8
Tu̱'un ña'an ní ka̱jatíñu nuu̱‑yá
Yúan‑na te kúkuéé‑ga̱, te ni̱ jika kuu‑ya̱ táká ñuu̱ jíín rancho. Te jáni‑ya̱ tú'un va̱'a te kástu̱'ún‑yá ndasa koo máá ñúu̱ nuu̱ tá'ú Dios tiñu. Te máá uxí uu̱ apóstol, kája'a̱n‑de jíín‑yá. Te suni íó yaku̱ ña'an já á ni̱ kata'a̱n‑ña tachí kíni jíín kué'e̱, ja̱ á ni̱ nasáva̱'a‑ya̱‑ñá. Te ña'an‑ún, suni kája'a̱n‑ña jíín‑yá. Te ɨɨn‑ña kúu María ñuu̱ Magdala. Te ini̱ ña'an yúan ni̱ kiñi'in‑ya̱ usiá tachi̱ kíni kája'a̱n onde̱ sáá. Te sava‑ga̱‑ña káinání‑ña Juana, ñasɨ́'ɨ́ cha̱a nání Chuza, cha̱a ndíso tiñu Herodes, jíín Susana, jíín kuá'a̱‑gá ña'an. Te kájatíñu‑ña núu̱‑yá jíná'an‑ya̱.
Tu̱'un yátá sɨkɨ́ cháa sáka trigo
Te ni̱ ka̱kutútú kuá'a̱ xáa̱n ñáyɨvɨ. Te ña̱yɨvɨ káxiu̱kú táká ñuu̱‑ún, ni̱ ja̱koyo‑i nuu̱‑yá. Te ni̱ ka'a̱n‑ya̱ ɨ́ɨn tu̱'un yátá jíín‑i: Ɨɨn cha̱a sáka trigo, ni̱ kenda‑de sáka‑dé trigo‑de. Te jachá‑de, te ɨɨn nuni̱ ní jungava yu'íchi te ni̱ jañu̱‑i sɨkɨ̱. Te tɨsaa̱ andɨ́vɨ́ ní ka̱kókó‑tɨ́. Te ɨnga̱ ni̱ jungava sɨkɨ̱ yúu̱. Te ni̱ kana. Ko ni̱ ichi̱, chi̱ tú kajin. Te ɨnga̱ ni̱ jungava ma̱'ñú íñu. Te ɨɨn núú‑ni ni̱ ka̱kana iñu jíín. Te ni̱ kajasu̱ nuu̱. Te sava ni̱ ka̱jungava nuu̱ ñú'un vá'a. Te nuu̱ ní ka̱kana, te ja̱ ɨ́ɨn, te ni̱ ja̱'a ciento nuni̱. Achí‑ya̱. Yúan‑na te ká'a̱n jaa‑ya̱: Cha̱a íó so̱'o, kuni ná'ín‑de, te ná kúni so̱'o‑de, áchí‑ya̱. Te cha̱a káskuá'a jíín‑yá, ni̱ kajika̱ tu̱'ún‑de‑ya̱ na̱ún kuní ka'a̱n tu̱'un yátá‑ún. 10 Te ni̱ ka'a̱n‑ya̱: Róó, chi̱ a kuaju̱ku̱'un ini̱‑ro̱ tú'un yísa̱'í yá'a sá'a Dios, ndasa koo ñuu̱ nuu̱ tá'ú Dios tiñu. Ko ká'a̱n‑ri̱ tu̱'un yátá jíín sáva‑ga̱‑i náva̱'a va̱sa ndé'é‑i, ko ma̱ kuní‑i, te va̱sa jíni so̱'o‑i, ko ma̱ júku̱'un ini̱‑i. 11 Tu̱'un yátá yá'a kuní ka'a̱n: Tata̱‑ún kúu tu̱'un Dios. 12 Tata̱ ni̱ ka̱jungava yu'íchi‑ún kákuu cha̱a kájini so̱'o tu̱'un. Te cháa̱‑ni kui'na̱ te jánchaa̱ tu̱'un‑ún ini̱ añú‑de náva̱'a tú kandíja‑de te ka̱ku‑de. 13 Te ja̱ ní ka̱jungava sɨkɨ̱ yúu̱‑ún kákuu cha̱a kájini so̱'o‑de tu̱'un. Te kúsɨɨ̱ iní‑de jíín. Ko túu nuu̱ káka yo'o iní‑de. Te yaku̱‑ni kɨvɨ̱ kákandíja‑de. Te nú ndónda tu̱ndó'o sɨkɨ̱‑dé te kánayu̱'ú‑de. 14 Te ja̱ ní ka̱jungava ma̱'ñú íñu kákuu cha̱a kájini so̱'o‑de. Ko nú kua'a̱n‑de, te kákutéñu‑de jíín ndátíñu‑de, chi̱ kákuni̱‑de kukúká‑de náva̱'a koo sɨɨ̱ iní‑de. Yu̱án náa tú'un ini̱‑de. Te tú yíja va̱'a nuni̱‑dé. 15 Ko ja̱ ní ka̱jungava nuu̱ ñú'un vá'a kákuu cha̱a kándee añú va̱'a añú ndaa̱ ini̱‑de. Te tu̱'un ni̱ ka̱jini so̱'o‑de‑ún, ñú'un ni̱'in ini̱‑de. Te kája̱'a‑de nuni̱ táká kɨvɨ̱.
