11
Pagtudlo Jesus Parti Ta Pagpangamuyo
(Mateo 6:9-13; 7:7-11)
1 Jesus i gapangamuyo naan ta isya na lugar. Tapos din ta pangamuyo, isya na tinudluan din gaprani ki kanen daw gambal, “Ginuo, tudluan kay no mangamuyo paryo na Juan na manugbautismo gatudlo ta iya na mga tinudluan.”
2 Ambal Jesus, “Iling ti na paagi daw kyo mangamuyo:
‘Amay,
Kabay na kalaen ka ta tanan na mga ittaw na kaon nang Dyos daw tumanen ka danen.
Kabay na mabot en timpo na magdumala ka ta tanan na mga ittaw.
3 Tagan no kami i ta ame na kinanglan na pagkaan adlaw-adlaw.
4 Patawaren no kami i ta ame na mga sala paryas na napatawad nay man tanan na kasala ki kami.
Tabangan kay no na dili kay madala ta mga tintar.’ ”
5 Gambal pa Jesus i naan ta iya na mga tinudluan, “Alimbawa, isya ki kyo ta tenga kilem miling naan ta iya na arey para mangabay daw pwidi kanen matagan ta tallo buok na tinapay
6 tak may bisita kanen na bag-o nang gabot alin ta madyo. Bisita din an iya na arey daw ula en kanen an ipakaan.
7 Piro, dili kanen an gwaan ta arey na pailingan din daw mambal pa iya na arey, ‘Dili a no isturbuon. Natrangkaan en gangaan an. Yaken daw ake na mga kabataan ganegga en. Dili a magbangon para mag-atag ta pagkaan.’ ”
8 Ambal pa Jesus, “Sugiran ta kyo na maskin arey na pailingan din dili magbangon para mag-atag ta pagkaan tenged danen an darwa mag-arey, sigurado na magbangon gid arey din an daw mag-atag ta maskin ino na kinanglanen din tenged ula gid kanen an gauntat ta pagpangayo.
9 Gani, yi ambal ko ki kyo: Dili kaw mag-untat na mangayo naan ta Dyos tak sigurado na tagan kaw din. Dili kaw mag-untat na marani naan ta Dyos tak sigurado tabangan kaw din. Dili kaw mag-untat na mangamuyo naan ta Dyos tak sigurado sabaten kaw din
10 tenged bisan kino na mangayo, matagan. Bisan kino na marani, tabangan. Bisan kino na mangamuyo, sabaten.
11 Di' ba kyo na mga ginikanan, ula kaw gaatag ta bekkessan naan ta inyo na bata na gangayo ta sidda?
12 Ula kaw man gaatag ta sitsipit naan ta inyo na bata na gangayo ta tallog.
13 Tenged kyo na mga gabuat ta malain nalam man mag-atag ta dayad na mga betang naan ta inyo na mga bata, sigurado na ate an na Amay na naan ta langit mas pa gid mag-atag ta Dyos Ispiritu Santo ta mga gangayo naan ki kanen.”
Gaem Jesus Ta Pagpagwa Din Ta Mga Malain Na Ispiritu
(Mateo 12:22-30; Marcos 3:20-27)
14 May ittaw na paapa ta malain na ispiritu. Pagwa Jesus malain ya na ispiritu daw kaambal dayon ittaw ya. Mga ittaw na kakita ta pabuat Jesus gatingala gid.
15 Piro, pila ki danen gambal, “Papagwa din mga malain na ispiritu paagi ta gaem na alin ki Satanas na pangulo ta mga malain na ispiritu.”
16 Duma man ki danen, liag na pamatuuran Jesus daw indi gid alin iya na gaem. Papangitaan danen kanen an ta katingalaan na buat na alin ta Dyos aged may pamatuod na kanen an papadala ta Dyos.
