12
Zịtáŋá Sãbátũ ꞌbã ị́jọ́ sĩ rĩ
(Mãrákõ 2:23-28; Lụ́kã 6:1-5)
1 Sãbátũ ãzí sĩ Yẹ́sụ̃ kí ꞌbá ĩꞌdi ꞌbã imbálé ꞌdĩ abe mụ kí ámvụ́ ãná drị̂ kí agâ sĩ. Ãbị́rị́ ndẽ ꞌbá ĩꞌdi ꞌbã imbálé ꞌdĩ kí rá ãzíla iꞌdó kí ãná kí drị̃ ãnũlé nalé.
2 ꞌBá Fãrĩsáyĩ rú ꞌdĩ kí mụ ị́jọ́ ꞌdĩ ndrelé ꞌbo, jọ kí Yẹ́sụ̃ ní, “Índre! ꞌBá mídrị́ míní imbálé ꞌdĩ kí ị́jọ́ ãzị́táŋá ꞌbã ãꞌị̃lé idé Sãbátũ sĩ ku la kí idé.”
3 Yẹ́sụ̃ umvi, “Ĩlã ị́jọ́ úpí Dãwụ́dị̃ ꞌbã idélé ꞌbá ĩꞌdidrị̂ abe sáwã ĩꞌbã kí adrujó ãbị́rị́ sĩ rĩ sĩ ku yã?
4 Fi jó Ãdróŋá drị̂ agâlé, ꞌbá ĩꞌdidrị́ ꞌdĩ kí abe úfẽ ĩꞌbaní mũkátĩ fẽlé Ãdróŋá ní ꞌbo ꞌdã nalé rá, ãko ãzị́táŋá ꞌbã ãꞌị̃lé ku rĩ, wó lú ãtalo ídétáŋá idélépi rĩ kî na la nĩ áꞌdụ̂sĩ.
5 Jõku ĩlã drĩ ị́jọ́ ãzị́táŋá Mụ́sã drị̂ agá ꞌdâ jọlépi la Sãbátũ vú sĩ ãtalo ídétáŋá idélépi lị́cọ́ Ãdróŋá drị̂ agá ꞌdĩ kí ụ́ꞌdụ́ Sãbátũ drị̂ iza ãzíla adru kí ị́jộ trũ ku.
6 Ájọ ĩminí ꞌbá ãmbógó ru ãndânĩ lị́cọ́ Ãdróŋá drị̂ gá rĩ cí.
7 Ĩdrĩ tá ị́jọ́ sĩlé ‘Álẽ ásị́ ị̃gbẹ̃ adru ídétáŋá ku,’ ꞌdĩ ꞌbã ífí nĩ cé la, ĩmi icó ị́jọ́ lịlé ꞌbá ị́jộ kóru ꞌdĩ kí drị̃ gá ku.
8 Ãꞌdusĩku Ngọ́tị́ ꞌBádrị̂ ĩꞌdi Úpí Sãbátũ drị́ gá rĩ ꞌi.”
Ágọ́bị́ drị́ ãcá trũ rĩ
(Mãrákõ 3:1-6; Lụ́kã 6:6-11)
9 Yẹ́sụ̃ aꞌbe dó ãngũ ꞌdã rá, ãzíla mụ filé ãngũ Ãdróŋá ị̃nzị̃jó rĩ gá.
10 ꞌDãá ágọ́bị́ ãzí drị́ ãcá trũ la cí. ꞌBá ãzí kí ꞌdãá cí lẽlépi ị́jọ́ ndrụ̃lépi Yẹ́sụ̃ ụrụꞌbá gâ sĩ ĩꞌdi tõjó la kî, zị kí ĩꞌdi, “Ãzị́táŋá ãꞌị̃ ꞌbání ꞌbá adríjó Sãbátũ sĩ rá yã?”
