San Lucas
Juˈhmëëꜘ kihꜗ Jesús heˉ gaꜙsɨɨꜘ Luca
1
Jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ gaꜙta̱a̱hˋ gaꜙsɨɨꜘ läꜙjëꜙ haˉ läꜙ gaꜙlaꜗ jeeˊ kya̱a̱ˈ jnäähꜗ lloꜘjooꜗ. Gaꜙsɨɨyꜘ ja̱ˉbaˊ läꜙko̱o̱ˉ laꜗ juuˈ heˉ gaꜙngëëꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ gaꜙjëëꜗ haˉ läꜙ gaꜙlaꜗ läꜙ maˊ toˉnëˊ. Dsaˉ hi̱ˉ gaꜙjëëꜗ heꜘ gaꜙngëëyꜗ juuˈ kya̱a̱ꜗ jnäähˈ jëëhꜘ maˉnaˉhña̱a̱yˊ baˊ mahꜗ kwayꜗ juuˈ ja̱ˉ. Jnäꜘ kaˉlähꜘ gaꜙko̱o̱nꜗ kwa̱a̱t˜ kweeˉ läꜙjëꜙ haˉ läꜙ gaꜙlaꜗ läꜙ maˊ toˉnëˊ, heˉja̱ˉ la̱a̱nꜙ lluꜗ sɨɨnˋ kweeˉ läꜙ ngooꜗ juuˈ laˉ kyahꜗ hneˉ dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱nꜙ Teófilo. Waˊraˉ gaꜙhehˉ juuˈ laˉ läꜙñehˊ kweeˉ, laꜗ dsooꜘ läꜙjëꜙ heˉ maˉhlë̱ë̱hꜗ dsaˉ hneˉ.
Gaꜙjmeehꜗ ángel juuˈ heˉ läꜙcha̱a̱ˉ Jwa̱a̱ꜚ
Läꜙ maˊ la̱a̱ˈ Herode rey kihꜗ hwaꜗ Judea ja̱ˉ, maˊ cha̱a̱ˉ ja̱a̱ˉ jmiˉdsaˉ hi̱ˉ maˊ che̱e̱ˉ Zacaría. Hi̱ˉ heꜘ maˊ naˊjnääꜘ ko̱o̱ˉ nääꜗ jmiˉdsaˉ hi̱ˉ maˊ tëëyh˜ Abía. Hiꜙ mëyˊ Elizabet maˊ la̱a̱ˈ saˊju̱ˉ kihꜗ Aarón kaˉlähꜘ. Zacaría kya̱a̱hˊ Elizabet maˊ la̱a̱ˈ llu̱u̱ꜗ chaˊnëˊ Dio. Maˊ miˉteyꜗ baˊ läꜙjëꜙ madaꜚ kihꜗ Dsaˉjø̱ø̱hˈ jnänˋ. Niꜙ miihˉ saꜙ chaˉ heˉ maˊ dsaˉhlä̱ä̱yhꜙ. Pero saꜙ maˊ cha̱a̱ˉ niꜙ ja̱a̱ˉ chihˉ kya̱a̱yꜗ. Saꜙ maˊ ka̱a̱˜ Elizabet gyʉ̱ʉ̱ˉ, hiꜙ kweeˉ baˊ maˉgyu̱hˉ läꜙu̱u̱ꜘ.
