13
Ị́jọ́ uꞌbélé ꞌbá ũri kpẹ̃lépi rĩ drị̃ gá rĩ
(Mãrákõ 4:1-9; Lụ́kã 8:4-8)
1 Ụ́ꞌdụ́ ãlu ꞌdã ꞌbã vúŋá sĩ, Yẹ́sụ̃ fũ jó agá ꞌdãá ãmvé ãzíla mụ dó rilé mĩrĩ tị gá.
2 ꞌBá ũꞌbí atrá kí ru ĩꞌdi andre gá, tụ dó filé rilé vụ̃rụ́ íꞌbó agá, ꞌbá pírí utu kí dó pá mĩrĩ tị gá ꞌdãá.
3 Iꞌdó dó ĩꞌbaní ị́jọ́ ũꞌbí ũlũlé ị́jọ́ uꞌbéŋá sĩ. Jọ dó, “Ágọ́bị́ ãzí fũ mụlé ũri kpẹ̃lé ĩꞌdidrị́ ámvụ́ agá.
4 Ĩꞌdi ꞌbã ũri kpẹ̃ agá ꞌdâ, ũri ãzí rĩ uꞌde kí gẹ̃rị̃ tị gá, ãriŋa angá kí tị kí kí rá.
5 Ãzí rĩ uꞌde kí ãngũ írãkí ru vũ ĩzâ kóru rĩ agá, angá kí mbẽlẽŋá ru rá, ãꞌdusĩku ụ̃nọ́kụ́ ꞌbã adrujó cene rú rĩ sĩ.
6 Wó ị̃tụ́kã la mụ kalé ri ꞌbo, ị̃tụ́kã ivé kí, ꞌi kí rá ízókí la ꞌbã kí adrujó cene rú rĩ sĩ.
7 Ũri ãzí rĩ uꞌde kí ãvúkí ụ̃cị́kị́ trũ rĩ agá, zo kí ãvúkí ụ̃cị́kị́ trũ rĩ abe ãlu, ãvúkí ụ̃cị́kị́ trũ rĩ vu kí rá.
8 Wó ãzí rĩ uꞌde kí ụ̃nọ́kụ́ vũ ĩzá trũ rĩ agá, zo kí ka kí ífí rá, ãzí rĩ kí túrú ãlu, ãzí rĩ kí kãlị́ ázíyá ãzíla ãzí rĩ kí kãlị́ na.
9 ꞌBá bị́lẹ́ trũ ị́jọ́ arelépi rĩ ꞌbã are ị́jọ́ ꞌdĩ ꞌi.”
Ị́jọ́ uꞌbélé ꞌdĩ kí ꞌbã ífí icéjó rĩ
(Mãrákõ 4:10-12; Lụ́kã 8:9-10)
10 ꞌBá Yẹ́sụ̃ ꞌbã imbálé ꞌdĩ amụ́ kí ĩꞌdi rụ́ ꞌdõlé ãzíla zị kí ĩꞌdi, “Mí ị́jọ́ jọ ꞌbá ꞌbanî ị́jọ́ uꞌbéŋá sĩ la ãꞌdu ị́jọ́ sĩ yã?”
11 Yẹ́sụ̃ umvi, “Ị́jọ́ zị̃lé zị̃-zị̃ Sụ́rụ́ ꞌBụ̃ gá rĩ drị́ gá rĩ úfẽ ĩꞌdi nị̃lé ĩminî, wó adru ĩꞌbanî ku.
12 Ãꞌdusĩku ꞌbá ãko trũ rĩ ála ãzíla ũꞌbã drị̃ la gá, ĩꞌdi dó adru ãko trũ ĩyõ rú. Wó ꞌbá ãko kóru rĩ drị́ ĩꞌdi táni trũ adrujó ĩmbíráŋá rĩ ála ꞌdụ la ĩꞌdidrị́ ꞌdâ rá.
13 Ma ị́jọ́ jọ ĩꞌbaní ị́jọ́ uꞌbéŋá sĩ la,
“Drĩ kí táni ãngũ ndre rá, ndre kí mgbã la ku,
ãzíla kí ị́jọ́ are rá ícó kí arelé la pịrị ku, jõku ícó kí ífí la vãlé ku.”