Tu̱'un yitɨ
16 Tú ni ɨɨn ña̱yɨvɨ chí'i‑i ñu'u̱n xini̱ yítɨ te jasú‑i kɨ̱sɨ sɨkɨ̱, ni tú jáni‑i chi̱i ji̱to. Chi̱ sua kundii̱ nuu̱ ɨ́ɨn candelero, náva̱'a tuu̱n ndua ñú'u̱n nuu̱ ñáyɨvɨ kɨ́vɨ koyo. 17 Chi̱ tú íó ni ɨɨn tiñu yísa̱'í sáni, chi̱ stá'a̱n ndiji̱n‑ya̱ táká‑ni. Ni tú íó ni ɨɨn tu̱'un yísa̱'í sáni, chi va̱i ndiji̱n ta̱ká‑ni sá'a‑ya̱, te kuni̱‑yo̱ núu̱. 18 Núsáá te ná kúni so̱'o va̱'a‑ró, chi cha̱a ñáva̱'a, te kii‑ga̱ nuu̱‑dé, te cha̱a tú ñáva̱'a, va̱sa jáni ini̱‑de ja̱ á ñáva̱'a‑de te kuxio ki'i̱n, áchí‑ya̱.
Náa̱‑ya̱ jíín ñaní‑ya̱
19 Yúan‑na te ni̱ jaa̱ náa̱‑ya̱ jíín ñaní‑ya̱ núu̱‑yá. Te tú ní kúu kɨ̱vɨ koyo‑ña núu̱‑yá sɨkɨ̱ já kuá'a̱ ñáyɨvɨ. 20 Te ni̱ kaka̱stu̱'ún ñáyɨvɨ‑ún nuu̱‑yá: Náa̱‑ní jíín ñaní‑ní ká'i̱in‑ña yatá vé'e, te ka'a̱n‑ña jíín‑ní kákuni̱‑ña, áchí‑i. 21 Yúan‑na te ni̱ ka'a̱n‑ya̱: Náa̱‑ri̱ jíín ñaní‑ri̱ kákuu ña̱yɨvɨ kájini so̱'o tu̱'un Dios, te káskíkuu‑i, áchí‑ya̱ jíín‑i.
Ja̱ ní jukuiñi̱ tachi̱ xáa̱n ní sá'a‑ya̱
22 Te ɨɨn kɨvɨ̱, ni̱ kɨ̱vɨ‑ya̱ iní ɨɨn barco jíín cháa káskuá'a jíín‑yá. Te ni̱ ka'a̱n‑ya̱ jíín‑de: Ná kíja̱'a‑yó ɨngá lado mar. Te ni̱ ka̱skáka‑ya̱ barco kája'a̱n‑ya̱. 23 Ko nini káskáka‑de barco, te ni̱ kixi̱‑ya̱. Te ni̱ ndonda ɨɨn tachi̱ xáa̱n núu̱ mar. Te ndúkú chítú ndúcha iní barco, te a yani koo tu̱ndó'o núú. 24 Te ni̱ ja̱koyo‑de nuu̱‑yá. Te ni̱ ka̱xndúko̱o‑de‑ya̱. Maestro, Maestro, vina te naa‑yo, áchí‑de. Te ni̱ nata'u̱ núu̱‑yá. Te ni̱ ka'a̱n xaa̱n‑yá nuu̱ tachí‑ún jíín núu̱ mar. Te ni̱ kuná'ín‑ni. Te ná'ín yúú íi̱‑ní ni̱ kuu. 25 Te ni̱ ka'a̱n‑ya̱ jíín‑de: Naja̱ tú kákandíja‑ró. Te káyu̱'ú‑de, te kánaa iní‑de kánde̱'é‑de. Te káka'a̱n jíín tá'an máá‑de: Ndé cha̱a kúu cha̱a yá'a, ja̱ ondé nuu̱ tachí jíín núu̱ ndúcha tá'ú‑de tiñu te kájandatu̱ nuu̱‑dé, áchí‑de.
