12
Zhezu wi yɛn cɛnpilige ki Fɔ
(Maki 2.23-28; Luki 6.1-5)
1 Ko puŋgo na naa, Zhezu wìla pye na toro shɔgɔlɔ kɛrɛ ta nawa Zhufuyecɛnpilige ka ni, ma yala fuŋgo la pye wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pe na. A pe nɛɛ ki shɔgɔlɔ sheshegele kele kɔɔn na ke tunrugu na ke pyɔ wi woo naa kaa.
2 Fariziye mbele pàa pye le, naa pàa kaa ki yan ma, a pè si Zhezu wi pye fɔ: «Wele! Kala na lii daga mbaa piin cɛnpilige ki ni, lo ma fɔrɔgɔfɛnnɛ paa piin!»
3 A wì si pe yɔn sogo ma yo fɔ: «Ŋga Davidi wìla pye pilige ka ni wo naa wi pinlɛyɛɛnlɛ pe ni, ma yala fuŋgo la pe yigi, ye sigi kara mbege yan wi le?
4 Wìla ye wa Yɛnŋɛlɛ li go ki ni, wo naa wi pinlɛyɛɛnlɛ pe ni, buru ŋa pàa wɔ saraga Yɛnŋɛlɛ li yeri, ma wa ka, wo ŋa wi sila daga pe wa ka, kaawɔ saraga wɔfɛnnɛ poro nuŋgba.
5 Nakosima, ye sigi kara wa lasiri sɛwɛ wi ni mbege yan fɔ saraga wɔfɛnnɛ pe maa cɛnpilige ki jogo tunŋgo ŋga pe maa piin wa shɛrigo gbɔgɔ ki kala na, ma si yala, pe woro na jate ki jɔgɔfɛnnɛ.
6 Mila ki yuun ye kan, wa yɛn laga ŋa wì gbɔgɔ ma wɛ shɛrigo gbɔgɔ ki na.
7 Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛ wi yɛn na sɛnrɛ nda yuun ma yo fɔ: ‹Leele yinriwɛ taga ko mila jaa, mi woro na yaayoro saraga jaa,› ki pye ndɛɛ ki sɛnrɛ yeri kɔrɔ jɛn, ye se jɛn naa leele mbele pe yɛn jɛrɛgisaga fu pe jɛrɛgi.
8 Katugu Lere wi Pinambyɔ wi yɛn cɛnpilige ki Fɔ!»
Zhezu wìla naŋa wa sagala,
wi kɛɛ kìla shɔ wi na
(Maki 3.1-6; Luki 6.6-11)
9 Ko puŋgo na, a Zhezu wì si yiri lema, mɛɛ saa ye pe shɛrigo ka ni.
10 Naŋa wà la pye wa, wi kɛɛ nuŋgba la shɔ wi na. Leele mbele pàa pye wa, a pè si Zhezu wi yewe ma yo fɔ: «Ki daga lere wa mbe lere sagala cɛnpilige ni le?» Pàa ko yo ma, mbe ta mbe baga wi na mbe yo wi kapege pye.
11 A Zhezu wì si pe yɔn sogo ma yo fɔ: «Wiwiin wi yɛn laga ye ni, na sumbyɔ nuŋgba ka pye wi yeri, wiga to wetijugo ka ni cɛnpilige ki ni, wi se saa wɔ wa?
12 Ma si yala, lere wo wɛ sumbyɔ wo na pew! Ki kala na, ki daga paa kajɛŋgɛ piin cɛnpilige ki ni.»
13 Kona, a wì si naŋa wi pye fɔ: «Ma kɛɛ ki sanga!»
A naŋa wì suu kɛɛ ki sanga. A kì si sagala kpoyi, mɛɛ pye paa sanŋga ki yɛn.
14 A Fariziye pè si yiri ma saa pe yɛɛ yan, paa yɛgɛ ŋga na pe yaa ki pye, mbe ta mbe Zhezu wi gbo we.
Tunmbyee ŋa Yɛnŋɛlɛ lì wɔ
15 Naa Zhezu wìla kaa ki wogo ki jɛn, a wì si yiri wa ki laga ki na nɛɛ kee, a lelɛgɛrɛ si taga wi na. A wì si yambala pe ni fuun pe sagala,
16 ma sigi yo maga ŋgban pe ni, ma yo wi yɛn lere ŋa cɛnlɛ, paga kaa naga.
17 Ko la pye ma, jaŋgo sɛnrɛ nda Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɔEzayi wìla yo, ti ta tiri yɛɛ yɔn fili, fɔ:
18 Na tunmbyee ŋa mì wɔ, wi ŋa.
Wi yɛn mala ndanla fɔ jɛŋgɛ.
Wi kala lìlan ndanla jɛŋgɛ.
Mi yaa kanla Yinnɛ li tirige wi na.
Wi yaa kaa na kiti kɔngɔ ki yari cɛngɛlɛ woolo pe kan.
