Uusu-uusu A Pol Hurula'aa Hunie Mo
Kolosi
?A tei ni e uusue uusu-uusu ienini?
A Pol Hurula'aa ni e uusue uusu-uusu ienini, na a Timoti nge e pe'ie. Maholo a God e da uri a Pol ke ne'i hurula'aa, e niie nanamanga hunie huni esuie mo hu'i-hu'ite hunge mala ha'a-uurilana mo iini ko mweri hunie mwala ke leesie uri a God e uusunge'inie to'ohuu. Ta'e ma'alana e to'o aana nanamanga paine urine, a Pol e ka'a lo'onga'i takalo ike uri a God e sai niie maurihe huu nana i tehula'ana leune. Ingeie ko lae pe'i ha'a-uusuli mola aana uri ta'e lulu i sulilana a Kraes mola e sai da iinoni ke malisine maurihe huu nge a God e aalaha haahie.
?E uusue uusu-uusu ienini hunie kira tei?
E lio mala uri a Pol maraana na e ka'a lae ike i hule aana huilume i Kolosi ngeena. Ta'e maholo e o'o'o ue aana huilume paine i Epesas, e uusunge'inie mola mo mwane au'esu ingeie huni lai taroha'inie Tataroha Diana aana huilumena.
?Nga taa e rau-reu maholo e uusue uusu-uusu ienini?
Nga mo ha'a-uusuli eero-eero kire lae poi i Kolosi, na kire ko laenga'inie uri e diana liutaa hunie mwala ke palo-paloa mo ensel na ta'ena nga li'oa oto mola. Na mo ha'a-uusuli eero-eero ngeena kire ko lae pe'i unue no'one uri ahutana mwala aana soihaada'inge kire ke mani lulu i sulie mo Ha'atolanga a Mosis mala torihesi'onga. Na kire ko ha'a-aapue no'one mo taungei ngeulaa hunge mwaanie kira hiiwalaimoli kire ngau'i, na mo ha'atolanga urine lo'u kire ko ha'a-uuresi'i.
Aana maholona a Pol e ii'o i laona nume ni ho'o i Rom, na ko rongoa tataroha i sulie mo ha'a-uusuli eero-eero. Oto e si uusue uusu-uusu ienini hunie mo Kolosi. Aana ta'a-ta'a maholo ngeena e uusu-uusu no'one hunie mo Epesas na hunie a Pilimon. Sa'a mola e uusue uusu-uusu ngeena ola mala oono aawalai helisi i purine hutelana a Jisas (60 A.D.).
?E uusue uusu-uusu ienini huni taa?
A Pol e uusu-uusu weu hunie mo Kolosi huni uure honosie mo ha'a-uusulinge takalo urine. E unue uri kira hiiwalaimoli kire ke su'uri lulu i sulie mo ha'atolanga urine, aena aana mo ha'atolanga ngeena kire sai waelie mola hiiwalaimolinge ikire aana Kraes. E unue uri a Kraes oto e ha'aholaa walutana nga ola aana walumalau ienini, na mola i tehula'ana asunge a Kraes ngeena mone a God e sai toli'aasie mwala aana walumalau kire ke lae mai saana. Oto ta'a-ta'a tala mola hunie a God ke ha'a-uurikie aana, na tala ngeena hunie uri kie ke hiiwalaimoli aana a Jisas Kraes ha'alaa.
?Nga taa ni mo pweu ni wala i laona uusu-uusu ienini?
walu ola aana ha'aholanga, aarenga'inge, saenanaunge, manata-diananga
?Nga taa ni ngaeta mo eehu'i tatala i laona uusu-uusu ienini?
Kolosi 1:16-17, Kolosi 3:17
?Nga taa ni mo eehu'i ne'isaenga i laona uusu-uusu ienini?
Mei wala ni saediananga hunie mo Kolosi
(1:1-14)
A Kraes e diana lo'u liutaa aana ta'ena nga iini.
(1:15—2:19)
Tolahai ola aaela ni welumalau ha'ike lo'u, ta'e mauringe haalu pe'ie a Kraes ke oodo ta'ingelu.
(2:20—4:6)
Mei wala ni saediananga ooreta
(4:7-18)
1
Mei Wala Ni Saediananga
1 Saediananga mwaanieu a Pol, iini nge a God maraana e lio hilisieu uri hunie ne ke ne'i hurula'aa nana a Jisas Kraes. I'emere'i aasikaelu a Timoti
2 mere ko uusu-uusu ienini huni'omu, maeni eesiku maa'i, nge omu ko lulu i sulie a Jisas to'ohuu wau aana huilume i Kolosi. Melu ko eitanaie a God Aamaka uri hahu'ana manata-diananga na hanuelamanga ingeie ke ii'o pe'i'omu.