14 Ị́jọ́ ꞌdĩ sĩ, ị́jọ́ ándrá nábị̃ Ĩsáyã ꞌbã jọlé rĩ acá dó ĩꞌdi ꞌbã kẹ̃jị́ gá,
“ ‘Ĩmi ị́jọ́ are rá,
wó ĩmi icó ífí la vãlé ku,
ĩmi ãko ꞌdĩ kí ãlụ̃ rá,
wó ĩmi icó kí ndrelé ku.
15 Ị́jọ́ ꞌdĩ sĩ, ꞌbá ꞌdĩ kí ásị́ mba ũkpómgboroto rú cécé írã áni,
ãzụ̃ kí ru bị́lẹ́ ị́jọ́ arejó cí,
ụ̃pị̃ kí ru mịfị́ kí cí.
Drĩ tá adru íni ku, kí tá ãngũ ndre kí mịfị́ sĩ rá,
ị́jọ́ are kí bị́lẹ́ sĩ rá,
kí ị́jọ́ vã kí ásị́ sĩ,
sĩ ru ásị́ ujajó mání sĩ kí adríjó rá.’
16 Wó ĩmi mịfị́ kí drị̃lẹ́ba rú, ĩꞌbã kí ãngũ ndrejó rĩ sĩ ãzíla bị́lẹ́ ꞌbã kí ị́jọ́ arejó rĩ sĩ.
17 Ãꞌdusĩku ma ĩminí ị́jọ́ mgbã rĩ jọ, nãbịya ãzíla ꞌbá ãlá wẽwẽ rú ꞌdĩ lẽ kí ãko ĩmi ndrelé ꞌdĩ kí ndrelé vị́ sĩ wó ndre kí kí ku, ãzíla lẽ kí arelé la rá wó are kí kí ku.
Yẹ́sụ̃ icé ị́jọ́ ị́jọ́ uꞌbéŋá ũri kpẹ̃ŋá drị̂ ꞌbã ífí
(Mãrákõ 4:13-20; Lụ́kã 8:11-15)
18 “Ĩmi are ị́jọ́ jọlé ị́jọ́ uꞌbéŋá sĩ ꞌbá ũri kpẹ̃lépi rĩ drị̃ gá rĩ ꞌbã ífí.
19 ꞌBá ị́jọ́ Sụ́rụ́ ꞌBụ̃ gá rĩ drị̂ arelépi rá, wó ífí la vãlépi ku rĩ kí cécé ũri uꞌdelépi gẹ̃rị̃ tị gá rĩ áni. Sĩtánĩ la amụ́ ị́jọ́ Sụ́rụ́ ꞌBụ̃ gá rĩ drị̂ ũlũlé rĩ palé kí ásị́ gá ꞌdâ rá.
20 Ũri uꞌdelépi ãngũ írãkí ru rĩ agá rĩ kí ꞌbá ị́jọ́ Ãdróŋá drị̂ ãꞌị̃lépi ãyĩkõ sĩ ĩꞌbã kí arejó la rĩ sĩ rĩ kî.
21 Wó ị́jọ́ Ãdróŋá drị́ rĩ fi kí agâlé álị́ ku. Ị́jọ́ ꞌdĩ sĩ, ũcõgõ drĩ aꞌdé kí drị̃ gá jõku cõcóŋá abe, ị́jọ́ mgbã rĩ sĩ, kí aꞌdé mbẽlẽ rú rá.
22 Ũri uꞌdelépi ãngũ ife ụ̃cị́kị́ trũ rĩ kí ị̃ndụ́ gá rĩ kí ꞌbá ị́jọ́ Ãdróŋá drị́ gá rĩ arelépi rá, wó ũcõgõ ídri ꞌdõ drị̂ sĩ ãzíla lẽtáŋá málĩ lẽjó rĩ abe kí kí ị́jọ́ ala gá rĩ inzí rá, icó kí dó sĩ ífí kalé ku.
23 Ãzíla ũri kpẹ̃lé uꞌdelépi ụ̃nọ́kụ́ múké rĩ agá ꞌdĩ kí ꞌbá ị́jọ́ Ãdróŋá drị̂ arelépi rá ãzíla ífí la vãlépi rá, kí ífí ka, ãzí rĩ kí ka la túrú ãlu, ãzí rĩ kí kãlị́ ázíyá ãzíla ãzí rĩ kí kãlị́ na.”
