20
Jec'o ye'c'utun cha re Jesús che anchique xyi'o autoridad pa ruk'a'
Y jun k'ij, tak re Jesús c'o chire' pa rachoch re Dios nuc'ut y nutzijoj re utzulaj ch'abal chin re Dios chiquivach re vinak, jare' tak xe'beka re principal tak sacerdotes riq'uin, y re achi'a' je'atamayon re ley quichin re israelitas y chibil chuka' re rejeta'k tak achi'a' re c'o quik'ij. Y re achi'a' re' xquibij cha re Jesús: Tabij c'a chaka: ¿Anchique xyi'o autoridad pan ak'a' chin xa'kotaj-a re vinak xe'c'ayin pa rachoch re Dios? ¿Y anchique xyi'o autoridad chava chin che q'uiy cosas ya'banala' chiquicojol re vinak? xe'cha' cha.
Y re Jesús xubij chique: Yen chuka' c'o jun cosa ninjo' ninc'utuj chiva. Y tibij chua: ¿Re Juan xtak-pa roma re Dios chin xe'ruban bautizar re vinak? ¿O xa vinak xe'bin cha che quire' tubana'? xcha' re Jesús chique.
Pero re principal tak sacerdotes y re je'atamayon re ley quichin re israelitas y re rejeta'k tak achi'a' re c'o quik'ij, xquibila' chiquivach: ¿Y vocame andex c'a xtakabij cha re Jesús? Roma vo xa xtakabij che re Juan ja re Dios takayom-pa richin, re Jesús xtubij chaka che anchique roma tak man xinimaj-ta. Y vo xa xtakabij che xa vinak xe'bin cha re Juan che tubana' quire', xque'pa conojel vinak xkojquiquimisaj cha aboj. Roma re vinak can quitaman-va che re Juan jun rusamajel re Dios re xbex profeta cha, xe'cha-ka chiquivach reje'.
Y c'are' xquibij-apo cha re Jesús che man quitaman-ta anchique xbin cha re Juan tak xe'rubanala' bautizar re vinak.
Y c'are' re Jesús xubij chique re achi'a' re': Roma yex man xixtiquir-ta xibij chua, quire' chuka' yen man xtimbij-ta chiva anchique ya'yon autoridad chua chin ye'mbanala' qui tak re', xcha' re Jesús chique.
Re ejemplo chiquij re itzel tak achi'a' kajoy tak ulef
Y re Jesús xutz'am rubixic jun ejemplo chiquivach re vinak, y re ejemplo re xuya' chiquivach quire' nubij: Xc'ue' jun ache, y xutic uva chach re rujuyu'. Y c'are' xuya' pa kajic chique je ca'e-oxe' achi'a' chin niquisamajij rach re rujuyu', y reja' xba, y q'uiy tiempo xbo'rbana'. 10 Y tak xapon re tiempo chin re cosecha, re rajaf re juyu' xutak jun ru-mozo quiq'uin re achi'a' re je'kajayon re ulef, chuc'amic re uva kajbal chin re juyu'. Pero tak xapon re mozo quiq'uin re achi'a' re je'kajayon re ulef, reje' xquitz'am re mozo y xquich'ay, y manak uva xquiya-a cha. 11 Y xpa re rajaf re juyu' xutak chic-a jun ru-mozo chuc'amic re uva kajbal chin re ulef. Pero re achi'a' kajoy tak ulef xa xquitz'am chic re jun mozo re' y xquich'ay. Q'uiy andex xquibanala' y xquibila-a cha, y manak chuka' uva kajbal chin re ulef xquiya-a cha. 12 Pero re rajaf re juyu' xutak chic-a jun ru-mozo chuc'amic re uva kajbal chin re ulef, pero can ja chuka' quire' xquiban cha. Xquisoc, y c'are' xquikotaj-a.
