11
Jesusangka jananin binal-bungan wanjarr praymanka.
Jumanya Jesus yinduymbu bubungu dungan Godunji balkawanka, praymanka. Nyulu kunban, nyubunyinja jawunyungku nyungundu yalaman, “Maja, yundu nganjinin binal-bunga praymanka yala Johnungku nyungu jawun-karra binal-bungan.”
Jesusangka yalaman, “Yundu praymanka, yundu yalaku kuku balka: ‘Nganjan, yundu ngulkurr bajaku, dayirr bajaku. Yunduku majamaka bubungu, bamanka yindu-yinduynku, jananin ngulkurrduku kujinka. Yundu nyiku nganjinanga mayi daya. Yundu nganjinandamunku buyun-buyunku milka-wulay. Bamangka nganjinin buyun-damal, nganjin yalarrku yinyarrinyanka buyun-buyunku milka-wulay. Yundu nganjinin nyakaku, dubungku nganjinin kari milka-bakanka buyun-damanka.’ ”
Jesusangka jawun-karra binal-bungan storybu. Nyulu yalaman, “Yundu nguba yunuwunbu jawunyundumunbu bayanba dungay kunarangkalba. Nyulu kananga warngku wunanay. Yamba yundu nyungundu balkal, ‘Jawun, yundu ngayku bread kulur daya. Ngayku jawun kala-kalbaymun kadan ngaykuwunbu bayanba. Ngayu mayi yamba-kari, nyungu dajinka.’ Nguba yunuwundu jawunyungku kanamundu yalamalda, ‘Dungayda, nganya kari wawu-dama. Ngayku door nandankuda, ngayu, ngayku kangkal-kangkal bedbakuda. Ngayu kari wandil baja, mayi dajinka yunu.’ Yinyanguynku nyulu yunundu mayi kari dajil. Yundu nyungu jawun, yamba nyulu kari wandil. Yamba yundu nguba walngkurril baja, walngkurril baja mayika. Yinyaynka nyulu juma wandil, mayi manil, yunundu dajil, yundu kari murru-kadanya babajinka baja.
“Yanyu kuku yala yinya story. Kaki yundu yarbarrkaku babaji Godundu, nyulu yunundu dajilkuda. 10 Kaki yundu Godundu babaji, yinya yala yundu nyunguwunbu doorngu dudan-dudaji. Nyulu door walngal, yunundu dajilkuda. 11 Kaki yunuwundu kangkalangka yunundu babaji minyaka kuyuku, yundu nyungu minya kuyukuda dajil, jarba kuliji kari dajil. 12 Kaki nyulu yunundu babaji minyaka diburrku, yundu nyungu minya diburrkuda dajil, munu-dumbun kari dajil. 13 Bama buyun bajaku, yamba jana mayi ngulkurr dajinka kangkal-kangkalanda. Bamangka janawunbu kangkal-kangkalanda mayi ngulkurr dajinka. Nyulu Nganjan jiringa jarra ngulkurr bajaku bamanka. Nyulu wawu jirray bamanda dajinka. Kaki bamangka nyungundu babaji nyunguwunku Wawuku, nyulu dajilkuda.”
Jesusanka, Beelzebubanka.
14 Yala, Jesusangka dubu kangan dingkarandamun dukurrmun. Dubungku dingkar kirinya kuku balkanka, nyulu dingkar kuku kari. Dubu dingkarandamun wandin, dingkarangka kuku balkan baja. Bamangka wubulinja yinya nyajin, kungkurr-kadarin. 15 Yamba kanbalda bamangka yalaman, “Nyulu dubu-dubu kangalkuda, yamba nyulu junkurr manil dubu-dubundumun majandamun.” Yamba jana jurrilman.