17 Nlaman Jesus iran an na isip daw gambal kanen ki danen, “Daw mga sinakepan ta isya na kaarian magkuntraay, iran na kaarian dili magpadayon. Daw mga ittaw na naan ta isya na panimalay magkuntraay, danen an magbelagay.
18 Daw kuntraen Satanas iya an na mga sinakepan, dili magpadayon iya an na pagdumala. Iling tan ambal ko tak gambal kaw pa na papagwa ko mga malain na ispiritu paagi ta gaem na alin ki Satanas.
19 Ambal nyo na naan alin ki Satanas gaem an ta ake na pagpagwa ta mga malain na ispiritu, piro indi alin gaem ya ta inyo na mga tinudluan ta iran na pagpagwa ta mga malain na ispiritu? Simpri alin ta Dyos! Danen an pamatuod na sala gid inyo an na ambal tak iran na gaem daw ake paryas nang na alin ta Dyos.
20 Tenged papagwa ko mga malain an na ispiritu paagi ta gaem na alin ta Dyos, beet ambalen na gabot en naan ki kyo papaabot nyo na pagdumala ta Dyos.”
21 Gaisturya Jesus i ta isya pa na paanggid, “Daw may iseg na ittaw na kumplito ta armas gabantay ta balay din, ula may matabo ta iya na mga pagkabetang.
22 Piro, daw sulungon kanen an na mapirdi ta ittaw na mas biskeg pa ki kanen, kamangen mga armas din an na salig din na usto en na pangbatok. Tanan na pagkabetang din kamangen ta ittaw na mas biskeg pa ki kanen daw itagtag naan ta duma na mga ittaw.”
23 Ambal pa Jesus, “Daw kino na ula gatabang ki yaken ta ake na ubra, kanen gakuntra ki yaken na paryo kanen ta ittaw na imbis na magtabang ta pagtipon ta mga karniro, kanen pa gatabog na magpadyo.”
Pagbalik Ta Malain Na Ispiritu Naan Ta Ittaw Na Naalinan Din
(Mateo 12:43-45)
24 Gaisturya Jesus i ta alimbawa naan ta mga ittaw, “May malain na ispiritu na gagwa ta ittaw na paseddepan din. Paggwa din, giling kanen an naan ta mara na lugar aged mangita ta mapuayan. Na ula kanen may nakita, gaisip kanen an, ‘Miad pa na malik a naan ta ittaw ya na naalinan ko.’
25 Pagbalik din naan ta ittaw ya, nakita din na paryo ta balay na limpyo daw ayos.
26 Gagwa isab kanen an naan ta ittaw ya aged mangita ta pitto na mas malain pa na ispiritu kaysa ki kanen. Pagkita din, danen tanan gaseddep naan ta ittaw ya daw gatinir dya ta lugay. Mas lain pa gid uryan an na kaimtangan ta ittaw ya kaysa ta una.”
27 Na gaisturya pa Jesus i naan ta tama na mga ittaw, may bai na naan dya na gambal ki kanen, “Pribiliyo gid na bakod na atag ta Dyos naan ta bai na gabata daw gapasuso ki kaon!”
28 Ambal Jesus, “Bakod pa gid pribiliyo an ta mga ittaw na gamati daw gatuman ta tudlo parti ta ambal ta Dyos.”
Pangayo Na Jesus Magbuat Ta Katingalaan
(Mateo 12:38-42)
29 Na gatama pa gid mga ittaw na gatipon naan ki Jesus, gambal kanen ki danen, “Malain gid mga ittaw ta yi na timpo! Papangitaan a danen ta katingalaan na buat aged may pamatuod para ki danen na papadala a ta Dyos. Piro, ula duma na katingalaan na ipakita ki danen daw dili, katingalaan ya na natabo ki Jonas anay pa sa.
30 Natabo ya ki kanen pamatuod para ta mga taga-Ninive na kanen ya papadala ta Dyos. Iling man tan, Kanen Na Alin Ta Langit may matabo ki kanen na pamatuod para ta mga ittaw ta yi na timpo na kanen i papadala ta Dyos.