Maˊ tä̱ä̱hˊ jmiˉdsaˉ dsaˉkya̱a̱hˊ Zacaría jmeeꜙ taˊheꜗ nehꜙ gwahꜙ. Ko̱o̱ˉ jmɨɨˊ kihꜗ jeeˊ läꜙjëꜙ gaꜙtë̱ë̱ꜘ Zacaría heˉ jmeeꜙ taˊheꜗ kihꜗ Dio. Jëëhꜘ, gaꜙkooyhꜗ suert läꜙko̱o̱ˉ maˊ të̱ë̱yꜗ jmeeyꜙ. Zacaría baˊ gaꜙtë̱ë̱ꜘ suert ja̱ˉ, heˉ dsaˉje̱yꜙ waˊchu̱ˉ nehꜙ gwahꜙ jʉʉhˉ kihꜗ Dsaˉjø̱ø̱hˈ jnänˋ. 10 Taˊko̱ˉji̱i̱hˈ maˊ chehˈ Zacaría jë̱ˉ waˊchu̱ˉ ja̱ˉ, kaˊhneꜚ baˊ maˊ tä̱ä̱hˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ hi̱ˉ gaꜙku̱hꜗ jeeˊ ja̱ˉ ngɨɨyꜙ kiyhꜗ kihꜗ Dio. 11 Läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ gaꜙläꜙjnääꜘ ja̱a̱ˉ ángel kya̱a̱ꜗ Dsaˉjø̱ø̱hˈ jnänˋ chaˊnëˊ Zacaría. Ángel heꜘ maˊ chehˈ jwooˈ raˉllu̱u̱ꜗ kihꜗ naˊhyooꜘ jeeˊ maˊ jë̱ˉ jmiˉdsaˉ waˊchu̱ˉ. 12 Peerꜙ gaꜙhe̱e̱ꜗ dsëꜗ Zacaría maˊ gaꜙjë̱ë̱yꜗ. Gaꜙjwa̱a̱yhˈ jwërte. 13 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ ángel sɨɨyhꜙ:
—Taꜙ waˊ ga̱hˈ Zacaría, jëëhꜘ maˉnuuꜘ baˊ Dio kyahꜗ. Kihꜗ Elizabet, dsaˉmëꜘ kya̱a̱hꜗ läꜙcha̱a̱ˉ ja̱a̱ˉ gyʉ̱ʉ̱ˉ ñʉʉhˉ mahꜗ miˊche̱e̱hꜗ hnihꜘ Jwa̱a̱ꜚ. 14 Haˉ ko̱hꜘ saꜙ läꜙcha̱a̱hˉ lluꜗ. Hiꜙ läꜙja̱ˉ jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ läꜙcha̱a̱ˉ lluꜗ waˊraˉ gaꜙläꜙcha̱a̱yꜙ. 15 Jëëhꜘ, le̱e̱yꜘ jø̱ø̱hˈ chaˊnëˊ Dio. Saꜙ leꜘ hɨ̱yhꜗ vin niꜙ heˉ gaˊ jyohꜘ jmɨɨˉ lliiꜘ. Hiꜙ të̱ë̱yꜗ Jmɨˉlleꜘ Naˉjngɨɨˈ kihꜗ Dio jä̱ä̱ꜗ ja̱ˉgaˊ läꜙcha̱a̱yˉ. 16 Jmeeyꜗ dsaˉje̱e̱h˜ jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ Israel kya̱a̱hˊ Dsaˉjø̱ø̱hˈ jnänˋ, heꜘ baˊ Dio kya̱a̱yꜗ. 17 Hi̱ˉ heꜘ dsooꜗ taꜙ chaˊnëˊ kihˈ Dsaˉjø̱ø̱hˈ jnänˋ. Të̱ë̱yꜗ ja̱ˉbaˊ jmɨˉlleꜘ hiꜙ ja̱ˉbaˊ beꜘ heˉ maˊ kye̱ˉ Elía mahꜗ hlë̱ë̱yhꜗ dsaˉ juuˈ kihꜗ Dio. Läꜙjwëꜘ ja̱ˉ ji̱i̱hꜙ juuˈ kihꜗ dsaˉ maˉka̱a̱hˊ kya̱a̱hˊ jo̱o̱ꜘ. Hiꜙ läꜙja̱ˉ läꜙsɨɨꜗ hʉʉˊdsëˉ kihꜗ hi̱ˉ cha̱a̱hˉ mahꜗ ka̱yꜗ ko̱o̱ˉ nëëˈ baˊ hʉʉˊdsëˉ läꜙko̱o̱ˉ laꜗ kihꜗ hi̱ˉ llu̱u̱ꜗ. Läꜙjwëꜘ ja̱ˉ, miˉllu̱u̱yꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉgooyˈ mahꜗ he̱e̱yhꜙ Dsaˉjø̱ø̱hˈ jnänˋ —gaꜙjähꜘ ángel.