16 Yindu-yinduyngku nyungun nyuyanka. Yinyaynka jana yalaman, “Yundu junjuy miracle yalbay balka, milbinka Godungku yunu junkurr dajin.” 17 Yamba Jesus binal jana wanyu milkabu kujil-kujin. Yinyaynka nyulu jananda yalaman, “Kaki bama bubu-muruku jana-karrajiku ngami-ngamimal, jana junkurr karimal. Bama yindu-yindu kadari, jananji kuniwanka, jananin kunbay-manil. Kaki jawun-karra ngami-ngamimal, jana juma yamba-karimalkuda. 18 Kaki dubu-dubu jana-karrajiku kangaway, jana ngami-ngamimalkuda. Jana kunbayda, juma yamba-karimalkuda. Yurra balkal majangka dubundumundu ngayku junkurr dajil, dubu-dubu kanganka. 19 Yala, wanjungku yurrandamunbu jawun-karranda junkurr dajil, dubu-dubu kanganka? Majangka dubu-dubundumundu kari. Yamba yurrawundu jawun-karrangka dubu-dubu yalarrku kangal. Jana milbilda yurra wadu-waduku. 20 Kari, Godundumunduku Wawubuku nganya junkurrji-bungan, dubu-dubu kanganka. Yinyaynka yurra binalmanyaku ngayu Godundumun yurranda kadan. Yurra binalmanyaku Godungku nyungu bama ngulkurrduku kujinka.
21 “Kaki dingkarangka junkurrjimundu nyungu bayan, and yamba-yamba naybujiku miyil-kujil, wurrmay-bakangka kari ngakil. 22 Yamba yindu wurrmay-baka jarra junkurrji bajaku. Nyulu nguba kaday, nyungun kunil. Yinyayangka wurrmay-bakangka dingkaramu naybu nyungundumun manil, yamba-yamba ngakil, dajil nyunguwunbu jawun-karranda.
23 “Kaki bama ngaykunku wawu kari, nyulu nganya buyun-damal. Kaki bamangka bama yindu-yindu kari mujal ngaykundu wundinka, nyulu jananin ngami-ngami-bungalkuda ngaykundumun.”
Nyulu dubu nyunguwunbuku bamandaku kadan baja.
24 Jesusangka yalaman baja, “Dubu nyubun nguba bamandamun wandil, bububurr marraldarr dungay, bama yindu warrmba-bunganka, walanka. Yamba nyulu nguba bama kari warrmba-bungal walanka. Nyulu dubu nyuluku balkawayda, ‘Ngayu dungay baja yinyayandaku ngaykuwunbuku bamandaku.’ 25 Nyulu dungay, nyajilda Godumu Wawu bamanda kari walanya. 26 Yinyamun nyulu dubungku dubu yindu-yindu 7-bala kunjalda, jana jarra buyun nyungunku. Jana wubulku nyungundu bamanda walalda. Yinyamun nyulu bama buyunmalarrku, jarra buyun jakalbaku.”
Bama wawurr-wawurrmanijinkakuda.
27 Jesusangka yinya kuku balkan, nyubunyinja jalbungku yalaman, “Yunu ngamu wawurr-wawurrmaniji, yundu nyunguku kangkal.” 28 Yamba Jesusangka yalaman, “Nyulu wawurr-wawurrmanijikuda, yamba bama wawurr-wawurrku bundari, jana Godumu kuku nyajinya, yinya kuku wukurrinya.”
Jana Jesus nyajinka miracle yalbay balkanya Godundumundu junkurrdu.
