Ɨkalaata ɨlya kwanda ɨlya Paʉlo ku
Bhakolinso
Ʉwandɨlo
Umusundikwa ʉPaʉlo ásimbile ɨkalaata ili ku Bhakilisiti abha mu Kolinso, ye yáamɨle nhaaya imanyisu mʉ nsɨ ɨya Wugiliiki. ɄPaʉlo álʉmbɨlɨɨye mʉ nhaaya yɨnɨɨyo ʉmwanha weeka na meezi ʉmʉtanda (Mbombo zya Bhasundikwa 18:1-18), abhantʉ abhinji bhámwitishile uYeesu. Ɨleelo ʉPaʉlo we asogola mu Kolinso, aBhakilisiti bhakhanda kʉgabhʉnhana mʉ lwɨtɨkho. Ásimbile ɨkalaata ili kʉbhaavwa aBhakilisiti bhaala, ɨnga bhɨmɨɨlɨle akhinza mʉ lwɨtɨkho.
Mwɨ kalaata ili, akʉpanga uwubhiibhi ʉwa kʉgabhʉnhana aBhakilisiti na kʉdalɨnhana kʉ zya lwɨtɨkho mʉ shɨbhanza. Akʉpanga she uMupepu uMufinjile akuutupa ɨvɨkʉnjɨlwa ivwinji nhaani anzʉ lʉgano, lwe lʉkʉtwavwa kumupuuta ʉMʉlʉngʉ na kʉbha nɨ njendo inyinza mʉ lwɨtɨkho. Khabhɨlɨ akʉbhakʉmbʉsya kʉtɨ kʉnongwa ye uKilisiti ázyushile kufuma kʉ bhafwe, tumanyile kʉtɨ nɨɨtwe akwɨnza kʉtʉzyʉsya kʉbha twe bhuumi winza.
Zye zɨlɨ mu shitaabu ishi Ʉmʉlyango
ɄPaʉlo akʉbhalamʉkha aBhakolinso na kʉmʉpaala ʉMʉlʉngʉ kʉnongwa yaabho 1:1-9
Akʉpanga zye áyimvwizye ɨzya kʉgabhʉnhana mʉ shɨbhanza ɨsha mu Kolinso 1:10-4:21
Akʉbhasokha aBhakilisiti bhe bhalɨ nɨ njendo ɨzya wubhembu nu wubhiibhi ʉwa vɨkholo nɨ vɨkholo 5:1-6:20
Ɨmanyɨzyo kʉ bhe bhegiine 7:1-40
Ɨmanyɨzyo ɨzyɨ njendo zye zɨkwanzɨwa kʉbha nazyo kʉ bhantʉ bhe te Bhakilisiti 8:1-10:33
Ɨmanyɨzyo ɨzya she aBhakilisiti bhakwanzɨwa kwɨmvwana mʉ shɨbhanza kʉ lʉgano nu wutengaanu 11:1-14:40
Ɨmanyɨzyo ɨzya kʉzyʉkha kufuma kʉ bhafwe 15:1-58
Ʉlʉbhaatɨkho lwa Paʉlo ʉlwa kʉvɨyaatɨla ɨvɨbhanza 16:1-24
1
Ɨndamʉkho
Ɨne ne Paʉlo, ne ʉMʉlʉngʉ ambɨlɨshɨɨye kʉ shɨgane shaakwe ɨmbe ne musundikwa wa Yeesu Kilisiti. Ɨne peeka nʉ nholo wɨɨtʉ mʉ lwɨtɨkho uSositeeni, tukubhasimbila ɨmwe mʉbha mʉ shɨbhanza sha Mʉlʉngʉ, mwe mʉlɨ mʉ nhaaya ɨya mu Kolinso, mwe ʉMʉlʉngʉ abhazelufwizye kʉnongwa ye mupatinhiine nu Yeesu Kilisiti. Mʉkhabhɨlɨshɨlwa kʉbha mwe bhafinjile bhaakwe,* peeka na bhantʉ bhonti abhɨ mbalɨ zyonti bhe bhakumupuuta uYeesu Kilisiti, we wʉ Mwene waabho, khabhɨlɨ wʉ Mwene wɨɨtʉ.
ɄTaata wɨɨtʉ ʉMʉlʉngʉ nʉ Mwene uYeesu Kilisiti bhabhalolelaje uwiila, na kʉʉbhapa uwutengaanu.
