26
To̱ꞌon yóꞌo káꞌa̱n
ta̱Pablo ndákuii̱n ra xa̱ꞌa̱ mi̱i ra no̱o̱ ta̱Agripa
Ta saá ni̱ka̱ꞌa̱n ta̱rey Agripa xíꞌin ta̱Pablo, káchí ra saá:
―Vitin va̱ꞌa ka̱ꞌa̱n ún ndakuii̱n ún xa̱ꞌa̱ mi̱i ún no̱o̱ kua̱chi ña sákuiso na sa̱ta̱ ún ―káchí ra xíꞌin ta̱Pablo.
Ta saá ta̱Pablo nda̱níꞌi ra ndaꞌa̱ ra no̱o̱ na, ta ki̱xáꞌá ra káꞌa̱n ra, káchí ra saá:
―Kúsii̱ ní ini i̱ ndí no̱o̱ yóꞌó, tata rey Agripa, kúchiño i̱ ka̱ꞌa̱n i̱ to̱ꞌon ña ndakuii̱n i̱ xa̱ꞌa̱ i̱ no̱o̱ kua̱chi ña nanáꞌno no̱o̱ najudío sákuiso sa̱ta̱ i̱. Saá chi yóꞌó kúu ta̱a ta̱ xíni̱ va̱ꞌa xa̱ꞌa̱ yichi̱ ña ndíko̱n mi̱i ndi̱ najudío, ta kúnda̱a̱ va̱ꞌa ini ún yu kúu ña náa ndi̱ xa̱ꞌa̱. Ta xa̱ꞌa̱ ñayóꞌo xáku ndáꞌví i̱ no̱o̱ ún ña xíꞌin ña káꞌno ini ún koni̱ so̱ꞌo ún to̱ꞌon ña ndato̱ꞌon i̱ xíꞌin ún vitin.
Ta̱Pablo ndáto̱ꞌon ra xa̱ꞌa̱ ña ndasaá xi̱taku̱ ra
ki̱vi̱ siꞌna o̱n ta̱ꞌán nakutáꞌan ra xíꞌin Jesucristo
Ta ni̱ka̱ꞌa̱n ta̱Pablo, káchí ra saá:
―Ndiꞌi najudío náꞌno kúnda̱a̱ va̱ꞌa ini na ndasaá xi̱taku̱ i̱ ki̱vi̱ xi̱kuu i̱ ta̱loꞌo, chi nda̱ ki̱vi̱ ka̱ku i̱ xi̱taku̱ i̱ xíꞌin najudío nañoo i̱, ta ni̱xa̱ꞌa̱n i̱ ni̱xi̱yo i̱ xa̱ꞌno i̱ ñoo Jerusalén. Ta najudío yóꞌo kúnda̱a̱ káxín ini na ndí yi̱ꞌi̱ xi̱kuu i̱ ñii ta̱fariseo, ta xi̱kuu i̱ ta̱a ta̱ xi̱ndiko̱n ndinoꞌo ní yichi̱ nafariseo, vará yichi̱ yóꞌo kúu ña yo̱ꞌvi̱ ní ka̱ no̱o̱ ndiꞌi yichi̱ najudío. Ta tá kóni ví najudío yóꞌo, ta kivi ndakuii̱n na kasa nda̱a̱ na ndí ndixa xi̱taku̱ i̱ saá. Ta vitin nayóꞌo chíkaa̱ na kua̱chi sa̱ta̱ i̱ chi ndáti i̱ ta ndáa ini i̱ ndí Ndios ndixa kasa ndivi ra ñava̱ꞌa ña ki̱ndo̱o ra xíꞌin naxi̱i̱ síkuá ndi̱ xi̱na̱ꞌá. Ta̱nda̱ kui̱ya̱ xi̱na̱ꞌá ta̱nda̱ vitin na u̱xu̱ o̱vi̱ tiꞌvi ni̱vi na kúu sa̱ꞌya ñani síkuá ta̱xi̱i̱ síkuá ndi̱ ta̱Israel, ndiví ñoó kísa chiño na no̱o̱ Ndios, ta ndáti na ta ndáa ini na ndí kasa ndivi Ndios ñava̱ꞌa yóꞌo ña ki̱ndo̱o ra xíꞌin naxi̱i̱ síkuá na. Tata ta̱rey Agripa, vitin najudío yóꞌo chíkaa̱ na kua̱chi sa̱ta̱ i̱ chi ñii káchí xíꞌin nayóꞌo, yi̱ꞌi̱ ndáti i̱ ta ndáa ini i̱ ndí Ndios ndixa kasa ndivi ra ña ki̱ndo̱o ra xíꞌin ni̱vi. Ta ndóꞌó, ndiꞌi ni̱vi na nákutáꞌan yóꞌo, ¿nda̱chun xáni si̱ni̱ ndó ndí Ndios o̱n vása kómí ra ndee̱ ña sanataku̱ ra ni̱vi na ni̱xiꞌi̱? ―káchí ta̱Pablo xíꞌin ta̱rey Agripa ta xíꞌin na nátaꞌan xíꞌin ta̱rey yóꞌo.
