmadikikaʼ.
32 Opuda̱ kanʼnopoʼdurugpakeʼpo oroʼa onʼnigbatiaʼpakne. “Doʼhued Huasiʼpotaj ijnoyhuada̱ʼapoy.” Diosa oroʼen adhueaʼpaneʼtaj oʼmanaʼuynok oroʼa oʼnonbatiaʼpakne.
33 Kenda Diosa oʼmanaʼuyatenig oy oroʼtaj moʼnigkaʼdemeʼte Jesústaj oʼnoyhuada̱meʼte. Oroʼ kenomeyen aʼneneriensiʼpo o̱ʼe̱ne. “On doʼhued Huasiʼpo meʼta̱e̱ne. Oy oʼnoyhuada̱ʼne.” Apagbaʼ salmo bottaʼaʼte kenda oʼmadoyaʼuyate.
34 “Konig ʼurunanada oʼkaʼapone” Jesústaj eʼhuaada Davidtaj Diosa onaʼuyate. Kenda oaʼuypo Jesúsbuey parahueʼdik ka̱e̱ʼpo oʼnoyhuada̱meʼte.
35 Kenpaʼtion nog salmote oaʼpo: “O̱ʼnen ʼurusiʼpoda huadiʼnanada o̱ʼe̱nok so̱ʼparahueʼdik ka̱e̱ʼ, Apag Dios.” Apagbaʼte kenpaʼ oaʼ.
36 Ken aʼnennada David Diostaj oʼnigpe̱i̱kaʼpo Israel aratbuten gobierno huairi o̱ʼunhuahuikaʼuyate. Nogok oʼbueyʼuyate. Keʼnen apagkudakere ontayoʼ o̱gkubarakkaʼuyate. Kubarakyaʼ David oʼparaʼuyate.
37 Jesústanayo Diosa oʼnoyhuada̱ʼnok parahueʼ o̱ʼe̱meʼte.
38 Jesústaj opudomeya̱ eknopo̱e̱ʼnayo Diosa dakhueaʼ eʼkaʼ okkahueaʼdik moʼe̱ne yanʼnopo̱i̱katiʼ, egomey.
39 Moiséstaj opuda̱ moʼnigpe̱i̱kaʼnok Diosa nopoʼtihuekehueʼ moʼi̱kaʼne. Oynayo ayaʼada beʼapiʼ Jesústaj oʼnoknopo̱e̱nok Diosa kenomeyen dakhueaʼ eʼkaʼ oʼmanopoʼtihuekeʼapo.
40-41 Diostaj huatierikeria yanʼtiahuayʼ. Diga̱ʼda moʼmameʼpukpo moʼmabueyapone. Opud eʼmanoete konig tiahuayhued o̱ʼneonhuahuikaʼuyate ʼuruaʼda ijkaʼapoy. Kenda opuda̱ oknopo̱e̱hueʼ moʼe̱a̱pone. Kenda eʼmanbatiaʼpakikaʼtada oknopo̱e̱hueʼ moʼe̱a̱pone.
Kenda Apagbaʼ huamanbatiaʼpakeria aʼnenda oʼmanaʼpo, keyoj, dakaʼda yanʼnopo̱e̱po konigti kahueʼ yaneʼ. —Kenda Pabloa oʼmanaʼuyate.
42 Ken Pablomey judíoen hua̱i̱takeʼ jakyaʼ eʼnoro̱kdeʼte “Nog okmapi̱e̱ʼahuaddik huameʼnoete i̱yo̱ onteʼti yanʼkumej nogi̱ti konigti Jesústaj monbatiaʼpak.” Pablotaj oʼnonaʼuyate. Judío ehueʼ nog aratbuta kenpaʼ oʼnonaʼuyate.