18 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Zacaría sɨɨhꜙ ángel:
—¿Haˉ läꜙja̱ˉ jmeenˋ dsooꜘ heˉ laˉ? Jëëhꜘ, maˉgyu̱hˉ baˊ jnäꜘ hiꜙ läꜙja̱ˉ kaˉlähꜘ dsaˉmëꜘ kya̱a̱nꜙ.
19 Mahꜗ gaꜙjähꜘ ángel sɨɨyhꜙ:
—Jnäꜘ heꜘ Gabriel, hi̱ˉ naˉhña̱a̱ˊ chehˈ chaˊnëˊ Dio. Maˉche̱e̱yꜗ jnäꜘ heˉ maˉyaˉka̱nˋ juˈhmëëꜘ laˉ kyahꜗ. 20 Naꜗ taꜙ chaˊnëˊ le̱e̱hꜘ ja̱a̱ˉ hi̱ˉ kooˋ. Moꜙsoꜙ leꜘ hlëëhˊ läꜙji̱i̱hˈ läꜙteꜗ juuˈ laˉ, kihꜗ heˉ saꜙ maˉjmeehˊ dsooꜘ juuˈ heˉ maˉjwë̱ë̱hnꜗ hneˉ. Juuˈ laˉ läꜙteꜗ waˊraˉ gaꜙdsë̱ë̱ꜗ jmɨɨˊ kihˈ —gaꜙjähꜘ ángel heꜘ.
21 Dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jä̱ä̱˜ Zacaría taꜙ kaˊhneꜚ, maˊ dsa̱a̱˜ dsëyꜗ. Heˉlaˈ ngooꜗ gaꜙläꜙhë̱ë̱ˋ Zacaría nehꜙ gwahꜙ maˊ la̱a̱yꜘ. 22 Läꜙko̱o̱ˉ maˊ yaꜙhë̱ë̱yꜗ moꜙsoꜙ gaꜙlaꜗ maˊ hlëëyhˈ kya̱a̱hˊ dsaˉ. Gaꜙläꜙliihꜚ dsaˉ, heˉ gaꜙjëëꜗ Zacaría miihˉ heˉ gaꜙmiꜙjnääˉ Dio kiyhꜗ nehꜙ gwahꜙ. Hiꜙ gaꜙløøyꜗ jmeeyꜗ lii˜ kya̱a̱hˊ gooyˉ baˊ. Läꜙ gaꜙjä̱yꜘ ja̱ˉbaˊ ka̱a̱yˋ.
23 Maˉlaꜙ maˉdsë̱ë̱ꜗ jmɨɨˊ heˉ maˊ jmeeyꜙ taˊheꜗ nehꜙ gwahꜙ ja̱ˉ, ngaayhꜗ chaˊnehꜙ kiyhꜗ. 24 Miihˉ jmɨɨˊ ja̱ˉbaˊ, maˊ gaꜙhlä̱ä̱hˉ Elizabet mëyˊ. Mahꜗ gaꜙjä̱yꜘ chaˊnehꜙ hña̱a̱ꜘ sɨhˉ, maˊ jmeeyꜙ hʉʉˊdsëˉ: 25 “Heˉ baˊ cheˉ lluꜗ dsëꜗ Dio heˉ gaꜙjmeeyꜘ läꜙlaˉ kinꜙ mahꜗ moꜙsoꜙ miˉkwa̱hꜗ dsaˉ jnäꜘ.”
Gaꜙjmeehꜗ ángel juuˈ heˉ läꜙcha̱a̱ˉ Jesús
26 Maˊ gaꜙhyaˉ jñeeꜘ sɨhˉ, gaꜙche̱e̱ꜗ Dio ángel Gabriel heꜘ taꜙ jeeˊ jwɨɨˉ Nazaret heˉ nøøꜘ hwaꜗ Galilea. 27 Gaꜙche̱e̱yꜗ kihꜗ ja̱a̱ˉ chihˉmëꜘ hi̱ˉ saꜙ gaˊ maˉjë̱ë̱ꜙ dsaˉñʉʉhˉ. Hi̱ˉ heꜘ maˊ che̱e̱ˉ María. Maˊ la̱a̱yˈ hmoohˊ kya̱a̱hˊ José, ja̱a̱ˉ dsaˉñʉʉhˉ hi̱ˉ maˊ la̱a̱ˈ saˊju̱ˉ kihꜗ David. 28 Maˊ gaꜙheꜗ ángel jeeˊ maˊ gyayˈ ja̱ˉ, gaꜙjäyhꜘ:
—Jmeenꜙ Dio kyahꜗ, hneˉ hi̱ˉ naˉjä̱ä̱ꜚ kya̱a̱ꜗ Dio. Dio kya̱a̱hˊ hneˉ hi̱ˉ naˉjä̱ä̱ꜚ jeeˊ kihˈ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉmëꜘ.
