8
A tohaliou ti lala gono mei e Iesu
1-2 Tara tana poata i murimuri e Iesu e hula la u turu taun nu han, me hatei la nena u Bulungana u Niga tara Nipepeito tere Sunahan. Na l2 a katunun tsitsilo i tanen i la gono meien, na palair has u tohaliou ti kato haniga bari u mate u omi na man nimate has. Nori a tohaliou teka: e Maria Matalina, ti tsuga bani a elahit a mate a omi i tanen. Ne Joana, a tahol tere Kusa a toa tson pepeito tere Herot a King. Ne Susana, na palair u tohaliou has u para ti taguhi e Iesu nu katunun tsitsilo i tanen ba te hala raren a man ka ti ngilen.
U haharoei tara katun te tsihasein u ngal
(Matiu 13:1-9, Mak 4:1-9)
4-5 U katun i la noa hasima tara mamana taun, na tara poata ti gonoia u katun tere Iesu, ba nonei e ranga nena u haharoei teka me poiena, “A toa katun e na hula tsihasein a ngalina kannou. Tara poata te tsihasa nien u ngal tara kui, a palai i pururukuia tara maroro ti tötö rien, bu apena e mi nou raren. Na palai i pururukuia turu tsikitsiki te ka mei u lapo, ba poata ti pusuku ien ba nori e langor, taraha u tsikitsiki e moa tu ramun i tanen. Na palair u ngal i pururukuia turu tsikitsiki te ka mei a kolits a hihitoka, bu kolits e pusuku hapan gono meren me kato homiena a man kan leba teka. Nu palair u ngal i pururukuia turu tsikitsiki u niga. Bu ngal e pusuku hapanir me ka mer a hua a para koru.” Be Iesu e ranga hapanina me poiena, “A katun te atein hengona e ga hengo haniga!”
A ka te haharoei sil e Iesu
(Matiu 13:10-17, Mak 4:10-12)
Bu katunun tsitsilo tere Iesu e rangate rien ime te mouna u u haharoei teka. 10 Be Iesu e ranga palisina, “E Sunahan e haruto ranei limiu a ka te ma haruto rien a palair u katun i manasa, nonei te go atei sil mena milimiu ime te mar pepeito kap uanen. Kaba nori e hengo tuner u haharoei. Taraha, nori e tarar kaba e ma tara hamanari, na nori e hahengor kaba e ma ateiri.”
E Iesu e ranga hatararein u haharoei
(Matiu 13:18-23, Mak 4:13-20)
11 Be Iesu e poiena, “U haharoei te ranga negu lalia te kato uana teka: a ngal e here nei u ranga tere Sunahan. 12 A ngal te pururukuia tara maroro e kato uana tara pala te hengoer u ranga tere Sunahan, kaba e Satan e mi gul ba nena u ranga te gamon kaia i toriren. Taraha, nonei e rama nena te gi hamana uen be Sunahan te lu pouts ranen. 13 Nu ngal te pururukuia turu tsiktsiki te ka mena u lapo e hatei nena a pala te hengoer u raranga ba te sasala koru meren. Kaba u raranga e ma la koru nei turu hakhakats i taren. Ba te hamana mier a tsitabubun poata, ba poata te la nama a tou hiamus, ba nori te hanoan hamanar. 14 Nu ngal te pururukuia tara makum te ka mena a kolits a hihitoka e hatei nena a pala te hengor, kaba nori e ka mer u hakhakats pan tara nitoatoa i puta, ba te hakats koru ner a moni na man nisasalana i puta. Na man ka teka e here nei e piler u raranga tere Sunahan bu raranga te ma habutse nei u markato u niga turu katun teka. 15 Bu ngal te pururukuia turu tsikitsiki u niga e hatei nena a pala te hengoer u ranga ba te hake rien turu hakhakats u niga i toriren, ba nori te pile kap hakarapoto naren. Bu raranga te kato hanige iena a markato turu katun teka ba te kato talasina.”
U lam nu kan mous
(Mak 4:21-25)
16 Be Iesu e poiena, “A katun te hakulupena u lam e namala kopo kap nane ien a tabeli ne namala hake neien i kopina inana. E moa, e roron hake nen tara makumun gumgum i tanen i iasa ba barebana te tatei tarer u kulupu tara poata te tasu rien. 17 Ne kato has uana i iesana, a mamana ka hoboto te mousuna turu haharoei i tar i romana e atei riou romana i murimuri. Na mamanu ranga i tar te ma atei sileri a barebana i romana, nori e atei sile roen romana i murimuri. 18 “Alimiu go tara kap haniga niam te mar hengo uami limiu. Taraha, a katun te ateina, e Sunahan e hala lele noien romana ta niatei. Kaba a katun te raman ateina, e Sunahan e lu ba nenou romana a tsitabubun niatei te ga poien e ga ka meien.”
