20
Ri ejemplo chiquij ri samajiy tak uva
Quiri' ri nin-ij chive, roma ri xtibanataj chupan ri aj-chicaj gobierno, junan riq'uin ri xu'on jun tata'aj. Rija' cumaj yan sakar xel-e chiquicanoxic samajela' richin yerutak pa rujuyu' ri ticon uva chuvech. Tok ch'ovinak chic quiq'uin, xecanaj chiquivech chi rija' xtuya' ri nuch'ec jun samajinel jun k'ij chique, y jac'ari' xerutak-e ri pa rujuyu' ri c'o-vi ri uva. Richin cami las nueve chiri', ri tata'aj xel chic e jun bey, y pa c'ayibel xerutz'et epa'el jujun chic más ri manak quisamaj. Xch'o c'a quiq'uin y xu'ij chique: Ja jun rix quixesamaj pa nujuyu' ri ticon uva chuvech, y yin veteman xtintoj rajil ri isamaj, xcha'. Y can xebe na vi. Pa nic'aj k'ij cami chiri', xel chic e jun bey, y quiri' mismo richin a las tres xk'ak'ij, y ri xeril, xerutak-e pa rusamaj y xu'ij chique chi xquerutoj roma ri samaj xtequibana'. Richin cami las cinco xk'ak'ij-ka, rija' xel chic e jun bey y c'a c'o ri manak quisamaj xeril. Rija' xuc'utuj chique: ¿Achique roma chi jun k'ij rixc'o vave' y manak isamaj? xcha'. Roma man jun xyo'on kasamaj, xecha'. Y ri tata'aj rajaf ri juyu' xu'ij chique: Ja jun rix quixesamaj ri pa nujuyu' ri ticon-vi uva, y yin veteman xtintoj rajil ri isamaj, xcha' chique. Ja nika-ka ri k'ij chiri', ri rajaf ri tico'n xu'ij che ri uc'uay quichin ri samajela': Que'avoyoj-pe conojel ri samajela' richin ye'atoj-e. Na'ey que'atojo-e* ri samajela' xe'uka pa ruq'uisbel, y ja ri xe'uka na'ey, jari' que'atojo' pa ruq'uisbel, xcha'. Tok ri samajela' ri xe'oc pa samaj juba' ma richin a las cinco xk'ak'ij xepe richin yetoj-e, rajil jun k'ij samaj ri xyo'ox-e chique chiquijununal. 10 Jac'a tok xepe ri samajela' ri xe'oc na'ey pa samaj richin yetoj-e, xquinojij chi más q'uiy cajil xtiyo'ox-pe chique que chiquivech ri man jun k'ij ta xesamaj. Pero xa rajil jun k'ij samaj ri xyo'ox-pe chique conojel. 11 Tok xquic'ul-pe ri cajil, ri na'ey xe'oc pa samaj xa man xka ta chiquivech, y xa yech'o chirij rajaf ri samaj. 12 Rije' quire' c'a xequi'ij che: Ri ruq'uisbel tak samajela' xaxe oc jun hora xesamaj, y junan kajil xaya' chike quiq'uin, tok roj chi jun k'ij xkatij kak'ij xojsamaj y xojc'uje' chuxe' ruk'ak'al ri k'ij, xecha'. 13 Ri rajaf ri samaj xu'ij che jun chique ri samajela' ri': Rat nusamajinel, riq'uin ri junan xentoj ri ch'aka' chic samajela', chave rat man jun itzel xin-en. Roma xojcanaj aviq'uin chi ri avajil ri ninya', ja achel nuch'ec jun samajinel jun k'ij. ¿Nuka pan avi'? 14 Roma c'a ri', rat xaxe tac'uaj ri avajil y cabin. Pero yin pa vánima nalex-vi-pe chi ninya' che re jun re xoc ruq'uisbel pa samaj ri achel xinya' chave rat. 15 Roma ronojel ri c'o viq'uin yin, ri ley nuya' lugar chuve richin nin-en* riq'uin ri achel ninjo' nin-en. ¿O xa nikukut avánima rat chique ri ch'aka' chic, roma yin xin-en jun favor chique?* xcha' ri tata'aj rajaf ri samaj. 16 Ri ejemplo re' nuc'ut chikavech chi ri ec'o na'ey vacami, xa xquecanaj can* ruq'uisbel, y ri ec'o can ruq'uisbel, xa xqueyo'ox yan chic chi na'ey. Roma masque eq'uiy ri xque'oyox,* pero xa juba' oc ri xquecha'ox* chiquicojol. Quiri' xu'ij ri Jesús.
Ri Jesús nu'ij chic jun bey chi xticamises
(Mr. 10:32-34; Lc. 18:31-34)
17 Tok ri Jesús jotol-e pa tinamit Jerusalem,* quiri' pa bey xeroyoj-e juba' juc'an ri doce ru-discípulos y quire' xu'ij chique: 18 Rix iveteman chi pa tinamit Jerusalem roj jotol-vi-e, y chiri' yin ri xitak-pe richin xinalex chi'icojol xquijach* pa quik'a' ri nima'k tak quik'ij sacerdotes israelitas y ri achi'a' q'uiy queteman chirij ri ley ri xyo'ox che ri Moisés, y rije' xtiqui'ij chi quicamises. 19 Xquinquijach pa quik'a' vinak* man israelitas ta richin yinquitze'ej, yinquich'ey y richin yinquibajij chuvech cruz richin yinquicamisaj. Pero chi rox k'ij xquic'astaj-pe, xcha'.