11 Yẹ́sụ̃ jọ ĩꞌbaní, “Ĩmi drĩdríŋĩ gá ꞌbá ãzí jọlépi la ĩꞌdi ꞌbã kãbĩlõ drĩ ꞌde ꞌbụ́ gá ụ́ꞌdụ́ Sãbátũ drị̂ sĩ, icó ásị́ ꞌbãlé sĩ ĩꞌdi anzéjó Sãbátũ sĩ ãmvé ku rĩ ãꞌdi ꞌi yã?
12 Ãko ụ̃rọ̃drị́ ru ãndânĩ rĩ ãꞌdu, ꞌbá jõku kãbĩlõ! Ị́jọ́ ꞌdĩ sĩ, ãzị́táŋá ãꞌị̃ ꞌbání ị́jọ́ múké idéjó Sãbátũ sĩ rá.”
13 Jọ dó ágọ́bị̂ ní, “Mí ĩjũ ími drị́ ꞌdĩ ꞌi.” Ágọ́bị̂ ĩjũ dó ru drị̂ rá ãzíla drị̂ itú ru ãlápítí ru cécé drị́ ãzí ídri rĩ áni.
14 Wó ꞌbá Fãrĩsáyĩ rú rĩ fũ kí ãmvé ị́jọ́ kí Yẹ́sụ̃ ꞌdị íngoní-íngoní ru yã rĩ itúlé.
Ãtíꞌbó Ãdróŋá ní pẽlé rĩ
15 Yẹ́sụ̃ la mụ ị́jọ́ ála ị́jọ́ itú ĩꞌdi drị̃ gâ sĩ ĩꞌdi ꞌdịjó rĩ nị̃lé ꞌbo, ko drị̃ mụlé ãngũ ꞌdã agá ꞌdãá rá, ãzíla ꞌbá ũꞌbí ꞌde kí vú la gâ sĩ. Adrí ꞌbá ãyánĩ rú ĩꞌbadrị̂ kí pírí rá,
16 wó li ꞌbá kí bị́lẹ́ ị̃ndụ́ lẽ ꞌbã iꞌda kí ꞌi ãꞌdi ꞌi yã rĩ gá ku.
17 Idé ị́jọ́ ꞌdĩ íni la fẽjó la ị́jọ́ Ãdróŋá ꞌbã jọlé nábị̃ Ĩsáyã tị gâ sĩ rĩ ꞌbã idé ru benĩ.
18 ꞌDĩ ãtíꞌbó mádrị́ mání pẽlé rĩ ꞌi,
ꞌbá mání lẽlé rĩ ꞌi ãzíla ma uꞌá ãyĩkõ sĩ ĩꞌdi sĩ,
ma Úríndí mádrị̂ tị pẽ ĩꞌdi drị̃ gá,
ãzíla ĩꞌdi mụ ị́jọ́ mání lịlé sụ́rụ́ kí drị̃ gá rĩ ũlũlé nĩ.
19 Icó ãgátã galé jõku uzálé,
jõku ị́jọ́ jọlé ụ́ꞌdụ́kọ́ ụrụgá sĩ gẹ̃rị̃ agâ sĩ ku.
20 Icó ũzú acálépi rá rĩ anulé ku,
jõku ĩbáká tárã drị́ nĩlépi nĩ-nĩ rĩ icó anụ́lé la ku.
Ĩꞌdi pá tu ũkpó ru kpere ĩꞌdi ꞌbã ị́jọ́ lịŋá tị pẽ agá ꞌbá kí ndẽjó.
21 “Rụ́ ĩꞌdidrị́ gá rĩ sĩ ꞌbá pírí ụ̃nọ́kụ́ drị̃ gá ꞌdĩ kí mụ ásị́ ꞌbãlé ĩꞌdi drị̃ gá.”
Yẹ́sụ̃ kí Bẹ̃lị̃zẹ̃bụ́lụ̃ be
(Mãrákõ 3:20-30; Lụ́kã 11:14-23)
22 Ị́jọ́ ꞌdã ꞌbã ũngúkú gá, ájí Yẹ́sụ̃ rụ́ ágọ́bị́ ãzí úríndí ũnzí trũ mịfị́ kóru ãzíla ị́jọ́ jọlépi ku la, ãzíla Yẹ́sụ̃ adrí ĩꞌdi, ị́jọ́ ꞌdĩ sĩ, icó dó sĩ ị́jọ́ jọlé rá ãzíla ãngũ ndrelé rá.
