28
Ganogile kwa waja otegeleza
(Walawi 26:3-13; Kumbukumbu 7:12-24)
1 “Mwahamtegeleza goya Mndewa Imulungu, Imulungu wenu na kugagoga goya malagizo gake goniwalagiza lelo, Mndewa Imulungu, Imulungu wenu kowatenda mukale uchanha mwa wanhu wa isi zose mwiisi yose.
2 Mwahamtegeleza Mndewa Imulungu, Imulungu wenu, momweda kwa vinhu vingi kamba vino,
3 “Mabuga genu gomweda na imigunda yenu yomweda.
4 “Momweda na mokuwa na wana wengi na mokuwa na ndiya nyingi na ng'ombe wengi na ng'hondolo wengi.
5 “Vigelo venu vomweda na viya venu va kutelekela vomweda.
6 “Momweda vimkwingila mng'anda na momweda vimulawa kunze.
7 Wanhu owehila wahawavamila, Mndewa Imulungu kowatenda wahumwe mgameso genu. Okwiza kuwavamila kwa nzila imoja, lakini owakimbila kwa nzila saba.
8 Mndewa Imulungu kogatenda makanho genu gamwede na sang'hano zenu zose. Mndewa Imulungu, Imulungu wenu kowatenda mumwede mwiisi iyowagwaa.
9 “Mndewa Imulungu kowatenda muwe wanhu wake wang'alile kamba viyaiduwile kumwenu, kamba mwahagagoga malagizo gake heyo Mndewa Imulungu, Imulungu wenu na kukweleleza nzila zake.
10 Avo wanhu wa isi zose mwiisi yose, wahakona kamba mweye mokemigwa kwa twaga da Mndewa Imulungu owadumba.
11 Mndewa Imulungu kowagwelela wana wengi na fugo nyingi na ndiya nyingi mna iisi iyaiduwile Mndewa Imulungu kwa wahenga zenu kuwagwaa mweye.
12 Mndewa Imulungu kowavugulila ngama yake kulawa kuulanga, na kowagalila mvula mna umsimu wake, na kowatenda mumwede mzisang'hano zenu zose. Mowakopesha wanhu wa isi nyingi, lakini mweye hamukopa bule.
13 Mndewa Imulungu kowatenda mugendelele kuulongozi na siyo kuchugu na mokuwa wa ichanduso na siyo wa ikimambukizo kamba mwahagagoga goya malagizo ga Mndewa Imulungu, Imulungu wenu goniwalagiza lelo na mwahagakweleleza,
14 kamba hamuhinduka mna zimbuli ziniwalagiza lelo, na kuchola ukumoso hebu ukudila kuikweleleza imilungu iyagwe na kuisang'hanila.
Makungu kwa kuleka kutegeleza
(Walawi 26:14-46)
15 “Lakini kamba hamumtegeleza Mndewa Imulungu, Imulungu wenu, hebu kamba hamuiteganya na kugagoga malagizo gake gose na mafundizo gake goniwalagiza lelo, avo makungu gano gose gowapata.
16 Mabuga genu goduwiligwa na imigunda yenu yoduwiligwa.
17 Vigelo venu voduwiligwa na viya venu va kutelekela voduwiligwa.
18 Moduwiligwa na honda muwe na wana wengi na honda muwe na ndiya nyingi na honda muwe na ng'ombe wengi na honda muwe na ng'hondolo wengi.
19 Moduwiligwa vimkwingila mng'anda na moduwiligwa vimulawa kunze.
20 “Mndewa Imulungu kowagalila makungu na mikubulo na magayo kwa kila kinhu kimtenda na hamukawa kunangigwa na kupotela mbuli ya gehile genu kwavija mmuleka Mndewa Imulungu.
21 Mndewa Imulungu kowagalila mitamu mbaka mose vonda mukomigwe mwiisi imuchola kuisola.
22 Mndewa Imulungu kowatowa kwa kifuwa kikulu na mihoma na milulumu mulukuli na vuke kali na zuwa kali na mikukuzumbi na kungugu, avo vose vowezila mbaka mose mofa.
23 Ulanga okuwa wela na isi yokuwa ndala kamba zuma.
24 Mndewa Imulungu koditenda timbwisi na msanga viwe mvula yenu, timbwisi dowapwililikila mbaka mofa.
25 “Mndewa Imulungu kowatenda muhumwe na iwanhu owehila, mowagendela kwa nzila imoja lakini mowakimbila kwa nzila saba, na wanhu wose wali mwiisi odumba vonda wagone ago gawapatile mweye.
