Kitabu cha Lusi
Lusi
Ulongozi
Kitabu cha Lusi chosimulila sang'hano za unzonza zilawile mng'anda imoja ya Waizilaeli mkipindi cha Wasemi wa Izilaeli. Mama wa ing'anda ayo Naomi kobitila magazo mengi kipindi mkasano wake na wanage wabili wa kimbigalo viwadanganike viwakalile okala mwiisi baki ako Moabu. Vigeshile gago Naomi komweda aho imoja wa wakwe zake yokemigwa Lusi, mwenekae wa isi ya Moabu kailumba na heyo na wabwela wose mwiisi ya Izilaeli na kalonga komtaza. Abaho wose wabili Lusi na Naomi omweda aho imoja wa ndugu yao yakemigwe Boazi viyawalolile goya na katogola kumsola Lusi. Kipindi cha Wasemi kikala kihile na Waizilaeli wengi wakala bila kugagoga malagizo, lakini Naomi na Lusi na Boazi wakala wanhu wa kwigwa kamba Waizilaeli wakweleleze malagizo ga Imulungu.
Haduhu munhu yotanga nani yandike ikitabu cha Lusi. Vivija haitangigwa kamba kitabu kino chandikigwa lini, lakini wanhu wayagwe ogelegeza kamba chandikigwa kipindi acho Waizilaeli viwabwelile kulawa kuuhamizo mbuli ya uulonzi wa Kiebulania utumike mkitabu kino. Kinhu kikulu kikoneka mkitabu kino kamba mndewa Daudi kalawa muulelo wa Lusi. Vivija ino yofambula kamba Lusi kakala muhenga wa Yesu. Mbuli ino yolagusa kunze kunze kamba kuilumba na Imulungu hakulola kamba munhu kolawa lukolo gani, ila gaja geli mmoyo wa munhu.
Mbuli zili mkitabu
Sula ya 1 yolonga ng'anda ya Naomi viibitile magazo na abaho Naomi na Lusi wabwela mwiisi ya Izilaeli.
Mna isula ya 2 tosoma vija Lusi viyamting'hane Boazi viyakalile kosalata vija visigale mumgunda wa Boazi.
Sula ya 3 yolonga vija Naomi viyamgalile Lusi yakamuuze Boazi yamsole na yamulole goya kwavija Boazi kakala ndugu yake wa behi. Boazi kotogola kutenda vivo.
Sula ya 4 yosimulila vija Boazi viyagulile vinhu va mkasano wa Naomi na kamsola Lusi.
1
Elimeleki na iwanhu wa mng'anda yake ochola Moabu
1 Aho umwaka, kipindi wasemi viwakalile otawala mwiisi ya Izilaeli kulawilila nzala mwiisi ayo. Munhu imoja kulawa Beselehemu mwiisi ya Yuda hamoja na mwehe wake na wanage wabili wa kimbigalo wachola kukala kamba wanhu baki mwiisi ya Moabu.
2 Munhu ayo twaga jake Elimeleki na mwehe wake twaga jake Naomi, na wanage wabili wa kimbigalo wakemigwa Maloni na Kilioni. Wanhu awo wakala Waefulata ako Beselehemu mwiisi ya Yuda. Wachola mwiisi ya Moabu na wakala kuko.
3 Elimeleki mbigalo wake Naomi kafa, Naomi kasigala na iwana wabili wa kimbigalo.
4 Wabwanga awo wabili wasola watwanzi wa Kimoabu, imoja kakemigwa Olupa na iyagwe Lusi. Miyaka longo kumwande,
5 wose wabili Maloni na Kilioni wafa, avo Naomi kakala kabule mbigalo hebu wana.
Naomi na Lusi obwela Beselehemu
6 Avo Naomi kahulika kamba Mndewa Imulungu kawatenda wanhu zake wamwede kwa kuwagwaa ndiya. Avo kaitanda kusegela kulawa Moabu kubwela kumwao hamoja na wakwe zake.
7 Avo kalawa aho kuyakalile yokala na wakwe zake wabili, wagoga nzila yakubwela isi ya Yuda.
8 Avo Naomi kawalongela awo iwakwe zake wabili, “Kila imoja yabwele ukae kwa mamake. Nompula Mndewa Imulungu yawatendele ganogile kamba vimnhendele niye na waja iwanangu wabili wafile.
9 Mndewa Imulungu yamgwee kila imoja wenu ugima unogile na ukae kwa mbigalo wake.” Abaho Naomi kawalaga kwa kuwanonela. Avo waja iwandele wasonga kulila kwa sauti,
10 wamulongela, “Aka, tochola hamoja na gweye kwa wanhu zako.”
11 Naomi kawalongela, “Bweleni, wandele zangu. Habali monikweleleza? Vino, mogizaga nodaha kulela wana wayagwe wa kimbigalo wawe wambigalo zenu?
12 Bweleni mzikae zenu wandele zangu kwavija niye namvele ng'hani sidaha kusoligwa kabili. Hata kamba nahalonga nina tamanilo, na hata kamba lelo ikilo nahawasa na mbigalo na kulela wana wa kimbigalo,
13 vino, mwahadahile kuwabeta mbaka wakule? Vino mwahadahile kulema kusoligwa na wambigalo wayagwe? Bule wandele zangu, niye nokona usungu ng'hani kubanza mweye, kwavija Mndewa Imulungu kangeda.”
14 Abaho wasonga kulila kwa ming'hwifi ng'hwifi kabili. Avo Olupa kamnonela mama mkwe wake kamulaga, na kabwela kumwao, lakini Lusi kamnanahila.
15 Avo Naomi kamulongela, “Lusi, lola mzengele miyago kabwela ukae kumwake na kwa imilungu yake, na gweye vivija ubwele umkweleleze mzengele miyago.”
16 Lakini Lusi kamulongela,
“Sikuunisusumize nikuleke gweye,
hebu sikuunigomese kukukweleleza gweye.
Hohose honda uchole na niye nochola,
na hohose honda ukale na niye nokala.
Wanhu zako okuwa wanhu zangu,
Imulungu wako kokuwa Imulungu wangu.
17 Aho honda ufile gweye baho honda nifile niye,
na honda uzikigwe gweye na niye nozikigwa baho.
Mndewa Imulungu yanikoboze ng'hani kamba nahakuleka gweye,
ila kwa ifa iyeka.”
18 Naomi viyaonile Lusi kosusumiza kuchola hamoja na heyo kaleka kumgomesa.
19 Avo wose wabili wagendelela na mwanza mbaka wavika Beselehemu. Viwavikile Beselehemu, iwanhu wa buga jose wakanganya, na iwatwanzi waiuza, “Amweye, ino Naomi?”
20 Naomi kawalongela, “Sikumnikeme Naomi nikemeni Mala kwavija Mndewa Imulungu kanhenda nyone usungu ng'hani.
21 Niye vindawile hano ng'hala na vinhu vingi, lakini sambi Mndewa Imulungu kambweza nabule kinhu. Habali mong'hema Naomi na kuno Mndewa Imulungu kang'hudula, na Mndewa Imulungu yeli na udahi wose kandununza?”
22 Vino vivo Naomi hamoja na Lusi imkwe yake, ayo Immoabu, viwabwelile kulawa Moabu na wavika Beselehemu kipindi cha kusenga shaili ndo kisonga sambi sambi.