29 Pero maˊ gaꜙnuuꜘ María heˉ gaꜙhlëëhꜘ ángel heꜘ, gaꜙhe̱e̱ꜗ baˊ dsëyˈ. Maˊ jmeeyꜙ hʉʉˊdsëˉ, heeˉ naˉ hnøøꜗ jähꜙ heˉ maˉhlëëhꜘ ángel läꜙnaˉ. 30 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ ángel sɨɨyhꜙ:
—Taꜙ waˊ ga̱hˈ, María. Maˉhñah˜ ko̱o̱ˉ heˉ lluꜗ heˉ maˉkwaꜘ Dio. 31 Naꜗ ka̱a̱hˈ ja̱a̱ˉ gyʉ̱ʉ̱ˉ ñʉʉhˉ hi̱ˉ läꜙcha̱a̱ˉ kyahꜗ hi̱ˉ miˊche̱e̱hꜗ Jesús. 32 Hi̱ˉ heꜘ le̱e̱ꜘ jø̱ø̱hˈ. Jähꜙ dsaˉ kiyhꜗ, la̱a̱yꜗ Jo̱o̱ꜘ hi̱ˉ gyaꜗ gyʉʉhˈ jmɨˉgyʉʉꜙ. Hiꜙ Dio lla̱a̱yꜗ heˉ le̱e̱yꜘ rey llaꜚ David dsaˉ maˉgyu̱hˉ kya̱a̱yꜗ. 33 Hñiiꜘ bihꜗ gyayꜙ jmeeyꜗ hihꜙ tä̱ä̱ꜘ kihꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ Israel. Saꜙ lla̱a̱ꜙ ji̱hˊko̱hꜘ heˉ jmeeyꜗ hihꜙ —gaꜙjähꜘ ángel.
34 Ja̱ˉgaˊ gaꜙjähꜘ María sɨɨhꜙ ángel heꜘ:
—¿Haˉ läꜙ leꜘ heˉ laˉ, jëëhꜘ saꜙ gaˊ maˉjë̱ë̱nꜙ dsaˉñʉʉhˉ?
35 Mahꜗ gaꜙje̱e̱hˉ ángel juuˈ kiyhꜗ:
—Jmɨˉlleꜘ Naˉjngɨɨˈ jäꜙ nëˊ kyahˈ. Hiꜙ läꜙja̱ˉ beꜘ kihꜗ hi̱ˉ gyaꜗ gyʉʉhˈ, jäꜙ nëˊ kyahˈ mahꜗ lä̱ä̱ꜙ hneˉ kya̱a̱hˊ hi̱hˈ kiyhꜗ. Heˉja̱ˉ baˊ naˉ, gyʉ̱ʉ̱ˉ hi̱ˉ läꜙcha̱a̱ˉ kyahꜗ le̱e̱yꜘ naˉjngëëˈ goˉte˜ hiꜙ tëëhꜗ dsihꜘ Jo̱o̱ꜘ Dio. 36 Läꜙja̱ˉ kaˉlähꜘ Elizabet hi̱ˉ teˉju̱ˉ kyahꜗ kya̱a̱hˊ, gaꜙhlä̱ä̱yhˉ, maꜙkeꜙ maˉgyu̱yhˉ. Hi̱ˉ maˊ jähꜘ dsaˉ kihꜗ hi̱ˉ saꜙ ka̱a̱ꜗ gyʉ̱ʉ̱ˉ, maˉhyaˉ jñeeꜘ sɨhˉ dsaayhˊ. 37 Jëëhꜘ, niꜙ ko̱o̱ˉ saꜙ chaˉ heˉ jwë̱ë̱hˋ kihˈ Dio —gaꜙjähꜘ ángel.
