18
How to be ‘big’ in the Kingdom
Ἐν ἐκείνῃ τῇ ὥρᾳ προσῆλθον οἱ μαθηταὶ τῷ Ἰησοῦ, λέγοντες, «Τίς ἄρα μείζων ἐστὶν ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν Καὶ προσκαλεσάμενος Ἰησοῦς* παιδίον ἔστησεν αὐτὸ ἐν μέσῳ αὐτῶν, καὶ εἶπεν· «Ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐὰν μὴ στραφῆτε καὶ γένησθε ὡς τὰ παιδία, οὐ μὴ εἰσέλθητε εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν. Ὅστις οὖν ταπεινώσει ἑαυτὸν ὡς τὸ παιδίον τοῦτο, οὗτός ἐστιν μείζων ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν.
About offenses
»Καὶ ὃς ἐὰν δέξηται παιδίον τοιοῦτον ἓν ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου, ἐμὲ δέχεται. Ὃς δ᾿ ἂν σκανδαλίσῃ ἕνα τῶν μικρῶν τούτων τῶν πιστευόντων εἰς ἐμέ, συμφέρει αὐτῷ ἵνα κρεμασθῇ μύλος ὀνικὸς εἰς§ τὸν τράχηλον αὐτοῦ καὶ καταποντισθῇ ἐν τῷ πελάγει τῆς θαλάσσης. Οὐαὶ τῷ κόσμῳ ἀπὸ τῶν σκανδάλων· ἀνάγκη γάρ ἐστιν* ἐλθεῖν τὰ σκάνδαλα, πλὴν οὐαὶ τῷ ἀνθρώπῳ ἐκείνῳ δι᾿ οὗ τὸ σκάνδαλον ἔρχεται.
»Εἰ δὲ χείρ σου πούς σου σκανδαλίζει σε, ἔκκοψον αὐτὰ καὶ βάλε ἀπὸ σοῦ· καλόν σοι ἐστὶν εἰσελθεῖν εἰς τὴν ζωὴν χωλὸν κυλλόν,§ δύο χεῖρας δύο πόδας ἔχοντα βληθῆναι εἰς τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον. Καὶ εἰ ὀφθαλμός σου σκανδαλίζει σε, ἔξελε αὐτὸν καὶ βάλε ἀπὸ σοῦ· καλόν σοι ἐστὶν μονόφθαλμον εἰς τὴν ζωὴν εἰσελθεῖν, δύο ὀφθαλμοὺς ἔχοντα βληθῆναι εἰς τὴν Γέενναν τοῦ πυρός.
God loves children
10 »Ὁρᾶτε μὴ καταφρονήσητε ἑνὸς τῶν μικρῶν τούτων, λέγω γὰρ ὑμῖν ὅτι οἱ ἄγγελοι αὐτῶν ἐν οὐρανοῖς διὰ παντὸς βλέπουσιν τὸ πρόσωπον τοῦ Πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς. 11 Ἦλθεν γὰρ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου σῶσαι* τὸ ἀπολωλός. 12 Τί ὑμῖν δοκεῖ; Ἐὰν γένηταί τινι ἀνθρώπῳ ἑκατὸν πρόβατα, καὶ πλανηθῇ ἓν ἐξ αὐτῶν, οὐχὶ ἀφεὶς τὰ ἐνενήκοντα ἐννέα ἐπὶ τὰ ὄρη§ πορευθεὶς ζητεῖ τὸ πλανώμενον; 13 Καὶ ἐὰν γένηται εὑρεῖν αὐτό, ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι χαίρει ἐπ᾿ αὐτῷ μᾶλλον ἐπὶ τοῖς ἐνενήκοντα ἐννέα τοῖς μὴ πεπλανημένοις. 14 Οὕτως οὐκ ἔστιν θέλημα ἔμπροσθεν τοῦ Πατρὸς ὑμῶν τοῦ ἐν οὐρανοῖς ἵνα ἀπόληται εἷς* τῶν μικρῶν τούτων.