Ɨmpaalo zya Paʉlo kwa Mʉlʉngʉ
Inkumusalifwa ʉMʉlʉngʉ waanɨ insiku zyonti kʉnongwa yiinyu, kʉnongwa ya wiila waakwe we abhapiiye kwɨ dala ɨlya Yeesu Kilisiti. Kʉnongwa ye mukhomanyiinywe nu Kilisiti, muwaajile uwudumbwe ʉwa vwonti, ku mazwi giinyu nu wumanyi wiinyu. Kʉnongwa ye intumi kʉ zya Yeesu Kilisiti zyásimishiziizwe mukaasi yiinyu. Ishi mutabhuliliilwe poope ɨshɨkʉnjɨlwa ngasheeka ɨsha Mupepu uMufinjile, we mʉkʉgʉʉlɨla kʉgalʉkha ʉMwene wɨɨtʉ uYeesu Kilisiti. ɄMʉlʉngʉ akʉbhagomwa kufishila kʉwʉmalɨlɨshɨlo ɨnga mʉtakhabhe nɨ nongwa isiku liila lye ʉMwene wɨɨtʉ uYeesu Kilisiti akhayɨnza kʉlonga abhantʉ. ɄMʉlʉngʉ musunde, ʉweene ábhabhɨlɨshɨɨye ɨmwe mʉbhe nʉ wʉpeeka nʉ Mwana waakwe uYeesu Kilisiti, ʉMwene wɨɨtʉ.
Kuviitana mʉ shɨbhanza
10 Bhanholo bhaanɨ mʉ lwɨtɨkho, ɨnkʉbhasokha kwɨ taawa lya Mwene wɨɨtʉ uYeesu Kilisiti, mwɨmvwanaje mwenti ku lyolyonti lye mʉkʉlonga. Kʉtakhabhe kuzilana, lyoli mʉbhe nʉ mwoyo weeka nɨ nsɨɨbho yeeka. 11 Bhanholo bhaanɨ, abhantʉ bhamu abha mu nyumba ɨya Kulowe bhambuziizye kʉtɨ mʉtakwɨmvwana. 12 Ishi, zye ɨnkwanza kʉlonga zye zi ziizi: weeka weeka mukaasi yiinyu akʉlonga ɨzyakwe, ʉmo akʉtɨ, “Ɨne ne wa Paʉlo.” Ʉwamwabho akʉtɨ, “Ɨne ne wa Apoolo.” Ʉwamwabho akʉtɨ, “Ɨne ne wa Keefa.” Ʉwamwabho akʉtɨ, “Ɨne ne wa Kilisiti.” 13 Bhʉlɨ! UKilisiti agabhunhiine? Bhʉlɨ, ʉPaʉlo we áfuuye pa shɨkhobhenhanyo kʉnongwa yiinyu? Bhʉlɨ, mwózeliilwe kwɨ taawa lya Paʉlo?
14 Inkumusalifwa ʉMʉlʉngʉ, kʉnongwa ye intámwoziizye umuntu kukwinyu, lyoli uKilisipo nʉ Gaayo. 15 Pe shɨnɨɨsho, atalɨɨpo we angakhola kʉlonga kʉtɨ áyozeliiwe kwɨ taawa lyanɨ. 16 Khabhɨlɨ nábhoziizye abhantʉ abha mu nyumba ya Siteefana. Bhanaabho bheene bhe nábhoziizye, intamanyile kʉtɨ námwoziizye umuntu ʉwamwabho wowonti. 17 Kwe kʉtɨ, uKilisiti atánsonteleziizye kwozya abhantʉ. Ánsonteleziizye kʉvwɨnsya iNtumi iNyinza, sita kʉsʉʉbhɨla uwumanyi waanɨ ʉwa kʉlonga akhinza, ɨnga uwufwe wa Kilisiti pa shɨkhobhenhanyo wʉtakhabhe sita makha.
Uwumanyi wa Mʉlʉngʉ
18 Kwe kʉtɨ intumi ɨzya wufwe wa Kilisiti pa shɨkhobhenhanyo kʉ bhe bhakʉteega bhakʉlola ngatɨ shɨlema, lyoli kʉkwɨtʉ twe tʉkʉtʉʉlwa, intumi zɨnɨɨzyo makha ga Mʉlʉngʉ. 19 Kʉnongwa ye yisimbiilwe mu Wusimbe uWufinjile kʉtɨ,
“Ɨnhayɨnanganya uwumanyi ʉwa bhe bhalɨ nu wumanyi.
Ɨnhayɨzɨkhaana ɨnjeele zya bhe bhalɨ nɨ njeele.”
