27
Paul sent to Rome
Ὡς δὲ ἐκρίθη τοῦ ἀποπλεῖν ἡμᾶς εἰς τὴν Ἰταλίαν, παρεδίδουν τόν τε Παῦλον καί τινας ἑτέρους δεσμώτας ἑκατοντάρχῃ ὀνόματι Ἰουλίῳ, σπείρας* Σεβαστῆς. Ἐπιβάντες δὲ πλοίῳ Ἀτραμυτινῷ, μέλλοντες πλεῖν§ τοὺς κατὰ τὴν Ἀσίαν τόπους, ἀνήχθημεν· ὄντος σὺν ἡμῖν Ἀριστάρχου, Μακεδόνος Θεσσαλονικέως. Τῇ τε* ἑτέρᾳ κατήχθημεν εἰς Σιδῶνα· φιλανθρώπως τε Ἰούλιος τῷ Παύλῳ χρησάμενος ἐπέτρεψεν πρὸς τοὺς φίλους πορευθέντα§ ἐπιμελείας τυχεῖν. Κἀκεῖθεν ἀναχθέντες, ὑπεπλεύσαμεν τὴν Κύπρον, διὰ τὸ τοὺς ἀνέμους εἶναι ἐναντίους. Τό τε πέλαγος τὸ κατὰ τὴν Κιλικίαν καὶ Παμφυλίαν διαπλεύσαντες, κατήχθημεν* εἰς Μύρα τῆς Λυκίας. Κἀκεῖ εὑρὼν ἑκατόνταρχος πλοῖον Ἀλεξανδρῖνον πλέον εἰς§ Ἰταλίαν, ἐνεβίβασεν* ἡμᾶς εἰς αὐτό. Ἐν ἱκαναῖς δὲ ἡμέραις βραδυπλοοῦντες καὶ μόλις γενόμενοι κατὰ τὴν Κνίδον, μὴ προσεῶντος ἡμᾶς τοῦ ἀνέμου, ὑπεπλεύσαμεν τὴν Κρήτην κατὰ Σαλμώνην· μόλις τε παραλεγόμενοι αὐτὴν ἤλθομεν εἰς τόπον τινὰ καλούμενον Καλοὺς Λιμένας, ἐγγὺς ἦν πόλις Λασαία.
A difference of opinion
Ἱκανοῦ δὲ χρόνου διαγενομένου καὶ ὄντος ἤδη ἐπισφαλοῦς τοῦ πλοός, διὰ τὸ καὶ τὴν Νηστείαν ἤδη παρεληλυθέναι· παρῄνει Παῦλος 10 λέγων αὐτοῖς, «Ἄνδρες, θεωρῶ ὅτι μετὰ ὕβρεως καὶ πολλῆς ζημίας, οὐ μόνον τοῦ φόρτου§ καὶ τοῦ πλοίου ἀλλὰ καὶ τῶν ψυχῶν ἡμῶν, μέλλειν ἔσεσθαι τὸν πλοῦν 11  δὲ ἑκατόνταρχος* τῷ κυβερνήτῃ καὶ τῷ ναυκλήρῳ ἐπείθετο μᾶλλον τοῖς ὑπὸ τοῦ Παύλου λεγομένοις. 12 Ἀνευθέτου δὲ τοῦ λιμένος ὑπάρχοντος πρὸς παραχειμασίαν, οἱ πλείους§ ἔθεντο βουλὴν ἀναχθῆναι ἐκεῖθεν,* εἴ πως δύναιντο καταντήσαντες εἰς Φοίνικα παραχειμάσαι, λιμένα τῆς Κρήτης βλέποντα κατὰ λίβα καὶ κατὰ χῶρον.