24 Yẹ́sụ̃ jọ vâ ĩꞌbaní ị́jọ́ uꞌbéŋá ãzí, “Sụ́rụ́ ꞌBụ̃ gá rĩ ĩꞌdi cécé ágọ́bị́ ãzí kpẹ̃ ũri múké la ĩꞌdidrị́ ámvụ́ agá.
25 Ị́nị́ ãzí ãlu ꞌbá ꞌbã kí ụ́ꞌdụ́ ko agá ꞌdĩ, mẹ́rọ́ꞌbá amụ́ ãvúkí rĩlé ãná agá ãzíla ko drị̃ mụlé rá.
26 Ũri ꞌbã kí zo agá kpere ĩꞌbã kí ífí ka agá, ãvúkî iꞌda dó ru rá.
27 “Ãtíꞌbó ágọ́bị́ ꞌdã drị̂ amụ́ kí ĩꞌdi rụ́ ꞌdõlé ãzíla jọ kí ĩꞌdiní, ‘Ãmbógó, ũri ándrá míní kpẹ̃lé mídrị́ ámvụ́ agá rĩ adru ándrá múké rĩ ꞌi ku yã? Ãvúkí ala gá ꞌdã ãfũ dó íngõlé yã?’
28 “Ãmbógó umvi, ‘Mẹ́rọ́ꞌbá idé ị́jọ́ ꞌdĩ nĩ.’
“Ãtíꞌbó zị kí ĩꞌdi, ‘Ãmbógó, ílẽ ãmụ kí unzelé rá yã?’
29 “Ãmbógó umvi ‘Yụ. Ĩmi mụ ãná ꞌbã mgbã kí nzelé ĩndĩ ku.
30 Ĩmi aꞌbe ãná ꞌbã zo kí pírí ãlu kpere sáwã lãjó la rĩ sĩ. Ma mụ jọlé la ꞌbá ãná lãlépi rĩ ꞌbaní drị̃drị̃ rĩ sĩ ꞌbã ũkũnã kí drĩ ãvúkî ráká, ãzíla ꞌbã amụ́ kí dó ãná ũkũnãlé ꞌbãlé ĩrá gá ĩndõ.’ ”
Ị́jọ́ uꞌbélé ũri umvelé hãrãdálị̃ sĩ rĩ
(Mãrákõ 4:30-32; Lụ́kã 13:18-19)
31 Yẹ́sụ̃ jọ vâ ị́jọ́ uꞌbéŋá ãzí rĩ ꞌi: “Sụ́rụ́ ꞌBụ̃ gá rĩ ĩꞌdi cécé ũri umvelé hãrãdálị̃ rĩ ꞌbã ífí áni, ágọ́bị́ ãzí ꞌdụ ĩꞌdi salé ĩꞌdidrị́ ámvụ́ agá.
32 Ĩꞌdi ꞌbã ndẽjó ĩmbĩrãŋã sĩ ũri kí agá pírí nĩ rĩ sĩ, wó ĩꞌdi zo ãmbõgõ sĩ ife ámvụ́ agá ꞌdĩ ꞌbaní pírí ãndânĩ, ĩꞌdi acá adrujó ife ãmbógó ru, ãriŋa ꞌbụ̃ gá rĩ kí dó amụ́ jõrõvũ sịlé kénĩ la kí agá.”
33 Yẹ́sụ̃ jọ vâ ĩꞌbaní ị́jọ́ uꞌbéŋá ãzí la ị̃dị́, “Sụ́rụ́ ꞌBụ̃ gá rĩ ĩꞌdi cécé ꞌdĩ áni: ãkụ́kị́ ũkú ꞌbã ꞌdụlé usalé ãnáfóró agá rĩ áni ꞌdĩ sĩ ụ̃pị̃ drĩ ku rú kpere ĩꞌdi ꞌbã ụ̃pị̃ agá rĩ áni.”
34 Yẹ́sụ̃ jọ ị́jọ́ ꞌdĩ kí ꞌbá ũꞌbí ꞌdĩ ꞌbaní ị́jọ́ uꞌbéŋá sĩ, jọ ĩꞌbaní ị́jọ́ ãzí ị́jọ́ uꞌbéŋâ kóru la ku.
35 Idé ị́jọ́ ꞌdĩ ị́jọ́ ándrá nábị̃ ꞌbã jọlé rĩ ꞌbã idé rú sĩ ru ĩꞌdi ꞌbã kẹ̃jị́ gá,
“Ma ĩminí ị́jọ́ jọ ị́jọ́ uꞌbéŋá sĩ,
ma mụ ị́jọ́ ándrá zị̃lé ídu iꞌdójó ụ́ꞌdụ́ ụ̃nọ́kụ́ ꞌbãjó ꞌdã sĩ ꞌdĩ kí ũlũlé.”
