5
Tek xechapatej sibilaj q'uiy car
1 Y jun k'ij, tek ri Jesús c'o chuchi' ri choy Genesaret, ye q'uiy c'a winek xe'apon riq'ui, ruma chi nicajo' niquic'axaj ri ruch'abel ri Dios. Y ri winek ri' can sibilaj wi ye q'uiy, rumari' niquipitz' ri Jesús.
2 Y Riya' chanin xutz'et apo ca'i' jucu' yec'o ca chuchi' ri ya', y majun c'o ta chiquipan. Ruma ri cajaf ri jucu' ri' ye chapoy tak car, y ri hora ri' xa quichapon yequich'ej ri ya'l chapabel car.
3 Y jun c'a chique ri jucu' ri' riche (rixin) ri Simón. Y chupan ri rujucu' ri Simón, xoc wi ri Jesús. Y Riya' xubij c'a chare ri Simón chi tunima' apo juba' pa ruwi' ya'. Y c'ac'ari' xtz'uye' ka chiri' pa jucu', y xuchop pe quitijoxic ri winek riq'ui ri ruch'abel ri Dios.
4 Tek ri Jesús xtane' riche (rixin) chi nich'o quiq'ui ri winek ri', Riya' xubij chare ri Simón: Jo' apo pa raxal ya', y que'iya' ka ri iya'l chapabel car pa ya'.
5 Yac'ari' tek ri Simón xubij chare ri Jesús: Tijonel, riyoj junak'a' xojc'ase' riche (rixin) chi xekacanoj car, y xa majun xkachop. Pero ruma c'a chi can yit c'a riyit yabin chi nikaya' ka re ya'l chapabel car pa ya', can nikaya' c'a ka, xcha'.
6 Y tek xquiq'uek ka ri quiya'l chapabel car pa ya', can ye q'uiy c'a car xquiya' pe qui', y rumari' ri ya'l xuchop nik'oxpitej ruma ri calal ri car.
7 Rumari' ri achi'a' chapoy tak car ri' xquiben apo retal chique ri nic'aj chic cachibil ri yec'o pa jun chic jucu', riche (rixin) chi quepe chiquito'ic. Y ri cachibil can xepe na wi chiquito'ic. Y ri ca'i' jucu' xequinojsaj chi car. Rumari' ri ca'i' jucu' ri' xa juba' ma yebe ka chuxe' ya'.
8 Y tek ri Simón ri nibix chuka' Pedro chare, xutz'et chi jun milagro ri xbanatej ruma sibilaj q'uiy car xbequiya' pe qui', riya' xbexuque' chuwech ri Jesús, y xubij chare: Ajaf, riyin xa yin jun achi aj mac, ma yin ruc'amon ta (ma takal ta chuwij) chi yac'oje' pe wuq'ui, ruma chi riyit can c'o ak'ij ac'ojlen, xcha'.
9 Queri' xubij ri Simón, ruma riya' majun bey rutz'eton ta chi que ta ri' nibanatej. Y can queri' chuka' quinojel ri ye benak riq'ui. Riye' can xquixibij qui' tek xquitz'et chi ye q'uiy car xequichop ri k'ij ri'.
10 Y chuka' ri Jacobo y ri Juan, ri ye rachibil ri Simón, ri ye ruc'ajol ri jun achi ri Zebedeo rubi', can xquixibij qui' tek xquitz'et ri xbanatej. Rumari' ri Jesús xubij chare ri Simón: Man c'a taxibij ta awi' ruma ri xatz'et. Re rubanon pe, yit jun achi chapoy car, yac'a ri xtibe apo, xtawetamaj chuka' xque'ach'ec pe winek, riche (rixin) chi queri' yinquitzekelbej.
11 Y ri achi'a' chapoy tak car ri' xequic'om pe ri quijucu' c'a chuchi' ri ya'. Ri achi'a' ri' xquiya' ca ri quisamaj y xquitzekelbej el ri Jesús.
Tek ri Jesús xrelesaj el ri jun itzel yabil lepra rubi' chrij jun achi
12 Y tek ri Jesús xapon c'a pa jun tinamit, xapon c'a jun achi riq'ui, ri c'o jun itzel yabil chrij, y ri yabil ri' lepra rubi'. Ri achi ri', can xu (xe) wi xutz'et ri Jesús, xbexuque' chuwech y xujupuba' c'a ka ri rupalej c'a pan ulef y xuc'utuj utzil chare ri Jesús, y xubij c'a: Ajaf, wi riyit nawajo' yinac'achojsaj chare re nuyabil, can yic'achoj wi c'a ri', ruma riyin wetaman chi riyit can yacowin wi, xcha'.
13 Y ri Jesús can yac'ari' xuchop apo ri achi ri c'o ri itzel yabil chrij y xubij chare: Nwajo' chi yac'achoj. Tiq'uis c'a el re yabil re' chawij, xcha' chare. Y can xu (xe) wi xubij queri' ri Jesús, can yac'ari' xq'uis el ri lepra chrij ri achi.
