2
Jesús oa vae regua
(Mt 1.18-25)
Juan ichɨ güi oa yave, romano reta juvicha guasu Augusto César jee vae oyocui opaete vae uyepapaca vaerã. Jaeramo opaete vae uyepapaca Cirenio ico ɨvɨ Siria pegua reta juvicha guasurã yave. Jare opaete vae yugüɨraa itenondegua jenta guasu pe uyepapaca vaerã.
Jare José vi oo Nazaret Galilea pegua güi tenta guasu Belén Judea pegua pe. Echa'ã jae co David iñemoñaa reta pegua, jare David jenta guasu co jae Belén. Jáeramo José oo Belén pe uyepapaca vaerã, jare güɨraa jembireco María. Jare María ipurúa ma. Jare Belén pe ñugüɨnoi rambueve, ara ou uvãe María imembɨ oa vaerã. Jare María imembɨrɨpɨ cuimbae oa. Jayave María oñoma penti ñomaa pe jare umbɨyapacua penti maemɨmba icaruarɨru pe. Echa'ã mbaetɨ co José jare María jendarã tenta pe.
Ángel reta jare ovecha iyandarecoa reta
Jare jocua pɨ̃tu amocue ovecha iyandarecoa reta uyandareco ñugüɨnoi iovecha reta re ñana rupi coiño tenta guasu Belén güi. Jare uyecuaa chupe reta penti ángel yandeYa pe uyeyocui vae, jare jembipe jae reta ñugüɨnoi vae pe. Echa'ã yandeYa imbaepuere uyecuaa chupe reta. Jare jae reta uquɨye ete. 10 Jayave ángel jei chupe reta:
—Agüɨye pequɨye. Mase, amɨmbeuta peve ñee icavi vae tuicha rupi piyerovia vaerã. Cua ñee opaete vae peguarã co —jei—. 11 Echa'ã cua pɨ̃tu oa upurumbɨasa vae David jenta guasu pe. Jae co yandeYa Cristo, Tumpa ombou vae —jei ángel chupe reta—. 12 Jare cuarãi picuaata: Pevãeta sambiaɨ uñeñoma oĩ penti ñomaa pe jare uyapacua oĩ penti maemɨmba icaruarɨru pe —jei.
13 Jare jupivoi uyecuaa jocua ángel ndive jeta ete ángel reta. Opaete vae umbɨadora Tumpa. Echa'ã jei reta:
14 “Tuyembɨadoraca Tumpa ara pe oĩ vae,
jare ɨvɨ pegua reta Tumpa ipɨacavi chupe reta vae tipɨacatu” —jei.
15 Jare ángel reta yugüɨraa ye yave chugüi reta ara pe, ovecha iyandarecoa reta jei uyupe:
—Yaa Belén pe yaecha vaerã cua uyeyapo vae. Echa'ã yandeYa uicuaaca yandeve —jei reta.
16 Jayave javoi pegua yugüɨraa joco pe, jare uvãe María jare José jare sambiaɨ. Jocua sambiaɨ uyapacua oĩ maemɨmba icaruarɨru pe. 17 Jare uecha ma yave, yugüɨraa ye umɨmbeu ĩru vae reta pe ángel jei chupe reta jocua sambiaɨ re vae. 18 Jare opaete uyandu vae reta ipɨacañɨ ovecha iyandarecoa reta umɨmbeu chupe reta vae re. 19 Ẽrei María imandúa opaete cua re jare ipɨa pe uyemɨngueta cavi jese. 20 Jare ovecha iyandarecoa reta yugüɨraa ye Belén güi. Umbɨadora reta Tumpa jare umee yasurupai chupe opaete uyandu jare uecha vae re. Echa'ã jae reta uecha ma sambiaɨ ángel jei chupe reta rami.
Güɨraa reta Jesús Tumpa jo pe
21 Jare sambiaɨ ocho ara ma güɨnoi yave, tu jare ichɨ umɨcircuncidaca jare umbɨjee Jesús. Echa'ã ángel umɨmbeu María pe jucuarãi umbɨjee vaerã ndei María ipurúa mbove.
22 Jare ara ou uvãe María oo vaerã yandeYa jo pe uyeyoeca vaerã yandeYa cotɨ. Echa'ã jucuarãi uyecuatía oĩ Moisés iporoyocui pe cuña imembɨ vae uyapo vaerã. Jayave tu jare ichɨ güɨraa Jesús tenta guasu Jerusalén pe yandeYa jo pe oñonoca tee vaerã Tumpa peguarã. 23 Echa'ã yandeYa iporoyocui pe uyecuatía oĩ cuarãi: “Cuña imembɨrɨpɨ cuimbae oa yave, sambiaɨ uñeñono teeta yandeYa peguarã.” Jucuarãi uyecuatía oĩ. 24 Jáeramo Jesús tu jare ichɨ uyucaca umee vaerã yandeYa pe mocui güɨra tórtola jee vae ani mocui pɨcasu taɨrusu vae. Echa'ã jucuarãi jei uyapo vaerã mboroyocui yandeYa umee chupe reta vae pe.
25 Jare jocua ara penti cuimbae Jerusalén pegua Simeón jee vae oĩ Tumpa jo pe. Simeón jecuaeño uyapo jupi vae jare umbɨadora Tumpa. Jae uãro oĩ omborɨta Israel pegua reta vae ou vaerã. Jare jae tɨnee Espíritu Santo pe. 26 Jare Espíritu Santo uicuaaca ma Simeón pe quirãi ndarau umano ndei uecha Cristo yandeYa ombouta vae mbove. 27 Jare jocua ara Espíritu Santo uicuaaca ma Simeón pe oo vaerã uique Tumpa jo pe. Jare Jesús tu jare ichɨ güɨraa Jesús uruique Tumpa jo pe uyapo vaerã mboroyocui jei vae rupi. 28 Jayave Simeón ovoɨ Jesús jare umbɨadora Tumpa. Jae jei:
29 “CheYa, jecuaeño ayeyocui ndeve.