Handling a recalcitrant brother
15 »Ἐὰν δὲ ἁμάρτη εἰς σὲ ἀδελφός σου, ὕπαγε,§ ἔλεγξον αὐτὸν μεταξὺ σοῦ καὶ αὐτοῦ μόνου. Ἐάν σου ἀκούσῃ, ἐκέρδησας τὸν ἀδελφόν σου. 16 Ἐὰν δὲ μὴ ἀκούσῃ, παράλαβε μετὰ σοῦ ἔτι ἕνα δύο, ἵνα ἐπὶ στόματος δύο μαρτύρων τριῶν σταθῇ πᾶν ῥῆμα. 17 Ἐὰν δὲ παρακούσῃ αὐτῶν, εἰπὲ τῇ ἐκκλησίᾳ. Ἐὰν δὲ καὶ τῆς ἐκκλησίας παρακούσῃ, ἔστω σοι ὥσπερ ἐθνικὸς καὶ τελώνης.
Agreeing in prayer
18 »Ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ὅσα ἐὰν δήσητε ἐπὶ τῆς γῆς ἔσται δεδεμένα ἐν τῷ οὐρανῷ,* καὶ ὅσα ἐὰν λύσητε ἐπὶ τῆς γῆς ἔσται λελυμένα ἐν τῷ οὐρανῷ. 19 Πάλιν ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι ἐὰν δύο ὑμῶν συμφωνήσωσιν§ ἐπὶ τῆς γῆς περὶ παντὸς πράγματος οὗ ἐὰν αἰτήσωνται, γενήσεται αὐτοῖς παρὰ τοῦ Πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς. 20 Οὗ γάρ εἰσιν δύο τρεῖς συνηγμένοι εἰς τὸ ἐμὸν ὄνομα, ἐκεῖ εἰμὶ ἐν μέσῳ αὐτῶν
About forgiveness
21 Τότε προσελθὼν αὐτῷ Πέτρος εἶπεν,* «Κύριε, ποσάκις ἁμαρτήσει εἰς ἐμὲ ἀδελφός μου, καὶ ἀφήσω αὐτῷ· ἕως ἑπτάκις 22 Λέγει αὐτῷ Ἰησοῦς· «Οὐ, λέγω σοι, ἕως ἑπτάκις, ἀλλ᾿ ἕως ἑβδομηκοντάκις ἑπτά.
23 »Διὰ τοῦτο ὡμοιώθη βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἀνθρώπῳ βασιλεῖ ὃς ἠθέλησεν συνᾶραι λόγον μετὰ τῶν δούλων αὐτοῦ. 24 Ἀρξαμένου δὲ αὐτοῦ συναίρειν, προσηνέχθη αὐτῷ εἷς ὀφειλέτης μυρίων ταλάντων. 25 Μὴ ἔχοντος δὲ αὐτοῦ ἀποδοῦναι, ἐκέλευσεν αὐτὸν κύριος αὐτοῦ§ πραθῆναι, καὶ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ* καὶ τὰ τέκνα καὶ πάντα ὅσα εἶχεν, καὶ ἀποδοθῆναι. 26 Πεσὼν οὖν δοῦλος προσεκύνει αὐτῷ λέγων, ‹Κύριε, μακροθύμησον ἐπ᾿ ἐμοί, καὶ πάντα σοι ἀποδώσω.›§ 27 Σπλαγχνισθεὶς δὲ κύριος τοῦ δούλου ἐκείνου ἀπέλυσεν αὐτόν, καὶ τὸ δάνειον ἀφῆκεν αὐτῷ.