14 Ri Jesús xuchilabej c'a el chare ri achi ri' chi majun achoj chare tutzijoj wi ri xbanatej riq'ui. Y xubij chuka' el chare: Wacami xa choj jac'utu' awi' chuwech ri sacerdote, y can taya' c'a ri ofrenda ri rajawaxic chi naya', achi'el nubij chupan ri rutz'iban ca ri Moisés, riche (rixin) chi queri' nak'alajsaj c'a awi' chiquiwech chi yit ch'ajch'oj chic, xcha' el chare.
15 Pero ri Jesús más c'a xbe rutzijol, y sibilaj ye q'uiy winek niquimol qui' riq'ui. Yec'o c'a winek ri yepe riq'ui riche (rixin) chi niquic'axaj ri ruch'abel ri Dios. Y yec'o c'a nic'aj chic nicajo' chi yec'achojsex el ruma Riya'.
16 Y Riya' ya c'a ri pa desierto nibe wi riche (rixin) chi nuben orar.
Tek ri Jesús xuc'achojsaj jun achi siquirnek
17 Y xapon c'a jun k'ij, tek yec'o c'a achi'a' fariseos y yec'o chuka' achi'a' ri q'uiy quetaman chrij ri ley, ri xbequic'ulu' qui' ri acuchi (achique) c'o wi ri Jesús. Yec'o c'a chique riye' ri ye petenak c'a quela' pa tak tinamit ri yec'o pa rucuenta ri Galilea. Yec'o ye petenak pa tinamit Jerusalem y pa nic'aj chic tinamit ri yec'o pa rucuenta ri Judea. Ri achi'a' ri' ri q'uiy quetaman chrij ri ley y ri fariseos c'a ri', ye tz'uyul apo chiquicojol ri winek ri ye'ac'axan ri ruch'abel ri Dios ri nuc'ut ri Jesús chiquiwech. Y ri Jesús can c'o ruchuk'a' ri Ajaf Dios riq'ui, riche (rixin) chi yeruc'achojsaj ri yawa'i'.
18 Y c'o c'a jun achi siquirnek uc'uan apo cuma ca'i' oxi' achi'a' chuwech ri ruwarabel. Y riye' xcajo' c'a xe'oc ta apo pa jay c'a riq'ui ri Jesús, riche (rixin) chi niquiya' ri quiyawa' chuwech.
19 Pero ri achi'a' ri' ma xecowin ta xe'oc apo chupan ri jay, ruma sibilaj ye q'uiy winek ri quimolon qui' chiri'. Rumari' riye' xquich'ob chi xejote' pa ruwi' ri jay, y xquelesaj el juba' ruwi' ri jay. Y chiri' xquikasaj wi ka ri achi siquirnek c'o el chuwech ri ruwarabel. Y c'a chuwech ri Jesús xbeka wi ka, chiri' pa quinic'ajal ri winek.
20 Y tek ri Jesús xutz'et chi ri achi'a' ri ye uc'uayon apo ri achi siquirnek chi can quicukuban wi quic'u'x riq'ui Riya', xubij chare ri achi siquirnek: Ri amac xecuyutej yan.
21 Can xu (xe) wi xquic'axaj ri aj tz'iba' y ri achi'a' fariseos ri ch'abel ri xubij ri Jesús, ri achi'a' ri' can yac'ari' xquichop niquich'ob ka: ¿Achique c'a chi achi re'? ¿Y achique ruma tek nuben chi can ya Riya' ri Dios? ¿Ruma achique ta chic jun ri nicuyu mac? Majun chic jun. Xaxu (xaxe) wi ri Dios ri nicuyu mac, yecha' c'a pa tak cánima.
22 Yac'a ri Jesús can jabel retaman ri niquich'ob ka. Rumari' Riya' xubij chique: ¿Achique c'a ruma tek riyix nich'ob queri' pa tak iwánima?
23 Wacami tibij na c'a chuwe: ¿Achique cami ri más c'ayef (cuesta) rubanic nich'ob riyix? ¿La ya cami ri nbij chare ri achi re' chi ri rumac xecuyutej yan, o ya ri nbij chare: Cayacatej y cabiyin el?
24 Wacami c'a, riche (rixin) chi riyix niwetamaj chi riyin ri C'ajolaxel ri xinalex chicojol can c'o k'atbel tzij pa nuk'a' riche (rixin) chi ncuy mac, titz'eta' c'a. Y ri Jesús xubij chare ri achi siquirnek: Nbij c'a chawe: Cayacatej, tac'uaj el la awarabel y cabiyin chawachoch, xcha' chare.
25 Y ri achi siquirnek, can yac'ari' tek xyacatej anej chiquiwech quinojel ri winek ri quimolon qui' chiri'. Y xuc'ol el ri ruwarabel ri acuchi (achique) cotz'oban wi pe, y xbe. Y riya' nuya' c'a ruk'ij ruc'ojlen ri Dios ri xtzolin el chrachoch.