Añave ndepuere nemaeño cheré amano vaerã chepɨacatu reve.
Echa'ã cuarãi nde ndere cheve uyeyapota co.
30 Aecha ma upurumbɨasa vae nde nembou vae.
31 Nde ndiparavo opaete vae peguarã.
32 Jae co penti tembipe rami.
Ime tembipe yave, yaecha cavi mbaembae.
Jae ramiño vi jae ndecuaaca cavita judío mbae vae reta pe.
Jare Israel pegua reta uyepɨucata jae jeco pegua.
Echa'ã Israel pegua reta nembae reta co” —jei Simeón.
33 Jare José jare Jesús ichɨ ipɨacañɨ Simeón jei Jesús re vae re. 34 Jare Simeón jei Tumpa tumɨvendise José jare María. Jayave jei María pe:
—Mase, Tumpa uiparavo ma cua nemembɨ. Jae uicuaacata Israel pegua reta pe quía co jae. Ẽrei jeta Israel pegua reta güɨrɨ̃rota jare jeta vae güɨroviata jese —jei—. 35 Echa'ã uyecuaata opaete vae ipɨa pe oĩ vae. Jare nde etei ndepɨatɨtɨ eteta jese —jei Simeón María pe.
36 Jare ico vi penti cuña Ana jee vae. Jae co Fanuel tayɨ. Jocua Fanuel co jae penti atɨ Aser jee vae pegua. Ana co jae Tumpa iñee umɨmbeu vae. Ucuacuaa ete ma. Jaeño siete año ico ime ndive. 37 Echa'ã jayave ime umano chugüi. Ana güɨnoi ma ochenta y cuatro año. Jecuaeño ico Tumpa jo pe jare uyeyocui Tumpa pe. Echa'ã uyecuacu tembíu güi jare uyerure Tumpa pe ara rupi jare pɨ̃tu rupi. 38 Jae ou uvãe José jare María jare Jesús ñugüɨnoi vae pe. Jayave jae vi umee yasurupai yandeYa pe, jare imiari Jesús re opaete Jerusalén pegua uãro ñugüɨnoi Cristo ou uepɨ vaerã vae reta pe.
Yugüɨraa ye Nazaret pe
39 Jare José jare María uyapo yandeYa jo pe opaete yandeYa iporoyocui jei uyapo vaerã vae. Jayave yugüɨraa ye Galilea pe jae jenta guasu Nazaret pe. 40 Jare sambiaɨ ucuacuaa jare jatangãtu. Iyaracuaa catu vi. Jare Tumpa ipɨacavi oĩ jae ndive.
Jesús Tumpa jo pe
41 Jare opa año Jesús tu jare ichɨ yugüɨraa Jerusalén pe pascua ara pe. 42 Jare Jesús doce año ma güɨnoi yave, oo jae reta jupíe pascua peguarã, jae reta jecoño mai uyapo vae rami. 43 Jare uasa ma yave pascua, Jesús tu jare ichɨ oẽ Jerusalén güi yugüeru ye vaerã jenta pe. Ẽrei Jesús upɨta Jerusalén pe tu jare ichɨ uicuaa mbae reve. 44 Echa'ã jae reta jei tẽi Jesús ou co oĩ iguataĩru reta jupíe. Ẽrei caaru ma yave, ueca reta tẽi jentarã reta jare ĩru uicuaa vae reta ñugüɨnoi vae rupi. 45 Ẽrei uvãe'ã chupe. Jayave Jesús tu jare ichɨ yugüɨraa ye Jerusalén pe ueca vaerã. 46 Jare mbapɨ ara ma uasa yave, uvãe reta chupe Tumpa jo pe. Jesús uguapɨ oĩ mboroyocui re oporomboe vae reta ipɨte pe. Uyapɨsaca oĩ jese reta jare upɨrandu chupe reta mbaembae re. 47 Jare opaete vae ipɨacañɨ. Echa'ã Jesús uicuaa cavi opaete iporomboe jare ipuere umɨmbeu cavi chupe reta jae reta upɨrandu chupe mbae re yave. 48 Jare Jesús tu jare ichɨ uecha yave, jae reta vi ipɨacañɨ. Jayave ichɨ jei Jesús pe:
—Chemembɨ, ¿maera pa ndiyapo cuarãi oreve? Mase, nderu jare che ndueca tẽi opaete que rupi orepɨatɨtɨ reve —jei.
49 Jayave Jesús jei chupe reta:
—¿Maera pa chereca opaete que rupi? Icavi co apɨta vaerã cua pe ayapo vaerã cheRu iparavɨquɨ. ¿Picuaa'ã pa cua? —jei chupe reta.
50 Ẽrei jae reta uicuaa'ã mbae uipota jei jocua Jesús jei chupe reta vae. 51 Jayave Jesús ou ye Nazaret pe jae reta jupíe, jare jecuaeño uyapo jae reta jei vae. Jare Jesús ichɨ imandúa opaete uyeyapo vae re. 52 Jare Jesús jecuaeño ucuacuaa oo oĩ. Jare iyaracuaa catu. Jecuaeño umbɨyerovia Tumpa jare ĩru vae reta vi.