19 Wi se ka kendige wɔ lere ni, wi se kaa gbanla lere na.
Pe se kaa yogo logo wa koŋgolo ke ni.
20 Wi se ka gbagara kanŋgala na lì kunnu li kaari.
Wi se ka fitanla ŋa wi yɛn na finri wi figi.
Wi yaa ka ko pye ma, jaŋgo ŋga ki yɛn ma sin, ki sa cew ta.
21 Cɛngɛlɛ woolo pe ni fuun pe yaa ka pe jigi wi taga wi na.
Zhezu wi fanŋga kì wɛ
Sɔtanla wi wogo ki na
(Maki 3.22-30; Luki 11.14-23)
22 Kona, a pè si kari naŋa wa ni Zhezu wi kɔrɔgɔ, wìla pye fyɔɔn konaa bombo, katugu yinnɛ tipele la pye wi ni. A Zhezu wì suu sagala. A wì ya na para, na yaan.
23 Kìla janwa wi ni fuun wi pari, a pe nɛɛ yuun fɔ: «Naga yɛn ma, Davidi setirige pyɔ wo si ma ŋa yɛɛn?»
24 Ɛɛn fɔ, naa Fariziye pàa kaa ki logo janwa wi yeri, a pè sho fɔ: «Ki naŋa ŋa yɛɛn, wila yinnɛ tipegele ke puro na ke woo leele pe ni yinnɛ tipegele to Beyɛzebuli wo fanŋga na.»
25 Ɛɛn fɔ, Zhezu wìla pe nawa jatere wi jɛn, a wì si pe pye fɔ: «Wunluwɔ o wunluwɔ pi leele pe maa wiin pe yɛɛ ni, ki wunluwɔ pi ma jɔgɔ. Ca o ca, nakoma sege o sege ki leele pe maa wiin pe yɛɛ ni, ki ma jɔgɔ.
26 Sɔtanla fun, na wi kaa wi woolo pe puro, kona, wi yɛn na wiin wi yɛɛ ni. Pa wi wunluwɔ pi se ya cɛn.
27 Na kaa pye mi maa yinnɛ tipegele ke puro na ke woo leele pe ni Beyɛzebuli wo fanŋga na, ambɔ wi maa fanŋga kaan ye woolo poro yeri pe ma sila ke puro na ke woo leele pe ni? Ye woolo jate poro pe yɛn ye kiti kɔnfɛnnɛ wele.
28 Kaselege ko na, Yɛnŋɛlɛ li Yinnɛ lo fanŋga na mila yinnɛ tipegele ke puro na ke woo leele pe ni. Ko ki naga ma yo Yɛnŋɛlɛ li wunluwɔ pì gbɔn laga ye na makɔ.
29 «Lere se ya ye leŋgbaan wa go mboo kɛɛ yaara ti lɛ, na wii keli mboo pɔ gbɛn. Na wi kaa pɔ mbe kɔ, wi mɛɛ ya maa go yaara ti ni fuun ti lɛ.
30 Ki kala na, na lere ŋa woro na ni, mi yɛn ma wo mbɛn. Lere ŋa woro nala sari mbaa leele pe gbogolo, wo maa pe jaragi.
31 Ko kì ti mila ki yuun ye kan fɔ kapere nda leele paa piin, naa Yɛnŋɛlɛ li mɛgɛ ŋga paa jogo, ti ni fuun ti yaa ka kala yaga pe na. Ɛɛn fɔ, lere ŋa fuun ka Yinnɛkpoyi li mɛgɛ ki jɔgɔ, ki kapege ki se kala yaga wi na.
32 Lere ŋa ka sɛnpere yo Lere wi Pinambyɔ wi na, ki kapege ki yaa ka kala yaga wi na. Ɛɛn fɔ, lere ŋa ka sɛnpere yo Yinnɛkpoyi li na, ki kapege ki se kala yaga wi na laga ki dunruya ŋa wi ni, ki se si kala yaga wi na goto.
Tige ko naa ki pyɔ
(Luki 6.43-45)
33 «Na tige ki ka pye jɛŋgɛ, ki pyɔ wi ma pye jɛnŋɛ. Na tige ki ka si tijanga, ki pyɔ wi ma tijanga; katugu tige ki ma jɛn ki pyɔ wo na.
34 Mɛɛrɛ pire wele dɛ! Yoro mbele ye yɛn ma pe yɛɛn, ye mbe ya mbaa sɛnjɛndɛ to yuun mɛlɛ? Katugu lere wi nawa piga yin yaraga ŋga ni, ko wi yɔn ki maa yuun.
35 Lejɛnŋɛ we, wi maa yarijɛndɛ woo na yinrigi wa wi yarijɛndɛ ti ni. Ɛɛn fɔ, lepee we, wi maa yaripere woo na yinrigi wa wi yaripere ti ni.