E tsinane Iesu nu toulanen
(Matiu 12:46-50, Mak 3:31-35)
19 E tsinane Iesu nu toulanen i la uama i tanen, kaba nori i ma antunan la hasukusuku uai i tanen, taraha a katun e gono. 20 Ba toa katun e poiena tere Iesu, “E tsinamulö nu toulamulö e tuol ria i iesesala ba te ngilin ranga gono merio lö.” 21 Be Iesu e poiena i taren hoboto, “U katun te hengoer u ranga tere Sunahan ba te kukutie ren, nori has e hereri e tsinar nu toular.”
E Iesu e haselohi a lomolomo pan
(Matiu 8:23-27, Mak 4:35-41)
22 Turu toa u lan be Iesu e osa gon merena u katunun tsitsilo i tanen tara tsi toa tsi tolala tara Ramun i Galili. Me poiena i taren, “Ara gi aroho u i hapalana ramun.” 23 Ba nori e la talar me seil talar, be Iesu e sohona. bu panina u ualupu e butuna tara ramun bu ramun e katsin saputuna tara tolala, a tsitabubu koru ba nori te rukur. 24 Ba nori e gulier e Iesu me poier, “O Tsunono, Tsunono! Ara e katsin tia talara!” Ba nonei e tagulena me abis hatagalana tara lomolomo na turu ramun te posa here mei u tasi pan. Ba lomolomo nu keikei e opu poutsuna ba seloho pan e butuna. 25 Ba nonei e poiena turu katunun tsitsilo i tanen, “Alimiu e ma hamanami?” Ba nori e asingoto korur me matoutur, ba nori e hiarangrangatar, “A saha koru a mar katun teka? Nonei e hala nena u ranga tara lomolomo nu ramun te posana ba te selohona!”
E Iesu e hakoul ban a mate a omi tara katun
(Matiu 8:28-34, Mak 5:1-20)
26 Ba nori e seilir me na tuku ria tara provins ti kaia a pal barebana ti ngöri u Gerasin. A han teka e kana i hapalana ramun na provins i Galili e kana i hapala. 27 Be Iesu e toan kouluna tara tsi tolala ba nonei e sunguna me hitupali mena toa katun tara taun i sukusuku, u mate u omi i seseia i tanen. Poata lehana nonei e mamala pousei tu labalaba, na e mamala kai tara toa luma. E moa. E ka lasia i ngahongaho tara man kioun mate. 28 Ba nonei e tarena e Iesu me ku hapanina me tuhatukun nena i matane Iesu me turu putana. Ba nonei e ku hapan koruna me poiena, “O Iesu a Pien Tson tere Sunahan Iasa Koru! Alö go haka ba nio lia! Alia e singo hatatagi gia i tamulö, alö e moa te go hahuna menai lia!” 29 Nonei e kato u teka, taraha e Iesu e ranga hakapa mei a mate a omi e ga koul ban a katun teka. Para a poata a mate a omi e roron pile kapin a katun teka. U katun i taratara kap nitoa nen ba te kitseri a limanen na mounen a tsien. Kaba nonei e roron kato pupus a tsien na mate e roron hapieta menien tara latu pinopino. 30 Be Iesu e rangatse nen, “Esi a solomulö?” Ba nonei e ranga palisina me poiena, “A solor e Ami.” Taraha a mate a omi a para i sei hakapaia i tanen. 31 Bu mate e singo hatagala uar tere Iesu me poier, “Alö go ma hala merai lam tara kiou te tsiruku nitoana.” 32 A toa heis poum pan i nouia i rehina u pokus te sukusuku. Bu mate u omi e singo ria tere Iesu me poier, “Alö go hala merai lam tara heis poum!” Be Iesu e hanigana i taren. 33 Ba nori e koul ba ner a katun teka me na sei ria turu poum. Ba heis poum teka e hiapipieta gala hoboto sila ria turu uarahana. Ba nori e na rus ria i ramun me pasur me mate hakapar. 34 Bu katun ti hanhanour u poum i tareto a ka teka me busur, me na polaser u ranga tara taun na turu han. 35 Ba barebana e mi katsin tarer a ka te butu. Ba nori e la uarima tere Iesu me tarer a katun u mate u omi ti koul ba hakapa nen. Nonei e gumia i rehina i mouna e Iesu ba te haseiena u hasobu bu hakats i tanen te niga poutsuna. Ba nori e matoutur. 36 Bu katun ti tara a ka teka e hatei rer a barebana te mar niga pouts u nonei a katun a popoloana. 37 Bu katun hoboto tara han turu Gerasin e tahuler e Iesu te ga la pouts uen i han i tanen, taraha nori i matout koru. Be Iesu e osa poutsna tara tsi tolala, te ga la pouts uen. 38-39 Ba katun ti la ban u mate u omi e rangatsena e Iesu, “Alia go la gono meio lö.” Kaba e Iesu e hala poutse ien me poiena, “Alö go la pouts i han i tamulö ba lö te na rarariem a ka te kato bena mei lö e Sunahan.” Ba katun teka e la uana tara mamana makum i iahana taun me na habulungana lanena a ka te kato beien e Iesu.