Ri Jacobo y ri Juan c'o niquic'utuj che ri Jesús
(Mr. 10:35-45)
20 Jac'ari' tok ri quite' ri eruc'ajol ri Zebedeo* xjel-apu riq'uin ri Jesús* junan riq'uin ri ral.* Ri ixok xxuque' c'a ka chuvech ri Jesús richin nuc'utuj jun favor che. 21 ¿Achique c'a ri najo'? xcha' ri Jesús che. Y ri ixok xu'ij: Yin ninjo' chi tok rat rey chic chiri', tabana' chique ri ca'i' val re' chi yetz'uye-apu aviq'uin;* jun pan a-derecha y jun pan a-izquierda, xcha'. 22 Jac'a ri Jesús xu'ij chique: Rix man iveteman ta ri achique nic'utuj. ¿Nicoch'* cami rix ri achel xti'an chuve yin? Roma yin can achel xqui'an bautizar chupan jun nimalaj k'axomal,* xcha'. Y ri ca'i' discípulos eral ri ixok xqui'ij: Nikacoch', xecha'. 23 Y ri Jesús xu'ij chique: Can kitzij vi chi rix xtik'asaj ri achel xti'an chuve yin. Xquix-an bautizar chupan k'axomal* ri achel xtink'asaj yin. Jac'a ri nijo' rix chi jun nitz'uye' pa nu-derecha* y jun pa nu-izquierda, man pa nuk'a' ta yin c'o-vi richin ninya'. Roma ri lugar ri', ja chique ri achok coma banon rubanic roma ri Nata' xtiyo'ox-vi, xcha' ri Jesús. 24 Tok ri lajuj chic discípulos xquic'axaj ri achique niquic'utuj ri ca'i' discípulos ri quichak'-quinimal qui', xa xpe coyoval chique. 25 Jac'ari' tok ri Jesús xeroyoj ri ru-discípulos, y xu'ij chique: Rix iveteman chi ri yebano gobernar choch'ulef ecajaf ri vinak niquina-qui'. Nima'k quik'ij niquina-qui', y can ja rije' ye'in ri achique nic'atzin chi ni'an.* 26 Jac'a chi'icojol rix man quiri' ta. Roma ri nrojo' nic'uje' ruk'ij chive, nic'atzin chi rija' achel jun isamajinel.* 27 Y si jun chive nrojo' chi ja rija' na'ey, tubana' achel jun lok'on samajinel* chi'icojol. 28 Achel yin ri xitak-pe richin xinalex chi'icojol, man xipe ta richin yito'ox; yin xipe richin yito'on y richin ninya' nuc'aslen* coma eq'uiy richin yecolotaj,* xcha' ri Jesús.
Ri Jesús nu'on chi yetzu'un ca'i' man yetzu'un ta
(Mr. 10:46-52; Lc. 18:35-43)
29 Tok ri Jesús y ri ru-discípulos xe'el-pe* pa tinamit Jericó, eq'uiy vinak xepe chiquij. 30 Chuchi' bey chiri' ec'o ca'i' man yetzu'un ta* etz'uyul. Tok xquic'axaj chi ja ri Jesús ri nik'ax chiri', cof xech'o y xqui'ij: ¡Ajaf, rat ri rat riy-rumam can ri rey David, tapokonaj* kavech! xecha'. 31 Jac'a ri vinak xequich'olij richin quetane-ka. Pero rije' xa más cof xech'o-pe y xqui'ij: ¡Ajaf, rat ri rat riy-rumam can ri rey David, tapokonaj kavech! xecha'. 32 Xpa'e' c'a ka ri Jesús, xeroyoj y xuc'utuj chique: ¿Achique nijo' chi nin-en chive? xcha'. 33 Rije' xqui'ij: Ajaf, roj nikajo' nkutzu'un, xecha'. 34 Ri Jesús xupokonaj quivech, y romari' xuya-apu ruk'a' chi tak runak'-quivech. Can jari' xetzu'un chic y xquitzekle'ej-e ri Jesús.
* 20:8 Lv. 19:13; Dt. 24:15. * 20:15 Ro. 9:20, 21. * 20:15 Jon. 4:1. * 20:16 Mt. 19:30. * 20:16 Lc. 14:24. * 20:16 Mt. 22:14. * 20:17 Jn. 12:12. * 20:18 Mt. 16:21. * 20:19 Mt. 27:2; Jn. 18:28; Hch. 3:13. * 20:20 Mt. 4:21. * 20:20 Mr. 10:35. * 20:20 Mt. 27:56; Mr. 15:40. * 20:21 Mt. 19:28. * 20:22 Mt. 26:39; Mr. 14:36; Jn. 18:11. * 20:22 Lc. 12:50. * 20:23 Ro. 8:17; Ap. 1:9. * 20:23 Mt. 25:34. * 20:25 Lc. 22:25. * 20:26 Mt. 23:11; Mr. 9:35; 10:43; 1 P. 5:3. * 20:27 Mt. 18:14. * 20:28 Jn. 13:4; Fil. 2:7. * 20:28 Mt. 26:28. * 20:29 Mr. 10:46-52; Lc. 18:35-43. * 20:30 Mt. 9:27. * 20:30 Sal. 145:8; He. 4:15.