23 ꞌBá ũꞌbí ꞌdã pírí ụ̃sụ̃ kí ị́jọ́ Yẹ́sụ̃ ꞌbã idélé ꞌdĩ sĩ ụ̃sụ̃-ụ̃sụ̃ zị kî, “ꞌDĩ adru ũri Dãwụ́dị̃ drị̂ ꞌi ku yã?”
24 Wó ꞌbá Fãrĩsáyĩ drị̂ kí mụ ị́jọ́ ꞌdĩ arelé ꞌbo, jọ kí, “Ágọ́bị́ ꞌdĩ la lú úríndí ũnzí kí adro ũkpó Bẹ̃lị̃zẹ̃bụ́lụ̃ ꞌdĩ úpí úríndí ũnzí ꞌbadrị̂ ꞌbã fẽlé rĩ sĩ.”
25 Yẹ́sụ̃ nị̃ ꞌbá ꞌdĩ kí ãꞌdu ị́jọ́ ũrã kí agâlé yã rĩ gá rá, ị́jọ́ ꞌdĩ sĩ jọ ĩꞌbaní, “Sụ́rụ́ ru awalépi ãꞌdị́ ꞌdịlépi kí drĩdríŋĩ gá ãyá-ãyá rĩ icó pá tulé ku. Ãzíla táwụ̃nị̃ ãlu-ãlu jõku lị́cọ́ ãlu-ãlu ru awalépi kí drĩdríŋĩ gá ndú-ndú rĩ kí mụ irélé rá.
26 Ị́jọ́ ꞌdĩ sĩ, Sĩtánĩ drị̃ Sĩtánĩ adró, ị́jọ́ ꞌdĩ ꞌbã ífí awa ru amụtị sĩ amụtị sĩ. Sụ́rụ́ ĩꞌdidrị́ ꞌdã la pá tu íngoní-íngoní ru yã?
27 Úꞌdîꞌda ádrĩ dó úríndí ũnzí kí adro ũkpó Bẹ̃lị̃zẹ̃bụ́lụ̃ drị̂ sĩ, ꞌbá ĩmidrị̂ kí dó adro la ũkpó íngõ sĩ? Ị́jọ́ ꞌbá ĩmidrị̂ ꞌbã kí idélé rĩ lị ị́jọ́ ĩmi drị̃ gá nĩ.
28 Wó ádrĩ úríndí ũnzí kí adro ũkpó Úríndí Ãdróŋá drị̂ sĩ, ị́jọ́ ꞌdĩ ꞌbã ífí Sụ́rụ́ Ãdróŋá drị̂ acá ĩmi rụ́ ꞌbo.
29 “Jõku, ꞌbá ãzí icó filé ágọ́bị́ ũkpó la drị́ jó agâlé sĩ ãko ĩꞌdidrị́ jó agá rĩ kí rajó ku íngoní ru? Kí ágọ́bị́ ũkpó ꞌdã umbé ráká, kí dó sĩ ãko ĩꞌdidrị́ jó agá rĩ kí ra ĩndõ.
30 “ꞌBá adrulépi má be ku rĩ bãsĩ mẹ́rọ́ꞌbá mádrị̂ ꞌi, ꞌbá ãko tralépi má be ku rĩ ĩꞌdi ꞌbá ãko mádrị̂ kí irélépi irê la.
31 Ị́jọ́ ꞌdĩ sĩ, ájọ ĩminí, ála ĩmi trũ ị́jọ́ ũnzí ĩmidrị̂ kí agá rá, ãzíla ị́jọ́ ũnzí ꞌbá ãzí ꞌdĩ ꞌbadrị̂ kí abe, wó ꞌbá ị́jọ́ ũnzí jọlépi Úríndí Ãlá rĩ ụrụꞌbá gá rĩ ícó ĩꞌdi trũlé ku.
