12
Abô loŋ kapô hathak ŋê kambom eyabiŋ ku yak waiŋ
(Mat 21:33-46; Luk 20:9-19)
1 Ma Yisu hanaŋ abô loŋ kapô doho hadêŋ thêlô. Ba hanaŋ, “Anyô te havatho anêŋ ku yak waiŋ ma havak lôk hawê haveŋ. Ma halav lôv nêyô nimiŋ waiŋ anêŋ anôŋ pesa ek neja anêŋ thôk. Ma halav unyak daim te ek anyô nêmô ek neyabiŋ ku êŋ. Vêm ma hatak ku êŋ halôk anyô doho baheŋiŋ ek neyabiŋ ba hik anôŋ ma thêlô neja anôŋ vi ma nênêm vi êndêŋ yani. Vêm ma hatak loŋ êŋ ba hi loŋ buyaŋ.
2 Waklavôŋ yak waiŋ hik anôŋ hayô ma hêv anêŋ anyô ku te ba hi hadêŋ ŋê takatu ba eyabiŋ anêŋ ku atu. Yani lahaviŋ thêlô nênêm anôŋ doho êndêŋ yani êtôm sêbôk ba thêlô evak abô haviŋ i.
3 Ma doŋtom thêlô evaloŋ ôpêŋ loŋ ma ik yani kambom ba êv yani hi oyaŋ.
4 Vêm ma hêv anyô ku yaŋ ba hi hathak loŋbô, ma doŋtom ik halôk wakadôk ma êv mama hadêŋ yani.
5 Êŋ ma hêv anyô ku te hathak loŋbô ma doŋtom thêlô ik yani vônô. Vêm ma hêv tomtom aêŋ habup hathak ba vi ma evali ma vi ma ik vônô.
6 “Hadum aêŋ aleba lêk mi ma anyô doŋtom iyom hamô. Ôpêŋ ma anêŋ namalô atu ba yani lahaviŋ. Hêv ôpêŋ hi ma lahabi nena, ‘Êntêk ma yenaŋ okna ba tem nedaŋô anêŋ abô.’
7 “Ma doŋtom ŋê takatu ba eyabiŋ ku êŋ êyê ôpêŋ ma enaŋ hadêŋ thêlôda aêntêk, ‘Ôpêntêk ma ku alaŋ anêŋ nakaduŋ ba tem eyabiŋ lambô anêŋ ku. Alalô ik yani vônô ma ku êŋ tem imbitak alalôaniŋ.’
8 Ba intu evaloŋ yani ba ik yani vônô ma ibi anêŋ kupik hale viyaiŋ ba hi.
9 “Aêŋ ba ku alaŋ tem indum malê? Tem ni injik ŋê takêŋ vônô ma nêm ku êŋ êndêŋ anyô vi ek neyabiŋ.
10 Môlô bôk osam Wapômbêŋ anêŋ abô bu êntêk mena mi e?
“ ‘Valu atu ba ŋê elav unyak êpôlik hathak,
ma lêk habitak landiŋ anôŋ.
11 Anyô Bêŋ da hadum nôm êŋ,
ma yêlô ayê nôm êŋ nena mavi anêŋ dôêŋ.’ ” Kapya Yeŋ 118:22-23
12 Ma Islael iniŋ ŋê bêŋbêŋ eyala nena Yisu hanaŋ abô loŋ kapô êŋ hathak thêlô ba intu êbôlêm loŋôndê ek nebaloŋ yani. Ma doŋtom êkô hathak avômalô, ba intu etak yani ma thêlô i.
Nênêm takis êndêŋ Sisa mena dô
(Mat 22:15-22; Luk 20:20-26)
13 Vêm ma êv Palisi doho lôk ŋê esopa Helot doho ba i hadêŋ Yisu ek nesau yani esak abô ek nebaloŋ yani.
14 Thêlô êyô ek Yisu ma enaŋ, “Kêdôŋwaga, yêlô ayala nena o ma anyô abô avanôŋ. Ma miŋ hothak hobam anyô yaŋ ma hôdô anyô yaŋ ami. Ba intu ŋê bêŋbêŋ êdô anêm abô, ma miŋ hôkô ek i ami. Ma hothak huik Wapômbêŋ anêŋ abô thô hadêŋ avômalô. Aêŋ ba lemhabi aisê? Bumalô iniŋ balabuŋ hanaŋ nena yêlô hatôm nanêm valuseleŋ êndêŋ Sisa mena mi?”
15 Ma doŋtom Yisu hayê thêlôniŋ auk kambom thô ba hanaŋ hik thêlô liŋ, “Aisê ba môlô udum ek numbuliŋ ya? Noja valuseleŋ te êlêm ek yaŋgê.”