Ta̱Pablo ndáto̱ꞌon ra ndí kui̱ya̱ ni̱yaꞌa xi̱kuu ra
ta̱ xi̱ndiko̱n sa̱xo̱ꞌvi̱ ní ni̱vi na kándixa ta̱Jesús
Ta saá káꞌa̱n ka̱ ta̱Pablo xa̱ꞌa̱ mi̱i ra, káchí ra saá:
―Kui̱ya̱ ni̱yaꞌa, xa̱ni si̱ni̱ i̱ ndí yichi̱ ta̱Jesús ta̱ñoo Nazaret kúu ña yichi̱ vatá, ña̱kán chi̱kaa̱ ní i̱ ndee̱ ña sandiꞌi i̱ xa̱ꞌa̱ ni̱vi na ndíko̱n yichi̱ yóꞌo. 10 Ta saá xíꞌin nda̱yí ña ta̱xi nasu̱tu̱ náꞌno ndaꞌa̱ i̱, ni̱tiin i̱ kua̱ꞌa̱ ní ni̱vi na ndíko̱n yichi̱ ta̱Jesús na táku̱ ñoo Jerusalén ta ta̱an i̱ nayóꞌo ini veꞌe ka̱a. Ta ni̱xi̱yo yuꞌú i̱ xíꞌin ni̱vi na xa̱ꞌni sava ni̱vi yóꞌo. 11 Ta ni̱ki̱ꞌvi i̱ ini kua̱ꞌa̱ ní veꞌe ño̱ꞌo sinagoga ña nandukú i̱ ni̱vi na ndíko̱n yichi̱ ta̱Jesús, ta sa̱xo̱ꞌvi̱ ní i̱ na, ña kóni i̱ ndí ka̱ꞌa̱n na to̱ꞌon ndiva̱ꞌa xa̱ꞌa̱ ta̱Jesús ta sandakoo na ña kándixa na ra. Ta ni̱saa̱ ní ini i̱ xi̱ni i̱ ndiꞌi ni̱vi na ndíko̱n yichi̱ ta̱Jesús, ña̱kán xi̱xa̱ꞌa̱n i̱ kua̱ꞌa̱ ñoo xíyo nándukú i̱ na xa̱ꞌa̱ ña saxo̱ꞌvi̱ i̱ na.