32 ꞌBá ãzí drĩ ị́jọ́ ũnzí jọ Ngọ́tị́ ꞌBádrị̂ ụrụꞌbá gá, Ãdróŋá la ĩꞌdi trũ rá, wó ꞌbá ị́jọ́ ũnzí jọlépi Úríndí Ãlá rĩ ụrụꞌbá gá rĩ Ãdróŋá icó ĩꞌdi trũlé úꞌdîꞌda ku jõku drụ́zị́ ku.
Ife ãzíla ĩꞌdi ꞌbã ífí
(Lụ́kã 6:43-45)
33 “Ife múké rĩ la ífí múké rĩ ka, ife ũnzí rĩ la ífí ũnzí rĩ ka áyụ. Ála ife nị̃ ífí ĩꞌdi ꞌbã kalé rĩ sĩ.
34 Ĩmi cécé ị̃nị̃ ị́rị́gọ́ ru rĩ áni, ĩmi icó ị́jọ́ múké jọlé íngoní ru, ịsụ́ ꞌdĩ sĩ ĩmi ꞌbá ị́jọ́ ũnzí idélépi la? Ãꞌdusĩku tị la ị́jọ́ galépi ásị́ gâlé tré rĩ jọ.
35 ꞌBá múké rĩ la málĩ ĩꞌdidrị̂ sĩ ãko múké rĩ kí ají, ꞌbá ũnzí rĩ la ãko ũnzí rĩ kí ají angájó málĩ ĩꞌdidrị́ ũnzí rĩ kí agá.
36 Ájọ ĩminî, ụ́ꞌdụ́ ị́jọ́ lịjó rĩ sĩ, ị́jọ́ ífí kóru ꞌbá ꞌbã kí jọlé rĩ kí ála mụ ị́jọ́ lịlé kí drị̃ gá rá.
37 Ãꞌdusĩku ála mụ ị́jọ́ lịlé ími drị̃ gá ị́jọ́ ãfũlépi ími tị gá rĩ sĩ ími trũjó jõku umbéjó.”
38 Ụ́ꞌdụ́ ãzí ãlu, ꞌbá Fãrĩsáyĩ rú rĩ kí imbaꞌba ãzị́táŋá Mụ́sã drị̂ kí imbálépi ꞌdĩ kí abe, jọ kí Yẹ́sụ̃ ní, “Ímbápị, ãlẽ mí idé ãmaní tálí.”
39 Yẹ́sụ̃ umvi ĩꞌbaní, “Áꞌbị́ anzị ũnzí ãzíla ị́jọ́ Ãdróŋá drị̂ ãꞌị̃lépi ku ꞌdĩ kí ícétáŋá tálí ru la zị! Ícó ĩꞌbaní ícétáŋá tálí ru la idélé ku, wó ícétáŋá idélé ĩꞌbaní rĩ la adru ícétáŋá ándrá nábị̃ Yónã drị́ rĩ ꞌi.
40 Gẹ̃rị̃ ãlu ꞌdĩ sĩ Yónã uꞌá ándrá ụ́ꞌdụ́ na ị̃tụ́ kí ị́nị́ be ị̃ꞌbị ãmbógó rĩ agâlé, ị́jọ́ ꞌdĩ sĩ, Ngọ́tị́ ꞌBádrị̂ la mụ adrulé ụ́ꞌdụ́ na ị̃tụ́ kí ị́nị́ be ụ̃nọ́kụ́ agâlé.
41 ꞌBá Nị̃nẹ́vẹ̃ gá ꞌdĩ kí drụ́zị́ pâ tu ụ́ꞌdụ́ Ãdróŋá ꞌbã ị́jọ́ lịjó ꞌdã sĩ ĩmi tõlé ĩmi áꞌbị́ anzị úꞌdîꞌda ꞌdĩ, ãꞌdusĩku uja kí ándrá ásị́ ị́jọ́ ũnzí aꞌbejó rá ị́jọ́ Yónã ꞌbã ũlũlé ĩꞌbanî rĩ sĩ, ájọ ĩminí ꞌbá ãzí ãmbógó sĩ Yónã ndẽlépi rá la ꞌdã cí.
