25
Karriyingkihmarnburrimen Nuye Nawu Kawohrnan Bu Kamdurndeng
Matthew 25:1-13
Jesus yolyolmeng bedberre bu yimeng, “Bu God kamre dja kawohrnan rowk, njale kakurduyimerran? Wanjh, nakka yiman kayime nawu ten yawkyawk ngalbu djawirna ngalengngarre ngalbu ngalkaliyi, nawu birrimey bedberre lamps dja birrikakwam birrihmadbuni nawu nakaliyi. Kaluk nawu kunbidkudji yawkyawk nakka birribengwarr, dja ngaleng nawu birribuyika nakka wanjh birrimayaliwernni. Wanjh nawu birribengwarrni birrimey lamps bedberre, dja minj birrikayi nawern kunkalkkid ba bu birriyawoyhborrakendoyi kore lamps. Dja nawu birrimayaliwern nakka wanjh birribebbehmey lamps bedberre dja mak bannikin dorrengh manbu birriborrakendoy kunkalkkid ba bu kabirriyawoyhborrakendong lamps bu kaboyakmen bedberre. Dja nawu nakaliyi minj kumbangmerawinj, wanjh bedda birrimimkodjkengalmeng rowk wanjh birrikodjkeyonginj.
Kaluk bu kumununburrk yimerranj nakudji bininj kayhmeng, yimeng, ‘Nawu nakaliyi kamhre! Dja ngurrimray ba karrikimang!’ Wanjh nawu yawkyawk birrimdolkkarrinj rowk dja birrimarnbuni bedberre nawu lamps. Nawu birrimayaliyak bindimarneyimeng nawu birrimayaliwern, ‘Kandiwo yikahwi kunkalkkid ngudberre, dja darnkih kahbirluyakmen ngadberre.’ Kaluk nawu birrimayaliwern birriyimeng, ‘Burrkyak! Mahni kunkalkkid ngarrihkarrme wanjh kayakmen yerre, wanjh minj mak karrilarlmarren. Dja ngurriray kore bininj nawu kabirrihweykan kunkalkkid kumekbe ngurrbendjawa ba ngundiwon ngudberre dja ngurribayahme.’
10 Wanjh kunmekbe bu birriwam nawu birrimayaliyak birrihbayahmi kunkalkkid, nawu nakaliyi wanjh kumwam. Nawu birrimayaliwern nakka birridjarrkngimeng nawu nakaliyi kore manme birrihnguni mulil. Mak manbu door makka dangbalhmiyindanj. 11 Kalukburrk wanjh nawu birribuyika yawkyawk birrimdurndi wanjh birriyimeng, ‘Ngudda nawu yikimuk, yirrangmarrhma ngadberre ba ngadbu ngarribalngimen.’ 12 Dja nawu nakaliyi yimeng, ‘Ngaye marneyime woybukkih duninjh, ngaye minj kukburrbun.’
13 Wanjh kunmekbe kayime ngudberre dja wanjh ngurriyingkihmarnburrimen ngardduk, dja minj ngurriburrbun bu baleh kabolkyime ngaye ngamre.” Kuhni bu Jesus yolyolmeng.
Jesus Yolyolmeng Manbu Ba Bu Karrimarnedurrkmirri Nuye God
Matthew 25:14-30
(Luke 19:11-27)
14 Jesus yawoyhyolyolmeng, yimeng, “Bu God kawohrnan rowk, baleh kakurduyime? Nakka yiman kayime bininj nawu mahmirrirawinj kubolkbuyika waken. Wanjh bu kunmekbe bolkbawoyi, nungka benkayhmeng nawu birrihmarnedurrkmirri dja benmarneyimeng bu kabirrinahnan nuye nawu njalehnjale kore kabenyikurrme. 15 Wanjh benbebbehwong money. Wanjh bikukwong nakudji bininj five thousand dollars, dja nabuyika wanjh bikukwong two thousand dollars. Mak bininj nabadbuyika, wanjh nakka bikukwong djal one thousand dollars. Wanjh benyikurrmeng rowk dja madjmey, wam.
16 Wanjh bininj nawu karrmihkarrmi five thousand dollars nakka wanjh balwam durrkmirri, dja wanjh nungka marnbom bu wanjh ten thousand dollars yimerranj. 17 Mak kunmekbe rerrih kurduyimeng nawu two thousand dollars karrmihkarrmi, bu kukmarnbom nuye bu four thousand dollars. 18 Dja nawu one thousand dollars karrmihkarrmi nakka wam bolkkaruy kore kurorre dja dudji kumekbe warlkkang mahni kunwardde money nawu kawohrnan nuye.