13 Y pa ruq'uisibal, re rajaf re juyu' xubij: ¿Anchique xtintak-a vocame? xcha'. Y reja' c'o c'a jun ruc'ajol y camas nrajo', y jare' re xutak-a chuc'amic re kajbal chin re ulef. Roma re rajaf re ulef xunojij che re achi'a' re je'kajayon re rujuyu', q'uiba' tak xtiquitz'at, can xtiquinimaj-va che can ja re ruc'ajol napon. 14 Pero re achi'a' re je'kajayon re ulef, can xe xquitz'at che ja re ruc'ajol re rajaf re juyu' xapon, xquibila' chiquivach: Jare' re xtoc can rajaf ronojel re juyu' re kakajon. ¿Anchique roma man nakaquimisaj? Chin quire' pa kak'a' yoj nic'ue-va can re juyu', xe'cha'. 15 Y can katzij-va quire' xquiban cha re ruc'ajol re ache re rajaf re juyu', roma xquilisaj-pa chire' chupan re rujuyu' y xquiquimisaj.
C'are' re Jesús xubij: ¿Andex como xtuban re rajaf re juyu' quiq'uin re achi'a' kajoy tak ulef? 16 Re rajaf re juyu' xtipa y xque'ruquimisaj re xe'kajo re ulef re', y re rujuyu' xtuya' chic can pa kajic chique nic'aj chic, xcha' re Jesús.
Tak re vinak quic'axan chic-ka ronojel re', xquibij: Can man xtujovaj re Dios che nibanataj-ta quire', xe'cha'.
17 Y re Jesús xe'rutzu' re vinak, y xubij: ¿Y andex ndel-va che tzij re nubij chupan re ruch'abal re Dios re tz'iban can? Tak nubij:
C'o c'a jun aboj re man xka-ta chiquivach re banoy tak jay.
Pero re aboj re' can xoc-va, roma re aboj re' xa can c'o-va xcusan richin,
y ja aboj re' re tz'amayon chin re jay chin che man nitzak-ta, xcha' re Jesús.
18 Y re vinak re xtitzak chach re jun aboj re', can xtic'ajer. Y re vinak re xtika re aboj re' chij, can xtuqui'ej jumul, xcha' re Jesús.
Nic'utux cha re Jesús vo xa otz o man otz-ta nitoj re impuestos
19 Y re principal tak sacerdotes y re achi'a' re je'atamayon re ley quichin re israelitas, can ja-ta re' xquijo' che xquitz'am-ta-a re Jesús, roma xquinabej che re achi'a' re kajoy tak ulef re xe'runataj chupan re ejemplo re xubij, xa chiquij reje' xch'o-va. Pero man xquitz'am-ta-a, roma niquixibij-qui' chiquivach re vinak re jec'o riq'uin re Jesús. Y re xquiban, ja che xe'ba. 20 Pero re xbequibana-pa reje', ja che xe'bequitaka-pa nic'aj chic achi'a', y re achi'a' re' can xquiban che reje' can choj re quic'aslen, pero xa man katzij-ta che quire' re quic'aslen. Reje' niquijo' che niquiya-ta pa c'ayef re Jesús, y nitzak-ta pa quik'a' riq'uin re ch'abal nubij. Y vo xa nika re Jesús pa quik'a', reje' can xtiquiya' chuka' pa ruk'a' re gobernador. 21 Y chin che niquiya' pa c'ayef re Jesús, re achi'a' re' xquic'utuj cha: Rat re yat jun Maestro, yoj can kataman-va che can ja re katzij re natzijoj. Y mana-ta re ruk'ij jun vinak re natz'at. Rat can pa rubiyal-va nac'ut re ruch'abal re Dios. 22 Tabij c'a chaka: ¿Can ruc'amon como che nakatoj re impuestos re nubij re César che nakatoj, o xa man ruc'amon-ta? xe'cha' cha re Jesús.
23 Pero re Jesús can rutaman andex niquinojij chij. Mare' xubij chique: ¿Anchique roma yex nitaj ik'ij chin yinitojtobej? 24 Tic'ama-pa y tintz'eta-na rach re mero re', xcha'. Y re Jesús xuc'utuj: ¿Anchok rutzubal y anchok rube' chuka' la c'o chach la mero?
Y reje' xquibij cha: Chin re César.
25 Y re Jesús xubij chique: Titojo' c'a re impuestos cha re César riq'uin re mero re ruc'amon che niya' cha reja'. Y tiya' cha re Dios, ronojel re ruc'amon che niya' cha re Dios.