Yẹ́sụ̃ icé ị́jọ́ uꞌbéŋá ãná ãzíla ãvúkí drị̂
36 Yẹ́sụ̃ la mụ ꞌbá ũꞌbí ꞌdã kí aꞌbelé ꞌbo ãzíla fi dó jó agâlé ru, ꞌbá ĩꞌdi ꞌbã imbálé rĩ amụ́ kí ĩꞌdi rụ́ ꞌdõlé jọ kí, “Mí iꞌda ãmaní ị́jọ́ uꞌbéŋá ãvúkí drị̂ ꞌbã ífí.”
37 Yẹ́sụ̃ umvi, “Ágọ́bị́ ũri múké rĩ kpẹ̃lépi rĩ ĩꞌdi Ngọ́tị́ ꞌBádrị̂,
38 ámvụ́ ĩꞌdi ụ̃nọ́kụ́ ꞌi, ũri múké rĩ ĩꞌdi anzị Sụ́rụ́ Ãdróŋá drị̂ agá rĩ kî, ãvúkí ĩꞌdi ꞌbá ũnzí rĩ ꞌi.
39 Ãzíla ꞌbá ãvúkí rĩlépi rĩ ĩꞌdi Sĩtánĩ ꞌi. Ũri ũkũnãŋá ĩꞌdi ụ̃nọ́kụ́ ꞌbã ãsị̃ŋá, ãzíla ꞌbá ũri ũkũnãlépi rĩ mãlãyíkã kî.
40 “Ị́jọ́ ꞌdĩ sĩ, cécé mụjó ãvúkí tralé rĩ ivéjó ãcí sĩ rĩ áni, ĩꞌdi vâ adru ụ́ꞌdụ́ ãsị̃ŋá drị́ ꞌdã sĩ ꞌdĩ ꞌbã áni.
41 Ngọ́tị́ ꞌBádrị̂ la mụ mãlãyíkã ĩꞌdidrị̂ kí tị ũpẽlé, kí mụ ãko ũnzĩkãnã fẽlépi sụ́rụ́ ĩꞌdidrị̂ agá ꞌdĩ kí iyálé ãzíla ꞌbá pírí ũnzíkãnã idélépi ꞌdĩ kî abe ãmvé.
42 Kí mụ kí tralé uꞌbélé ãcí agá, ãngũ ꞌdã gá ꞌdãá áwáŋá kí sị́ naŋâ trũ.
43 ꞌBá Ãdróŋá drị́ ãlá ꞌdĩ kí dó mụ dị̃lé ị̃tụ́ áni sụ́rụ́ Átẹ́pị ĩꞌbadrị̂ drị̂ agá. Mí are ị́jọ́ ꞌdĩ mi ꞌbá bị́lẹ́ trũ rĩ.
Ị́jọ́ uꞌbélé málĩ zị̃lé zị̃-zị̃ rĩ sĩ rĩ
44 “Sụ́rụ́ ꞌBụ̃ gá rĩ ĩꞌdi cécé málĩ zị̃lé ámvụ́ agá rĩ áni. ꞌBá ịsụ́lépi la rĩ ĩꞌdi ĩꞌdi zị̃ drị̃ gá ãzíla ãyĩkõ ĩꞌdi agá rĩ sĩ mụ rá ãzíla ĩꞌdi ãko ĩꞌdi trũ adrujó rĩ kí ị̃tụ̃ndã rá ãzíla ĩꞌdi dó sĩ mụ ámvụ́ ꞌdã ĩgbãlé.
45 “Ũꞌbãjó la ꞌdã drị̃ gá, Sụ́rụ́ ꞌBụ̃ gá rĩ ĩꞌdi cécé ágọ́bị́ dũkánĩ trũ gólũdĩ ndrụ̃lépi rĩ áni,
46 ãzíla drĩ dó ãjẹ̃ trũ ãmbógó rĩ ịsụ́ ꞌbo, ĩꞌdi dó mụ ãko pírí ĩꞌdi trũ adrujó rĩ kí ị̃tụ̃ndãlé rá ĩꞌdi dó mụ ĩgbãlé la áyụ.