38 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ María:
—Hi̱i̱ꜚ jnäꜘ laˉ hi̱ˉ nʉʉhˊ kihˈ Dsaˉjø̱ø̱hˈ jnänˋ. Waˊ jmeeyꜘ kinꜙ läꜙko̱o̱ˉ maˉjähꜘ naˉ.
Ja̱ˉgaˊ ngaahˈ ángel kihꜗ.
Ñeeˊ María naˊjë̱ë̱yˉ Elizabet
39 Jmɨɨˊ ja̱ˉ, gaꜙheꜗ María jwëˈ ngooꜗ koˉchihˊ taꜙ ko̱o̱ˉ jeeˊ jwɨɨˉ heˉ hlaˉ jeeˊ mohꜘ heˉ naˉhe̱e̱ꜚ hwaꜗ Judea. 40 Maˊ gaꜙllooyꜗ, gaꜙheyꜗ chaˊnehꜙ kihꜗ Zacaría mahꜗ gaꜙjmeeyꜘ Dio kihꜗ Elizabet. 41 Läꜙko̱o̱ˉ maˊ gaꜙnuuꜘ Elizabetheˉ gaꜙjmeeꜘ María Dio kiyhꜗ, ko̱o̱ˉ baˊ gaꜙjehꜗ gyʉ̱ʉ̱ˉ. Läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ, jaꜗ Jmɨˉlleꜘ Naˉjngɨɨˈ nëˊ kihˈ Elizabet. 42 Mahꜗ gaꜙhlëëyhꜘ ki̱ˉga̱a̱ˉ, gaꜙjäyhꜘ:
—Naˉjä̱ä̱ꜚ la̱a̱ꜗ hneˉ jeeˊ kihˈ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉmëꜘ. Hiꜙ naˉjä̱ä̱ꜚ la̱a̱ꜗ gyʉ̱ʉ̱ˉ hi̱ˉ kya̱a̱hˊ. 43 ¿Hi̱i̱ˉ la̱a̱ꜗ jnäꜘ mahꜗ jäꜙ chooˈ Dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱nꜙ yaꜙjë̱ë̱ꜙ jnäꜘ? 44 Jëëhꜘ, läꜙcha̱hꜘ baˊ maˊ gaꜙnuunꜗ maˉjmeehˊ Dio kinꜙ, maˉjehꜗ gyʉ̱ʉ̱ˉ kya̱a̱nꜙ hi̱ˉ kya̱a̱nˊ laˉ, kihꜗ heˉ cha̱a̱yˉ lluꜗ. 45 Lluꜗ laꜗ kyahꜗ hneˉ, jëëhꜘ gaꜙjmeehˊ dsooꜘ läꜙteꜗ läꜙko̱o̱ˉ gaꜙjähꜘ Dio jmeeyꜗ kya̱a̱hˊ hneˉ.
Gaꜙhäꜘ María kwayꜙ tiˊhmaahˊ kihˈ Dio
46 Mahꜗ gaꜙjähꜘ María:
Läꜙka̱a̱ˉ tuhˉdsënꜙ jmeenꜙ jʉʉhˉ kihꜗ Dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱nꜙ.
47 Peerꜙ cha̱a̱nˉ lluꜗ kya̱a̱hˊ Dio hi̱ˉ lä̱ä̱˜ jnäꜘ.
48 Jëëhꜘ, gaꜙjëëꜗ bihꜗ kihꜗ ja̱a̱ˉ hi̱ˉ hwa̱a̱ˊ hi̱ˉ miˉte̱hꜗ kiyhꜗ.
Naꜗ taꜙ chaˊnëˊ, läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ jähꜙ lluꜗ laꜗ kinꜙ.
49 Jëëhꜘ chaˉmiihˉ heˉ jʉhˉga̱a̱ˉ gaꜙjmeeyꜘ kinꜙ hi̱ˉ chaˉ gaꜙläꜙjëꜙ beꜘ kihꜗ.
Naˉjngëëˈ goˉteˈ baˊ la̱a̱yˈ.