19 Wanjh kalukburrk bu kunkuyengkenh, nawu kawohrnan kumdurndi dja bendjawam nawu birrihmarnedurrkmirri bu baleh birriyimowong nuye nawu kunwardde. 20 Wanjh bininj nawu karrmihkarrmi five thousand dollars kukbebkeng, dja kumyawoyhbebkeng nawu kore kukmarnbom bu rawong dja bimarneyimeng, ‘Nawu Yiwohrnan, ngudda kanwong five thousand dollars wanjh ngawam ngamarnbom ten thousand. Yina ngamkang ke.’ 21 Wanjh nawu kawohrnan yimeng, ‘Ngudda yikurduyimeng kunmak, dja yimak bininj nawu kanmarnedurrkmirri ngardduk. Ngaye yibawong walakkih kore yikuknahnani, dja bolkkime wanjh kurrme ba yinahnan yehyeng nawern ngardduk. Mak yimray ba bu ngarrdjarrknjilngmak!’
22 Wanjh bininj nawu karrmihkarrmi two thousand nakka kumwam kore nawu kawohrnan dja yimeng, ‘Nawu Yiwohrnan, ngudda kanwong two thousand dollars bu nganahnani ke, wanjh namekbe two thousand ngakang dja ngamarnbom four thousand bu ngarawong!’ 23 Wanjh nawu kawohrnan yimeng, ‘Ngudda yikurduyimeng kunmak kore kanmarnedurrkmirri, ngudda nawu yimak bininj. Ngaye yikurrmeng walakkih bu yikuknahnani ngardduk, dja bu bolkkime wanjh yinahnan yehyeng nawern ngardduk. Mak yimray ba ngarrdjarrkni kore ngarrdjarrknjilngmak.’
24 Wanjh bininj nawu karrmihkarrmi djal one thousand dollars bimyikang dja yimeng, ‘Nawu yiwohrnan, ngaye ngaburrbuni bu ngudda nakka yirayek bininj. Ngudda yimoyhmang njalehnjale nawu minj yirrudjeyi. Mak yimanamang manme manbu minj yimimburriweyi. 25 Wanjh ngaye ngakeleni dja ngakang nawu one thousand dollars kanwong wanjh ngarrudji kurorre. Dja yina, nahni nawu money ke ngamkang.’ 26 Kaluk nawu kawohrnan yimeng, ‘Ngudda nakka yidjalwarre dja mak yingudjwarre duninjh! Yiddok ngudda yiburrbuni bu ngaye ngamangi manme manbu djolengmeni manbu minj ngaye ngarrudjeyi mak ngamang manme manbu minj ngaye ngamimdudjeyi? 27 Wanjh kunu ngudda yikurrmeninj nawu kunwardde ngardduk kore bank ba ngamdurndeyi wanjh balkimukmeninj walakkih.’ 28 Wanjh nawu kawohrnan yimeng bedberre nawu birrimarnedurrkmirri, ‘Ngurriyima namekbe one thousand dollars dja ngurriwo nawu ten thousand kahkarrme. 29 Birrimekbe nawu kabirrikarrme nawern wanjh nakka kabirribalwernworren bu nadjalwern kabirrikarrme. Dja nawu minj nawern kabirrikarrme nakka wanjh kabindiyimang rowk nawu njalehnjale. 30 Ngurrikukburriwemen namekbe bininj kuberrk, kore kubolkmunun kore bininj kabirrinalkbun dja kabirriyidmebayerren.’ ” Kuhni bu Jesus yolyolmeng bedberre.
Jesus Yolyolmerrinj Bu Kamdurndeng Dja Mak Bu Kandjadmekenh Ngad Nawu Bininj Rowk
Matthew 25:31-46
31 Jesus yawoyhyolyolmeng, yimeng, “Ngaye nawu Bininj Duninjh, kaluk yerrekah ngamyawoyhdurndeng kore kunmakmak dorrengh ngardduk dorrengh, dja mak angels ngardduk ngarrimdjarrkre. Wanjh ngaye ngayerrkan kore throne ngardduk ba birriwarlahkenh kabirriburrbun ngaye wanjh God kore heavenbeh. 32 Birriwarlahkenh bininj rowk nawu kondah kurorre kabirrihni kore kubolkbubuyikabeh, nakka wanjh kabirrimirndemornnamerren kore kumirrk ngardduk. Wanjh ngaye ngabenlarlmang dja ngabenbebbehkurrme yiman shepherd kayime bu kabenlarlmang nawu sheep dja mak nawu nanikud. 33 Wanjh ngaye nawu Bininj Duninjh ngabenkurrme nawu birrimak bininj kore kukun ngardduk, dja mak nawu birriwarre bininj, nakka ngabenkurrme kore kudjakku ngardduk.