Ta̱Pablo ndáto̱ꞌon ra ndasaá na̱kutáꞌan ra xíꞌin ta̱Jesús
ta ka̱ndixa ñaꞌá ra
(Hch. 9:1-19; 22:6-16)
12 ’Ta saá ñii ki̱vi̱ kua̱ꞌa̱n i̱ nda̱ ñoo Damasco, ta níꞌi i̱ tutu ña ta̱xi nasu̱tu̱ náꞌno ndaꞌa̱ i̱, ña ta̱xi na nda̱yí ndaꞌa̱ i̱ tiin i̱ ndiꞌi ni̱vi na ndíko̱n yichi̱ ta̱Jesús na kúu na táku̱ ñoo Damasco. 13 Ta saá tá xa tónda̱a ma̱ꞌñó ndiví kúu ña, ta xi̱ni i̱ ñii ñoꞌo̱ yéꞌe ña ki̱xi nda̱ ñoyívi ni̱no, ta yéꞌe táꞌyá ní ña, ta ndeé ka̱ yéꞌe ña no̱o̱ ño̱ꞌo káꞌno ña yéꞌe ndiví, ni̱yeꞌe ña no̱o̱ i̱ ta no̱o̱ nata̱a na kua̱ꞌa̱n xíꞌin i̱. 14 Ta saá ndi̱va ndiꞌi ndi̱, ta na̱ko̱yo ndi̱ nda̱ no̱o̱ ñoꞌo̱. Ta xi̱ni̱ so̱ꞌo i̱ ñii to̱ꞌon ña kúu to̱ꞌon hebreo, ta ka̱chí ña saá xíꞌin i̱: “Saulo, Saulo, ¿nda̱chun ndíko̱n ún sáxo̱ꞌvi̱ ún yi̱ꞌi̱? Chi xíꞌin ña kísa toon ún no̱o̱ i̱, kuiti sátakuéꞌe̱ xíꞌin mi̱i ún”, ka̱chí to̱ꞌon xíꞌin i̱.”* 15 Ta saá nda̱kuii̱n i̱, ni̱ka̱ꞌa̱n i̱: “¿Yu kúu yóꞌó, Tata?”, ka̱chí i̱ xíꞌin ra. Ta nda̱kuii̱n ra, ka̱chí ra saá: “Yi̱ꞌi̱ kúu i̱ Jesús, ta̱a ta̱ ndíko̱n ún sáxo̱ꞌvi̱ ún. 16 Ta vitin nakundichi ún, saá chi xa̱ꞌa̱ ña sakuiso i̱ chiño káꞌno sa̱ta̱ ún kúu ña ni̱ti̱vi i̱ no̱o̱ ún. Yi̱ꞌi̱ na̱ka̱xin i̱ yóꞌó kuu ún ñii ta̱a ta̱ kasa chiño no̱o̱ i̱, ta kuu ún ta̱a ta̱ ndakuii̱n xa̱ꞌa̱ i̱. Xíni̱ ñóꞌó ndato̱ꞌon ún xíꞌin ni̱vi xa̱ꞌa̱ ña xi̱ni ún ki̱vi̱ vitin, ta xíni̱ ñóꞌó ndato̱ꞌon ún xíꞌin na xa̱ꞌa̱ ña sanáꞌa i̱ yóꞌó ki̱vi̱ ña va̱xi. 17 Ta yi̱ꞌi̱ ndixa saka̱ku i̱ yóꞌó no̱o̱ najudío nañoo mi̱i ún, ta ndixa saka̱ku i̱ yóꞌó no̱o̱ ni̱vi na o̱n vása kúu najudío, chi vitin tíꞌví i̱ yóꞌó ko̱ꞌo̱n ún ndato̱ꞌon ún xíꞌin ni̱vi na o̱n vása kúu najudío. 18 Saá chi kóni i̱ ña chindeé ún ni̱vi yóꞌo ña kunda̱a̱ káxín ini na yu kúu ñanda̱a̱, xa̱ꞌa̱ ña sandakoo na yichi̱ o̱n váꞌa ña naa ní ndíko̱n na, ta kundiko̱n na yichi̱ va̱ꞌa no̱o̱ yóo ñoꞌo̱ yéꞌe ndinoꞌo. Ta saá o̱n taxi ka̱ na nda̱yí ndaꞌa̱ ñaníma̱ ndiva̱ꞌa káꞌno Satanás kaꞌnda chiño ña no̱o̱ na, ta taxi xíꞌin mi̱i na ndaꞌa̱ Ndios ña kaꞌnda chiño ra no̱o̱ na. Ta xa̱ꞌa̱ ña kandixa na yi̱ꞌi̱, Ndios kasa káꞌno ini ra xa̱ꞌa̱ kua̱chi na, ta saá ndixa nakiꞌin na ndiꞌi ñava̱ꞌa ña taxi Ndios ndaꞌa̱ ni̱vi na kúu sa̱ꞌya ra”, ka̱chí ta̱Jesús xíꞌin i̱.
