7
Stephen Israel got'ı̨į̀ gha k'aodèe ts'ǫ̀ gode
1 Yahtıı-wet'àaɂàa-deè dayeehke, “Dıı dǫ nek'e nìdahogeeɂàa sìı, asį̀į̀ ehkw'ı ne?” yèhdı.
2 Stephen hadı, “Sèot'ı̨ı̨ eyıts'ǫ goɂǫhdaà yàahłı̨ı̨ sìı seàhkw'ǫ! Gocho Abraham Mesopotamıa nèk'e nàı̨dè ekò, ı̨łaà kǫ̀ta Haran nàdè-le ekò, Nǫ̀htsı̨ enıìyah wehòhɂǫǫ sìı yets'ǫ̀ goı̨de ı̨lè.
3 Nǫ̀htsı̨ yets'ǫ̀ dıı hadı ı̨lè, ‘Nenèè gots'ǫǫ̀ xàı̨tłe gà nèot'ı̨ gıts'ǫǫ̀ aąde. Edı̨į̀ nèk'e ts'ǫ̀ aąde ha sìı nedaehsı̨ ha,’ Nǫ̀htsı̨ yèhdı.
4 “Eyıt'à Abraham Chaldean got'ı̨į̀ gınèè gots'ǫǫ̀ xàèhtła gà Haran nèk'e nàı̨dè. Abraham wetà ełaı̨wo tł'axǫǫ̀ Nǫ̀htsı̨ jǫ ts'ǫ̀ ayį̀į̀là. Dıì eyı dèè wek'e nàts'edè hǫt'e.
5 Ekìıyeè k'e Nǫ̀htsı̨ jǫ nèk'e yeghàı̨ɂǫ-le ı̨lè, dèè nechà-lea kò yeghàı̨ɂǫ-le ı̨lè. Hanìkò Nǫ̀htsı̨ sìı Abraham ghàyatıı̨ɂǫ ı̨lè. Dıı hayèhdı ı̨lè, ‘Nǫǫde-ı̨dè ededı̨ eyıts'ǫ wets'ıhɂǫ̀ǫ-dǫǫ̀ geedaa sìı dıı dèè gıghaelı̨ ha,’ yèhdı ı̨lè. Ekìıyeè k'e Abraham weza gǫ̀hłı̨-le kò Nǫ̀htsı̨ hanì yets'ǫ̀ goı̨de ı̨lè.
6 Eyıts'ǫ Nǫ̀htsı̨ dıı hanì sı yets'ǫ̀ goı̨de, ‘Nets'ıhɂǫ̀ǫ-dǫǫ̀ eyıì-le nèk'e xàhtǫ gı̨ı̨lı̨ ha. Eyıì-le dǫǫ̀ gha hòtł'ò eghàlageeda ha, eyıts'ǫ dı̨akw'eènǫ xo ts'ǫ̀ dagogį̀ı̨hɂa ha.
7 Hanìkò eyı dǫ xàɂaa gha hòtł'ò eghàlageedaa sìı hòtł'ò nàgeekwa ha hǫt'e. Eyı tł'axǫǫ̀-ı̨dè nets'ıhɂǫ̀ǫ-dǫǫ̀ sìı eyı dǫ gınèè gots'ǫǫ̀ xàgeedè ha, jǫ nèk'e agede gà sets'ǫ̀ yagehtı ha,’ Nǫ̀htsı̨ yèhdı ı̨lè.
8 Eyı tł'axǫǫ̀ Nǫ̀htsı̨ Abraham xè nakenawhehtsı̨. Dǫzhìa gıgǫ̀hłı̨ı̨ sìı gıkwǫ̀ nàget'à ha, yèhdı. Eyıt'à weza Isaac wegǫ̀hłı̨ ts'ǫ ek'èdı̨ dzęę̀ ajà ekò Abraham yekwǫ̀ k'e nàı̨t'a. Isaac ededı̨ wets'ıhɂǫ̀ Jacob wegǫ̀hłı̨ eyıts'ǫ Jacob wets'ıhɂǫ̀ gocho hoònǫ-daats'ǫ̀-nàke gıgǫ̀hłı̨.
9 “Jacob weza agı̨ı̨t'ee sìı, edechı Joseph ghǫ ts'ohogeedı t'à dǫ ts'ǫ̀ gıghǫ nàèdì ı̨lè. Eyıt'à Joseph Egypt nèk'e gots'ǫ dǫ nàyeèhdì, yegha eghàlaedaa-dǫǫ̀ elı̨. Hanìkò Nǫ̀htsı̨ sìı yexè at'ı̨.