26 Y re achi'a' re' man xe'tiquir-ta chij re Jesús, roma re Jesús ronojel tzij pa rubiyal ye'rubila' chiquivach re vinak. Y camas xsatz quic'o'x tak xquic'axaj re xubij re Jesús chique. Y mare' man chic xe'ch'o-ta-apo.
Re anama'i' can xque'c'astaj-va
27 Y jare' tak nic'aj chique re achi'a' saduceos xe'bapon riq'uin re Jesús. Re achi'a' re' man niquinimaj-ta che re anama'i' xque'c'astaj. Y mare' reje' xquic'utuj cha re Jesús: 28 Rat re yat jun Maestro, c'o jun cosa nakajo' nakac'utuj chava. Re Moisés can rutz'iban can chaka che tak jun ache nuya' can re ruxayil roma xcom-a y man jun rajc'ual xuya' can riq'uin re ixok, jun chique re ruch'alal reja' re nic'ule' riq'uin re malca'n-ixok, chin quire' che c'o-ta rajc'ual nic'ue' riq'uin re ixok malca'n. Y vo xa jec'o rajc'ual ye'c'ue' riq'uin re ixok, ja re nabey rajc'ual ala' jare' re ndoc rajc'ual re ache quiminak chic. 29 Y reje' chuka' xquibij: C'o jun bey xe'c'ue' je vuku' achi'a' quich'alal-qui'. Re nabey xc'ule'. Pero xcom-a, y man jun rajc'ual xc'ue'. 30 Xpa re ruca'n ache, re ruch'alal can re ache quiminak chic, xc'ule' riq'uin re malca'n-ixok. Pero chuka' re ache re' xcom-a, y man jun rajc'ual xc'ue'. 31 Re rox xc'ule' c'a chuka' riq'uin re malca'n-ixok, pero can ancha'l xquiban re je ca'e' ruch'alal nabey, can quire' chuka' xuban-a reja'. Y che je vuku' achi'a' quich'alal-qui' quire' xquiban-a. Y man jun c'a chique re je vuku' achi'a' re' xc'ue-ta can rajc'ual. 32 Y pa ruq'uisibal xcom-a chuka' re ixok.
33 Y re achi'a' saduceos xquibij cha re Jesús: Rat nabij che xtapon jun k'ij tak re anama'i' xque'c'astaj-pa. Tak xtapon re k'ij re', ¿anchok ruxayil c'a xtoc-va re ixok re'? Roma che je vuku' achi'a' quich'alal-qui' xe'c'ue-a riq'uin.
34 Y re Jesús can jare' tak xubij chique: Chach re ruch'ulef, re vinak can c'a ye'c'ule' y can c'a ye'quiya' re quimi'al-cajc'ual chin che ye'c'ule'. 35 Jac'a re je quiminak chic-a, manak chic c'ulubic chiquivach. Mare' re xque'c'astaj-a y yi'on chic k'ij chique chin che ye'ba chila' chicaj, man chic xque'c'ule-ta, y man chic xque'quiya-ta-a chuka' re quimi'al-cajc'ual chin che ye'c'ule'. 36 Roma reje' man chic xque'com-ta, roma xque'oc ancha'l re ángeles y chuka' je rajc'ual chic re Dios roma je'c'astajnak chic-a. 37 Y re anama'i' can ye'c'astaj-va. Roma re Moisés rutz'iban can chupan re ruch'abal re Dios, tak xutz'at re zarza can nibac'o pa k'ak', y xuc'axaj tak xubij re Dios: Ja yen re ru-Dios re Abraham, re ru-Dios re Isaac, y re ru-Dios chuka' re Jacob, xcha'. 38 Y xe-ta reje' xe'com-ta jumul y man-ta ye'c'astaj chic jun bey, re Dios man-ta qui-Dios reje', roma re Dios can qui-Dios-va re c'o quic'aslen y man quichin-ta re anama'i'. Roma chach re Dios reje' can je c'as-va, xcha' re Jesús.
39 Y jec'o ja'jun chique re achi'a' re je'atamayon re ley quichin re israelitas xquibij cha re Jesús: Maestro, can ja-va c'a quire', can otz ronojel re xabij.