28 »Ἐξελθὼν δὲ δοῦλος ἐκεῖνος εὗρεν ἕνα τῶν συνδούλων αὐτοῦ ὃς ὤφειλεν αὐτῷ ἑκατὸν δηνάρια. Καὶ κρατήσας αὐτὸν ἔπνιγεν, λέγων, ‹Ἀπόδος μοι* εἴ τι ὀφείλεις.› 29 Πεσὼν οὖν σύνδουλος αὐτοῦ εἰς τοὺς πόδας αὐτοῦ παρεκάλει αὐτόν, λέγων, ‹Μακροθύμησον ἐπ᾿ ἐμοί, καὶ§ ἀποδώσω σοι.› 30  δὲ οὐκ ἤθελεν, ἀλλὰ ἀπελθὼν ἔβαλεν αὐτὸν εἰς φυλακὴν ἕως οὗ* ἀποδῷ τὸ ὀφειλόμενον. 31 Ἰδόντες δὲ οἱ σύνδουλοι αὐτοῦ τὰ γενόμενα ἐλυπήθησαν σφόδρα, καὶ ἐλθόντες διεσάφησαν τῷ κυρίῳ ἑαυτῶν πάντα τὰ γενόμενα. 32 Τότε προσκαλεσάμενος αὐτὸν κύριος αὐτοῦ λέγει αὐτῷ· ‹Δοῦλε πονηρέ, πᾶσαν τὴν ὀφειλὴν ἐκείνην ἀφῆκά σοι, ἐπεὶ παρεκάλεσάς με. 33 Οὐκ ἔδει καὶ σὲ ἐλεῆσαι τὸν σύνδουλόν σου, ὡς καὶ ἐγώ§ σε ἠλέησα;› 34 Καὶ ὀργισθεὶς κύριος αὐτοῦ παρέδωκεν αὐτὸν τοῖς βασανισταῖς ἕως οὗ ἀποδῷ πᾶν τὸ ὀφειλόμενον αὐτῷ.*
35 »Οὕτως καὶ Πατήρ μου ἐπουράνιος ποιήσει ὑμῖν, ἐὰν μὴ ἀφῆτε ἕκαστος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ ἀπὸ τῶν καρδιῶν ὑμῶν τὰ παραπτώματα αὐτῶν
* 18:2 ο ιησους f35 D,W [97%] RP,HF,OC,CP,TR ¦ — ℵB [3%] NU 18:4 ταπεινωσει rell ¦ ταπεινωση [5%] TR 18:5 παιδιον τοιουτον εν f35 [95%] RP,HF,OC,CP,TR ¦ ~ 312 D [1%] ¦ ~ 31 τοιουτο B [2%] NU ¦ ~ 132 [0.5%] ¦ ~ 13 τοιουτο ℵ ¦ 1 τοιουτο 3 W ¦ two other variants § 18:6 εις f35 W [95%] RP,HF,OC ¦ επι D,N [3%] CP,TR ¦ περι ℵB [2%] NU ¦ one other variant * 18:7 εστιν f35 ℵD,W [97%] RP,HF,OC,CP,TR ¦ — B,N [3%] NU 18:7 εκεινω f35 B,N(W) [99%] RP,HF,OC,CP,TR ¦ — ℵD [1%] NU 18:8 αυτα f35 N,W [95%] RP,HF,OC,CP,TR ¦ αυτον ℵB,D [5%] NU ¦ one other variant § 18:8 χωλον η κυλλον f35 D,N,W [99.5%] RP,HF,OC,CP,TR ¦ ~ 321 ℵB [0.5%] NU * 18:11 σωσαι f35 D,N,W (83.7%) RP,HF,OC,CP,TR ¦ ζητησαι και 1 (14.8%) ¦ [ℵB (1.5%) NU omit the whole verse] 18:11 the whole verse f35 D,N,W (98.5%) RP,HF,OC,CP,TR ¦ — ℵB (1.5%) NU 18:12 αφεις f35 ℵN,W [98%] RP,HF,OC,CP,TR ¦ αφησει B [2%] NU ¦ αφιησι D § 18:12 ορη f35 ℵN,W [98%] RP,HF,OC,CP,TR ¦ 1 και B,D [2%] NU * 18:14 εις f35 W [98%] RP,HF,OC,CP,TR ¦ εν ℵB,D,N [2%] NU 18:15 αμαρτη f35 W [25%] CP ¦ αμαρτηση ℵB,D,N [74%] RP,HF,OC,TR,NU ¦ αμαρτει [0.5%] ¦ αμαρτησει [0.5%] [2nd or 1st aorist?] 