Dónbeenì páaníi fĩnle vũahṹ Luki 5

O Yeesu von mí nín-yání nì-kenínia

(Matiye 4.18-22; Maaki 1.16-20)

1 Wizonle ɓúi ká a Yeesu wi ho Zenɛzarɛɛte* vũ-beenì ɲii á ɓa zã̀amáa kĩ́nía yi wee ɲàa mín, lé bìo ɓa wi ɓa ɲí le Dónbeenì bíonì, ó o mɔn hã wonna bìo ɲun ká hã dĩ̀n mín nìsã́a mu ɲumu ɲii. 2 Ɓa ce-pawà na zon hã ɓuararáa ɓúenɓúen ló lée dĩ̀n wee sɛɛ mí zùánwà. 3 Hã wonna mu ɓàn dà-kéní lé o Simɔn te ho, á hón lé hìa ó o Yeesu fìora zon, ò o bía nɔn wo yi le o ɲàa zo mu ɲumu yi cĩ́inú, bṹn mɔ́n ó o lií kará ò o wee kàrán ɓa zã̀amáa na dĩ̀n bĩ́n.

4 Pã̀ahṹ na ó o bía vó yi, ó o khíi wee bío là a Simɔn: «Wã́a vá zo mu ɲumu na boo yi, à ũnɛ́n lè mí ninzàwa na páanía wee sá à yénní mí zùánwà kúee mu ɲumu yi à mi wìika ɓa cewà.» 5 Ó o Simɔn bía làa wo: «Éee! Ũnɛ́n! Loń! Wa púia mu ɲumu yi cãana à wa yí fò hàrí ceza. Ɛ̀ɛ ká ũ bíonì ɲii wán, á ĩ yénní hã á à kúee.» 6 Á ɓa yénnía hã kúaa mu ɲumu yi á hã lií vũn ɓa cewà cɛ̀rɛ̀ɛ, lée cĩ́inú ká hã zùánwà hũni lá à fáa. 7 Á ɓa von mí ninzàwa ce-pawà na wi ho won-veere yi le ɓa ɓuee séení mí. Á bán ɓuara ɓueé séenía ɓa á hã wonna mí bìo ɲun sú lè ɓa cewà fúaa hã wi hã lii lí mu ɲumu yi.

8 Bìo ó o Simɔn Piɛre mɔn mu kà síi, ó o lií ɓúrá a Yeesu tá ò o bía nɔn wo yi: «Ɓúi! Ɲúhṹso, ĩ yàá ɓɛ̀ntĩ́n lá yí ko à ĩ sùará foǹ lé bìo á ĩ lé o bè-kora wéro.» 9 O Simɔn wee bío kà síi lé bìo ɓa ce-kuii na ɓa vũn kà bìo zã́nía wo dàkhĩína, orɛ́n làa bìa páanía wi ho woohṹ yi làa wo. 10 Hàrí o Zebedee nùwã Zaaki làa Zãn na mún lé ɓa ce-pawà, bán mún zã́na lè ɓa bìo síi. Ó o Yeesu bía nɔn o Simɔn mu yi: «Áyì! Yí zɔ̃́n dɛ̀ɛ woon. Lii hĩ́ní. À lá ho zuia ɲii wán, á ɓa nùpua lé bìa fo wé è yí á à ɓua à ɓuennáa ĩ cɔ̃́n.» 11 Bṹn mɔ́n á ɓa vá mí wonna ɓueé dĩ̀nía mu ɲumu ɲii, à ɓa kúará mí bìo ɓúenɓúen bĩ́n, à ɓa bò là a Yeesu wà.

O Yeesu wɛɛ́ra a ɓùeré nìi

(Matiye 8.2-4; Maaki 1.40-45)

12 Wizonle ɓúi ká a Yeesu wi ho lóhó ɓúi yi, ó o fò mín là a *ɓùeré nìi ɓúi. Bìo ó o mɔn o Yeesu ó o dɛ̀ɛnía lií ɓúrá à yahó á ɓuure ɓó ho tá yi. Ò o fìora a yi kà: «Ɲúhṹso! Fo dà à wɛɛ́ mi ká fo tà.» 13 Ó o Yeesu lií bò mi níi o wán ò o bía nɔn wo yi: «Ĩ tà mu, wã́a wa.» Mí lahó yi ó o nìi dɛ̀ɛnía wan. 14 Bṹn mɔ́n ó o Yeesu henía bìo kà làa sòobɛ́ɛ nɔn wo yi: «Bìo wo foǹ á ũ yí bío le nùpue ɲí. Ká ũ màhã́ vaa zéení ũten lè le *Dónbeenì yankaro. À ũ mún wé mu hãmu bìo na ó o *Mɔyiize bò le ɓa wé wé mu dã́ní yi à ɓa ɓúenɓúen zũń ká ũ wan bìo bon.»

