Tagara̱da u
Manyan ma Asuki
Ukukpa̱ u kadyanshi
Luka uza ɗa korongi tagara̱da u Luka, aya dem u korongi tagara̱da u Manyan ma Asuki u na vi. Ciga ɗa wa ciga u dana ili iꞌya i gita̱i n ama a ɗa a ka tono Yesu. Tagara̱da u Manyan ma Asuki vi u gita̱ ta̱ alabari a ne a asu u ɗa tagara̱da u Luka u shamgbai.
Tagara̱da u Manyan ma Asuki u yan ta̱ kadyanshi ka ili iꞌya i gita̱i n ama a ɗa a ka tono Yesu cina u kuwa̱ ɗe. U yan ta̱ kadyanshi ka tyoku ɗa a kyawunsai n a yanki ama kadyanshi a kaci ka Yesu, u yain kpam kadyanshi ka tyoku ɗa ama yi a tsu yan a pana baci kadyanshi ki. Kulu Keri ku tsu ka̱ngu ta̱ kpam ku ɓa̱nga̱ ama a na yi. A kagita̱, ama a ɗa aꞌa̱ri kaletsu ka te alya a yankai kadyanshi ka na ki koshi; wata, aza a Yahuda. Ko a asuvu a aza a Yahuda yi, aza roku a wushuku n ili iꞌya a danai wa, kpam a wuna ta̱ aza roku a asuvu a Atoni yi adama a ili iꞌya a ka dansa a kaci ka Yesu. Ubana ɗe, pini a asuvu a tagara̱da vi, Kashila̱ ka yan ta̱ kadyanshi n Atoni yi a yanka aza ɗa bawu aꞌa̱ri a kaletsu ka aza a Yahuda kadyanshi a kaci ka Yesu.
Tagara̱da u Manyan ma Asuki u yan ta̱ alabari a tyoku ɗa akani a Atoni a tamburai hal a wurai uɓongu u Isaraꞌila. U yan ta̱ alabari a tyoku ɗa Bituru yain n Bulus, n ama ushani. U yan ta̱ kadyanshi ka tyoku ɗa aza ɗa a kpatalai usavu, n tyoku ɗa a ɓa̱nga̱mgba̱na̱i pini a kaɓon ka le n tyoku ɗa a sukusuki kune ubana a asu u Atoni a ɗa aꞌa̱ri a asu u roku. Nala aꞌuwa a Atoni a ɗa tsu revei gogo‑na vi a gita̱i.
Ili iꞌya iꞌa̱ri a tagara̱da u na vi
A yan ta̱ Kadyanshi ka Shinga a Urishelima (1:1–8:3)
A yan ta̱ Kadyanshi ka Shinga a Yahuda n Samariya (8:4–12:25)
Bulus yain nwalu tsa̱ra̱ u dansa Kadyanshi ka Shinga (13:1–14:28)
Uyawunsa u shinga a Urishelima (15:1-35)
Bulus doku u yain nwalu tsa̱ra̱ u dansa Kadyanshi ka Shinga (15:36–18:22)
Bulus doku u yain nwalu n tatsu tsa̱ra̱ u dansa Kadyanshi ka Shinga (18:23–21:16)
A ka̱na̱i Bulus a Urishelima (21:17–23:22)
A bankai Bulus a Kasariya (23:23–26:32)
A bankai Bulus a Roma (27:1–28:31)
1
Kazuwamgbani ka utuwa̱ u Kulu Keri
Uzapige Tiyofilu:
An n koronku vu caupa vi, n korongu ta̱ gba̱ ili iꞌya Yesu yansai kpam u wenishikei, ili iꞌya i bidyai aꞌayin a ɗa u gita̱i manyan ma ne 2-3 hal ubana kain ka a canga yi ubana a zuba.
An u ꞌya̱nga̱i a ukpa̱, u wenishike ta̱ kaci ka ne a asu u asuki a ne a ɗa u ɗanga̱sai hal aꞌayin amangare. U yansa ta̱ ili ushani iꞌya i wenikei an wa̱ri n uma mayun. An aꞌayin a ɗa a ka canga yi ubana a zuba a yain evu, u dansa ta̱ n ele ukuna u tsugono tsu Kashila̱ u tonusuko le kpam ili iꞌya a ka yan. Gba̱ ili i na yi u yansa ta̱ iꞌya a asuvu a ucira u Kulu Keri.
Kain ka te an wa̱ri kaɓolo n ele a asu u ulya ilikulya, u tonuko le, “Kotsu i laza pini a Urishelima wa hal she Tata u sukunku ɗa̱ kune ku u zuwamgbanai vi. Ma̱ri n tonuko ɗa̱ ɗe ukuna u na vi caupa. Yahaya lyuɓugusu ta̱ ama n mini, shegai ubana a kapala kenu, a ka lyuɓugu ɗa̱ ta̱ n Kulu Keri.”
A cangai Yesu ubana a zuba
Kain ka te, an asuki yi a ɓolomgbonoi a asu u te kaɓolo n Yesu, a wece yi, “Asheku, aꞌayin a ɗa va gonuko aza a Isaraꞌila tsugono tsu le a ɗa na vi?”
U tonuko le, “Tata ɗa koshi wa̱ri n ucira u ɗa wa reve aꞌayin a ɗa u foɓusoi vi, eɗa̱ ya reve wa. Shegai ya wusha ta̱ ucira aꞌayin a ɗa Kulu Keri ku cipa̱i asuvu a ɗe. Ya woko ta̱ aza ɗa ya shamkpa mu a Urishelima, n gba̱ a asuvu a Yahuda. I tonuko kpam aza a Samariya hal ubana a asuvu a likimba gba̱.”