A Pol E Aarenga'i Pe'i Paalahenga Haahie Mo Kolosi
3 Oto tarau maholo melu ko aarenga'i talamiu, melu ko paalahea a God, Aamana Aalaha ikie a Jisas Kraes,
4 aana melu rongoa uri omu ko hiiwalaimoli aana a Jisas Kraes, na omu ko manata diana hunie ahutana mo iinoni maa'i a God.
5 Omu ko deu diana oto urine, aana omu ko maa'oohi susuto'o mola hunie ilenimwa'enga nge a God e ne'i diana aana oto loosi'omu ta'au i Lengi ngeena. Haiholota'inge a God huni'omu ngeena, omu hola'i rongoa oto mo wala to'ohuu i sulie maholo omu aehota ni rongo i sulie Tataroha Diana a Jisas.
6 Tataroha Diana e hule aamiu ngeena ko tatangasie oto walumalau, na ta'ena nga leu ko hule aana, nge ko ha'a-uurie mo iinoni mwaanie maenga huu na ko ha'a-a'aila'aa mauriha'ada, mala e asuie no'one aamiu uure oto i na'o aana hai dinge omu hola'i manata'inie uri a God ko tohungei manata diana liutaa hunie mo iinoni.
7 Omu rongoa walu ola ngeena mwaanie a Epapras, iini melu tohungei manata diana hunie mala ngaeta koni-konihe a Kraes pe'i'emeelu. Ingeie ngaeta mwane ni nou-norue na ko esu loko-loko pe'i'emeelu tarau huni'omu.
8 Ingeie no'one nge e ha'arongo'emeelu uri a Li'oa Maa'i e pe'i'omu oto hunie omu ke manata diana huni'omu heiliu.
9 Aena urinena, uure aana hai dinge melu rongoa tataroha i suli'omu, melu ko lae pe'i aarenga'i talamiu. Na melu ko eitanaie a God uri omu ke sai diana aana nga taa a God e saeto'o aana omu ke asuie, na uri omu ke honu mola aana saenanaunge na lio sai-olanga a Li'oa Maa'i e sai niie hunikolu.
10 Melu ko ei'eitanai urine hunie omu ke ii'o oto aana tolahai ola e malisine mo iinoni maa'i a Aalaha, na hunie asunge i'omu ke to'ohie saena a God. Urine nge omu ke si ha'ahunge'aa lo'u ta'ena nga asunge diana, na omu ke sai diana aana a God.
11 Melu ko ei'eitanaie a God hunie ke ha'a-a'aila'a'omu aana nanamanga ingeie e saka na e manikulu'e, mwaanie omu aakohe maholo si'oha'anga kei hite aamiu, ta'e omu ke maa'oohi susuto'o mola pe'ie ilenimwa'enga.
12 Na ma'alana omu ke si'oha'a lo'u uri taa, ta'e omu ke paa-paalahea mola a Mama'a aana e da kie ke malisine nga aapa aana nga taa a God e looha'inie hunie mwala ingeie ta'au i laona Aalahanga ni Matapwanga.
13 Aana e ha'a-uurikie mwaanie nanamanga aana rodohono, na e toolekie i laona Aalahanga a Kalena, iini e tohungei manata diana hunie.
14 Na ingeie oto e holikie aana maelana, na i tehula'ana ingeie mone a God e si sae'aasie mo ooraha'aa ikie.
A Kraes E Roro'a Oto Liutaa
15 A Kraes oto iini lio sailana a God e sai lae aana, aana e tohungei sada oto pe'ie Aamana nge nga iini ka'a sai leesie ike. Maholo ha'aholanga ha'ike ue, ta'e a Kraes e ii'o oto, na e paine oto liutaa haahie ta'ena nga ola aana ha'aholanga ngeena.
16 Ingeie oto e ha'aholaa ta'ena nga ola. E ha'aholaa ta'ena nga ola ta'au i Lengi, na mo ola mai aano, na mo ola kie sai leesi'i, na mo ola kie ka'a sai leesi'i ike. Ingeie oto e ha'aholaa ta'ena nga ensel, na ta'ena nga li'oa, na ta'ena nga aalaha, na mo aalahanga ikire, na ta'ena nga iini e nanama lo'u. Ahutana walu ola ngeena ha'aholalani e lae aana a Kraes, na nana a Kraes.