20 Ishi, alɨ kwoshi we alɨ nɨ njeele? Alɨ kwoshi we mumanyizyi wɨ ndajɨzyo? Alɨ kwoshi we amanyile nhaani kʉdalɨkha mu nsiku izi? ɄMʉlʉngʉ alolesiizye apazelu ɨnjeele ɨzya mʉ nsɨ ɨnɨ kʉbha wʉlema. 21 Kwe kʉtɨ anza she zɨlɨ ɨnjeele zya Mʉlʉngʉ, abhantʉ bhatangakhola kʉmʉmanya mʉ njeele zyabho. Lyoli ʉMʉlʉngʉ ayiganile kʉbhatʉʉla bhe bhakʉmwɨtɨkha kwɨ dala ilyi ntumi ye tʉkʉlʉmbɨɨlɨla. Intumi yɨnɨɨyo abhantʉ bhe bhatamumanyile ʉMʉlʉngʉ bhakʉtɨ ya shɨlema. 22 Kʉnongwa ye aBhayahuudi bhakwanza ɨvɨlolesyo, aBhayunaani bhakwanza ɨnjeele. 23 Ɨleelo ɨtwe, tʉkʉlʉmbɨɨlɨla intumi zya Kilisiti we áfuuye pa shɨkhobhenhanyo. Intumi zɨnɨɨzyo ku Bhayahuudi zikubhaviisya, na kʉ bhe te Bhayahuudi ntumi zya shɨlema. 24 Ɨleelo kʉ bhe ʉMʉlʉngʉ ábhabhɨlɨshɨɨye, aBhayahuudi awe aBhayunaani, uKilisiti makha ga Mʉlʉngʉ, khabhɨlɨ we njeele zya Mʉlʉngʉ. 25 Ɨnongwa zye abhantʉ bhakʉlola kʉtɨ wʉlema wa Mʉlʉngʉ, zyɨ njeele kʉshɨla ɨnjeele zya bhantʉ. Khabhɨlɨ zye zɨkʉlolekha wʉtolwe wa Mʉlʉngʉ, zɨlɨ na makha kʉshɨla amakha aga bhantʉ.
26 Ishi bhanholo bhaanɨ mʉ lwɨtɨkho, kumbukhaji she mwámɨle we mʉkʉbhɨlɨshɨlwa nʉ Mʉlʉngʉ. Abhinji mukaasi yiinyu bhakhalolekhaga ngatɨ bhatalɨ nɨ njeele kʉ nsɨɨbho zya bhantʉ. Khabhɨlɨ abhinji mʉtáamɨle nʉ waamʉlo, awe kʉpaapwa mu nyumba ɨzya bhapɨtɨ. 27 ɄMʉlʉngʉ ábhasebhile abhantʉ bhe mʉ nsɨ bhakʉlolekha bhalema, ɨnga abhasʉʉpɨzye abhɨ njeele. Khabhɨlɨ ʉMʉlʉngʉ ábhasebhile abhantʉ bhe bhakʉlolekha mʉ nsɨ bhatolwe, ɨnga abhasʉʉpɨzye abha makha. 28 ɄMʉlʉngʉ ábhasebhile abhantʉ abhapɨɨna mʉ nsɨ, bhe bhakʉshoolanywa, bhe bhakʉlolekha ngatɨ te bhantʉ, ɨnga abhiisye ulushindikho abha lushindikho. 29 Ábhombile shɨnɨɨsho ɨnga umuntu wowonti aleshe kʉyɨbaada pamiiso ga Mʉlʉngʉ. 30 Kwe kʉtɨ ʉMʉlʉngʉ we abhapatinhanyiinye nu Yeesu Kilisiti. Ʉweene amubhiishile uYeesu Kilisiti kʉbha njeele zyɨtʉ, wʉnʉʉyo uKilisiti we akuutupa uwugolosu, uwufinjile, nʉ wʉtʉʉlwe. 31 Anza she yisimbiilwe mu Wusimbe uWufinjile kʉtɨ,
“Umuntu wowonti we akʉyɨbaada,
ayɨbaadaje kʉnongwa ɨya zye ʉMwene abhombile.”§
* 1:2 1:2 Abhafinjile bhaakwe Bhaazya abhafinjile mu Wilulanyo ʉwa mazwi amajeni. 1:12 1:12 ɄKeefa Ili lɨtaawa lyamwabho ɨlya Peeteli. Ɨtaawa Peeteli ndongo ya Shiyunaani, ɨtaawa Keefa ndongo ya Shialamayiki. Mʉ ndongo ziniizi kwe kʉtɨ Lyalaawe. Bhaazya Mataayi 16:18. 1:19 1:19 Bhaazya Yeesaya 29:14. § 1:31 1:31 Bhaazya Yelemiya 9:23-24.