16 Êŋ ma thêlô ewa valuseleŋ te halêm ek Yisu. Ma Yisu hanaŋ hadêŋ thêlô nena, “Opalê anêŋ dahô lôk anêŋ athêŋ hêk valuseleŋ êntêk?”
Ma thêlô enaŋ, “Sisa.”
17 Êŋ ma Yisu hanaŋ hadêŋ thêlô nena, “Sisa anêŋ nômkama ma nônêm êndêŋ Sisa da. Ma Wapômbêŋ anêŋ nômkama ma nônêm êndêŋ Wapômbêŋ da.”
Ma thêlô elaŋô ba esoŋ kambom hathak anêŋ abô êŋ.
Abô hathak ŋê ŋama tem nimbiyô aisê
(Mat 22:23-33; Luk 20:27-40)
18 Ma Sadyusi doho i hadêŋ Yisu. Thêlô ma ôdôŋ te atu ba enaŋ nena ŋê ŋama tem miŋ nimbiyô esak loŋbô ami. Aêŋ ba intu enaŋ hik Yisu liŋ nena,
19 “Kêdôŋwaga, Mose bôk hato hadêŋ alalô nena, ‘Anyô te hama ba nali mi ma anêŋ yaŋ hamô, ma enja avi tôp êŋ ek imbi yaŋ atu ba hama anêŋ nakaduŋ vê.’
20 Aêŋ ba ŋê lôk iviyaŋ baheŋvi ba lahavuju êmô. Ma bôp hawa avi te ba hama ma nakaduŋ mi.
21 Ma nôk enja avi tôp êŋ, hawa ba hama ba nakaduŋ mi. Ma ŋgwa enja avi tôp bô êŋ, nena hama haviŋ.
22 Êŋ ma iviyaŋ takatu ba êmô ma nesopa kobom doŋtom êŋ iyom. Vêm ma avi tôp êŋ hama haviŋ.
23 Ma waklavôŋ ŋê ŋama iviyô hathak loŋbô ma avi tôp atu ba ŋê lôk iviyaŋ baheŋvi ba lahavuju takatu ba ewa ma alisê te anêŋ avi?”
24 Ma Yisu hanaŋ hadêŋ thêlô, “Môlô miŋ oyala Wapômbêŋ anêŋ lôklokwaŋ lôk anêŋ abô atu ba hêk anêŋ kapya katô ami. Ba intu onaŋ abô lokbaŋ êntêk.
25 Ŋê ŋama iviyô hathak loŋbô, ma anyô lo avi tem miŋ neja i esak loŋbô ami ma mi. Thêlô tem nêmô êtôm aŋela malak leŋ iyom.
26 Môlô onaŋ nena ŋê ŋama tem miŋ nimbiyô esak loŋbô ami. Ma doŋtom môlô bôk osam Mose anêŋ kapya lôk kukuthiŋ atum hathaŋ hamô aliŋ e? Wak êŋ ma Wapômbêŋ hanaŋ hadêŋ Mose aêntêk, ‘Ya ma Ablaham lo Aisak ma Jekop iniŋ Wapômbêŋ.’
27 Wapômbêŋ ma miŋ ŋê ŋama iniŋ Wapômbêŋ ami. Mi, yani ma ŋê lôkmala iyom iniŋ Wapômbêŋ. Ba intu yêlô ayala nena thêlô bôk ema, ma doŋtom lêk êmô lôkmala. Môlônim abô ma lokbaŋ anôŋ!”
Balabuŋ alisê intu bêŋ ek vi?
(Mat 22:34-40; Luk 10:25-28)
28 Ŋê lôkauk hathak abô balabuŋ te hayô ma halaŋô Yisu lo Sadyusi êkôki. Ma halaŋô Yisu hanaŋ thêlôniŋ abô viyaiŋ mavi anôŋ. Aêŋ ba yani hanaŋ hik Yisu liŋ, “Balabuŋ alisê intu bêŋ ek balabuŋ vi?”
29 Êŋ ma Yisu hanaŋ nena, “Balabuŋ môŋ hanaŋ nena, ‘Môlô Islael nodaŋô katô. Anyô Bêŋ alalôaniŋ Wapômbêŋ, yani iyom intu Anyô Bêŋ.
30 Lemimimbiŋ Anyô Bêŋ unim Wapômbêŋ ênjêk unim kapôlômim lôk dahôlômim ma lôklokwaŋ lôk unim auk sapêŋ.’
31 Ma balabuŋ yaŋ ma aêntêk: ‘Lemimbiŋ avômalô vi êtôm lemhaviŋ oda.’ Balabuŋ vi ma êmô balabuŋ bêŋ ju êntêk kapô.”
32 Ma anyô lôkauk hathak abô balabuŋ hanaŋ hadêŋ Yisu, “Kêdôŋwaga, honaŋ abô mavi anôŋ. Anêm abô ma avanôŋ biŋ nena Anyô Bêŋ iyom intu Wapômbêŋ ma miŋ wapômbêŋ la yaŋ hamô doho haviŋ ami.