10 Wegha hoìla hazǫǫ̀ ch'à edaxàyį̀ı̨htı̨. Joseph sıì gǫǫzǫǫ̀ ayį̀į̀là eyıts'ǫ Egypt gha k'àowocho yeghǫneètǫǫ̀ ayį̀į̀là. Egypt nèk'e k'àowodeè yèhtsı̨ eyıts'ǫ k'àowocho wekǫ̀ gocho hazǫǫ̀ yets'ǫ̀ k'àowo ayį̀į̀là.
11 “Egypt nèk'e eyıts'ǫ Canaan nèk'e hazǫǫ̀, t'asìı dehshe-le agòjà. Eyıt'à sıì gıgha hoìla, eyıts'ǫ gocho ededı̨ sı gıghǫ shègezhee whìle agòjà.
12 Jacob, Egypt nèk'e łè gǫ̀hłı̨ gedı ghǫ ıìkw'o t'à edeza ekǫ t'akwełǫ̀ǫ̀ goèhɂà ı̨lè.
13 Nàekeè t'à ekǫ geède ekò Joseph edı̨ı̨de ts'ǫ̀ goı̨de, amìı ı̨t'ee sìı gots'ǫ̀ hadı. Eyıt'à k'àowocho Pharaoh Joseph wèot'ı̨ gok'èhoèhzà.
14 Eyı tł'axǫǫ̀ Joseph edetà eyıts'ǫ wèot'ı̨ hazǫǫ̀ gokayaı̨htı t'à gıghǫ nìı̨de. Hazǫǫ̀ t'à dǫ łǫ̀hdı̨ènǫ-daats'ǫ̀-sı̨làı agı̨ı̨t'e ı̨lè.
15 Eyıt'à Jacob Egypt nèk'e ts'ǫ̀ ajà, ełaı̨wo ts'ǫ̀ ekǫ nàı̨dè, eyıts'ǫ weza sı ekǫ ełaàgı̨ı̨dè.
16 Gıkw'ǫǫ̀ kǫ̀ta Shechem ts'ǫ̀ agį̀į̀là eyıts'ǫ kwe yìı gòɂǫǫ nègogį̀ı̨wa ı̨lè. Eyı kwe yìı gıkw'ǫǫ̀ whelaa sìı Abraham Hamor weza ghǫ nàyeèhdì ı̨lè.
17 “Nǫ̀htsı̨ Abraham ts'ǫ̀ yatı whehtsı̨ı̨ sìı hòt'a wek'ę̀ę̀ agode ha ts'ǫ̀ hawe ekò Egypt nèk'e wets'ıhɂǫ̀ǫ-dǫǫ̀ łǫ ajà.
18 Ekìıyeè k'e Egypt gha k'àowocho eładı̨į̀ ajà. Ededı̨ sìı Joseph k'èezǫ-le.
19 Gòet'ı̨ ts'ǫ̀ ehkw'ı eghàlaı̨dà-le eyıts'ǫ dagòı̨hɂà. Gıbebìa gòhłèe sìı ełaàgede ha nıwǫ t'à, bebìa ɂǫ̀geèhdeè agǫ̀ǫ̀là.
20 “Ekìıyeè k'e Moses dǫ elı̨, Nǫ̀htsı̨ yeghǫ sǫnıwǫ. Taı sa haı̨wa gots'ǫ̀ wetà wekǫ̀ wek'èhodì.
21 Mǫ̀ht'a xàgeehchì ekò k'àowocho Pharaoh wetì yaɂı̨ t'à neyıìchì gà edeza lanì yeèhsǫ.
22 Moses Egypt got'ı̨į̀ k'ę̀ę̀ gǫǫzǫǫ̀ hoghàweètǫ. Gode t'à eyıts'ǫ dànì k'ehoɂa t'à dǫ nàtsoo whelı̨.
23 “Moses dı̨ènǫ weghoò ajà ekò edèot'ı̨ Israel ts'ǫ̀ nıwǫǫ̀ ajà.
24 Wèot'ı̨ ı̨łè wekwǫ̀ǫyaà-dlà yaɂı̨, Egypt got'ı̨į̀ ı̨łè ayį̀į̀là. Eyıt'à edèot'ı̨ k'edaı̨dì t'à Egypt got'ı̨į̀ ełaı̨hwho.