40 Y man chic xquiban-ta covil che c'o-ta chic más cosas re xquic'utuj-apo cha re Jesús.
Re Jesús nitzijon quiq'uin re achi'a' re je'atamayon re ley quichin re israelitas
41 Y re Jesús xubij chique re achi'a' re je'atamayon re ley quichin re israelitas: ¿Anchique roma tak nibex che re Cristo xa choj jun rey-rumam can re Rey David? 42 Tak xa can ja re Rey David biyon can chupan re jun libro rubini'an Salmos:
Che re Ajaf Dios xubij cha re Vajaf re Cristo:
Catz'uye-pa vajquik'a'.
43 y xque'nya' pan ak'a' re ye'tzelan avichin.
Quire' xubij re Dios cha re Cristo.
44 Y vo xa re Rey David, Vajaf nicha' cha re Cristo, ¿anchique roma tak nibex che re Cristo xa choj jun rey-rumam can re Rey David? xcha' re Jesús.
Re Jesús nubij re quimac re achi'a' re je'atamayon re ley quichin re israelitas
45 Y conojel c'a re vinak re quimalon-qui' chire', xquic'axaj tak re Jesús xubij chique re ru-discípulos: 46 Man tiban ancha'l niquiban re achi'a' re je'atamayon re ley kachin yoj re yoj israelitas. Roma reje' camas nika chiquivach niquicusaj tukutak tak tziak, chin quire' titz'et-na che camas quik'ij. Camas chuka' nika chiquivach che niya' ruxnokil-quivach pa tak q'uiybal re anche' niquimol-va-qui' re vinak. Y re pa tak nema-jay re anche' nitzijos-va re ruch'abal re Dios re nibex sinagoga cha, can jac'a re nabey tak ch'acat ye'quicanola', chin quire' tibex chique che camas quik'ij. Y can ja chuka' quire' niquibanala' re anche' niban-va va'in. 47 Y chuka' re achi'a' re' ye'quimojola' cachoch re malcani' tak ixoki'. Y reje' tak niquiban oración cha re Dios, camas ye'yaloj xaxe chin ninimax che camas je otz tak vinak. Pero reje' can xtika-va más castigo pa quive', roma re quimac camas q'uiy, xcha' re Jesús.
20:1 Mt 21.23. 20:2 Hch 4.7; 7.27. 20:6 Mt 14.5; 21.26. 20:7 Job 24.13; Ro 1.18, 21; 2 Co 4.3; 2 Ts 2.9, 10. 20:8 Job 5.12, 13. 20:9 Mt 21.33; Mr 12.1. 20:10 2 R 17.13, 14; 2 Cr 36.15, 16; Hch 7.52. 20:12 Neh 9.29, 30. 20:13 Is 7.14; Jn 3.16; Ro 8.3; Ga 4.4. 20:14 Sal 2.6; Is 9.6; Fil 2.9-11; Col 1.15, 16; He 1.2. 20:15 Jn 19; Hch 3.15; 1 Co 2.8. 20:17 Sal 118.22; Mt 21.42; 1 P 2.7. 20:18 Is 8.15; Dn 2.34, 35; Mt 21.44. 20:20 Mt 22.15. 20:21 Mt 22.16; Mr 12.14. 20:27 Mt 22.23; Mr 12.18; Hch 4.1, 2; 23.6. 20:28 Gn 38.8; Dt 25.5. 20:35 2 Ts 1.5; Ap 3.4. 20:36 Mt 22.30; Mr 12.25. 20:36 Ro 8.23; 1 Co 15.42, 49, 52; 1 Jn 3.2; Ap 5.6-14; 22.9. 20:37 He 11.9, 35. 20:37 Ex 3.6; Hch 7.32. 20:38 Sal 16.5-11; 73.23-26; Jn 11.25; Ro 4.17; 2 Co 6.16; 13.4; Col 3.3, 4; He 11.16. 20:40 Mt 22.46; Mr 12.34. 20:41 Mt 22.42; Mr 12.35. 20:42 Sal 110.1; Hch 2.34. 20:45 Mt 23.1; Mr 12.38. 20:46 Mt 23.5; Lc 11.43. 20:47 Mt 11.22, 24; 23.14; Lc 10.10-16; 12.47, 48.