33 Alalô leŋiŋimbiŋ yani avanôŋ ênjêk alalôaniŋ kapôlôŋiŋ lôk auk ma lôklokwaŋ sapêŋ. Lôk leŋiŋimbiŋ avômalô vi êtôm alalô leŋiŋhaviŋ alalôda. Abô balabuŋ ju êŋ ma bêŋ ek da nômbêŋ atu ba êbôk hathak atum.”
34 Yisu halaŋô ôpêŋ hanaŋ viyaŋ lôkauk mavi ba intu hanaŋ hadêŋ ôpêŋ, “Miŋ hômô daim ek Wapômbêŋ anêŋ loŋ lôkliŋyak ami. Mi.” Ma avômalô sapêŋ elaŋô anêŋ abô ba êkô ma miŋ enaŋ hik yani liŋ ek nesau yani esak loŋbô ami.
Mesia ma opalê anêŋ lim lukmuk?
(Mat 22:41–23:36; Luk 20:41-47)
35 Ma Yisu hadôŋ avômalô hamô unyak matheŋ anêŋ piklêvôŋ ma hanaŋ, “Ŋê lôkauk hathak abô balabuŋ ethak enaŋ nena Mesia ma Devit anêŋ lim lukmuk eka?
36 Lovak Matheŋ hêv auk hadêŋ Devit da ba hanaŋ,
“ ‘Anyô Bêŋ Wapômbêŋ hanaŋ hadêŋ yenaŋ Anyô Bêŋ Mesia nena,
“Ômô yabaheŋ vianôŋ endeba yatak ŋê takatu ba ik vovak hadêŋ o nêmô vemkapô vibiŋ am.” ’ Kapya Yeŋ 110:1
37 Ma Devit da bôk halam Mesia nena anêŋ Anyô Bêŋ. Ma aisê ka Mesia ma yani anêŋ lim lôk anêŋ Anyô Bêŋ imbiŋ?”
Avômalô elaŋô Yisu anêŋ abô êŋ ba leŋiŋmavi anôŋ.
38 Yisu hadôŋ thêlô ba hanaŋ, “Môlô noyabiŋ am ek ŋê lôkauk hathak abô balabuŋ. Thêlô leŋiŋhaviŋ nijik kwêv daim kêkêlô ba nembeŋ ek avômalô nebam i. Lôk leŋiŋhaviŋ avômalô bêŋ anôŋ nenaŋ, ‘Waklêvôŋ anyô bêŋ’ embeŋ loŋ ethak doŋtom halôk.
39 Ma leŋiŋhaviŋ nêmô êtôm ŋê bêŋbêŋ êmô unyak yeŋ kapô. Ma avômalô eŋgabôm nôm bêŋ, ma leŋiŋhaviŋ nejaŋ nôm êmô ŋê bêŋbêŋ iniŋ loŋ ethak êmô.
40 Thêlô ethak esau avi tôp ba ewa iniŋ unyak vani lôk eteŋ mek daim bêŋ ek avômalô leŋiŋimbi nena thêlô ma ŋê thêthôŋ anôŋ. Ŋê anêŋ aêŋ ma tem nêpôm vovaŋ bêŋ êndêŋ waklavôŋ idum abô.”
Avi tôp te anêŋ da
(Luk 21:1-4)
41 Yisu hi halôk hamô habobo unyak matheŋ anêŋ alapa da ma hayê avômalô lubuŋlubuŋ i ibi iniŋ da. Ma ŋê lôk valu bêŋ ekaliv valu bêŋ anôŋ halôk alapa da.
42 Ma avi tôp te atu ba nômkama mi anôŋ hayô ma hatak anêŋ da hatôm valuseleŋ thalaleŋ ju iyom halôk alapa da êŋ.
43 Ma Yisu halam anêŋ ŋê ku êlêm ma hanaŋ, “Yanaŋ avanôŋ êndêŋ môlô nena avi tôp êntêk hêv valuseleŋ bêŋ anôŋ hamôŋ ek takêntêk sapêŋ.
44 Avômalô nômbêŋ êntêk iniŋ valu bêŋ anôŋ hamô ma doŋtom êv doktena iyom. Ma avi tôp êntêk ma nômkama mi anôŋ ma lêk hêv anêŋ valuseleŋ sapêŋ ba miŋ havaloŋ dokte loŋ ami.”