50 Läˉñihꜘ dsëyꜗ kihꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ ga̱yhꜙ, kihꜗ hi̱ˉ cha̱a̱ˉ naꜗ, hiꜙ läꜙja̱ˉ kihꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ naꜗ gaˊ yaˉnääꜘ taꜙ chaˊnëˊ.
51 Gaꜙmiꜙjnääyˉ beꜘ heˉ llaˉdsëëˋ kihˈ läꜙjëꜙ.
Gaꜙjmeeyꜘ taꜙ kooꜘ hʉʉˊdsëˉ kihꜗ hi̱ˉ jmä̱ä̱˜ hñiiꜘ ka̱a̱hˊ.
52 Gaꜙhëëyꜗ kihꜗ hi̱ˉ chaˉ beꜘ kihꜗ jmɨˉgyʉʉꜙ laˉ jeeˊ maˊ tä̱ä̱yhˊ jmeeyꜙ hihꜙ.
Hø̱ø̱ˈ hi̱ˉ heꜘ, gaꜙlla̱a̱yꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ hwa̱a̱ˊ baˊ.
53 Läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ saꜙ chaˉ heˉ kuhꜙ, gaꜙkwëëyhꜗ läꜙjëꜙ heˉ jmeeꜙ biiꜗ kiyhꜗ.
Kihꜗ hi̱ˉ chaˉ kuuˊ gaꜙhëëyꜗ kihꜗ taꜙjmahꜗ.
54 Gaꜙkwayꜘ beꜘ kihꜗ dsaˉ Israel hi̱ˉ nʉʉhˊ kiyhˈ.
Maꜙraꜙ heˉ gaꜙläꜙñihꜘ dsëyꜗ,
55 läꜙko̱o̱ˉ gaꜙbä̱ä̱yhˉ hñiiyꜘ kihꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ maˉgyu̱hˉ jnänˋ,
heˉ gaꜙløøꜗ kihꜗ Abraham kya̱a̱hˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ saˊju̱ˉ kiyhꜗ läꜙji̱i̱hˈ johꜘ jmɨɨˊ chaˉ, gaꜙjähꜘ María.
56 Jeeˊ ja̱ˉ gaꜙjä̱ꜘ María kya̱a̱hˊ Elizabet ko̱o̱ˉ u̱u̱ˉ sɨhˉ. Ja̱ˉgaˊ ngaayhˈ taꜙ kiyhꜗ.
Gaꜙläꜙcha̱a̱ꜙ Jwa̱a̱ꜚ
57 Maˊ gaꜙdsë̱ë̱ꜗ jmɨɨˊ heˉ läꜙcha̱a̱ˉ gyʉ̱ʉ̱ˉ kya̱a̱ꜗ Elizabet, gaꜙläꜙcha̱a̱ꜙ ja̱a̱ˉ gyʉ̱ʉ̱ˉ ñʉʉhˉ kiyhꜗ. 58 Läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jä̱hꜙ kiyhꜗ hiꜙ läꜙkye̱ˉ hi̱ˉ teˉju̱ˉ kya̱a̱yhˊ gaꜙnuuyꜘ haˉ läꜙ ko̱hꜘ saꜙ jʉhˉga̱a̱ˉ heˉ gaꜙjmeeꜘ Dio kihꜗ Elizabet. Heˉja̱ˉ gaꜙläꜙjë̱ë̱ꜙ baˊ dsaˉ heꜘ gaꜙläꜙcha̱a̱ꜙ lluꜗ kya̱a̱yhˊ. 59 Läꜙko̱o̱ˉ gaꜙhyaˉ baˊ jñaaˈ jmɨɨˋ, yaꜙnääꜗ dsaˉ mahꜗ gaꜙtʉyꜘ jmɨˉngoꜗ kihꜗ gyʉ̱ʉ̱ꜙ läꜙko̱o̱ˉ të̱ë̱ˈ jmeeꜙ dsaˉ judiu kihꜗ gyʉ̱ʉ̱ˉ ñʉʉhˉ kya̱a̱ꜗ. Maˊ hnøøˈ dsaˉ maˊ miˉche̱e̱yꜙ Zacaría läꜙche̱e̱ˉ jmiiyˉ.