The storm
13 Ὑποπνεύσαντος δὲ νότου, δόξαντες τῆς προθέσεως κεκρατηκέναι, ἄραντες ἆσσον παρελέγοντο τὴν Κρήτην. 14 Μετ᾿ οὐ πολὺ δέ, ἔβαλεν κατ᾿ αὐτῆς ἄνεμος τυφωνικός ( καλούμενος Εὐροκλύδων). 15 Συναρπασθέντος δὲ τοῦ πλοίου, καὶ μὴ δυναμένου ἀντοφθαλμεῖν τῷ ἀνέμῳ, ἐπιδόντες ἐφερόμεθα. 16 Νησίον δέ τι ὑποδραμόντες καλούμενον Κλαύδην,§ μόλις ἰσχύσαμεν* περικρατεῖς γενέσθαι τῆς σκάφης· 17 ἣν ἄραντες, βοηθείαις ἐχρῶντο, ὑποζωννύντες τὸ πλοῖον· φοβούμενοί τε μὴ εἰς τὴν Σύρτιν ἐκπέσωσιν, χαλάσαντες τὸ σκεῦος, οὕτως ἐφέροντο. 18 Σφοδρῶς δὲ χειμαζομένων ἡμῶν, τῇ ἑξῆς ἐκβολὴν ἐποιοῦντο, 19 καὶ τῇ τρίτῃ αὐτόχειρες τὴν σκευὴν τοῦ πλοίου ἐρρίψαμεν.§ 20 Μήτε δὲ ἡλίου μήτε ἄστρων ἐπιφαινόντων ἐπὶ πλείονας ἡμέρας, χειμῶνός τε οὐκ ὀλίγου ἐπικειμένου, λοιπὸν περιῃρεῖτο πᾶσα ἐλπὶς* τοῦ σῴζεσθαι ἡμᾶς.
21 Πολλῆς δὲ ἀσιτίας ὑπαρχούσης, τότε σταθεὶς Παῦλος ἐν μέσῳ αὐτῶν εἶπεν· «Ἔδει μέν, ἄνδρες, πειθαρχήσαντάς μοι μὴ ἀνάγεσθαι ἀπὸ τῆς Κρήτης, κερδῆσαί τε τὴν ὕβριν ταύτην καὶ τὴν ζημίαν. 22 Καὶ τὰ νῦν παραινῶ ὑμᾶς εὐθυμεῖν, ἀποβολὴ γὰρ ψυχῆς οὐδεμία ἔσται ἐξ ὑμῶν, πλὴν τοῦ πλοίου. 23 Παρέστη γάρ μοι ταύτῃ τῇ νυκτὶ ἄγγελος τοῦ Θεοῦ οὗ εἰμι, καὶ λατρεύω,§ 24 λέγων· ‹Μὴ φοβοῦ, Παῦλε· Καίσαρί σε δεῖ παραστῆναι. Καὶ ἰδού, κεχάρισταί σοι Θεὸς πάντας τοὺς πλέοντας μετὰ σοῦ.› 25 Διὸ εὐθυμεῖτε, ἄνδρες· πιστεύω γὰρ τῷ Θεῷ ὅτι οὕτως ἔσται καθ᾿ ὃν τρόπον λελάληταί μοι. 26 Εἰς νῆσον δέ τινα δεῖ ἡμᾶς ἐκπεσεῖν
27 Ὡς δὲ τεσσαρεσκαιδεκάτη νὺξ ἐγένετο, διαφερομένων ἡμῶν ἐν τῷ Ἀδρίᾳ, κατὰ μέσον τῆς νυκτὸς ὑπενόουν οἱ ναῦται προσάγειν τινὰ αὐτοῖς χώραν. 28 Καὶ βολίσαντες εὗρον ὀργυιὰς* εἴκοσι· βραχὺ δὲ διαστήσαντες, καὶ πάλιν βολίσαντες, εὗρον ὀργυιὰς δεκαπέντε· 29 φοβούμενοί τε μή πῶς εἰς τραχεῖς τόπους ἐκπέσωμεν,§ ἐκ πρύμνης ῥίψαντες ἀγκύρας τέσσαρας, ηὔχοντο* ἡμέραν γενέσθαι. 30 Τῶν δὲ ναυτῶν ζητούντων φυγεῖν ἐκ τοῦ πλοίου καὶ χαλασάντων τὴν σκάφην εἰς τὴν θάλασσαν, προφάσει ὡς ἐκ πρῴρας μελλόντων ἀγκύρας ἐκτείνειν· 31 εἶπεν Παῦλος τῷ ἑκατοντάρχῃ καὶ τοῖς στρατιώταις, «Ἐὰν μὴ οὗτοι ἐν τῷ πλοίῳ μείνωσιν,§ ὑμεῖς σωθῆναι οὐ δύνασθε 32 Τότε οἱ στρατιῶται ἀπέκοψαν* τὰ σχοινία τῆς σκάφης καὶ εἴασαν αὐτὴν ἐκπεσεῖν.
