17
Nangaral si Pablo sa Tesalonica
1 Dinuman silan Pablo sa balayan Amfipolis bayu sa balayan Apolonia angga sa inlumatêng sila sa balayan Tesalonica. Dilag baydun balin pagtipunan mani Judio.
2 Buy ayun sa manan pandaygên Pablo, sinumun ya sa balin pagtipunan mani Judio. Buy sa tatluy Allun Pagpaynawa, nakitutul ya sa mani tawu baydu. Ginamit nay Kasulatan Bapan Namalyari amên
3 ipaintindi na kallay nakasulat buy ipapêtêg na ya si Cristu kaylangan yan mibabata sa pamasakit buy manguman yan mabyay. Sinabin Pablo, “Si Jesus ya pan-ipatanda ku kamuyu, sabay ya Cristuy impangakun Bapan Namalyari.”
4 Ya kaatag Judio, nanampalataya buy nakilaku kan Pablo buy kan Silas. Malakê êt ta mani Griego ya mangulimên kan Bapan Namalyari buy malakê êt ta pikatandan na babayi ya nanampalataya buy nakilaku kalla.
5 Nuwa dilag kaatag Judioy nakasêm kan Pablo buy kan Silas. Kabay tinipun lay mani tawuy mapanyag kadawakan ya kay nagtukawan sa palengki. Sên malakêy nay natipun la, nag-umpisa silaynan manggulu sa balayan. Pinilit lan sinumun sa balin Jason gawan sa pangkap la kan Pablo buy kan Silas amên iarap sila sa mani tawu.
6 Nuwa sên a la makit silan Pablo buy si Silas, dinakêp la si Jason buy ya kaatag pun êt mani manampalataya. Ginuluy lay mani ati papakun sa mani manungkulan sa balayan buy masnêg lan sinabi, “Ya mani tawun ati, mapanyag silan kagulwan agyan antuy lakwên la. Buy amêsên, idi silayna baydi sa balayan tamu.
7 Impasun Jason sa bali na silan Pablo buy si Silas. Kaganawan lay mangalaban sa kautusan Emperador, gawan pansabin lay dilag pun êt kaatag ari ya maglagyun Jesus.”
8 Sên nalêngên mani tawuy abitu buy mani manungkulan, naguluy isip la.
9 Bayu la imbus si Jason buy ya mapatêl tamu kan Jesus ya kaawyun na, pinabayad sila pun.
Naku silan Pablo buy si Silas sa Berea
10 Pamakayabi, impalakun mani manampalataya silan Pablo buy si Silas sa balayan Berea. Pamakalatêng la baydu, sinumun sila sa balin pagtipunan mani Judio.
11 Luyang pun nakabuklat ya isip mani Judio sa Berea kaysa sa mani taga Tesalonica, tagawan labaylabay lan lêng-ên ya pan-iaral lan Pablo buy allu-allu lan pag-aralan ya Kasulatan Bapan Namalyari amên matandan la nu pêtêg ya pansabin lan Pablo.
12 Kabay malakê kallay nanampalataya kan Jesus. Malakê êt ta mani Griegoy babayi ya pikatandan sa balayan buy mani Griegoy lawyaki ya nanampalataya kan Jesus.
13 Nuwa sên nalêngên mani Judio sa Tesalonicay mangaral si Pablo un Sabin Bapan Namalyari sa Berea, naku sila êt baydu buy sinagyat lay mani tawu un manggulu.
14 Kabay tambêng in-atêl mani manampalataya si Pablo sa agid dagat. Nuwa si Silas buy si Timoteo, nagpalakwan baydu sa Berea.
15 Dilag mani tawuy namiatêl kan Pablo angga sa Atenas. Sên mag-udung silayna sa Berea, intipan Pablo kallay tambêng pakamatên kana silan Silas buy si Timoteo.
Nangaral si Pablo sa Atenas
16 Kaban mangêtêng si Pablo kan Silas buy kan Timoteo sa Atenas, nakitan nay malakêy diyusdiyusan baydu. Nabêgbêg ga nakêm na.
17 Kabay sinumun ya sa balin pagtipunan mani Judio buy nakitutul ya sa mani Judio buy sa mani alwan Judioy mangulimên kan Bapan Namalyari. Allu-allu ya êt mamaku sa pangapalan amên makitutul agyan sisabêt man na malatêng na baydu.