31 Daw mabot adlaw na mag-ukom Dyos an ta tanan na mga ittaw daw kino matareng daw dili matareng, naan dya Rayna ya na alin ta Sur mindeg daw magpamatuod na igo gid na silutan ta Dyos mga ittaw an ta yi na timpo. Kanen an may matareng na magpamatuod ta iling sa tak anay pa sa kanen gabyai na naan pa alin ta sikad madyo na lugar aged mamati ta tudlo Ari Solomon na maalam gid. Piro anduni, anen di en isya i na mas labaw pa iya na katengdanan kaysa ta katengdanan Ari Solomon, piro ula kaw gapati ki kanen.
32 Daw mabot adlaw na mag-ukom Dyos an ta tanan na mga ittaw daw kino matareng daw dili matareng, naan dya mga taga-Ninive ya na nabui anay pa sa ta timpo Jonas mindeg daw magpamatuod na igo gid na silutan ta Dyos mga ittaw an ta yi na timpo. Mga taga-Ninive ya may matareng na magpamatuod ta iling sa tak ganelsel daw padilian danen iran an na mga sala na kamati danen ta wali Jonas. Anduni, anen di en isya i na mas labaw pa iya na katengdanan kaysa ta katengdanan Jonas, piro maski kamati kaw ta wali din, ula kaw man gyapon ganelsel daw padilian inyo an na mga sala.”
Mata Paanggid Ta Lampraan
(Mateo 5:15, 6:22-23)
33 Gaisturya Jesus i ta paanggid, “Daw mga ittaw magtutod ta lampraan, dili danen taguon daw dili man takleban ta gantangan. Ibetang danen naan ta tungtungan ta ilaw aged pawa an makita ta mga ittaw na melled dya.”
34 Ambal din man, “Mata no an paanggid ta lampraan na gaatag ta pawa naan ta imo na kaugalingen. Daw miad mata no an, imo na kaugalingen ubos pawa. Piro, daw lebbeg mata no an, imo an na kaugalingen ubos delem.
35 Gani, isipen no ta miad. Basi pawa an na salig no naan ki kaon, delem.
36 Daw imo na kaugalingen ubos pawa na ula gid parti na delem, gapawa ka gid na paryas may lampraan na gailaw ki kaon.”
Mga Ambal Jesus Kuntra Ta Mga Pariseo Daw Mga May Datas Alam Parti Ta Mga Sinulat Moises
(Mateo 23:1-36; Marcos 12:38-40)
37 Pagtapos Jesus ta pagtudlo naan ta mga ittaw, may Pariseo na gaimbitar ki Jesus na maan duma ki kanen naan ta iya na balay. Giling Jesus i naan ta balay ta Pariseo daw gakaan dya.
38 Gatingala gid Pariseo an tak nakita din na gakaan Jesus na ula gaugas anay ta lima paryo ta kaugalian ta mga Judio.
39 Tenged na iling sa isip ta Pariseo, gambal Ginuo i ki kanen, “Kyo na mga Pariseo, paryo kaw ta ittaw na gaugas nang ta gwa ta ineman daw mangkok, piro selled ta ineman daw mangkok ula din paugasi. Iling man tan, pakita-kita nyo nang pirmi naan ta mga ittaw na patuman nyo gid mga sunuran nyo, piro pabay-an nyo na sikad kaw mangabot ta tama na mga betang daw ubos nang malain naan ta inyo na isip.
40 Mga buang-buang! Di' ba Dyos na gabuat ta inyo na lawa, kanen man gabuat ta inyo na isip? Dapat dili nang inyo na mga buat miad. Dapat miad man naan ta inyo na isip.
41 Gani, bag-uon nyo inyo na isip daw mag-atag man na may kalipay ta nakem naan ta mga gakinanglan. Daw iling tan buaten nyo, paryo na limpyo kaw naan ta selled daw gwa tak ubos miad naan ta inyo na isip daw mga buat.