33 Ἄχρι δὲ οὗ ἔμελλεν ἡμέρα γίνεσθαι, παρεκάλει Παῦλος ἅπαντας μεταλαβεῖν τροφῆς, λέγων· «Τεσσαρεσκαιδεκάτην σήμερον ἡμέραν προσδοκῶντεςἄσιτοι διατελεῖτε,§ μηδὲν* προσλαβόμενοι. 34 Διὸ παρακαλῶ ὑμᾶς μεταλαβεῖν τροφῆς, τοῦτο γὰρ πρὸς τῆς ἡμετέρας σωτηρίας ὑπάρχει· οὐδενὸς γὰρ ὑμῶν θρὶξ ἐκ§ τῆς κεφαλῆς πεσεῖται* 35 Εἰπὼν δὲ ταῦτα καὶ λαβὼν ἄρτον, εὐχαρίστησεν τῷ Θεῷ ἐνώπιον πάντων· καὶ κλάσας ἤρξατο ἐσθίειν. 36 Εὔθυμοι δὲ γενόμενοι πάντες§ καὶ αὐτοὶ προσελάβοντο τροφῆς. 37 (Ἦμεν* δὲ ἐν τῷ πλοίῳ αἱ πᾶσαι ψυχαί, διακόσιαι ἑβδομήκοντα ἕξ.) 38 Κορεσθέντες δὲ τροφῆς, ἐκούφιζον τὸ πλοῖον ἐκβαλλόμενοι τὸν σῖτον εἰς τὴν θάλασσαν.
39 Ὅτε δὲ ἡμέρα ἐγένετο, τὴν γῆν οὐκ ἐπεγίνωσκον, κόλπον δέ τινα κατενόουν§ ἔχοντα αἰγιαλόν, εἰς ὃν ἐβουλεύσαντο,* εἰ δυνατόν, ἐξῶσαι τὸ πλοῖον. 40 Καὶ τὰς ἀγκύρας περιελόντες εἴων εἰς τὴν θάλασσαν, ἅμα ἀνέντες τὰς ζευκτηρίας τῶν πηδαλίων· καὶ ἐπάραντες τὸν ἀρτέμονα τῇ πνεούσῃ κατεῖχον εἰς τὸν αἰγιαλόν. 41 Περιπεσόντες δὲ εἰς τόπον διθάλασσον ἐπώκειλαν§ τὴν ναῦν·* καὶ μὲν πρῷρα ἐρείσασα ἔμενεν ἀσάλευτος, δὲ πρύμνα ἐλύετο ὑπὸ τῆς βίας τῶν κυμάτων.§
42 Τῶν δὲ στρατιωτῶν βουλὴ ἐγένετο ἵνα τοὺς δεσμώτας ἀποκτείνωσιν, μή τις ἐκκολυμβήσας διαφύγῃ.* 43  δὲ ἑκατόνταρχος, βουλόμενος διασῶσαι τὸν Παῦλον, ἐκώλυσεν αὐτοὺς τοῦ βουλήματος ἐκέλευσέν τε τοὺς δυναμένους κολυμβᾶν ἀπορρίψαντας§ πρώτους ἐπὶ τὴν γῆν ἐξιέναι, 44 καὶ τοὺς λοιπούς, οὓς μὲν ἐπὶ σανίσιν, οὓς δὲ ἐπί τινων τῶν ἀπὸ τοῦ πλοίου. Καὶ οὕτως ἐγένετο πάντας διασωθῆναι ἐπὶ τὴν γῆν.
* 27:1 σπειρας f35 [35%] ¦ σπειρης ℵA,B [65%] HF,RP,OC,TR,CP,NU 27:2 ατραμυτινω f35 [21%] ¦ αδραμυτινω [13%] ¦ ατραμυττινω [6%] ¦ αδραμυττινω [4%] ¦ αδραμυντινω [5%] ¦ ατραμυτηνω [12%] ¦ αδραμυτηνω [9%] CP ¦ αδραμυττηνω ℵ [25%] HF,RP,OC,TR,NU ¦ αραμμυτηνω [4%] ¦ αδραμυντηνω A,B 27:2 μελλοντες f35 [75%] HF,RP,OC,TR,CP ¦ μελλοντι ℵA,B [16%] NU ¦ μελλοντα [4%] ¦ μελλοντων [5%] § 27:2 πλειν f35 [90%] HF,RP,OC,TR,CP ¦ 1 εις ℵA,B [8%] NU ¦ επι [2%] * 27:3 τε rell ¦ — [3%] CP ¦ δε [5%] 27:3 φιλανθρωπως rell ¦ φιλανθροπως [1%] CP ¦ φιλανθρωπος [5%] 27:3 τους rell ¦ — [5%] TR (OC is in small print) § 27:3 πορευθεντα f35 [87%] HF,RP,OC,TR,CP ¦ πορευθεντι ℵA,B [4%] NU ¦ πορευθεντας [5%] ¦ απελθοντα [4%] * 27:5 κατηχθημεν