15 Ká bṹn yí hò bìo ɓa wíokaa wee bío o Yeesu bìo hã lùa ɓúenɓúen yi. Á ɓa nùpua cɛ̀rɛ̀ɛ wee vá kúee mín wán à ɲínáa o bíoní à mún ɓua mí vánvárowà lè mí sìíwà à ɓuennáa ó cɔ̃́n le o wɛɛ́. 16 Ká a Yeesu wón màhã́ wee wé wé ká a lɛ́n mí dòn vaa fìo le lùe ɓúi na wan ɓúirín yi ká a bĩní ɓuen.

O Yeesu wɛɛ́ra a mùamúa

(Matiye 9.1-8; Maaki 2.1-2)

17 Wizonle ɓúi ò o Yeesu wee kàrán ɓa nùpua. Mu nɔ̀nzoǹ ká ɓa *Farizĩɛwa lè ho *làndá bìo zéenílowa wi bĩ́n á kará ɓó a yi. Ɓa ló ho Kalilee lè ho *Zudee lórá cɛ̀rɛ̀ɛ yi. Ɓa ɓúi yàá pá ló ho Zeruzalɛɛmu lóhó yi. O Ɲúhṹso Dónbeenì pànká na wi o Yeesu yi lé hìa nɔn ó o wee wɛɛ́ráa ɓa vánvárowà. 18 Yìo ɓuee tĩ, à nùpua ɓúi sò mí mùamúa luaráa ká a wi mí dãmu dɛ̀ɛ wán. Bìo ɓa ɓueé dɔ̃n á ɓa wi ɓa zo le zĩi yi làa wó à zoó bàrá a Yeesu yahó. 19 Á ɓa wó fúuu san lé bìo ɓa nùpua boo dà. Á ɓa día ɓa yòora làa wó le zĩi mu lòho, á yòó kara ho sɔ̃́n-kéní à ɓa can hã hũni o mùamúa mu dãmu dɛ̀ɛ yi á liinía làa wó lií bàrá a Yeesu yahó bìa wi bĩ́n ɓúenɓúen tĩ́ahṹ. 20 Bìo ó o Yeesu mɔn bìo ɓa dóráa mí sĩa wo yi, ó o bía nɔn o mùamúa yi: «Wàn bɔ̃́nlo, ũ bè-kora sɛ́ra día.»

21 Bìo ó o bía bṹn kà á ho làndá bìo zéenílowa lè ɓa Farizĩɛwa á wee bío mí yiwa: «O nùpue mu lée wée á wee màní míten lè le Dónbeenì kà síi? Lé wée dà a sɛ́n mu bè-kora á à día ká yínɔń le Dónbeenì mí dòn.» 22 Ká a Yeesu màhã́ zũna ɓa yilera ó o bía nɔn ɓa yi: «Lée webio nɔn á hã yilera na kà síi wiráa mia? 23 Lé mu yɛ́n bíoró wayi? Lé à bío le o bè-kora sɛ́ra día lée tàá lé à bío le o hĩ́ní varáka? 24 Ká ĩ màhã́ wi á mi zũń le o *Nùpue Za yú ho pànká ho tá wán à sɛ́nnáa mu bè-kora día.» Ò o wã́a bía bìo kà nɔn o mùamúa yi: «Le ĩ bío mu na foǹ, lii hĩ́ní, lá ũ dãmu dɛ̀ɛ á ũ khíɓo.» 25 Ó o nìi mu dɛ̀ɛnía hĩ́nɔn yòó dĩ̀n bṹn wán ɓa ɓúenɓúen yìo yi á lií lá mí dãmu dɛ̀ɛ ò o wee ɓùaaní le Dónbeenì ká a wà ɲɔn mí zĩi. 26 Á ɓa ɓúenɓúen wó coon mu bìo yi. Á ɓa zã́na à ɓa pá wee khòoní le Dónbeenì kà síi: «Wa ɓɛ̀ntĩ́n mɔn yéréké bè-bárákáwá zuia.»