18 Dilag êt luway grupun mani manuruy nakitutul kan Pablo. Ya gisa, pambêgên lan mani Epicureo. Ya gisa, pambêgên lan Estoico. Sinabin dakun umnu kalla, “Sabêt ta pansabin tawun abiin ya magbibiyasa?” Ya sinabin kaatag, “Ya pan-iaral nan abiin, abituy pan-ulimênên mani dayuwan.” Pansabin lay abitu gawan mangaral si Pablo un tungkul kan Jesus buy sa panguman nan pangabyay.
19 Kabay pikilaku la si Pablo sa mani manungkulan ya pambêgên grupun Areopago. Sinabi la kana, “Malyari yan nayin matandan nu sabêt ta bayun aral ya pan-iaral mu?
20 Babayu yan nalêngêy mani pansabin mu. Kabay labay yan matandan nu sabêt ta labay sabin abiin.”
21 Sinabi lay abiin gawan ya mani taga Atenas buy mani dayuwan na makitugêl baydu, ayin silan kaatag pandaygên nun a kay misasabi buy mallêngê tungkul sa bayuy aral.
22 Kabay nidêng si Pablo sa arapan mani tawuy pambêgên grupun Areopago buy sinabi na, “Mani taga Atenas! Makit kuy masipêg kaw mangulimên.
23 Tagawan sa paglimbun ku sa balayan yu, nakit kuy mani pan-ulimênên yu. Buy nakit ku êt ta pamiandugan yuy nakasulat ya paradi, ‘Sa namalyari ya a yan kilala,’ Ya pan-ulimênên yuy a yu kilala, sabay ya Bapan Namalyari ya pan-iaral ku kamuyu.”
24 “Ya Bapan Namalyari ya pan-iaral ku kamuyu, sabay ya nanyag babun luta buy kaganawan idi baydi ya sabay ya Panginuun langit buy luta. A ya manugêl sa mani templu ya dinyag mani tawu.
25 A ya mangaylangan sawup ubat sa tawu, gawan sabay siyay nam-i kantamun biyay, inawanên buy kaganawan pangaylanganan tamu.
26 Dinyag nay kaganawan layi ya ubat sa gisay tawu buy in-ikyat na sa buun babun luta. Intalaga nay katganan bibiyan balang layi baydi sa babun luta buy intalaga na êt ta panawun ya mabyay sila.
27 Dinyag Bapan Namalyari ya kaganawan abiin amên dat sa pangkap tamu kana, makitan tamu ya. Nuwa sa kapêtêgan, asê marayu si Bapan Namalyari sa balang gisa kantamu.
28 ‘Gawan sa kapamilatan kapangyarian na, nabyay kitamu buy makakimit buy idi kitamu baydi.’ Para êt bayduy sinabin dakun umnuy manyag tula, ‘Anak kitamun Bapan Namalyari.’ ”
29 “Kabay gawan anak kitaminan Bapan Namalyari, agana tamu isipin ya si Bapan Namalyari, kay kaparisu yan ribultuy gintu, pilak, o batu ya pawan kay diyag isip buy kabiyasnan tawu.
30 Sabitun nuna, sên asê pun kilalan mani tawu si Bapan Namalyari, pinaulayan nay mani pandaygên la. Nuwa amêsên, pan-iutus Bapan Namalyari sa kaganawan tawu sa balang lugal ya magsisi sila buy lakwanan lay mani nadawak ka pandaygên la.
31 Gawan intakdan Bapan Namalyari ya allu nu makanu na ipatupad ya makatuynungan na pangukum na sa kaganawan tawu baydi sa babun luta sa kapamilatan tawuy pinili nan mangukum. Pinagpapêtgan nay abiin sa kaganawan sabitun pinabyay nan manguman ya tawun abitu.”
32 Sên nalêngê lay sinabin Pablo tungkul sa panguman pangabyay, kinalyan yan dakun umnu. Nuwa sinabin kaatag, “Mag-udung kan manguman baydi, gawan kalabay kay pun mallêngê tungkul baysên.”
33 Pamakayari, inlakwanan silan Pablo sa pagtipunan la.
34 Dilag dakun umnuy lawyaki ya nanampalataya kan Jesus buy nakilaku kan Pablo. Ya gisa kalla, si Dionisio ya membrun grupun Areopago buy dilag êt babayi ya naglagyun Damaris buy dilag pun êt kaatag ga nakilaku.