43 Ken judíoen hua̱i̱takeʼ jakyaʼ aratbut oʼnoro̱kdepo huakkaʼmon Pablotaj Bernabétaere onʼbatahuaʼpo, judío aratbut o̱ʼnepo kenpaʼti nog aratbut konigti judío aratbut e̱ʼdik o̱ʼnepo Diostaj onʼnigpe̱i̱kaʼpo onʼtionaʼpakikaʼpo. “Dios huadiʼda moʼe̱nok dakaʼda yanʼnigpe̱i̱kaʼ. Jesústaj yanoknopo̱e̱po batikhueʼ yanikaʼ.” Pablo Bernabéere onʼmanaʼuyate.
44 Nog semanakon okmapi̱e̱ʼahuaddik e̱e̱ʼte ayaʼ huakkaʼ jakyo hua̱e̱ʼeria o̱gkupopakuyate. Diosen huadak huaʼa Jesústaj eʼpe̱e̱taʼ onʼpakpo onʼkupopakuyate.
45 Kenokaʼ huakkaʼ aratbut Pablotaj aʼpe̱e̱yaʼpo e̱gkupopakte judío aratbuta onʼtiahuaydepo, digda onʼbahuahuaypo, “Namaʼda oʼmanaʼ.” Pablotaj onʼhuaaʼpo, Pablotaj dakhueaʼda onʼbahuaaʼuyate.
46 Pablo Bernabéere meʼpukhueʼada ʼuruaʼda onʼmanaʼpo:
—Opud judío aratbuttaj huakkuru Diosen huadak huaʼa Jesústaj manmadikaʼdik o̱ʼnenigʼa opudnayo eʼpe̱e̱taʼ pakhueʼ moʼe̱po onteʼti Diosere eʼnoeonhuahuikaʼtaʼ pakhueʼ moʼe̱nok nog aratbuttaj Jesúsen huadak huaʼa oʼmanmadikaʼapoy.
47 In konig Dios Huairia oroʼtaj moʼtaʼmonaʼuyne:
Judío aratbut ehueʼ hua̱e̱ʼerite onʼtaʼmonapone. Konig huakjey onyahueaʼdene monaʼpo. Ayaʼ aratbuttaj ayaʼ huadariyo huadak huaʼa kanʼmanopo̱e̱a̱ʼe̱ʼpo onteʼti Diosere manoeanhuahuikaʼdik kanʼmanopo̱e̱a̱ʼe̱ʼpo onʼtaʼmonapone.
—Pabloa oʼmanaʼuyate.
48 Kenda nog aratbuta onʼpe̱e̱po onʼdurugpakpo kenda Diosen eʼmanmadikaʼ ʼuruda o̱ʼe̱. Onʼbatiaʼpakuy. Kenomeytaj onteʼti Diosere oʼmanoeanhuahuikaʼapopo Diosa oʼbaktieʼeaʼuyate. Jesústakon oʼnoknopo̱e̱ʼuyate.
49 Ken huadaribayo huabada Diosen huadak huaʼa Jesústaj onʼmanbatiaʼpakonhuaʼuyate.
50 Kenokaʼ judío aratbut Pablotaj Bernabéeretaj diga̱ʼda onʼmahuadiaypo ettoneʼ huairi Diostaj huationaʼpakikaʼeritaj kenpaʼti huakkaʼ jak huabokerek huairitaj judíomey onʼhuamahui̱ʼi̱a̱ʼuyate. Pablo Bernabéere dakhueʼda o̱gkaʼ onʼbahuaaʼnok aratbut Pablotaj Bernabéeretaj onʼmagkaʼpo kenomeyenbayaʼ onʼmaenʼuyate.
51 Pablo Bernabéere onʼbakhuaʼdepo huaʼi sorok onʼnonokbitbitanʼuyate. Aratbut huakkaʼ jakyaʼ dakhueaʼda o̱gkaʼdenok kanʼnokoteʼpo onʼnonokbitbitanʼuyate. Huakkaʼ jakyo Iconioyo onʼhuaʼuyate.
52 Ken, Jesústaj huaknopo̱e̱ʼeri Antioquíayaʼ Diosen Noki̱re̱ga̱ huakkaʼda oʼmanopoʼto̱e̱nok durugda o̱ʼnikaʼuyate.