To̱ꞌon yóꞌo káꞌa̱n ña ndí ta̱Pablo ki̱sa ndivi ra
ña xa̱ꞌnda chiño ta̱Jesús ki̱vi̱ ni̱ti̱vi ra no̱o̱ ra
19 Ta ta̱Pablo nda̱to̱ꞌon ka̱ ra, káchí ra saá xíꞌin ta̱rey Agripa:
―Ta saá yi̱ꞌi̱, tata rey Agripa, nda̱ loꞌo o̱n vása ní‑kisa sóꞌó i̱ no̱o̱ ña xa̱ꞌnda chiño ta̱Jesús ki̱vi̱ ni̱ti̱vi ra no̱o̱ i̱. 20 Nda̱ víka̱, siꞌna ki̱xáꞌá i̱ ni̱ka̱ꞌa̱n ndoso i̱ no̱o̱ ni̱vi nañoo Damasco to̱ꞌon xa̱ꞌa̱ ta̱Jesús. Ta saá ni̱xa̱ꞌa̱n i̱ ñoo Jerusalén xíꞌin kua̱ꞌa̱ ní ka̱ ñoo ña ndáꞌvi ndaa estado Judea ña ndato̱ꞌon i̱ xa̱ꞌa̱ ta̱Jesús. Ta saá ni̱xa̱ꞌa̱n i̱ kua̱ꞌa̱ ní ñoo no̱o̱ táku̱ ni̱vi na o̱n vása kúu najudío ña ndato̱ꞌon i̱ xíꞌin na. Ta ñii ñii ñoo no̱o̱ ni̱xa̱ꞌa̱n i̱, nda̱to̱ꞌon i̱ xíꞌin ni̱vi xa̱ꞌa̱ ña xíni̱ ñóꞌó nandikó ini na, ta sandakoo na yichi̱ o̱n váꞌa, ta ki̱ꞌvi na yichi̱ Ndios. Ta saá xíni̱ ñóꞌó keꞌé na ñava̱ꞌa ña sanáꞌa ndí ndixa xa na̱ndikó ini na ta ndíko̱n na yichi̱ Ndios. 21 To̱ꞌon yóꞌo kúu ña ni̱ka̱ꞌa̱n ndoso i̱ no̱o̱ ndiꞌi ni̱vi, ta xa̱ꞌa̱ ñayóꞌo sava najudío ti̱in na yi̱ꞌi̱ ki̱vi̱ ni̱xi̱yo i̱ ke̱ꞌe yéꞌé veꞌe ño̱ꞌo káꞌno ñoo Jerusalén, ta ndu̱kú na kaꞌni na yi̱ꞌi̱. 22 Ta Ndios ndixa chi̱ndeé ra yi̱ꞌi̱, ta saá nda̱ ki̱vi̱ vitin táku̱ ka̱ i̱, ta káꞌa̱n ndoso i̱ to̱ꞌon va̱ꞌa xa̱ꞌa̱ ta̱Jesús no̱o̱ ndiꞌi ni̱vi. Án nakuíká kúu na, án nandáꞌví kúu na, ta kuiti káꞌa̱n i̱ xíꞌin na to̱ꞌon va̱ꞌa ña ñii yóo yuꞌú xíꞌin to̱ꞌon Ndios ña ni̱taa ta̱Moisés xíꞌin inka̱ naprofeta kui̱ya̱ xi̱na̱ꞌá. 23 To̱ꞌon ña ni̱taa nayóꞌo káchí ña ndí Cristo ta̱ kúu ta̱a ta̱ tiꞌví Ndios saka̱ku ra ni̱vi, ta̱yóꞌo xíni̱ ñóꞌó xo̱ꞌvi̱ ra, ta kivi̱ ra. Ta saá kuu ra ta̱no̱ó nataku̱ no̱o̱ ndiꞌi ni̱vi na ni̱xiꞌi̱. Nda̱tán yóo ñoꞌo̱ yéꞌe no̱o̱ ni̱vi na kúu najudío ta no̱o̱ ni̱vi na o̱n vása kúu najudío, saá koo Cristo, káchí to̱ꞌon Ndios ña ni̱taa na xi̱na̱ꞌá ―káchí ta̱Pablo xíꞌin ta̱rey Agripa ta xíꞌin ni̱vi na nátaꞌan xíꞌin ra na nákutáꞌan yóꞌo.