25 Nǫ̀htsı̨ dahxà edaxàgole ha at'ı̨ı̨ sìı wèot'ı̨ gınıedì ha, Moses hanıwǫ ı̨lè. Hanìkò wèot'ı̨ sìı hanì gınıedì-le.
26 Ek'èdaedzęę̀ k'e Moses Israel got'ı̨į̀ nàke ełek'aàgedè, goghǫ nììtła. Ełets'ǫ̀ gınì nezı̨į̀ agole ha nıwǫ t'à, gots'ǫ̀ hadı, ‘Sèot'ı̨ı̨, ełechı aaht'e, dànìghǫ ełek'aahdè?’ gòhdı.
27 “Hanìkò dǫ edèot'ı̨ k'aàwoo sìı Moses yı̨ı̨ɂǫ̀ǫ̀ èhtso, hadı, ‘Amìı k'àowo nèhtsı̨ t'à hanì gots'ǫ̀ goı̨de?
28 Įxę̀ę Egypt got'ı̨į̀ ełaànèehwhoo sìı eyı lası̨ı̨le ha nì?’ dǫ yèhdı.
29 Moses dǫ hadı ıìkw'o t'à Mıdıyan nèk'e ts'ǫ̀ kwı̨èhsa. Ekǫ ładı̨ nèk'e nàı̨dè eyıts'ǫ weza nàke gòı̨lè.
30 “Dı̨ènǫ xo k'ehǫǫwo tł'axǫǫ̀ ekìı-ka nèk'e shìh Sınaı gòyeh gà gogho ta kǫ̀ dèk'ǫ̀ǫ gots'ǫ yak'eet'ı̨į̀ Moses ts'ǫ̀ wègoèht'į̀ ı̨lè.
31 Eyı kǫ̀ ghàeda ekò wegha enıìyah dìì. Hotıì nezı̨į̀ yeghàeda ha nıwǫ t'à yets'ǫ̀ nıwà-le nììtła ekò gots'ǫ̀ K'àowo yets'ǫ̀ gode yeèhkw'ǫ.
32 ‘Necho Gınǫ̀htsı̨ aht'e, Abraham, Isaac eyıts'ǫ Jacob Gınǫ̀htsı̨ aht'e,’ Nǫ̀htsı̨ yèhdı ı̨lè. Moses dejı̨ xè ts'ehłı̨į̀ lajà eyıt'à kǫ̀ ghàeda ha wegha dìì.
33 “Nǫ̀htsı̨ yets'ǫ̀ hadı, ‘Nekè yìı xàątà, jǫ dèè k'e nàąwoo sìı dèè degaı hǫt'e.
34 Egypt nèk'e sets'ǫ dǫ dànì dagı̨ı̨ɂaa sìı wek'èehsǫ. Hǫgetse geèhkw'ǫ t'à ekǫ gots'ǫǫ̀ xàgeedè agehłe ha. Dıì sìı Egypt ts'ǫ̀ naneehɂà ha,’ Nǫ̀htsı̨ yèhdı.
35 “Moses, wèot'ı̨ gı̨ı̨wǫ-le sìı eyı hǫt'e, gıts'ǫ̀ dıı hadı ı̨lè, ‘Amìı gogha k'àowo nèhtsı̨ t'à hanì gots'ǫ̀ goı̨de?’ gıìhdı ı̨lè. Nǫ̀htsı̨ eyı dǫ et'ıì gots'ǫ̀ nayı̨ı̨hɂà, gogha k'àowo elı̨ ha eyıts'ǫ edaxàgolee sı elı̨ ha ayį̀į̀là. Yak'eet'ı̨į̀ t'à hadıì yets'ǫ̀ goı̨de ı̨lè.
36 Eyıt'à Moses, Israel got'ı̨į̀ Egypt nèk'e gots'ǫǫ̀ xàgoèwa. Egypt nèk'e enıìyah łǫ hòèhtsı̨. Tıcho Dek'oo gà eyıts'ǫ dı̨ènǫ xo ekìı-ka nèk'e k'ehogı̨ı̨hde ekò enıìyah łǫ hòèhtsı̨ ı̨lè.