34 Wanjh ngaye nawu king duninjh ngabenmarneyime nawu kukun ngardduk ngabenkurrmeng, ‘Ngurrimray ngudda nawu ngardduk kornkumo ngunmarnekurduyimeng kunmak duninjh ngudberre, ba bu ngurrini kore ngunmarneyingkihbolkmarnbom ngudberre kore kerrngehkenhni duninjh bu bolkmarnbuyindanj rowk. Wanjh ngurribolkmang bu bolkkime. 35 Kuhni kayimerran ngudberre bu kuninjkunukenh, bu ngaye ngamarrweni, wanjh ngudda kandiwong manme. Mak bu ngakombukdoweng, wanjh ngudda kandibowong ngabonguni. Mak bu ngakudji ngani kore ngabolkbawong djarreh kore ngardduk kunred, wanjh ngudda kandingimoweng kore kurrambalk ngudberre. 36 Mak bu ngahrey kunmadjyak, minj njale ngadjongbuyindiwirrinj, dja ngudda kandimadjwong ngadjongburrinj. Ngaye ngahdoweni, ngudda kandinahnani. Dja mak bu ngarurrkkenhdi kore prison, ngudda ngurrimrey dja kandidjahwoni!’ ”
37 “Wanjh nawu birrimak bininj kabirriyime, ‘Nawu Yiwohrnan, kaluk kore baleh ngad ngundinani bu yimarrwerey wanjh ngad manme ngundiwoni, mak kore yikombukdoweni ngad wanjh ngundibowoni yibonguni? 38 Mak baleh kore yini yikudji bu djarreh yimrey wanjh ngundingimowoni kore kurrambalk ngadberre? Dja baleh ngundinani yimadjyak yirey wanjh ngundiwoni kunmadj bu yidjongburreni? 39 Baleh ngundidulkkihnahnani bu yirrulkkiyoy mak bu yihdurrkkenhdi kore prison ngad wanjh ngundidjahwoni?’ ”
40 “Wanjh ngaye nawu king duninjh ngabenwokmang, ngayime, ‘Ngaye marneyime ngudberre bu woybukkih duninjh, njalehnjale kore ngurrikurduyimeng bedberre nawu birrimarladjdja bininj ngaye nawu ngarridangerrinj, wanjh kunukka ngaye warridj kandimarnekurduyimeng ngardduk.’ ”
41 “Dja wanjh ngaye, nawu king duninjh, ngabenmarneyime kore nawu kudjakku ngabenkurrmeng, ‘Ngudda nawu ngurrikid bininj, wanjh kandibawo, dja ngurriray kore kunak manbu kahdjalrung munguyh manbu ngabenmarneyingkihbolkmarnbom bedberre nawu namarnde duninjh dja nawu angels nuye! 42 Dja kuninjkunukenh. Ngaye nawu ngamarrweni, dja ngudda minj njale kandiwoyi bu nganguyinj. Mak bu ngakombukdoweni, wanjh minj kandibowoyi. 43 Ngaye ngani ngakudji bu djarreh ngabolkbawong kunred ngardduk, dja ngudda minj kandingimowoyi kore kurrambalk ngudberre. Mak bu kunmadjyak ngarri, ngudda minj kandimadjwoyi ba ngadjongburrimeninj. Mak bu ngarrulkkiyoy, ngudda minj kandinahnayi, dja mak bu ngahrurrkkenhdi kore prison ngudda minj kandidjahdjawoyi!’ ”
44 “Wanjh bedda bedmanwali kabirriyime, ‘Nawu yiwohrnan, baleh kore ngundinang bu yihmarrweni? Dja kore yikombukni, kore yidjalkudji yihni, mak yimadjyak yirey, mak yirrulkkini dja yirurrkkenhdi kore prison? Kaluk kuhni baleh kore ngundinang dja minj ngundibidyikarrmeninj?’ 45 Wanjh ngaye nawu King, ngabenwokmang, ngabenmarneyime, ‘Ngaye marneyime ngudberre bu mak woybukkih duninjh, kore baleh yarrkka minj ngurrikurduyimeninj bedberre nawu birrimarladjdja bininj ngardduk, wanjh ngudda mak kunukka minj kandimarnekurduyimeninj kore ngaye ngardduk.’ ”
46 Dja mak Jesus yimeng, “Wanjh birrimekbe birriwarre bininj nakka wanjh kabirrire kore ngaye ngabendung munguyh munguyh. Dja nawu birrimak bininj nakka kabirrire bu kabirridarrkiddi munguyh munguyh.” Kuhni rowk bu Jesus yimeng.