26 Mwahafa ng'huli zenu zokuwa ndiya ya ndege na ndiya ya ming'onyo ya kumuhulo na kuduhu munhu yonda yawawinge.
27 Mndewa Imulungu kowagalila mapute gawapatile Wamisili, na mokuwa na milonda na vibuhu moizega lakini hamuhonyigwa bule.
28 Mndewa Imulungu kowatenda muwe vichala na wasuwameso na wazimu.
29 Imisi mogenda kwa kubabasa babasa kamba munhu halola viyogenda mdiziza na hamumweda bule kwa chochose kimsang'hana. Mobunzigwa na kubokigwa na kokuwa kuduhu munhu wa kuwataza.
30 “Mowalavila vilama watwanzi lakini wanhu wayagwe owawasa. Mozenga ng'anda lakini wanhu wayagwe awo onda wakale. Mohanda mizabibu lakini hamugaja bule matunda gake.
31 Ng'ombe zenu ochinjigwa mgameso genu, lakini hamulanza bule inyama, vihongwe wenu osoligwa mgameso genu na hawabwezigwa bule. Ng'hondolo zenu ogweleligwa iwanhu owehila, na kuduhu munhu yonda yawataze.
32 Wanenu wa ikimbigalo na wa ikitwanzi ogweleligwa wanhu wayagwe kuno molola, imisi yose mobunhula meso mobeta wabwele, lakini mokuwa mwabule cha kutenda.
33 “Wanhu hamuwajuwile osola ndiya yenu imuisang'hanile kwa nguvu nyingi na hamukwambulila kinhu, lakini mokoneligwa na kugazigwa siku zenu zose,
34 mbaka mopata lukwale kwa gaja gonda mone kwa meso genu wenyego.
35 Mndewa Imulungu kowatowa kwa kuwagalila mipute mmavindi na mmagulu na hamuhonyigwa bule, gokwenela kulawa mzinyayo mbaka mmapala.
36 “Mndewa Imulungu kowagala mweye na mndewa wenu imumsagule, mwiisi mweye hamuijuwile bule hebu iwahenga zenu na kuko moisang'hanila imilungu iyagwe ya mibiki na mibwe.
37 Na mweye mokuwa kinhu kigevuza na lusimo na kilozo hagati ya iwanhu wose wa isi yonda mugaligwe na Mndewa Imulungu.
38 Mohanda mbeyu nyingi mmigunda yenu lakini mosenga kidogo, kwavija nzige ovija vimuhandile.
39 Mohanda mizabibu na kuidahulila, lakini hamubawa bule gamatunda gake wala kuing'wa divai yake, kwavija wang'onyo woija.
40 Mokuwa na mizeituni mwiisi yenu yose, lakini mokuwa mduhu mavuta ga kubakala, kwavija zeituni zolagala hasi.
41 Molela wana wa kimbigalo na wa kitwanzi lakini honda wawe wenu bule, kwavija wanhu owaboka na kukala nao.
42 Mibiki yenu ya matunda na ndiya yenu mmigunda vosoligwa na nzige.
43 “Iwanhu baki iwokala mwiisi yenu okuwa wa ichanduso na mweye mokuwa wa ikimambukizo.
44 Hewo owakopesha mweye, lakini mweye hamudaha kuwakopesha. Hewo ogendelela kuulongozi na mweye mokuwa kuchugu.
45 “Makungu gano gose gowapata mweye na gowakweleleza mbaka gawakome, kwavija hamumtegeleze Mndewa Imulungu, Imulungu wenu na kugagoga malagizo gake gose na mafundizo gayawagwelele.
46 Avo vose vokuwa vilaguso na unzonza kumwenu na ulelo wenu wose siku zose.
47 “Mndewa Imulungu, Imulungu wenu kawatenda mumwede kwa kila kinhu, lakini hamumsang'hanile kwa mizoyo yenu yose na kwa kudeng'helela.
48 Avo, mowasang'hanila iwanhu owehila onda wagaligwe kumwenu na Mndewa Imulungu kuno mna nzala na ng'hilu na mwa mwazi na mwabule kinhu chochose. Mndewa Imulungu kowafunga nila ya zuma mbaka yawakome.