60 —Saꜙ läꜙche̱e̱yˉ läꜙnaˉ. Jwa̱a̱ꜚ baˊ läꜙche̱e̱yˉ —gaꜙjähꜘ chooyˈ.
61 Mahꜗ gaꜙjähꜘ dsaˉ sɨɨyhꜙ:
—¿Heˉlaˈ miˊche̱e̱hꜗ hnihꜘ Jwa̱a̱ꜚ? Niꜙ ja̱a̱ˉ hi̱ˉ teˉju̱ˉ kihꜗ kya̱a̱yhˊ, saꜙ cha̱a̱ˉ hi̱ˉ che̱e̱ˉ läꜙnaˉ.
62 Heˉja̱ˉ gaꜙjmeeꜘ dsaˉ lii˜ kya̱a̱hˊ jmiiyˉ haˉ läꜙ maˊ hnøøyˈ miˉche̱e̱yꜙ gyʉ̱ʉ̱ˉ. 63 Heˉja̱ˉ gaꜙngɨɨꜘ jmiiˉ gyʉ̱ʉ̱ˉ ko̱o̱ˉ jwɨˊ hmaˉ, jeeˊ gaꜙsɨɨyꜘ läꜙlaˉ: “Jwa̱a̱ꜚ baˊ läꜙche̱e̱yˉ.” Peerꜙ gaꜙläꜙdsa̱a̱˜ dsëꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jeeˊ ja̱ˉ. 64 Läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ gaꜙløøꜗ hlëëhꜙ Zacaría kaˉlähꜘ, gaꜙkwayꜘ tiˊhmaahˊ kihˈ Dio. 65 Läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ kooꜘ kiyhꜗ gaꜙläꜙgooꜙ dsëꜗ. Hiꜙ läꜙka̱a̱ˉ jwɨɨˉ heˉ täähˊ jeeˊ mohꜘ heˉ naˉhe̱e̱ꜚ hwaꜗ Judea, gaꜙläꜙnʉʉhꜘ haˉ läꜙ gaꜙlaꜗ. 66 Gaꜙläꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ hi̱ˉ gaꜙnuuꜘ juuˈ ja̱ˉ, maˊ kye̱yˉ hʉʉˊdsëˉ, maˊ la̱a̱yꜘ:
—¿Hi̱i̱ˉ baˊ le̱e̱ꜘ gyʉ̱ʉ̱ˉ naˉ? Jëëhꜘ, Dio chehꜗ kya̱a̱yhˊ.
Su̱ꜚ kihꜗ Zacaría
67 Jmɨˉlleꜘ Naˉjngɨɨˈ jaꜗ nëˊ kihˈ Zacaría, heˉja̱ˉ naˉ gaꜙhyoyhꜗ juuˈ heˉ ngëëyꜗ jnänˋ, gaꜙjäyhꜘ:
68 Heˉ baˊ cheˉ llu̱u̱ꜗ Dsaˉjø̱ø̱hˈ jnänˋ, hi̱ˉ la̱a̱ꜗ Dio kya̱a̱ꜗ jnäähˈ dsaˉ Israel,
jëëhꜘ, maˉjay˜ mahꜗ lä̱ä̱yꜗ dsaˉ kya̱a̱yꜗ.
69 Gaꜙkwa̱a̱yꜗ ja̱a̱ˉ hi̱ˉ chaˉ beꜘ kihꜗ mahꜗ lä̱ä̱yꜗ jneˊ.
Gaꜙhña̱a̱yꜗ ja̱a̱ˉ kihꜗ jeeˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ saˊju̱ˉ kihꜗ David hi̱ˉ maˊ jmeeꜙ taˊheꜗ kiyhꜗ.
70 Gaꜙjmeeꜘ Dio ja̱ˉbaˊ läꜙko̱hꜘ gaꜙjäyhꜘ läꜙ maˊ toˉnëˊ taꜙlaꜙ kihꜗ dsaˉ hi̱ˉ naˉjngëëˈ kya̱a̱yꜗ hi̱ˉ gaꜙngëëꜗ juuˈ kiyhꜗ lloꜘjooꜗ.
