Baluwa ya Ichanduso ya Paulo kwa
Timoseo
Ulongozi
Kitabu kino cha Timoseo wa ichanduso ni baluwa yandikigwe na mtumigwa Paulo kwa mwanahina wake Timoseo. Baluwa ino kwa Timoseo yogesigwa yandikigwa mna imiyaka ya 62-64 toka kuvumbuka kwa Kilisito. Yogesigwa ikala kipindi cha kuuhelelo cha ugima wa Paulo. Paulo kakala yailumbile ng'hani na Timoseo na kamkema mwanage miyanza mingi (Fil 2:22, sula ya 1:2, 1:18).
Ino ayo baluwa ya ichanduso mna izibaluwa nne za Paulo ziyandike kwa munhu imoja imoja badala ya kibumbila cha wanhu wamtogole Yesu. Baluwa ndatu ziyagwe ni 2 Timoseo na Tito na Filimoni. Baluwa ya ichanduso kwa Timoseo imema mafundizo ga viilondigwa kumtambikila Imulungu kwa wanhu wamtogole Yesu (Sula ya 2:1-15) wanhu olondigwa kuwalongoza wayao wamtogole Yesu (Sula ya 3:1-13) na kuwazuma mbuli ya wafundiza wa uvizi (Sula ya 1:3-11, 4:1-5, 6:2-5). Mbuli ino yolagusa Paulo viyakalile komfunza Timoseo yawe kilongozi wa vibumbila va wanhu wamtogole Yesu. Baluwa ya ichanduso kwa Timoseo ina mbuli nyingi za kuwataza vilongozi wa vibumbila va wanhu wamtogole Yesu mna ikipindi chetu wadahe kusang'hana mna ivibumbila.
Mbuli zili mkitabu
Paulo kosonga kwa kumulamusa Timoseo (Sula ya 1:1-2).
Abaho komzuma Timoseo mbuli ya wafundiza wa uvizi (Sula ya 1:3-11).
Paulo kogendelela kusimulila viyomgwaa nhogolwa Yesu Kilisito (Sula ya 1:12-19).
Abaho komulagiza Timoseo mbuli ya kumtambikila Imulungu na vilongozi wa wanhu wamtogole Yesu (Sula ya 2-3).
Paulo komambukiza baluwa yake kwa kumgwaa Timoseo mafundizo ga kimambukizo (Sula ya 4-6).
1
Niye Paulo, namtumigwa wa Yesu Kilisito kwa lagizo da Imulungu Mkombola wetu na Yesu Kilisito itumulolela. Nokwandikila gweye Timoseo mwanangu kweli mna ukutamanila, Imulungu Tataetu na Mndewa wetu Yesu Kilisito wakugwee ng'hekewa na bazi na tindiwalo.
Kuwazuma mbuli ya mafundizo ga uvizi
Nolonda ukale ako Efeso, kamba vinikupulile ving'halile muumwanza wa kuchola ako Makedonia, kwavija wanhu wayagwe ako ofundiza mafundizo ga uvizi, kolondigwa uwalagize waleke. Walongele waleke kulonga simo na msafa mtali wa matwaga ga wahenga, avo vogala kuibamilila na hazidaha kusang'hanila kija kiyolonda Imulungu, kidaha kujuwika kwa kutamanila. Kilamuso cha lagizo jangu dino Nikugala unogelwa ulawa muumoyo unogile na moyo uleka kukutagusa kuwa kubananga na kutamanila kwa ukweli. Wanhu wayagwe wabwela kuchugu na wagiza nzila zao zinogile kwa kusimulila mbuli za ubozi. Olonda kuwa wafundiza Malagizo ga Musa, lakini hawazijuwile mbuli zao wenyego hebu mbuli ziwolonga kwa kugangamala.
Tojuwa kamba Malagizo ganoga kamba gahasang'haniligwa vigalonda. Tolondigwa tujuwe kamba Malagizo hagekigwe kwa wanhu otenda ganogile, lakini kwa hewo obena Malagizo na otenda gehile na wanhu hawamtegeleza Imulungu na hewo otenda nzambi na kwa hewo hawamtambikila Imulungu hebu hawatogola chochose na kwa hewo owakoma tata zao hebu mama zao na kwa hewo wakomaji, 10 gekigwa kwa wagoni na wafilaji na wauzaji wa wanhu na wavizi na hewo oiduwila uvizi hebu otenda mbuli haziigalile na mafundizo gaukweli. 11 Mafundizo gago golawa mna Imbuli Inogile ya Imulungu mkulu, yeli na kila kinhu yanigwelele niye niwapetele wanhu.
Kumgwaa nhogolwa Imulungu kwa bazi jake
12 Nomgwaa nhogolwa Yesu Kilisito Mndewa wetu yanigwelele nguvu kwa sang'hano yangu. Nomgwaa nhogolwa kwa kunhenda niye nifaye na kanisagula nimsang'hanile. 13 Hamoja kuko umwaka nimulonga vihile, nimdununza na nimuliga, lakini Imulungu kanyonela bazi kwavija ng'hala naduhu kutamanila na sijuwile kinhendile. 14 Avo, kangwaa ng'hekewa ng'hani na kanigwaa kutamanila na unogelwa uli wetu kwa kuilumba na Yesu Kilisito. 15 Ulonzi uno wa kweli, tena unoga kutogoligwa, Yesu Kilisito keza mwiisi kuwakombola wanhu wene nzambi, na niye nhenda nzambi kubanza wose. 16 Lakini Imulungu kamema bazi ili Yesu Kilisito yalaguse kufunga moyo kwake kumwangu niye nitendile nzambi kubanza wose, kamba kilaguso kwa wanhu wose onda wamtogole kuko kumwande na kupata ugima wa milele. 17 Kumwake heyo yeli Mndewa siku zose, hafa na hakoneka, yeli Imulungu yaiyeka, nhogolwa na ukulu vake heyo siku zose! Ona.
18 Mwanangu Timoseo nokugwaa lagizo dino, kulawa mna zimbuli zilongigwe na wanhu wa Imulungu baho umwaka mbuli yako. Sang'hanila mbuli zizo kamba mgoha wa kuitowela goya Mbuli Inogile, 19 na goga kutamanila kwako na moyo wako uleka kukutagusa kamba kubananga. Wanhu wayagwe wagaleka higo na wabananga kutamanila kwao. 20 Mna iwanhu awo wamumo Humenayo na Alekizanda waniwataguse kwa kuwagela mmakono ga Mwenembago, ili wafunzigwe sambi wamulige Imulungu.