Kitabu cha Ichanduso cha
Samweli
Ulongozi
Vitabu va Samweli wa Ichanduso na Samweli wa Kabili ako umwaka kikala kitabu kimoja kikulu kikemigwe kamba “Kitabu cha Samweli.” Mwanza wa ichanduso kitabu kino kigoligwa na viwa vitabu vibili kulawa kuitafasili ikemigwa “Septuaginti.” Ino ikala tafasili ya ichanduso ya lagano da umwaka muulonzi wa Kigiliki. Twaga da tafasili ayo dolagusa kamba tafasili ayo yandikwa na Wayahudi 70 hebu 72. Mna itafasili ayo ya Kigiliki, vitabu va 1 Samweli na 2 Samweli vikemigwa 1 Undewa na 2 Undewa na mna itafasili iyagwe kumwande ya Kilatini vitabu avo vihinduligwa gamatwaga, vikemigwa 1 Wandewa na 2 Wandewa. Avo ivitabu vijuwigwa lelo kamba 1 Wandewa na 2 Wandewa ako umwaka vikemigwa 3 Wandewa na 4 Wandewa. Vitabu va 1 Samweli na 2 Samweli vosimulila simulizi ya ugima wa mtula ndagu Samweli, mndewa Sauli na mndewa Daudi. Samweli kalala kilongozi wa mwisho tangu isi ya Izilaeli viihinduligwe kulawa kulongozwa na wasemi na kusonga kulongozwa na wandewa. Vivija Samweli ayo yawagidile mavuta Sauli na Daudi wawe wandewa wa Izilaeli. Vitabu va 1 Samweli na 2 Samweli volonga simulizi ya umwaka ya isi ya Izilaeli kipindi acho.
Haduhu imunhu yojuwa nani yandike vitabu va 1 Samweli na 2 Samweli. Imwandikaji haitambule mwenyego mvitabu vivo, ila yokoneka kakala mgima kipindi chose cha utawala wa mndewa Daudi, na sengine kalala mgima vuwishile utawala awo, na vivija yokoneka kamba kalala kodaha kulola na kusoma nyandiko ziyagwe zilongile ugima wa Sauli na Samweli. Kwavija hatujuwa nani hebu kina nani wandike vitabu vino, vivija haijuwigwa bule kamba ivitabu vino vandikiligwa kwahi.
Mbuli zili mkitabu
Sula ya 1-3 zosimulila kuleligwa na kukemigwa kwa mtula ndagu Samweli mna isang'hano ya Imulungu.
Sula ya 4-7 zolagusa Wafilisiti viwadisolile sanduku da lagano da Imulungu kulawa kwa Waizilaeli, vija vidigalile magazo kwa Wafilisiti vidikalile mmabuga gago.
Sula ya 8-15 zolonga mbuli ya Waizilaeli viwalondile wawe na mndewa, vivija Samweli viyamgidile mavuta Sauli yawe mndewa wa ichanduso na vija ako kumwande Imulungu viyamulemile Sauli.
Sula ya 16-31 tosoma vija Samweli viyamgidile mavuta Daudi yawe mndewa wakabili wa Izilaeli na vija Sauli viyagezile kumkoma Daudi siku zose mbaka kuumwisho wa ugima wake.
1
Elikana na lukolo lwake ako Shilo
1 Kukala na munhu imoja kulawa kudibuga da Lama mwiisi ya kuvigongo va Efulaimu, twaga jake Elikana kakala yolawa mulukolo lwa Wazufu mdikabila da Efulaimu. Ayo kakala mwanage Yelohamu, Yelohamu mwanage Elihu, Elihu mwanage Tohu, Tohu mwanage Sufu.
2 Elikana kakala na wehe wabili, imoja twaga jake Hana na iyagwe twaga jake Penina. Penina kakala na wana, lakini Hana kakala kabule mwana.
3 Kila mwaka Elikana kasegela kudibuga jake, kachola kumulavila nhosa na kumtambikila Mndewa Imulungu yeli na udahi wose ako Shilo. Ako Shilo, awo iwana wabili wa kimbigalo wa Eli, Hofini na Finehasi, wakala walava nhosa wa Mndewa Imulungu.
4 Kipindi Elikana viyakalile kolava nhosa, kakala komgwaa mwehe wake Penina unde dimoja da nyama ya inhosa na unde dimoja kwa kila mwanage wa ikimbigalo na wa ikitwanzi.
5 Lakini Elikana kamgwaa Hana maunde mabili kwavija kakala komnogela ng'hani hamoja Mndewa Imulungu hamgwelele wana.
6 Lakini Penina kakala yomulonga vihile mke miyage ili yamgele usungu kwavija Mndewa Imulungu hamgwelele wana.
7 Avo mbuli ayo igendelela kila mwaka. Hana kila viyakalile kochola kuna ing'anda ya Mndewa Imulungu, Penina kakala komkekela. Avo Hana kalila na kalema kuja kinhu chochose.