71 Gaꜙjäyhꜘ, lä̱ä̱yꜗ jneˊ kihˈ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ naˉhøøhˊ jnänˋ.
Hiꜙ läꜙja̱ˉ lä̱ä̱yꜗ jneˊ kihˈ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ saꜙ hnääꜗ jneˊ.
72 Läˉñihꜘ dsëyꜗ kihꜗ dsaˉ maˉgyu̱hˉ jnänˋ hi̱ˉ maˊ cha̱a̱ˉ lloꜘjooꜗ.
Maꜙraꜙ heˉ miˉteꜗ bihꜗ hmoohˊ naˉjngɨɨˈ heˉ gaꜙjmeeyꜘ ja̱ˉ.
73 Miˉteyꜗ hmoohˊ heˉ gaꜙtä̱ä̱yˉ hñiiyꜘ jmeeyꜗ kya̱a̱hˊ Abraham dsaˉ maˉgyu̱hˉ jnänˋ mahꜗ le̱e̱ꜘ jneˊ kwa̱a̱t˜ kihꜗ Dio.
74 Hi̱ˉ heꜘ lä̱ä̱ꜗ jneˊ kihˈ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ naˉhøøhˊ jnänˋ,
mahꜗ saꜙ hɨɨꜗ gooˉ jnänˋ niꜙ miihˉ jeeˊ hnäähnˊ Dio.
75 Läꜙja̱ˉ dsaˊtoohˊ jneˊ naˉjngëënˈ hiꜙ llu̱u̱ꜗ jneˊ chaˊnëyˊ läꜙji̱i̱hˈ jmɨɨˊ cha̱a̱ˉ jneˊ.
76 Hneˉ gyʉ̱ʉ̱ˉ kya̱a̱nꜙ, lloo˜ ko̱o̱ˉ jmɨɨˊ jähꜙ dsaˉ kyahꜗ la̱a̱hꜗ ja̱a̱ˉ hi̱ˉ ngëë˜ juuˈ kihꜗ Dio.
Jëëhꜘ, hneˉ gohˈ taꜙ chaˊnëˊ kihˈ Dsaˉjø̱ø̱hˈ jnänˋ mahꜗ miˉlluuhˋ jwëꜗ kiyhꜗ.
77 Läꜙja̱ˉ läꜙñeˉ dsaˉgoohꜘ haˉ läꜙ jeeˊ lä̱ä̱yꜘ kihꜗ dsoˊkyeˉ,
jëëhꜘ Dio ko̱o̱ꜙ dsëꜗ kiyhꜗ.
78 Jëëhꜘ, läꜙjnäꜘ baˊ heˉ läˉñihꜘ dsëꜗ Dio kya̱a̱hˊ jneˊ.
Heˉ jmeeyꜗ jeeˊ jnänˋ, laꜗ läꜙko̱hꜘ jmëëꜗ kihꜗ hyooˉ heˉ chooꜗ nëˊ jnänˋ läꜙ gaꜙtëꜘ gyʉʉhˈ.
79 Chooyꜗ waˊjeˉ kihꜗ hi̱ˉ tä̱ä̱hˊ jeeˊ naˉho̱o̱ˉ jeeˊ hiiꜘ gooˉ ju̱u̱yꜘ.
Läꜙja̱ˉ miˉjnääyꜙ haˉ läꜙ jeeˊ hɨɨˈ tiiˊ jnänˋ, gaꜙjähꜘ Zacaría.
80 Gaꜙløøꜗ dsaˉkwa̱a̱ꜙ gyʉ̱ʉ̱ˉ, läꜙja̱ˉ kaˉlähꜘ hʉʉˊdsëˉ lluꜗ kiyhꜗ maˊ dsaˉkwa̱a̱ꜙ kya̱a̱yhˊ. Maˊ gaꜙkwa̱a̱yꜗ, ngooyꜗ taꜙ hwaꜗ ki̱i̱ꜙ, jeeˊ saꜙ kwaꜙ niꜙ miihˉ, läꜙji̱i̱hˈ gaꜙllooꜗ jmɨɨˊ heˉ gaꜙmiꜙjnääyˉ hñiiyꜘ kihꜗ dsaˉ Israel.