29 Jana bama wubul murumarin Jesusanda, nyulu yalaman, “Yurra wawu ngayu junjuy miracle milbinka Godundumundu junkurrdu. Yurra bama buyun bajaku, Godundumun jurrkijin. Yurra miracle nyajinka. Yamba ngayu kari milbil yurranda. Ngadiku Godungku junjuy miracle yalbay balkan prophetanka Jonahnka. Yurra yinya nyajin Godundumunbu kabanba. 30 Ngadiku kuyungku yalbaynja Jonah yurmbin, waralba kujin. Warngku kulurman kuyungku kalji-manin Jonah bubungu. Jonah juranku. Yinyaynka jana bama Ninevehmun binalman Godungku Jonah yungan. Ngayu yala Jonah. Ngayu wulay, warngku kulurmal ngayu juranmal baja. Yinyaynka yurra binalmal ngayu Godundumun. Ngayu yaba bamanga wubulbuku. 31 Nyubun jalbu Queen of Sheba. Nyulu yurranin nyuyal Godundumunbu courtcasemunbu. Nyulu ngadiku nyunguwunmun bubumun kala-kalbaymun kadan, milka-jananka King Solomonanda. King Solomon binal bajaku. Queen of Sheba binalmanka kukumun King Solomonandamun. Ngayu jarra jirray King Solomonanka, yamba yurra ngaykundu kari milka-janan. 32 Yalarrku Jonah, nyulu townbu Nineveh dungan, bamanda balkan Godundumunku kukuku. Jana wubulduku Godumu kuku nyajin, buyun-buyunmun jurrkijinda Godundu. Ngayu jarra jirray Jonahnka. Yamba yurra bama wubulku nyiku bundandari, yurra nganya warmbil, kari believeim-bungal. Juma bama wubulku jakalba Godundu janay, courtcasemunbu. Yurra ngaykundu kari milka-jananya, bamangka Ninevehmunku yurranin nyuyal.”
Kuku lightmunku.
33 Jesusangka yalaman baja, “Kaki bamangka light wayjul, jana wuyar tablebu yijarril, bama bayanba walal, jana nyajinka. Jana light kari kanbil bucketmundu. 34 Kaki yunu miyil ngulkurr, yundu ngulkurrduku nyajil, junkayku dunganka, kari daranka. Yunu miyil yala yunu wawu. Kaki yunu wawu lightmunji, yundu binal junkayku dunganka, buyun-buyunmun jurrkijinka. Kaki yunu miyil buyun, yunu wawu lightmunji kari. Yundu yala nguwul-nguwulbu bundandayda. Yundu kurru-kurruku dunganji, daranji. Kaki yunu wawu buyun, yinya yala miyil buyun, yundu kari junkayku dungay. 35 Yinyaynka yundu mumbarmaka, miyil ngulkurrmaka, kari buyun-buyun wukurrika miyilda. 36 Kaki yunu wawu lightmunjirr, nguwul-nguwul kari, yundu Godunku wawu jirray, and yundu yunduku nyungundu mambarriji. Yinya yala lightmundu dayirrda bajaku yunun balbal-balbal.”
Jesusangka jananin nyuyan, Pharisee-warra, teacher-teacher lawmunku.
37 Jesusangka yinya kuku kunbay-manin, nyubunyinja bamangka Phariseengka nyungundu babajin, “Yundu ngaykuwunbu bayanba kaday mayi nukanka?” Jesus nyungunji dungan, bundan, nukajinka. 38 Jana Pharisee-warra mara julurriji, mayi nukanjiku. Jana yalaku, janawunku lawmunku. Yinyayangka Phariseengka nyajin Jesus mara kari julurrijin, nyulu kungkurr-kadan. 39 Yinyaynka Majangka Jesusangka nyungundu yalaman, “Yurra Pharisee-warrangka plate and cup mumbarabuku julurril, yarbarrka dayirr-bungal-bungal. Yamba kananga dukurrbu and wawungu yurra buyun bajaku. Yurra kuli-baka, junjuy-junjuy ngakil, buyun bajaku. Yurra yulban julurrijinka, dayirrmanka, yamba yurra kari milkabu baykal yurranga wawu buyun. 40 Yurra kiru-kari, Godungku bangkarr ngalkalba balkan, yamba nyulu yalarrku wawu kananga balkan. 41 Kaki yurra mayi and yamba-yamba dajil bamanda money-karinda, yurranga wawu ngulkurrmalkuda.