37 “Moses ededı̨-t'ıì Israel got'ı̨į̀ ts'ǫ̀ dıı hadı ı̨lè, ‘Nǫ̀htsı̨ sìı xàè naxıta gots'ǫ, sı̨ lanı, nakwenàoɂǫǫ naxıts'ǫ̀ ayele ha,’ gòhdı ı̨lè.
38 Ekìı-ka nèk'e shìh Sınaı gà, Moses gòet'ı̨ ełègehdè agǫ̀ǫ̀là. Ekǫ shìhka yak'eet'ı̨į̀ yets'ǫ̀ goı̨de eyıts'ǫ yatı nezı̨ı̨ wet'à ts'eedaa łǫ yeghàı̨la.
39 “Hanìkò gòet'ı̨ Moses k'èagı̨ı̨t'e ha gı̨ı̨wǫ-le eyıts'ǫ gots'ǫ̀ k'àowo elı̨ ha gı̨ı̨wǫ-le. Egypt ts'ǫ̀ anagede ha gı̨ı̨wǫ.
40 Moses wı̨ı̨de Aaron ts'ǫ̀ dıı hagedı, ‘Sǫǫ̀mbakweè t'à gogha nǫ̀htsı̨ą nehtsı̨, eyı èhłı̨ gogha k'aodèe gıılè. Ekò dıı Moses Egypt nèk'e gots'ǫǫ̀ xàgoèla, wexè dàgòjàa sìı wek'èts'eezǫ-le!’ gedı ı̨lè.
41 Ekìıyeè k'e edegha nǫ̀htsı̨ą ejıezaa lanì wègaat'ı̨ gèhtsı̨. Eyı edılà t'à gèhtsı̨ kò gıghàsǫedı xè wets'ǫ̀ kǫ̀ ghàgeedı, eyıts'ǫ wegha dzędeè gèhtsı̨.
42 Ekìıyeè k'e haget'ı̨ kò Nǫ̀htsı̨ nàgoehɂǫ-le, yat'a whǫ̀ ts'ǫ̀ yagehtı kò t'asagǫ̀ǫ̀là-le. Nakwenàoɂǫǫ gını̨htł'è k'e ayìı dek'eèhtł'èe sìı wek'ę̀ę̀ agejà:
‘Israel got'ı̨į̀, dı̨ènǫ xo ts'ǫ̀ ekìı-ka nèk'e k'eahdè ekò asį̀į̀ tıts'aàdìı seghàahtı̨ xè sets'ǫ̀ t'asìı k'eahk'ǫ̀ nǫǫ̀?
43 Molek, dǫ eładı̨ı̨ gıts'ǫ nǫ̀htsı̨, edexè k'eahte ı̨lè, eyıts'ǫ nǫ̀htsı̨ Rephan edegha whahtsı̨ı̨ sìı, wets'ǫ whǫ̀ ts'ǫ̀ yaahtı ı̨lè. Eyıt'à Babylon nèk'e weɂǫ̀ǫ̀ ts'ǫ̀ anaxehłe ha,’ dek'eèhtł'è.
44 “Gocho ekìı-ka nèk'e Nǫ̀htsı̨ nàowo goghàı̨la gha nı̨hbàa hòèlı̨ı̨ sìı xè k'egedè ı̨lè. Eyı nı̨hbàa Nǫ̀htsı̨ Moses ts'ǫ̀ dàdıı sìı k'ę̀ę̀ eyıts'ǫ dànì yeghàedaà ayį̀į̀làa sìı k'ę̀ę̀ hòèlı̨ hǫt'e.
45 Joshua k'àowo elı̨ ekò gòet'ı̨ eyı nı̨hbàa gonèk'e ts'ǫ̀ edexè agı̨į̀là ı̨lè. Eyı dèè k'e dǫ ładı̨ı̨ xàɂaa nàdèe ı̨lèe sìı Nǫ̀htsı̨ hazǫǫ̀ xàgoèhɂà. Davıd k'àowocho whelı̨ gots'ǫ̀ eyı nı̨hbàa t'à agıat'į̀.