17 Aana ingeie e ii'o oto i na'ona walu ola, na ingeie oto e hele lokoa ta'ena nga ola.
18 Mo iinoni aana soihaada'inge, kire urihana sapena Kraes, na ingeie oto pwaune soihaada'inge, aena aana ingeie oto aahu'ine maurihe. Ingeie oto eetana nga iinoni huni ta'ela'i mwaanie maenga pe'ie maurihe nge ko ii'o oto huu, hunie uri ta'e ingeie hali'ite ke ne'ie na'ohai iini haahie ahutana walu ola.
19 Iau, e urine oto aana a God e ne'isae huni ii'o ta'ingelu i lalo aana Kalena, hunie kire ke sada na nga mei aapa ingeie ke su'uri ei'aa mwaanie a Kalena.
20 Na a God e ne'isae hunie Kalena ke asuie uure-rurunge hunie ahutana walu ola aana ha'aholanga e sai lae lo'u mei i saana. Oto maelana a Kraes i lengine po'u-po'u e si tola aaliho'i mei aana ahutana oto walu ola takoie a God maraana, walu ola mai aano na walu ola ta'au i Lengi.
21 I'omu, hola'ina'o omu ha'ataulie a God oto hiito'o na omu ne'i maelonga mola hunie, aana mo lo'onga'inge tata'ala i'omu na mo ola aaela omu eu'esui'i.
22 Ta'e a Kalena e ne'i iinoni na e mae honotamiu, na aena urinena a God e si da hunie omu ke uure ruru oto pe'ie. A God e asuie urine hunie uri ke toole'omu mei saana mala mo iinoni e maa'i oto, nge nga mei ola e ka'a aaela ike lo'u aada, na nga mei ola hunie a God ke leire haahie ha'ike lo'u.
23 Ta'e kei to'ohuu urine aamiu mola mala uri omu ko tohungei uure a'aila'a tara'asi aani hiiwalaimolinge pe'i noruto'onga, na omu ke maa'oohi susuto'o mola hunie haiholota'inge a God huni'omu nge omu rongoa oto aana Tataroha Diana. Na nou hiiwalaimoli kei to'ohuu oto urine aamiu.
A Pol E Asu Hiito'o Nana Soihaada'inge
Na taroha'inilana ta'a-ta'a Tataroha Diana ngeena ko lae aana ta'ena nga leu i laona walumalau, na ineu a Pol, nou ne'ie koni-konihe aana Tataroha Diana ngeena huni lae pe'ie laeliwalanga aana.
24 Oto ma'alana no ko sapesalu oto ienini i tehula'amiu, ta'e no ko ilenimwa'e mola, aena aana sapesalunge aana sapeku ienini kei pe'i'omu. A Kraes e sapesalu hiito'o waite huni pe'ie soihaada'inge, aena aana sapena ni otona. Oto ineu no ko sapesalu no'one urine aana sapeku huni ha'amangoa kele leu e oore ue aana sapesalunge a Kraes arengaku.
25 A God ni e lio hilisieu hunie ne ke ne'i iinoni eu'esu aana soihaada'inge huni pe'i'omu urine. Na asunge ineu oto huni unu tahanga'inie ta'ena nga ola aana Tataroha Diana.
26 Mei tataroha ngeena, mei saehaahinge a God otona, na waite e mumunie ue mwaanie ahutana iinoni uure oto mai aehotalana walumalau. Ta'e maholo ienini a God ko si unu haada'i aana hunikie mo iinoni maa'i ingeie.
27 E asuie leune hunie i'omu mo Aapoloa Aaopa, omu ke manata'inie uri a Kraes e sai ii'o oto i lalo aamiu, na ko ha'awalaimoli'aa huni'omu uri i'omu no'one omu sai ii'o pe'ie i laona manikuluha'ana. Mei saehaahinge a God nge e ii'o mumuni ke'u ni otona, na e tohungei diana hunikie na e lio manikulu'e.
28 Aena urine, melu ko taroha'inie Tataroha Diana ienini i sulie a Jisas Kraes hunie ta'ena nga iinoni. Oto aana saenanaunge diana a God, melu ko lae pe'i ha'apasulire na pe'i ha'ananaure uri hunie kire ke lae mai saana God, na hunie kire ke mani ne'i rato i sulie tolahana a Kraes.
29 Oto huni esuie leune, no ko tohungei esu waa'ini'ini oto liutaa. Na asunge ineu e a'aila'a tara'asi mola urine aena aana no ko esu aana nanamanga nge a Kraes e niie hunieu.