8 Mbigalo wake Elikana kamuuza, “Habali kolila? Habali kolema kuja? Habali kuna lusikisiki mmoyo wako? Vino niye sikulola goya bule kubanza wana longo wa kimbigalo?”
Hana na Eli
9 Siku dimoja viwamambukize kuja na kung'wa ako Shilo, Hana kenuka kachola hanhu ha kupulila. Kipindi acho, Eli imulava nhosa kakala yakalile mkigoda behi na ikizingiti cha ing'anda ya Mndewa Imulungu.
10 Hana kakala na usungu mmoyo wake na kampula Mndewa Imulungu na kakala kolila kwa usungu.
11 Keka lagano kalonga, “Go Mndewa Imulungu uli na udahi wose, kamba kogalola magazo gangu niye msang'hanaji wako, na kong'humbuka na hunisemwa niye msang'hanaji wako, ila konigwaa niye msang'hanaji wako mwana wa kimbigalo, avo niye nokugwelela gweye Mndewa Imulungu mwana ayo yawe wako siku zose za ugima wake, mvili zake hazibeigwa ng'oo.”
12 Hana viyakalile kogendelela kumpula Mndewa Imulungu, Eli kakala yolola mulomo wake.
13 Hana kakala yopula munda kwa munda, lakini mulomo wake ukala utigisika na sauti yake haihulikigwe. Avo Eli kegizaga Hana kakoligwa.
14 Avo Eli kamulongela Hana, “Kogendelela kung'wa na kukoligwa mbaka lini? Leka kung'wa divai.”
15 Lakini Hana kamwidika, “Aka siyo ivo mkulu wangu, niye nina usungu mmoyo wangu. Niye sing'wile divai hebu king'waji kikali, ila ng'hala nomulavila Mndewa Imulungu geli mmoyo wangu.
16 Kipindi chose kino nikala nolonga mbuli ya magazo gangu na madununzo gangu avo sikuwigizege kamba niye msang'hanaji wako na mtwanzi hafaya.”
17 Baho Eli kamulongela, “Genda na tindiwalo na Imulungu wa Izilaeli yakugwee kija chuumpulile.”
18 Hana kalonga, “Nopula niye msang'hanaji wako mhate bazi kulawa kumwako.” Abaho Hana kasegela, kaja ndiya na kakala kabule lusikisiki.
Kuvumbuka kwa Samweli
19 Imitondo yake waidamuka na wamtambikila Mndewa Imulungu, abaho wabwela ukae kumwao ako Lama. Elikana kamwingilila mwehe wake Hana, na Mndewa Imulungu kamkumbuka Hana.
20 Avo mna ikipindi acho Hana kagoga inda na kaifungula mwana wa kimbigalo. Hana kamkema mwana ayo Samweli, kwavija kalonga, “Nimpula kwa Mndewa Imulungu.”
21 Labaho Elikana na iwanhu wose wa mng'anda yake wachola kabili ako Shilo kumulavila Mndewa Imulungu nhosa ya kila mwaka na kuvikiza gaja gayalongile.
22 Lakini mwanza awo Hana hacholile, kwavija kamulongela mbigalo wake, “Baho imwana yahaleka kukong'ha, nomgala yakekigwe kuulongozi wa Mndewa Imulungu na yakale kuko milele.”
23 Elikana kamwidika Hana, “Tenda kamba viukona vinoga kumwako, beta mbaka vonda umulekese imwana tombo. Mndewa Imulungu yadivikize lagano jako.” Avo Hana kasigala ukae, kagendelela kumulela mwanage mbaka viyamulekese tombo.
24 Viyamulekese imwana tombo kamnyamula na kasola ng'ombe mbigalo wa miyaka midatu na kilo longo za usage na mfuko wa ng'hwembe umemile divai kamgala kuna ing'anda ya Mndewa Imulungu ako Shilo, na ija imwana kakala mdodo.
25 Abaho wamchinja ing'ombe, na wamgala imwana kwa Eli imulava nhosa.
26 Hana kalonga, “Go mkulu wangu! Kweli kamba viukala mgima mkulu wangu, niye ayo mtwanzi ija yemile kuulongozi wako, na kumpula Mndewa Imulungu.
27 Nimpula yangwelele mwana ino, na heyo kangwaa kija kinimpulile.
28 Kwa mbuli ayo nomulava kwa Mndewa Imulungu. Siku zose za ugima wake kalavigwa kwa Mndewa Imulungu.” Na hewo wamtambikila Mndewa Imulungu kuko.