49 “Mndewa Imulungu kowagalila wanhu wa isi iyagwe kulawa kutali, owavamila kwa nguvu kamba mhungu viyovamila, wanhu wa isi ayo mweye hamuujuwile ulonzi wao.
50 Wanhu wa isi ayo wana vihanga va usede, hawamtegeleza mvele hebu kumonela bazi mbwanga.
51 Woja ng'ombe wenu na ndiya yenu, mbaka vonda mufe wose. Hawawalekela ndiya hebu divai hebu mavuta hebu ng'ombe hebu ng'hondolo mbaka vonda mufe wose.
52 Wanhu awo ogazunguluka mabuga genu gose, mbaka senyenge zenu nhali zizunguluswe zimutamanile, zobomoligwa hasi kila hanhu mwiisi yenu iyawagwelele Mndewa Imulungu, Imulungu wenu.
53 “Kipindi wanhu owehila vonda wawazunguluke na kuwadununza, mowaja wanenu wa ikimbigalo na wa ikitwanzi waja wamugweleligwe na Mndewa Imulungu, Imulungu wenu.
54 Hata munhu ija imuhole na yaleligwe vinogile komnyima ndiya ndugu yake na mwehe wake yomnogela na mwanage yonda yasigale,
55 na hamgwelela hata munhu inyama ya wanage onda yawaje. Honda musigale na kinhu chochose mmabuga genu gose kipindi acho cha kuzungulukigwa na kugazigwa na iwanhu owehila.
56 Hata mtwanzi ija yeli muhole na yaleligwe vinogile na yanogile na hanawahi kukanyaga isi kwa lwayo lwake, komnyima mbigalo wake yamnogelaga na wanage,
57 na kokija iking'hele chonda yalele na isambo yonda ilawe bila mbigalo wake hebu mwanage kujuwa. Kinhu acho cholawilila kipindi acho cha kuzungulukigwa mabuga genu na iwanhu owehila na kugazigwa.
58 “Kamba hamzigoga goya mbuli zose za malagizo gano gandikigwe mna ikitabu kino, na kamba hamdidumba ditwaga dikulu na da kudumbiza da Mndewa Imulungu, Imulungu wenu,
59 avo Mndewa Imulungu kowagalila mweye na ulelo wenu magayo hagahungukaga na usungu na mitamu haihonaga.
60 Kowagalila kabili mitamu yose yumudumbile akuja Misili, mitamu ayo yowakweleleza siku zose.
61 Vivija Mndewa Imulungu kowagalila kila utamu na magayo gayagwe hagatambuligwe mna ikitabu kino cha malagizo mbaka mukomigwe wose.
62 Hamoja mweye mwa wengi kamba nhondo zili kuulanga, lakini mosigala kidogo, kwavija hamumtegeleze bule Mndewa Imulungu, Imulungu wenu.
63 Kamba vija Mndewa Imulungu viyonogelwa kuwatendela ganogile na kuwatenda mongezeke, vivo Mndewa Imulungu viyonogelwa kuwahonda na kuwabananga. Na mweye mosegesigwa mwiisi ayo yumuchola kuisola.
64 “Avo Mndewa Imulungu kowapwililisa mziisi zose, kulawa mwambu uno wa isi mbaka mwambu uyagwe na kuko moitambikila imilungu iyagwe ya mibiki na mibwe, imilungu ayo hamuijuwile mweye hebu iwahenga zenu.
65 Mna ziisi azo haduhu hanhu ha kubwihila, haduhu hanhu ha kwika mgulu ili ubwihile, lakini Mndewa Imulungu kowatenda munyawenyawe na kowasegesela tamanilo na kowagwaa magayo ga mmizoyo.
66 Siku zenu zose mokala kwa kunyawanyawa, imisi na ikilo mokala kwa kudumba mbuli ya ugima wenu.
67 Mizoyo yenu yomema bwembwe da kila kinhu kimona. Imitondo molonga, ‘Maza iwege ichungulo,’ na ichungulo yahavika molonga, ‘Maza iwege imitondo.’
68 Mndewa Imulungu kowabweza Misili kwa meli, ako kuyalongile honda mubwele ng'o. Kuko moichuuza kwa wanhu owehila kamba watumwa wa ikimbigalo na wa ikitwanzi, lakini kuduhu munhu yonda yawagule.”