46 Davıd Nǫ̀htsı̨ yeghǫ nezı̨į̀ anıwǫǫ sìı Nǫ̀htsı̨ gha kǫ̀-gocho gohtsı̨ ha nıwǫ ı̨lè.
47 Hanìkò weza Solomon Nǫ̀htsı̨ gha kǫ̀-gocho gòhtsı̨ hǫt'e.
48 “Hanìkò Nǫ̀htsı̨ wenahk'e gǫ̀hłı̨-le sìı dǫ edılà t'à kǫ̀ gehtsı̨ı̨ sìı yeyìı nàdè nıìle. Nakwenàoɂǫǫ dıı hagedıì gı̨ı̨tł'è ı̨lè:
49 ‘Gots'ǫ̀ K'àowo hadı: Yak'e sìı sedaèhchı̨cho hǫt'e, eyıts'ǫ dıı nèk'e sìı wek'e nàeht'è hǫt'e. Eyıt'à kǫ̀ dàhòt'ı̨ı̨ segha nehtsı̨ ha neewǫ nǫǫ̀? Eyıts'ǫ edı̨į̀ segha kǫ̀ goı̨htsı̨ ha neewǫ nǫǫ̀?
50 Sı̨ t'asìı hazǫǫ̀ sılà t'à whıhtsı̨ hǫt'e, gots'ǫ̀ K'àowo hadı,’ gı̨ı̨tł'è.
51 “Naxı̨ naxıkwì nàtsoo aaht'e. Naxıdzeè t'à Nǫ̀htsı̨ ts'ǫ̀ naahɂa-le eyıts'ǫ naxıdzıìhkw'ǫǫ̀ t'à wekaɂaàhkw'ǫ-le. Naxıcho gıxèaht'e, t'aats'ǫǫ̀ Yedàyeh Nezı̨ı̨ k'èch'a eghàlaahda.
52 Naxıcho nakwenàoɂǫǫ hazǫǫ̀ dagogį̀ı̨hɂa ı̨lè hǫt'e. Nakwenàoɂǫǫ, ‘Dǫ Ehkw'ı Edaa’ nıìtła ha, gedıı sìı ełaàgogį̀ı̨hdè ı̨lè. Ekò dıì sìı naxı̨ dèe-ts'ǫ̀-k'àowo tł'aàwèahtı̨ xè ełaàwèahwho hǫt'e.
53 Naxı̨ sìı yak'eet'ı̨į̀ t'à nàowodeè naxıts'ǫ̀ nììt'ǫ hǫt'e, hanìkò eyı nàowo sìı wek'èaht'e-le,” Stephen hadı gots'ǫ̀ goı̨de.
Stephen kwe t'à ełaàgį̀ı̨hwho
54 Stephen hanì gots'ǫ̀ goı̨de t'à dǫ hazǫǫ̀ sıì gık'èch'a agòjà.
55 Hanìkò Stephen Yedàyeh Nezı̨ı̨ nàtsoò wets'ǫ̀-èlı̨ xè ı̨dòo yak'e ts'ǫ̀ k'eet'į̀. Nǫ̀htsı̨ wexè dànì xèdaat'ı̨ı̨ eyıts'ǫ Zezì Nǫ̀htsı̨ gà nàgòts'ehnèe nàwo, wegha wègoèht'į̀.
56 Stephen hadı, “Yak'e xègoèht'į̀. Dǫ-wet'àaɂàa-deè Nǫ̀htsı̨ gà nàgòts'ehnèe nàwo wègaat'ı̨,” hadı.
57 Hadı gıìkw'o ekò dǫ egeèhkw'ǫ ha gı̨ı̨wǫ-le t'à ededzıìhkw'ǫǫ̀ k'egehdì gà hòtł'ò gezeh. Hazǫǫ̀ ehghàà dagıachì
58 gà kǫ̀ta ts'ǫǫ̀ xàgeèlì, eyıts'ǫ kwe t'à ełaàgıìhwhı ha nèhogį̀ı̨ɂǫ. Dǫ Stephen k'e nìdahogį̀ı̨ɂǫǫ sìı cheko ı̨łè Saul wìyeh goɂeè xoehdıì agį̀į̀là.
59 Dǫ kwe t'à gııshì ekò Stephen hadıì yaı̨htı, “K'àowo Zezì, sedą̀ązhį̀ı̨ nı̨į̀chı,” hadı.
60 Eyı tł'axǫǫ̀ nàgòı̨hgè xè hòtł'ò whezeh, hadı, “Sets'ǫ̀ K'àowo, dıı hołı̨ı̨ hogehtsı̨ı̨ sìı gıghǫ nahoı̨le.” Hadı tł'axǫǫ̀ ełaı̨wo.
Saul wedaà agòjà, wınì k'ę̀ę̀ Stephen ełaàgį̀ı̨hwho.