42 Ụ́ꞌdụ́ Ãdróŋá ꞌbã drụ́zị́ ị́jọ́ lịjó ꞌdã sĩ ũkú úpí ru Sébã gá rĩ la mụ pá tulé ụrụgá ãzíla ĩꞌdi mụ ĩmi tõlé, ãꞌdusĩku akó drị̃ angájó sụ́rụ́ ĩꞌdidrị̂ agâlé amụ́jó ímbátáŋá ũndũwã rú úpí Sũlũmánĩ ꞌbã imbálé rĩ kî arejó rĩ sĩ. Ãzíla úꞌdîꞌda, ꞌbá ãzí ãmbõgõ sĩ Sũlũmánĩ ndẽlépi rá la ꞌdâ cí”
Úríndí ũnzí ꞌbã ãgõjó rĩ
(Lụ́kã 11:24-26)
43 “Úríndí ũnzí drĩ dó fũ ꞌbá agá ꞌdâ ãmvé ꞌbo, ĩꞌdi mụ acị́ trũ ãngũ ị̃yị́ kóru rĩ kí agâ sĩ ãngũ ndrụ̃jó sĩ avị́jó drĩ dó ịsụ́ la ku,
44 ĩꞌdi dó jọ la ĩꞌdiní cénĩ-cénĩ rú, ‘Ma gõ vúlé mâ jó ídu rĩ agâlé.’ Ị́jọ́ ꞌdĩ sĩ, ĩꞌdi dó ãgõ vúlé jó agá ꞌdõlé ĩꞌdi jô ịsụ́ úwe bábá ãlá ru ãko ãzí kóru.
45 Ĩꞌdi dó mụ úríndí ũnzí ázị̂rị̃ ĩꞌdi ndẽlépi ũnzĩkãnã sĩ rá rĩ kí atrálé ĩꞌdi rụ́ ꞌdõlé kî dó amụ́ uꞌálé ꞌbá ꞌdã agá ĩꞌdi be. Ị́jọ́ ꞌdĩ sĩ, kî dó uꞌá ꞌdãá ꞌbá ꞌdã ꞌbã gbíyã vúlé rĩ dó ũnzĩkãnã sĩ ándrá drị̃drị̃ rĩ ndẽ rá. ꞌDĩ dó bãsĩ ị́jọ́ ru idélépi ꞌbá úꞌdîꞌda ꞌdĩ abe rĩ ꞌi.”
Yẹ́sụ̃ ꞌbã ãndrẽ kí ádrị́pịka abe
(Mãrákõ 3:31-35; Lụ́kã 8:19-21)
46 Yẹ́sụ̃ ꞌbã drĩ ị́jọ́ jọ agá ꞌbá ũꞌbí ꞌbaní ꞌdĩ gá ꞌdĩ, ĩꞌdi ꞌbã ãndrẽ utu kí pá ádrị́pịka abe ãmvé ꞌdãá, lẽ kí ị́jọ́ jọlé Yẹ́sụ̃ be.
47 ꞌBá ãzí jọ ĩꞌdiní, “Índre, mî ãndrẽ kí mí ádrị́pịka abe utu kí pá ãmvé ꞌdã, ãzíla lẽ kí ị́jọ́ jọlé mí be.”
48 Yẹ́sụ̃ umvi, “ꞌBá mâ ãndrẽ rú rĩ ãꞌdi ꞌi? Ãzíla ꞌbá mâ ádrị́pịka rú rĩ kí ãꞌdi kî?”
49 Lũ dó ãngũ ꞌbá ĩꞌdi ꞌbã imbálé rĩ ꞌba rụ̂lé ãzíla jọ, “Ĩndre, mâ andreka ãzíla mâ ádrị́pịka kí gápi ꞌdĩ.
50 ꞌBá ị́jọ́ mâ Átẹ́pị ꞌbụ̃ gá rĩ ꞌbã lẽlé rĩ idélépi rĩ, ĩꞌdi mâ ádrị́pị, mâ ámvọ́pị ãzíla mâ ãndrẽ.”