42 “Kyo na mga Pariseo, maageman nyo segeng na silot! Gaamblig kaw gid na maalad naan ta Dyos isya na parti ta sampulo na parti ta tanan gid na paani nyo bisan ta mga daon na panglasa ta pagkaan daw gulayen. Piro, pabay-an nyo nang impurtanti na mga sugo tak dili igo inyo na pagtratar naan ta duma na mga ittaw daw ula kaw man gagugma ta Dyos. Igo na gaalad kaw ta isya ta sampulo na parti naan ta Dyos, piro dapat dili nyo bay-an mga sugo din an na mas impurtanti pa.
43 “Kyo na mga Pariseo, maageman nyo segeng na silot! Na naan kaw ta mga balay tipunan, liag nyo gid na naan kaw ta pungkuan na para ta impurtanti na mga ittaw. Na naan kaw ta lugar na naan dya tama na mga ittaw, liag nyo gid na mga ittaw mag-atag ta taod ki kyo.
44 “Kyo na mga Pariseo, maageman nyo segeng na silot! Pakita-kita nyo nang na dyusnon kaw, piro inyo an na tagipusuon dili limpyo. Paryo kaw ta mga lebbengan na daw lagen, dili lebbengan tak ula tanda. Paagian ta mga ittaw, piro ula danen nlami na ligna naan ta dalem.”
45 May mama na may datas alam parti ta Mga Sinulat Moises na naan man dya na gambal ki Jesus, “Mistro, nainsulto kay man ta mga paambal no an!”
46 Ambal Jesus, “Kyo man na mga may datas alam parti ta Mga Sinulat Moises, maageman nyo segeng na silot! Papatuman nyo naan ta mga ittaw tama na sunuron na bellay gid buaten na paryo papas-an nyo ta mga ittaw dala na sikad beg-at daw ula nyo man paduol naan ki danen maskin ta inyo nang na kalingking.
47 “Kyo na mga may datas alam parti ta Mga Sinulat Moises, maageman nyo segeng na silot! Padayad nyo mga lebbengan an ta mga prupita na papatay anay pa sa ta inyo na mga kaapuan!
48 Tenged na padayad nyo mga lebbengan danen, pakita nyo na naan ta inyo na isip igo pabuat ta mga kaapuan nyo na papatay danen mga prupita.
49 Parti ta iling tan na buat, Dyos an ta iya na alam gambal ta iling ti: ‘Pailingen ko ki danen mga manugsugid ta ake na kabebet-en daw mga sinugo ko. Duma an na mga pailingen ko patayen danen. Duma ya pangabuton ta mga gakuntra ki danen.’ ”
50 Ambal pa Jesus, “Gani, kyo na mga ittaw ta yi na timpo, manabat kaw tenged ta tanan na mga prupita na papatay alin pa ta pagbuat ta kalibutan.
51 Manabat kaw ta kamatayen ta tanan na mga prupita umpisa gid ki Abel asta ki Zacarias na papatay naan ta Timplo naan ta tengnga ta sunugan ta mga alad daw Balay Ta Dyos. Ee, sugiran ta kyo na mga ittaw ta yi na timpo manabat gid ta kamatayen danen tanan.
52 “Kyo na mga may datas alam parti ta Mga Sinulat Moises, maageman nyo segeng na silot! Ula kaw gapati ta kamatuuran na alin ta Dyos daw ula nyo man pasugid naan ta duma. Paryo kaw ta isya na ittaw na dili miag melled ta balay daw pegengan din pa duma na mga ittaw na miag melled tak pakamang din yawi ya.”
53 Na galin en Jesus i ta balay ta Pariseo, mga manugtudlo ta Mga Sinulat Moises daw duma na mga Pariseo gaumpisa na kuntraen gid danen kanen i daw sigi danen insa ki kanen.
54 Pabantayan gid danen iya na sabat aged madakep kanen an paagi ta iya na ambal.