O Yeesu von o Levii le o bè mí yi

(Matiye 9.9-13; Maaki 2.13-17)

27 Bṹn mɔ́n ó o Yeesu ló lée wà. O vaá wee khĩí ó o mɔn o lànpó fé ɓúi na ɓa le Levii ká a kará mí tonló lùe yi. Ó o bía nɔn wo yi: «Hĩ́ní bè miì.» 28 Ó o Levii dɛ̀ɛnía hĩ́nɔn día mí tonló lè mí bìo ɓúenɓúen, ò o bò a Yeesu yi.

29 O Levii sá ho dĩ́nló o Yeesu bìo yi, ò o von wo mí zĩi. O mún von ɓa nùpua ɓúi ɓa ɓueé páanía kará wee dí. Ɓa cɛ̀rɛ̀ɛ lé ɓa ninzàwa *lànpó féwá. 30 Á bìo ɓa Farizĩɛwa lè ho làndá bìo zéenílowa na bìo sã̀ ɓa yi mɔn mu á ɓa wee khí mí kío yi. Á ɓa tùara a Yeesu nì-kenínia yi: «Lée webio nɔn á mi pá tà wee dí ká mi ì ɲu lè ɓa lànpó féwá lè ɓa nì-kora na kà?» 31 Ó o Yeesu bía nɔn ɓa yi: «Héyìi! Minɛ́n! Nùpua na lò hereka so wee wé cà tĩni ɓànso dã́ní le? Ɓùeé, ɓa vánvárowà lé bìa wee wé cà a dã́ní. 32 Ĩnɛ́n yí ɓuara bìa wee leéka le mí térénna bìo yi dɛ́. Bìa zũ le mí lé ɓa bè-kora wérowà lé bìa á ĩ ɓuara bìo yi, bèra a na à ɓa khí mu bè-kora wéro yi.»

O Yeesu bía le ɲii lìró bìo

(Matiye 9.14-17; Maaki 2.18-22)

33 Bṹn mɔ́n á ɓa nùpua ɓúi tùara a Yeesu yi: «O Zãn nì-kenínia wee wé lì mí ɲiní à mún wé mí fìoró, á ɓa Farizĩɛwa nì-kenínia mún wee wé kà síi. À ũnɛ́n nùpua bán ɓɛ̀n wee dí ká ɓa a ɲu lée webio?» 34 Ó o Yeesu bía nɔn ɓa yi: «Mi yí mɔn le: Pã̀ahṹ na ɓa nùpua wi mu yaamu sã́nú díró yi là a hã́-fĩa ɓàn báa á ɓa so dà à bío le ɓa lì mí ɲiní le? 35 Ho pã̀ahṹ ɓúi khíi dã ó o hã́-fĩa ɓàn báa ɓa a lén ɓa tĩ́ahṹ, bṹn ká ɓa màhã́ wé è lì mí ɲiní.»

36 Ó o mún bĩnía wà le wàhiire na kà nɔn ɓa yi: «Nùpue na a lá mí báká fĩnle á à kúii bìo ɓúi á à la lè mí báká kĩ́nle na lɛ̀ɛra wón mía. Lé bìo ká a wó mu, á ho dà-fĩnle á à yáa. Á bìo lan mín yi mún máa wìi mín. 37 Làa bṹn síi, nùpue máa kúee *dìvɛ̃́n fĩa sṹmàni-kĩ́a yi. Lé bìo ká a kúaa ho bĩ́n ká ho hĩ́a wee za, á hã à nàma, á ho dìvɛ̃́n á à kúia, á hã sṹmàniwa mún ǹ yáa. 38 Ho dìvɛ̃́n fĩa ko ho kúee hã sṹmàni-fĩa yi. 39 Á nùpue mún máa día dìvɛ̃́n kĩ́a ká a máa ɲu dìvɛ̃́n fĩa. Lé bìo á ɓa wee bío le ho dìvɛ̃́n kĩ́a lé hìa sĩ.»

* 5:1 Ho Zenɛzarɛɛte vũ-beenì yèni, ho Kalilee vũ-beenì lè ho Tiberiade vũ-beenì ɓúenɓúen lé ho vũhṹ dà-kéní ɓa wee ve kà.