47 “Ũꞌbãjó la ꞌdã drị̃ gá, Sụ́rụ́ ꞌBụ̃ gá rĩ ĩꞌdi cécé ímbá ꞌbelé mĩrĩ agá rĩ áni, ãzíla ĩꞌdi ị̃ꞌbị ũvítá ndú-ndú kí atrá.
48 Drĩ dó ga ꞌbo, ála dó ĩꞌdi asé ãmvé ị̃yị́tị gá cínákí drị̃ gá, ála dó ị̃ꞌbị mgbã rĩ kí ụꞌdụ uꞌbélé gụ́fá agá, ãzí ãzị̂ kóru rĩ kí ála kí ꞌbe ásé gá.
49 Ĩꞌdi mụ adrulé ꞌdĩ ꞌbã áni ụ́ꞌdụ́ ãsị̃jó ꞌdã sĩ. Mãlãyíkã kí drụ́zị́ amụ́ ãzíla kí dó ꞌbá ũnzí rĩ kí drĩdríŋĩ co ꞌbá ãlá rĩ abe,
50 ãzíla ála dó kí ꞌbe ãcí ukólépi ku rĩ agá, ꞌdãá áwáŋá ãzíla sị́ naŋâ trũ.”
51 Yẹ́sụ̃ zị kí, “Ĩvã ị́jọ́ ꞌdĩ kí rá yã?”
Umvi kí, “ꞌẼ.”
52 Yẹ́sụ̃ jọ ĩꞌbaní, “ꞌBá ãzị́táŋá Mụ́sã drị̂ kí nị̃lépi rá ãzíla vâ Sụ́rụ́ Ãdróŋá drị̂ vãlépi rá rĩ ĩꞌdi cécé ꞌbá jó sĩ ãko tãmbajó rĩ trũ rĩ áni. Ĩꞌdi ãko ĩꞌdidrị́ ụ̃rọ̃drị́ ru ꞌdĩ kí iꞌda angájó jó ĩꞌdidrị́ ãko tãmbajó rĩ agâlé, ꞌdĩ kí ãko úꞌdí ãzíla ụ̃kụ ꞌdĩ kí abe.”
Yẹ́sụ̃ gãjó Nãzẹ̃rẹ́tị̃ gá rĩ
(Mãrákõ 6:1-6; Lụ́kã 4:16-30)
53 Yẹ́sụ̃ la mụ ị́jọ́ jọlé ị́jọ́ uꞌbéŋá sĩ ꞌdĩ kí delé jọ agá ꞌbo, nga dó ꞌdãá rĩ sĩ mụlé rá.
54 Yẹ́sụ̃ la mụ acálé ãngũ ĩꞌdidrị̂ gá, iꞌdó ꞌbá kí imbálé ãngũ Ãdróŋá ị̃nzị̃jó rĩ gâ sĩ, ãzíla ꞌbá acá kí ụ̃sụ̃táŋá sĩ. Zị kî, “Ágọ́bị́ ꞌdĩ ịsụ́ ũndũwã ãzíla ũkpó sĩ tálí kí idéjó ꞌdĩ kí íngõlé?”
55 ꞌDĩ adru ágọ́bị́ báwũ falépi rĩ ꞌbã ngọ́pị ꞌi ku yã? Ãndrẽ rụ́ adru Mãríyámũ ꞌi ku yã? Ádrị́pịka adru kí Yãkóꞌbõ kí Yụ̃sụ́fụ̃ trũ Sị̃mọ́nị̃ ãzíla Yụ́dãsị̃ trũ ku yã?
56 Ámvọ́pịka adru kí pírí ãma abe ꞌdĩ kí ku yã? Ágọ́bị́ ꞌdĩ ịsụ́ ãko ꞌdĩ kí pírí íngõlé yã?
57 Ị́jọ́ ꞌdĩ sĩ, ꞌbá uꞌá kí ãyĩkõ sĩ ị́jọ́ ĩꞌdi ꞌbã idélé rĩ kî sĩ ku.
Wó Yẹ́sụ̃ umvi jọ ĩꞌbaní, “Úfẽ ị̃nzị̃táŋá nábị̃ ní ku la táwụ̃nị̃ ĩꞌdidrị́ agá ãzíla ꞌbá ĩꞌdidrị́ lị́cọ́ gá rĩ ị̃nzị̃ kí ĩꞌdi ku.”
58 Ãzíla Yẹ́sụ̃ idé tálí kí ũꞌbí ru ku ãꞌdusĩku ãꞌị̃táŋá ãkõ ĩꞌbadrị̂ sĩ.