Cha̱a tá'a̱n tachi̱ kíni onde̱ ndañúu̱ Gadara
26 Te ni̱ ja̱koyo‑de ñuu̱ Gadara, ja̱ kánchaa̱ ichi núu̱ ñúu̱ Galilea. 27 Te nuu̱ ní jaa̱‑ya̱ núu̱ ñú'un íchí, te ɨɨn cha̱a ñuu̱‑ún ni̱ kita'a̱n‑de‑ya̱. Te tá'a̱n‑de kua'a̱ tachí kíni. Te ni̱ kuu kua'a̱ kuiá ja̱ tú ñú'un kutɨ‑dé sa'ma, ni tú ncháá‑de ɨɨn ve'e, chi ma̱'ñú vé'e añú ncháá‑de. 28 Te cha̱a‑ún, ni̱ jini̱‑de nuu̱ Jesús. Te ni̱ jukuiñi̱ jítɨ́‑de nuu̱‑yá. Te ni̱ kana jaa‑de: Na̱ún sá'a‑ní jíín‑ná Jesús, Se̱'e Dios, I'a̱ kúñá'nu xaa̱n. Ká'a̱n nda̱'ú‑ná jíín‑ní ma̱ xndó'o‑ní náá, áchí‑de. 29 Te ni̱ tá'ú‑yá tiñu nuu̱ tachí kíni‑ún ná kénda ki'i̱n ini̱ cha̱a‑ún, chi ni̱ kuu kua'a̱ kuiá xndó'o cha̱a‑ún. Te ni̱ kaju'ni̱‑i cha̱a‑ún jíín cadena jíín manea ka̱a. Ko ndɨ'ɨ ni̱ kukuáchí sá'a‑de. Te kénda‑de já'a̱n‑ni‑de onde̱ ñu'un té'é sá'a tachi̱ kíni‑ún. 30 Te Jesús, ni̱ jika̱ tu̱'ún‑yá‑de: Na̱ún nání‑ró, áchí‑ya̱. Te ni̱ ka'a̱n‑de jíín‑yá: Ja̱ kuá'a̱ xáa̱n nání‑ná, áchí, chi̱ yí'i kua'a̱ xáa̱n tachí kíni ini̱‑de. 31 Te ni̱ kaka'a̱n nda̱'ú tachi̱‑ún jíín‑yá ja̱ ná tú tájí‑yá ki'i̱n ini̱ tu̱nchi kúnú. 32 Te yuku yúan íó ɨɨn tɨku'ni̱ kɨnɨ̱ kájitu‑tɨ̱. Te yúan ni̱ kaka'a̱n nda̱'ú jíín‑yá ja̱ ná kuá'a‑ya̱ tú'un kɨ̱vɨ koyo ini̱‑tɨ̱. Te ni̱ ja̱'a‑ya̱ tú'un kája'a̱n. 33 Te ni̱ kenda tachi̱ kíni‑ún ini̱ cha̱a‑ún kája'a̱n. Te ni̱ kɨ̱vɨ koyo ini̱ kɨnɨ̱. Te tɨku'ni̱ kɨnɨ̱‑ún ni̱ ka̱jungoyo‑tɨ̱ yúkáva‑ún onde̱ ini̱ mar. Te nuu̱ mar ni̱ kaji'i̱‑tɨ̱. 