42 “Yurra Pharisee-warra, kuli jirray yurranda kaday. Yurra mayi manil gardenmun, sellim-bungal, money buban Godundu dajinka. Yinya ngulkurr, yurra Jew-warramu law yalaku wukurril. Yamba yurra Godumu kuku yalbay bayjal. Bama wanjarrmal, Godumu kuku wukurrinka? Nyulu must manun-manunmaka bamanka, yalarrku nyulu must Godunku wawumaka. Yurra Jew-warramu law wukurrikakuda, yamba yurra yalarrku Godumu kuku wukurrika.
43 Yurra Pharisee-warra, kuli jirray yurranda kaday. Yurra Jew-warrandamunbu churchmunbu dungari, yurra chairnga jakalba bundarinka, bamangka yurranin nyajinka. Kaki bamangka yurranin maku-nyajil baralba, yurra wawu jana yurranin bambanka maja. 44 Kuli jirray yurranda kaday. Yurra buyun bajaku, yamba yurra wawu bama milkanga kadanka yurra ngulkurr. Jana yurranka binal karikuda, balu yurra ngulkurrkuda.”
45 Nyubun teacher lawmunku yinyaymba, nyulu yalaman, “Maja, yinyamundu kukubu nganjinan teacher-teacher yalarrku binda-damal-damal.” 46 Jesusangka yalaman, “Yurra teacher-teacher lawmunku, kuli jirray yurranda kaday. Yurra Godumu law bawal, yindu-yindu law balkal yala yurrawunbu milkanga kaday. Yinya kari Godumu law, yamba yurra bama binal-bungal jana yinya law wukurrika. Yinya law yala junjuy kulngkul, bamangka murruji jarra-kulbanka, jananin nyarril. Yamba yurra teacher-teacherangka jananin kari helpim-bungal jarra-kulbanka. 47 Kuli jirray yurranda kaday. Yurra juljal prophet-prophetamu ngulkurrduku kujin-kujil, yamba yurrawundu nganjan-karrangka jananin prophet-prophet yarkinkaku kunin. 48 Yurra yurraku mala-yirrkay yurrawunku nganjan-karranka. Jana prophet-prophet yarkinkaku kunin, yamba yurra yinya bayjal. Jana prophet-prophet yarkinkaku kunin, yamba yurra jananga juljal nubil, kulji jirray yijarrinka. 49 Yinyaynka Godungku yalaku balkan ngadiku, ‘Ngayu Jew-warranda prophet-prophet and bama kukuji yungal. Jana Jew-warrangka kanbal yarkinkaku kunil, yindu-yindu jana wurrkay-manil, kuli dajil kanbalba.’ 50 Yinyaynka bama nyiku juranku warrngkal-warrngkal. Godungku yurranin warrngkay-manil, yurrawundu nganjan-karrangka ngadi bajaku prophet-prophet yarkinkaku kuninya. 51 Ngadimunku nyikurrku jana bama prophet-prophet yarkinkaku kunin. Nyubun jakalbamun, burri Abel jana kunin. Jarra nyiku jana Zechariah kunin Godundumunbu bayanba yubaku kuljingaku janaku minya wayjun Godunku. Yuwu, Godungku nyiku bama Jew-warra buyun-damal, jana bama prophet-prophet kuninya.
52 “Yurra teacher-teacher lawmunku, kuli jirray yurranda kaday. Yurra Godumu kuku kari junkaynjaku balkan bamanda, yurra kiraynjaku kujin. Yinyaynka jana kari binalman wuljaljiku heavenba juranku bundanka. Godungku nyungu jawun-karra ngulkurrduku kujinka, yamba yurra bama kanbin nyungu jawun-karramanka. Yinya yala yurra door nandan Godundumunbu bayanba, bama kari walanka. Yurra ngalkalba janjanay, yalarrku kari walal.” 53 Jana Jesusangka yinya bayan bawan. Wawu yinyamun jana teacher-teacher lawmunku and Pharisee-warra, jana Jesus murru-kangan, nyungundu kuku babajin nyungun catchim-bunganka. 54 Jana nyungun nyuyanka, kukubu walu ngangkal-ngangkal-bunganka. Nyulu junjuy wadu-waduku balkanyaku, jana nyungun karrbanyaku.