36 Mila ki yuun ye kan fɔ, kiti kɔnpilige, sɛnjagara nda fuun leele pe maa yuun, pe yaa ka sa pe yewe ti ni.
37 Katugu lere wi yaa ka tanga ta Yɛnŋɛlɛ yeri wi sɛnyoro to kala na, wi yaa si ka pye jɔgɔfɔ wi sɛnyoro to kala na.»
Leele pàa pye na jaa
Zhezu wi kafɔnnɔ la pye peli yan
(Maki 8.11-12; Luki 11.29-32)
38 Kona, a lasiri sɛwɛ jɛnfɛnnɛ pele naa Fariziye pele ni, pè si Zhezu wi yewe ma yo fɔ: «Nagafɔ, waa jaa ma kafɔnnɔ la pye weli yan.»
39 A Zhezu wì si pe yɔn sogo ma yo fɔ: «Nala pilige woolo pe yɛn kapere pyefɛnnɛ naa kɛɛnrɛ lifɛnnɛ. Pe yɛn na kafɔnnɔ la jaa mbe yan. Ɛɛn fɔ, kafɔnnɔ la se pye pe kan naa, kaawɔ Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɔ Zhonasi wolo lo.
40 Katugu yɛgɛ ŋga na Zhonasi wìla yɔnlɔ taanri naa yembinɛ taanri pye wa mbɛnɛ gbegbenɛ li nawa, ki pyelɔmɔ nuŋgba pi na fun, Lere wi Pinambyɔ wi yaa ka piliye taanri naa yembinɛ taanri pye wa tara.
41 Kiti kɔnpilige, Ninive ca fɛnnɛ pe yaa ka yiri mbe nala pilige woolo pe jɛrɛgi, katugu Zhonasi wìla Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ nda yo ma pe kan, pàa ti logo ma pe kapere ti jɛn mari yaga. Ye wele, lere wa yɛn laga, ŋa wì wɛ Zhonasi wi na, (ye si woro na jaa mbe wo sɛnrɛ to logo.)
42 Kiti kɔnpilige, yɔnlɔparawa kalige kɛɛ wunlunjɔ wi yaa ka yiri mbe nala pilige woolo pe jɛrɛgi, katugu wìla yiri wa tara ti kɔsaga ki na ma pan ma Salomɔ wi tijinliwɛ sɛnrɛ ti logo. Ye wele, lere wa yɛn laga ŋa wì wɛ Salomɔ wi na, (ye si woro na jaa mbe wo sɛnrɛ to logo.)
Yinnɛ tipele li sɔngɔrɔkala
(Luki 11.24-26)
43 «Na yinnɛ tipele liga wɔ lere wa ni, li ma saa na yanri wa gbinri wi ni, wa laga ŋga tɔnmɔ na pye we, na wogosaga lagajaa mbe wogo. Naa li woro mbe ka yan,
44 kona, li ma sho fɔ: ‹Mi yaa sɔngɔrɔ wa na go ŋga mì wɔ wa ki ni.› Na liga ka sɔngɔrɔ, li mɛɛ pan maga yan waga, pège gbogolo maga pɛ fɔ jɛŋgɛ.
45 Kona, li mɛɛ kari ma saa yinnɛ tipegele kele yɛgɛ lagaja naa kɔlɔshyɛn, ŋgele kè pe ma wɛ lo jate li na. Lo naa koro ni, ke mɛɛ pan ma ye wi ni, mɛɛ cɛn wa wi ni. Kona, ki lerefɔ wi cɛnwɛ pi ma sɔngɔrɔ ma tijanga ma wɛ koŋgbanŋga ki na. Nala pilige lepeele pa pe wogo ki yaa ka pye ma fun.»
Mbele paa tanri Yɛnŋɛlɛ li sɛnrɛ
ti na, poro pe yɛn Zhezu
wi nɔsepiile wele
(Maki 3.31-35; Luki 8.19-21)
46 Ma Zhezu wi ta wìla pye na para janwa wi ni bere, a wi nɔ naa wi nɔsepiile nambala pè si gbɔn le. Pàa pye ma yere wa funwa na, nɛɛ wi jaa mbe para wi ni.
47 A lere wà sigi yo ma Zhezu wi kan fɔ: «Wele! Ma nɔ wo nɔɔ nɔsepiile nambala pe ni, pe yɛn ma yere le funwa na, paa jaa mbe para ma ni.»
48 A Zhezu wì sigi lerefɔ wi pye fɔ: «Ambɔ wi yɛn na nɔ wo? Ambɛnɛ pe yɛn na nɔsepiile nambala poro?»
49 Kona, a wì suu kɛɛ ki naga wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pe na, ma sho fɔ: «Wele, na nɔ naa na nɔsepiile nambala poro wɛlɛ mbele laga we.
50 Katugu lere ŋa fuun kaa na To ŋa wa yɛnŋɛlɛ na wi nandanwa kala li piin, wo wi yɛn na nɔsepyɔ lenaŋa, naa na nɔsepyɔ sumboro, naa na nɔ.»