f35 [23%] CP ¦ κατηλθομεν B [71%] HF,RP,OC,TR,NU ¦ κατηλθαμεν ℵA [1%] ¦ ηλθομεν [5%] ¦ one other variant 27:6 εκατονταρχος f35 [97%] HF,RP,TR,CP ¦ εκατονταρχης ℵA,B [3%] OC,NU 27:6 αλεξανδρινον rell ¦ αλεξανδρηνον [22%] § 27:6 εις f35 [30%] ¦ 1 την ℵA,B [70%] HF,RP,OC,TR,CP,NU * 27:6 ενεβιβασεν rell ¦ ανεβιβασεν [25%] ¦ ενεβηβασεν [15%] ¦ επεβιβασεν [1%] ¦ one other variant 27:8 ην πολις f35 B [95%] HF,RP,OC,TR,CP ¦ ~ 21 ℵA [5%] NU 27:10 θεωρω rell ¦ θεορω ℵ [13%] § 27:10 φορτου f35 [30%] OC,TR ¦ φορτιου ℵA,B [70%] HF,RP,CP,NU * 27:11 εκατονταρχος f35 [50%] TR ¦ εκατονταρχης ℵA,B [50%] HF,RP,OC,CP,NU 27:11 επειθετο μαλλον f35 [85%] HF,RP,OC,TR,CP ¦ ~ 21 (ℵA)B [15%] NU 27:11 του f35 [92%] HF,RP,OC,TR,CP ¦ — ℵA,B [8%] NU § 27:12 πλειους f35 [91%] HF,RP,OC,TR,CP ¦ πλειονες ℵA,B [4%] NU ¦ πλειων [5%] * 27:12 εκειθεν f35 ℵA,B [80%] NU ¦ κακειθεν [20%] HF,RP,OC,TR,CP 27:14 ευροκλυδων f35 (95.3%) HF,RP,OC,TR,CP ¦ ευρυκλυδων (1.4%) ¦ ευρωκλυδων (0.8%) ¦ ευρακυλων ℵA,B (0.8%) NU ¦ seven other variants (1.7%) 27:15 επιδοντες rell ¦ επιδιδοντες [2%] CP ¦ one other variant § 27:16 κλαυδην f35 [95%] HF,RP,OC,TR,CP ¦ κλαυδα ℵAv [4%] ¦ καυδα B [1%] NU * 27:16 μολις ισχυσαμεν f35 [95%] HF,RP,OC,TR,CP ¦ ~ 21 ℵA,B [5%] NU 27:17 βοηθειαις rell ¦ βοηθειας C [15%] ¦ βοηθιαν ℵ ¦ one other variant 27:17 συρτιν f35 ℵA,B,C [45%] OC,TR,NU ¦ συρτην [55%] HF,RP,CP § 27:19 ερριψαμεν f35 [90%] HF,RP,OC,TR,CP ¦ ερριψαν (ℵ)A(B)C [10%] NU * 27:20 πασα ελπις f35 ℵC [95%] HF,RP,OC,TR,CP ¦ ~ 21 A,B [5%] NU 27:21 δε f35 [90%] HF,RP,OC,TR,CP ¦ τε ℵA,B,C [10%] NU 27:23 ταυτη τη νυκτι f35 A,B,C [95%] HF,RP,CP,NU ¦ ~ 231 [5%] OC,TR ¦ τηδε 23 ℵ § 27:23 αγγελος του θεου ου ειμι ω και λατρευω f35 [84%] HF,RP,OC,TR,CP ¦ ~ 23456781 B,C [4%] ¦ ~ 2345 εγω 6781 ℵA [1%] [NU] ¦ 12345 εγω 678 [10%] ¦ three other variants [1%] * 27:28 οργυιας rell ¦ οργυας [5%] CP (twice in this verse) ¦ several further spellings 27:29 μη πως f35 [95%] HF,RP,OC,TR,CP ¦ μηπω A ¦ μη που B,C [5%] NU ¦ μη ℵ 27:29 εις f35 [95%] HF,RP,OC,TR,CP ¦ κατα ℵA,B,C [5%] NU § 27:29 εκπεσωμεν f35 A,B,C [76%] HF,RP,OC,CP,NU ¦ εμπεσωμεν ℵ [1%] ¦ εκπεσωσιν [18%] TR ¦ εκπεσομεν [5%] * 27:29 ηυχοντο rell ¦ ευχοντο B,C [20%] 27:30 πρωρας f35 B,C [96%] HF,RP,OC,TR,CP ¦ πρωρης A [1%] NU ¦ πλωρης ℵ [1%] ¦ three other variants [2%] 27:30 μελλοντων αγκυρας f35 ℵ [95%] HF,RP,OC,TR,CP ¦ ~ 21 A,B,C [5%] NU § 27:31 εν τω πλοιω μεινωσιν f35 ℵ [20%] ¦ ~ 4123 A,B,C [75%] HF,RP,OC,TR,CP,NU ¦ 123 [5%] * 27:32 οι στρατιωται απεκοψαν f35 [90%] HF,RP,OC,TR,CP ¦ ~ 321 ℵA,B,C [10%] NU 27:33 εμελλεν ημερα f35 [76%] OC,TR,CP ¦ ημελλεν 2 [21%] HF,RP ¦ ~ 2 ημελλεν B,C [2%] NU ¦ ~ 21 ℵA 27:33 γινεσθαι rell ¦ γενεσθαι [10%] ¦ γεινεσθαι ℵA,B § 27:33 διατελειτε rell ¦ διατελειται ℵ [13%] ¦ one other variant * 27:33 μηδεν f35 C [98%] HF,RP,OC,TR,CP ¦ μηθεν ℵA,B [2%] NU 27:34 μεταλαβειν f35 ℵA,B,C [30%] OC,NU ¦ προσλαβειν [70%] HF,RP,TR,CP 27:34 ημετερας f35 A [50%] ¦ υμετερας ℵB,C [50%] HF,RP,OC,TR,CP,NU § 27:34 εκ f35 ℵ [92%] HF,RP,OC,TR,CP ¦ απο A,B,C [6%] NU ¦ — [2%] * 27:34 πεσειται f35 [95%] HF,RP,OC,TR,CP ¦ απολειται ℵA,B,C [5%] NU 27:35 ειπων f35 [98%] HF,RP,OC,TR,CP ¦ ειπας ℵA,B,C [2%] NU 27:35 ευχαριστησεν rell ¦ ηυχαριστησεν [20%] ¦ ευχαριστησας ℵ § 27:36 παντες rell ¦ — CP ¦ απαντες ℵ * 27:37 ημεν f35 C [98%] HF,RP,OC,TR,CP ¦ ημεθα ℵA,B [2%] NU 27:37 εν τω πλοιω αι πασαι ψυχαι f35 [86%] HF,RP,OC,TR,CP ¦ ~ 456123 ℵB,C [4%] NU ¦ ~ 56123 A [5%] ¦ 12356 [5%] 27:38 δε f35 ℵA,B,C [30%] OC,TR,CP,NU ¦ 1 της [70%] HF,RP § 27:39 κατενοουν rell ¦ υπενοουν [10%] * 27:39 εβουλευσαντο f35 [91%] HF,RP,OC,TR,CP ¦ εβουλευοντο ℵB,C [4%] NU ¦ εβουλοντο A [5%] 27:39 δυνατον f35 C [90%] HF,RP,CP ¦ δυναιντο ℵA,B [10%] OC,TR,NU 27:40 αρτεμονα f35 [60%] HF,RP,TR ¦ αρτεμωνα ℵA,B,C [40%] OC,CP,NU § 27:41 επωκειλαν f35 [64%] HF,RP,OC,TR,CP ¦ επεκειλαν ℵB,C [3%] NU ¦ επωκιλαν [15%] ¦ εποκιλαν [10%] ¦ επεκιλαν [7%] ¦ three other variants A [1%] * 27:41 ναυν rell ¦ ναυ [23%] 27:41 εμενεν f35 A [25%] ¦ εμεινεν ℵB,C [75%] HF,RP,OC,TR,CP,NU 27:41 ελυετο rell ¦ διελυετο [12%] ¦ ελυτο ℵ § 27:41 των κυματων f35 C (98.8%) HF,RP,OC,TR,CP[NU] ¦ — ℵA,B (1.2%) * 27:42 διαφυγη f35 ℵA,B,C [92%] HF,RP,CP,NU ¦ διαφυγοι [5%] OC,TR ¦ διαφυγει [3%] 27:43 εκατονταρχος f35 [95%] HF,RP,TR,CP ¦ εκατονταρχης ℵA,B,C [5%] OC,NU 27:43 βουληματος rell ¦ βουλευματος [1%] CP § 27:43 απορριψαντας f35 A [95%] HF,RP,OC,TR,CP ¦ αποριψαντας ℵ(B)C [2%] NU ¦ απορρηψαντος [3%]