26 Y quinojel ri winek ri quimolon qui' chiri', xquimey, ruma majun bey quitz'eton ta chi que ta ri' nibanatej. Ri winek c'a ri' sibilaj c'a xquiya' ruk'ij ruc'ojlen ri Dios, y quixibin qui' niquibij: Chupan re jun k'ij re' xekatz'et milagros ri majun bey ye tz'eton ta, xecha'.
Tek ri Jesús xusiq'uij (xroyoj) ri Leví
27 Ri Jesús xel c'a el chiri', y xutz'et c'a jun achi ri c'utuy alcawal. Ri achi ri' Leví rubi', y tz'uyul c'a acuchi (achique) yetoj wi ca ri alcawal. Y xpe ri Jesús xubij chare: Quinatzekelbej.
28 Y yac'ari' tek riya' xbeyacatej pe ri acuchi (achique) tz'uyul wi, xuya' ca ronojel ri c'o chiri', y xutzekelbej el ri Jesús.
29 Y c'o c'a jun k'ij ri Leví xuben c'a jun nimawa'in pa rachoch, jun nimawa'in ri can riche (rixin) wi ri Jesús, pero chuka' xerusiq'uij (xeroyoj) ri ye c'utuy tak alcawal y chuka' nic'aj chic winek. Y quinojel c'a ri' junan ye tz'uyul ri pa mesa riq'ui ri Jesús y ri rudiscípulos.
30 Y yec'o c'a aj tz'iba' y yec'o chuka' achi'a' fariseos ri yec'o apo chiri'. Y ri aj tz'iba' y ri fariseos ri', yexebexot (yexebeloj) c'a chiquij ri ye rudiscípulos ri Jesús. Yequibila' c'a chique: ¿Achique ruma tek riyix yixwa' yixuc'ya' quiq'ui ri ye c'utuy tak alcawal y quiq'ui nic'aj chic winek ri xa ye aj maqui'? xecha' chique.
31 Yac'a ri Jesús xubij chique ri achi'a' fariseos y ri aj tz'iba': Jun ajk'omanel ma ye ta ri ye utz ri yerak'omaj. Riya' yerak'omaj ri yawa'i'.
32 Riyin ma xipe ta chiquicanoxic winek ri choj quic'aslen. Riyin xipe chiquicanoxic ri aj maqui', ri rajawaxic chi nitzolin pe quic'u'x riq'ui ri Dios, xcha' ri Jesús.
Tek xc'utux chare ri Jesús chi achique ruma tek ri rudiscípulos ma niquiben ta ayuno
33 Y ri achi'a' fariseos y ri aj tz'iba' xquic'utuj chare ri Jesús: ¿Achique ruma tek ri ye rudiscípulos ri Juan can c'o k'ij niquichajij tek can ma yewa' ta, riche (rixin) chi yequibanala' oraciones chare ri Dios? Y can queri' chuka' niquiben ri kadiscípulos riyoj, yac'a ri adiscípulos riyit ma que ta ri' niquiben, xa yewa' ye'uc'ya', xecha' chare.
34 Y ri Jesús xubij c'a chique: ¿Achique nibij riyix? ¿la utz cami chi man ta yewa' ri xesiq'uix (xe'oyox) pa jun c'ulanen tek xa c'a c'o na apo quiq'ui ri achijlon ri xa c'a xc'ule'? Ma utz ta.
35 Pero xtapon na ri k'ij tek re achijlon re' xtelesex el chiquicojol, y yac'ari' tek ma xquewa' ta riche (rixin) chi xtiquiben orar.
36 Ri Jesús xucusaj chuka' re jun c'ambel tzij re' chiquiwech: Majun chuka' winek nibano chi nucusaj ta jun c'ojobel c'ac'ac' riche (rixin) chi nuc'ojoj jun tziek ri xa ri'j chic. Ruma wi c'o jun ri nibano queri', ma utz ta. Ruma can nuretz (nutzer) ka ri tziek c'ac'ac' riche (rixin) chi nrelesaj jun c'ojobel chare, y ri c'ojobel ri' xa ma numej ta ri' riq'ui jun rutziak ri xa ri'j chic.
37 Y queri' chuka' majun niya'o ta c'ac'ac' ruya'al uva chupan jun tz'um yabel ya' ri xa ri'j chic. Ruma wi queri' niban, y ri tz'um xa ma niyukuk ta chic, xa nirakaro' y niq'uis el ri ruya'al uva chupan. Y chuka' ri tz'um ri' majun chic nic'atzin wi.
38 Yac'a jun c'ac'ac' tz'um yabel ya', utz niyaque' ri c'ac'ac' ruya'al uva chupan, ruma chi ri ruya'al uva y ri tz'um niquito' qui'.
39 Y majun ri rukumun chic ruya'al uva ri c'o yan chic k'ij yacon, y c'a ta ri' nrajo' ri c'ac'ac' ruya'al uva. Ma que ta ri'. Ruma xa xtubij: Ri ruya'al uva ri c'o yan chic k'ij yacon yari' ri más utz.