An u kotsoi kadyanshi ka na ki, ele n a wundi yi, aku a canga yi a mere ma le ubana a zuba. Pini nala, kalishi ka kimba̱ yi, a doku a wene yi kpam wa.
10 Aꞌayin a ɗa aꞌa̱ri pini a uwundya zuba vi, kute‑kute ama a re uꞌuki n aminya a eri a shamgbai evu n ele. 11 A tonuko le, “Aza a Galili, ndya i zuwai iꞌa̱ri kushani ya wundya zuba? Yesu ɗa i wenei a cangai ubana a zuba na vi, nala kpam wa gono.”
A ɗanga̱sai kasuki ka savu
12 Aku asuki yi a lazai pini a Masasa ma Zayitum mi a gonoi a Urishelima, kpam nte masasa mi ma̱ri pini evu n Urishelima vi; wata, kagbidi ka mel u te.* 13 An a rawai a ilyuci yi, aku a yuwa̱i a kunukuzuba a asu u ɗa a tsu cipa̱. Ama ɗa aꞌa̱ri pini vi alya; Bituru, n Yahaya, n Yakubu. Andurawu, n Filibu, n Toma aꞌa̱ ta̱ dem pini. Aza ɗa aꞌa̱ri pini a ɓolomgbono ta̱ dem n Batalamawu, n Matiyu, n Yakubu maku ma Halfa, n Simo uza ɗa a ka isa̱ Ziloti, n Yahuza maku ma Yakubu. 14 A tsu ɓolomgbono ta̱ kpam a na̱ka̱i kaci ka le adama a kavasu n katakasuvu ka te. Aka roku a ɗa dem pini hal n Meri mma u Yesu n aꞌangu a Yesu yi.
15 Aꞌayin a nala yi, kakuma̱ ka ama ka ka rawai ama amangatawun n kamanga (120) aza ɗa a pityanangi ka ka ɓolomgbonoi. Pini nala, Bituru shamgbai a mere ma le u danai, 16 “Ama a va̱, u ka̱na̱ ta̱ a shaɗangu udani u Kashila̱ u ɗa Kulu Keri ku danai caupa a una̱ u Dawuda a kaci ka Yahuza, uza ɗa u tonoi n aza ɗa a ka̱na̱i Yesu. 17 Kpaci caupa uza u te u ɗa a asuvu a tsunu, kpam a na̱ka̱ yi ta̱ kapashi ka manyan ka ne a asuvu a manyan ma na mi.”
18 (U tsila ta̱ uyamba n ikebe iꞌya u tsa̱ra̱i a asu u manyan ma cingi mi. Pini nala, u rukpa̱i kaci uvari, aku katsuma̱ ka ne ka ta̱sa̱i, ucanga u katsuma̱ vi u tsa̱la̱i a iyamba. 19 Gba̱ aza ɗa aꞌa̱ri a Urishelima a pana ta̱ ukuna u na vi, aku a nekei asu vi kala, Akaladama n kaletsu ka le; wata, “Uyamba u Mpasa.”)
20 Bituru lyai kapala n kadyanshi, “Kpaci wa̱ ta̱ ukorongi a asuvu a Tagara̱da u Ishipa,†
‘A̱sa̱ka̱ kuwa ku ne ku woko uvarangi,
kpam kotsu uza u dusuku pini wa.’
“Kpam a dana ta̱,
‘Kapashi ka manyan ka ne ki uza roku u bidya ka.’
21 “Adama a nala u ka̱na̱ ta̱ a ɗanga̱sa uza roku a asuvu a ama a na yi, uza ɗa wa̱ri kaɓolo n a̱tsu caupa aꞌayin a ɗa Yesu Asheku wa̱ri n a̱tsu. 22 U ka̱na̱ ta̱ vuma vi u woko uza ɗa u rongoi n a̱tsu tun aꞌayin a ɗa Yahaya lyuɓugi Yesu hal ubana aꞌayin a ɗa a canga yi ubana a zuba. U ka̱na̱ ta̱ vuma vi u ɓolomgbono kaci n a̱tsu, u woko uza ɗa wa tonuko ama ukuna u uꞌya̱nga̱ u ne a ukpa̱.”
23 Pini nala, a wutukpa̱i ama a re, Isuhu Bara̱saba uza ɗa a ka isa̱ Yusutu, n Mataya. 24 Asuki yi a yain kavasu a danai, “Asheku, ya dem vu reve ta̱ katakasuvu ka ne. Wenike tsu uza ɗa vu ɗanga̱sai a asuvu a ama a re a na yi, 25 u woko kasuki. U bidya manyan ma Yahuza kasuki u a̱sa̱ka̱i kpaci u bana ɗe asu u ɗa u yain dere n eyi.” 26 A varangi uruta, aku u rukpa̱i a kaci ka Mataya, pini nala, a zuwa yi u woko kasuki kaɓolo n kupa n u te vi.
* 1:12 Kaletsu ka aza a Yahuda ka da, mɓa̱ri mi “Nwalu n kain ka Ashibi n ɗa koshi.” Mele ma aza a Yahuda ma wushuku uza u yain nwalu n ɗa n wurai kilomita u te, ko kpam kagbidi ka mel u te n kain ka Ashibi wa. N ɗa ma wura la vi nwalu n minti kupa ko kpam udeshe azu a tatsu wa. 1:20 Ishp. 69:25; Ishp. 1:20b; Ishp. 109:8.