A pien tahol tere Jairas, na tahol te hasebeleia turu hasobu tere Iesu
(Matiu 9:18-26, Mak 5:21-43)
40 Poata te tuku poutsia e Iesu i hapalana ramun, ba barebana e sasala mer te la pouts uamen, taraha nori hoboto i hahalose ien. 41 Ba toa tson pepeito tara luman lotu e tuhatukun nena i matane Iesu me turu putana me singo hatatagi silena te ga la u e Iesu i luma i tanen. 42 Taraha, nonei e ka mei a toa puku a pien tahol te ka mei a 12 a hiningal i tanen, na nonei a tsi tahol e katsin mate. Be Iesu e lana bu barebana e hipasasi ria i tanen. 43 Na toa tahol e kaia i gusuren te posa nitoan u rahatsing popoia tara 12 a hiningal. Nonei e lapo hakapein u moni hoboto i tanen tara dokta a para, na e moa ta toa te ga antunan kato haniga pouts neien. 44 Nonei a tahol teka e la hasukusukuia i murina e Iesu ba te hasebelena i runguna u hasobu tere Iesu, bu rahatsing i tanen e topei kapana. 45 Be iesu e rangatana, “Esi te sebele lala i tar?” Ba barebana hoboto e holisir, be Pita e poiena, “Tsunono, u barebana e tuol hahise rio lö ba te hiasusongo ria i tamulö.” 46 Kaba e Iesu e poei, “A toa katun e hasebele lala i tar. Alia e hasagohe gula a nitagala i tar e taguhe lala a tana katun.” 47 Ba tahol e atei sil hamanasena te ma antunan mous lel ba menien e Iesu, ba nonei te tololo mena a nimatout. Ba nonei e na tuhatukun nena i matane Iesu me turu putana. Na i matana a barebana hoboto, nonei e hatei e Iesu a mouna a ka te hasebele sile ien i tanen, ne hatei hasin ime te mar niga boroboro pouts halona uen. 48 Be Iesu e poiena i tanen, “A tsi tahol, a nihamana i tamulö e kato haniga poutse lala a nimate i tamulö. La tala, na torimulö e tatei husa poutsuna.” 49 Poata te ranga noaia e Iesu, ba toa katununa tara luma tere Jairas e la nama me mi hateie nen me poiena, “A pien tahol i tamulö e mate hakapa. Alö go ma hakui leli a Tson Hihatuts.” 50 Be Iesu e hengona me poiena tere Jairas, “E moa te go matout u lö. Alö go hamana tun talasi, ba pien tahol i tamulö te niga pouts nou.” 51 Be Iesu e na tukuna tara luma ba nonei e hapiu rena a barebana te gi tasu gono menien i luma, e Pita lasi mere Jemis ne Jon ne tamana pien ne tsinanen. Nori lasi ti tasu gono mei e Iesu. 52 Na barebana hoboto i tabe sil a pien teka. Be Iesu e poiena i taren, “Alimiu e moa te go tabe uam. A pien e ma mate nei, e soho tununa.” 53 Ba nori e gol hahamana naren, taraha nori i atei sil te mate hakapa u a pien. 54 Be Iesu e luena a limana a pien me ranga hapanina me poiena, “A tsi pien, alö go takei.” 55 Bu namnameina a pien e la pouts nama i tanen, ba nonei e topei takeina. Be Iesu e ranga mera nen me poiena, “Alimiu go halei mien ta ka ga noue ien.” 56 Ne tamana pien ne tsinanen i asingoto koru. Kaba e Iesu e ranga hatagala mera ien me poiena, “Alimiu go ma hateiemi ta toa ta katun a ka te butu lala teka.”