34 Te cha̱a kándi̱to‑tɨ̱, ni̱ kajini̱‑de ja̱ súan ni̱ kuu. Te ni̱ ka̱jinu‑de kája'a̱n‑de. Te ni̱ kaka̱stu̱'ún‑de nuu̱ ñáyɨvɨ ñúu̱‑ún jíín táká rancho. 35 Te ni̱ kenda koyo ña̱yɨvɨ‑ún ja̱ ndé'é‑i na̱ún ní kuu. Te ni̱ ja̱koyo‑i nuu̱ Jesús. Te ni̱ kajini̱‑i nuu̱ cháa ni̱ kenda tachi̱ kíni‑ún, kánchaa̱‑de nuu̱ já'a̱ Jesús, ñú'un‑de sa'ma, te a ni̱ nduva̱'a xini̱‑dé. Te ni̱ kayu̱'ú‑i. 36 Te cha̱a ni̱ kajini̱, ni̱ ka̱jani‑de tu̱'un nuu̱ ñáyɨvɨ‑ún, ndasa ni̱ nduva̱'a cha̱a ni̱ ta'a̱n tachi̱ kíni. 37 Yúan‑na te ta̱ká ña̱yɨvɨ ñúu̱ Gadara, ni̱ kaka'a̱n nda̱'ú‑i jíín‑yá ja̱ ná kúxio‑ya̱ kí'i̱n‑ya̱, chi̱ xaa̱n káyu̱'ú‑i. Te máá‑yá, ni̱ ndɨ̱vɨ‑ya̱ iní barco. Te ni̱ na̱xíó káva‑ya̱ kuá'a̱n‑ya̱. 38 Te cha̱a ni̱ ka̱kenda tachi̱‑ún, ni̱ ka'a̱n nda̱'ú‑de ja̱ kuéni ki'i̱n‑de jíín‑yá. Ko Jesús, ni̱ tájí‑yá‑de kua'a̱n‑de: 39 Kuáno'on vé'e‑ró, te kani‑ró tú'un ná ñá'nu xaa̱n tíñu ni̱ sá'a Dios jíín‑ró, áchí‑ya̱ jíín‑de. Te máá cháa‑ún ni̱ kee‑de kua'a̱n‑de. Te ni̱ jani‑de tu̱'un nɨ́ɨ́ ñúu̱ yúan ná ñá'nu xaa̱n tíñu ni̱ sá'a Jesús jíín‑de. 40 Yúan‑na te ni̱ najaa̱‑ya̱. Te ña̱yɨvɨ‑ún ni̱ kaka'a̱n va̱'a‑i jíín‑yá, chi̱ ndivii‑í káinda̱tu‑i‑ya̱.
Tu̱'un se̱sɨ́'ɨ́ Jairo
41 Te ɨɨn cha̱a kúñá'nu ini̱ ve̱'e sinagoga nání‑de Jairo, ni̱ chaa̱‑de. Te ni̱ jukuiñi̱ jítɨ́‑de nuu̱ já'a̱ Jesús. Te ni̱ ka'a̱n nda̱'ú‑de jíín‑yá ja̱ ná kɨ́vɨ‑ya̱ iní ve̱'e‑de. 42 Chi̱ íó ɨɨn se̱sɨ́'ɨ́‑de ja̱ máá ɨ́ɨn‑i nuu̱‑dé, nátu̱'un uxi̱ uu̱ kuia̱‑i. Te su̱chí‑ún ndúkú‑i kuu̱‑i. Te ni̱ kee Jesús kua'a̱n‑ya̱. Te kua'a̱ ñáyɨvɨ ní kajaxi̱n‑i‑ya̱.