18:15 εις σε f35 D,N,W [99%] RP,HF,OC,CP,TR[NU] ¦ — ℵB [1%] § 18:15 υπαγε f35 ℵB,D [30%] NU ¦ 1 και N,W [70%] RP,HF,OC,CP,TR * 18:18 τω ουρανω f35 N,W [98.5%] RP,HF,OC,CP,TR ¦ 2 B [0.5%] NU ¦ τοις ουρανοις ℵD [1%] 18:18 τω ουρανω f35 N,W [98.5%] RP,HF,OC,CP,TR ¦ 2 ℵB [0.5%] NU ¦ τοις ουρανοις D [1%] 18:19 αμην f35 B [95%] RP,HF,OC,CP[NU] ¦ — ℵD [4%] TR ¦ δε N,W [1%] § 18:19 υμων συμφωνησωσιν f35 W [96%] RP,HF,OC,CP,TR ¦ εξ 12 [1.5%] ¦ 1 συμφωνησουσιν N [0.5%] ¦ ~ 2 εξ 1 B [1%] NU ¦ ~ συμφωνησουσιν εξ 1 ℵD [0.5%] ¦ two other variants * 18:21 αυτω ο πετρος ειπεν f35 N,W [99%] RP,HF,OC,CP,TR ¦ ~ 2341 B [1%] NU ¦ 234 ℵ ¦ ~ 341 D 18:22 αλλ rell ¦ αλλα B,D [0.5%] NU 18:25 αυτου rell ¦ αυτω CP § 18:25 αυτου f35 N,W [99.5%] RP,HF,OC,CP,TR ¦ — ℵB,D [0.5%] NU * 18:25 αυτου f35 D,N,W [99%] RP,HF,OC,CP,TR ¦ — ℵB [1%] NU 18:25 ειχεν f35 ℵD,N,W [99%] RP,HF,OC,CP,TR ¦ εχει B [1%] NU 18:26 κυριε f35 ℵW [99%] RP,HF,OC,CP,TR ¦ — B,D [1%] NU § 18:26 σοι αποδωσω f35 W [97%] RP,HF,OC,CP,TR ¦ ~ 21 ℵB [3%] NU ¦ 2 D * 18:28 μοι f35 C [97%] RP,HF,OC,CP,TR ¦ — ℵB,D,W [3%] NU 18:28 ει rell ¦ ο [5%] TR 18:29 εις τους ποδας αυτου f35 W [97%] RP,HF,OC,CP,TR ¦ — ℵB,C,D [3%] NU (easy homoioteleuton) § 18:29 και rell ¦ 1 παντα W [10%] TR * 18:30 ου f35 D,W [99.5%] RP,HF,OC,CP,TR ¦ — ℵB,C [0.5%] NU 18:31 δε f35 C,W [99.5%] RP,HF,OC,CP,TR ¦ ουν ℵB,D [0.5%] NU 18:31 εαυτων rell ¦ αυτων D [10%] TR § 18:33 και εγω f35 C,W [99%] RP,HF,OC,CP,TR ¦ καγω 𝕻25ℵB,D [1%] NU * 18:34 αυτω f35 ℵ,C,W [99%] RP,HF,OC,CP,TR ¦ — B,D [1%] NU 18:35 επουρανιος f35 C,W [95%] RP,HF,OC,CP,TR ¦ ουρανιος ℵB,D [5%] NU 18:35 τα παραπτωματα αυτων f35 C,W [99%] RP,HF,OC,CP,TR ¦ — ℵB,D [1%] NU (possible homoioteleuton)