Ja̱ ní nasáva̱'a‑ya̱ ɨ́ɨn ña'an kú'u̱ kue'e̱ nɨñi̱
43 Te ɨɨn ñasɨ́'ɨ́ ni̱ kuu uxi̱ uu̱ kuia̱ játɨ nɨñi̱‑ñá. Te ña'an‑ún ni̱ janu̱‑ña táká ndatíñu‑ña ní kuu cha̱a táná. Te tú ní ndúva̱'a‑ña sá'a ni ɨɨn‑de. 44 Te ni̱ jaa̱‑ña íchi yatá‑yá. Te ni̱ ké'é‑ña yú'u sá'ma‑yá. Te ni̱ ichi̱‑ni nuu̱ játɨ nɨñi̱‑ñá‑ún. 45 Yúan‑na te ni̱ ka'a̱n Jesús: Ndéja̱ ní ké'é rúu̱, áchí‑ya̱. Te ndivii‑dé tú ní kája̱'a‑de tu̱'un. Te Pedro jíín cháa ká'i̱in jíín‑de yúan, ni̱ kaka'a̱n‑de: Maestro, ña̱yɨvɨ kuá'a̱ yá'a kájaxi̱n‑i níí, te a ká'a̱n‑ní: Ndéja̱ ní ké'é rúu̱, áchí‑de. 46 Ko ni̱ ka'a̱n Jesús: Ndaa̱ ja̱ ɨ́ɨn ña̱yɨvɨ ní ké'é rúu̱, chi ni̱ jini̱‑ri̱ ja̱ ní kenda fuerza ini̱‑ri̱, áchí‑ya̱. 47 Yúan‑na te ña'an‑ún, ni̱ jini̱‑ña já tú ní kúu chisa̱'í‑ña máá‑ña, te ni̱ chaa̱‑ña kɨ́sɨ‑i‑ña. Te ni̱ jukuiñi̱ jítɨ́‑ña núu̱ Jesús, te jíto nuu̱ táká ña̱yɨvɨ, ni̱ jani ndaa̱‑ña tú'un naja̱ ní ké'é‑ña‑yá, te ndasa ni̱ nduva̱'a‑ni‑ña ní sá'a‑ya̱. 48 Te máá‑yá ni̱ ka'a̱n‑ya̱ jíín‑ña: Ni̱ kandíja‑ró, te yu̱án ní ka̱ku‑ró. Kuá'án, te ma̱ yú'ú‑ro̱. Achí‑ya̱.
Ja̱ ní nachaku̱ se̱sɨ́'ɨ́ Jairo
49 Te nini ká'a̱n‑ya̱ súan, te ni̱ chaa̱ ɨɨn mozo cha̱a kúñá'nu ini̱ ve̱'e sinagoga‑ún, ni̱ kachi̱ nuu̱‑dé: A ni̱ ji'i̱ se̱sɨ́'ɨ́‑ro̱. Ma̱ sátéñu‑ga̱‑ro̱ Maestro, áchí. 50 Te ni̱ jini so̱'o Jesús ja̱ ní ka'a̱n mozo‑ún. Te ni̱ kachi̱‑ya̱ jíín cháa‑ún: Ma̱ yú'ú‑ro̱: Kandíja‑ni, te ná káku se̱sɨ́'ɨ́‑ro̱. 51 Te ni̱ kɨ̱vɨ‑ya̱ iní ve̱'e. Te tú ní já'a‑ya̱ tú'un kɨ̱vɨ ni ɨɨn jíín‑yá, chi̱ máá‑ni Pedro jíín Jacobo, jíín Juan, jíín táa̱ náa̱ su̱chí sɨ́'ɨ́‑ún. 52 Te kánde'e̱ ndivii ñáyɨvɨ te kándukuí'a̱ ini̱‑i. Te ni̱ kachi̱‑ya̱: Ma̱ ndé'e̱‑ro̱ jíná'an‑ró. Tú ní jí'i̱‑i, chi̱ kixí‑ni‑i, áchí‑ya̱. 53 Te ni̱ ka̱sákátá‑i nuu̱‑yá, chi ni̱ kajini̱‑i ja̱ á ni̱ ji'i̱ su̱chí‑ún. 54 Ko máá‑yá, ni̱ tɨɨn‑ya̱ ndá'a‑í. Te ni̱ ka'a̱n jaa‑ya̱: Súchi̱, nduko̱o, áchí‑ya̱. 55 Yúan‑na te ni̱ nachaku̱‑i. Te ni̱ nduko̱o‑ni‑i. Te ni̱ tá'ú‑yá tiñu ja̱ ná kuá'a‑de staa̱ kée‑í. 56 Te táa̱‑i náa̱‑i, ni̱ ka̱kee nuu̱‑dé kánde̱'é‑de. Ko ni̱ tá'ú‑yá tiñu nuu̱‑dé ja̱ tú ni ɨɨn nuu̱ kachí‑de ja̱ súan ni̱ kuu.