To̱ꞌon yóꞌo káꞌa̱n ndasaá nda̱kuii̱n ta̱Agripa no̱o̱ to̱ꞌon ña nda̱to̱ꞌon ta̱Pablo xíꞌin ra
24 Ta saá nda̱kuii̱n ta̱Festo, xíꞌin ndiꞌi ndee̱ ra ni̱ka̱ꞌa̱n ra xíꞌin ta̱Pablo, káchí ra saá:
―Tata Pablo, ¡ta̱a ta̱ sána kúu yóꞌó! Ndixa xa̱ꞌa̱ ña kua̱ꞌa̱ ní ka̱ꞌvi ún, ñayóꞌo sásána ña si̱ni̱ ún vitin ―káchí ta̱Festo xíꞌin ta̱Pablo.
25 Ta nda̱kuii̱n ta̱Pablo, káchí ra saá:
―Tata Festo, ta̱a ta̱ kánóo síkón ní ñato̱ꞌó no̱o̱ yó kúu ún, ta ndákuii̱n i̱ xa̱ꞌa̱ i̱ ndí o̱n si̱ví ta̱a ta̱ sána kúu i̱. Ñanda̱a̱ va kúu to̱ꞌon ña káꞌa̱n i̱ xíꞌin ndó. 26 Ta ta̱rey Agripa xíni̱ va̱ꞌa ra xa̱ꞌa̱ ndiꞌi ña nda̱to̱ꞌon i̱ xíꞌin ndó. Saá chi o̱n si̱ví ña yóo seꞌé kúu ndiꞌi ña ni̱ndoꞌo ta̱Jesús. Ta xa̱ꞌa̱ ña kúnda̱a̱ va̱ꞌa ini ra xa̱ꞌa̱ ta̱Jesús, káꞌa̱n i̱ no̱o̱ ta̱rey Agripa yóꞌo xíꞌin ña ndinoꞌo ní ini i̱ ―káchí ta̱Pablo xíꞌin ta̱Festo.
27 Ta saá ni̱nda̱ka̱ to̱ꞌon ta̱Pablo ta̱rey Agripa, káchí ra xíꞌin ra:
―Tata rey Agripa, ¿án kándixa ún to̱ꞌon ña ni̱taa naprofeta kui̱ya̱ xi̱na̱ꞌá? Ndixa xíni̱ i̱ ndí kándixa ún to̱ꞌon ña ni̱taa na ―káchí ta̱Pablo xíꞌin ta̱rey Agripa.
28 Ta nda̱kuii̱n ta̱Agripa, káchí ra saá xíꞌin ta̱Pablo:
―¿Án xáni si̱ni̱ ún ndí xíꞌin loꞌo to̱ꞌon ña nda̱to̱ꞌon ún xíꞌin i̱ kúchiño ún sanoo ún ini i̱ ña ki̱ꞌvi i̱ yichi̱ ta̱Jesús? ―káchí ra xíꞌin ta̱Pablo.
29 Ta nda̱kuii̱n ta̱Pablo, káchí ra saá:
―Án xíꞌin loꞌo to̱ꞌon án xíꞌin kua̱ꞌa̱ ní to̱ꞌon ña ndato̱ꞌon i̱ xíꞌin ún, ndúkú i̱ no̱o̱ Ndios ndí yóꞌó, tata, xíꞌin ndiꞌi ni̱vi na na̱kutáꞌan yóꞌo, nduu ndó ni̱vi na kándixa ta̱Jesús ñii ki̱ꞌva nda̱tán yi̱ꞌi̱ kúu i̱ ta̱a ta̱ kándixa ta̱Jesús. Ta ndixa o̱n xi̱in i̱ ña kuu ndó ni̱vi na nóꞌni xíꞌin cadena, nda̱tán nóꞌni yi̱ꞌi̱ ―káchí ta̱Pablo xíꞌin na.
30 Ta saá ta̱rey Agripa, xíꞌin ñáki̱ꞌva̱ ra ñáBerenice, xíꞌin ta̱gobernador Festo, ta xíꞌin inka̱ ni̱vi na na̱kutáꞌan yóꞌo, na̱kuita ndiꞌi na, ta ke̱e na no̱o̱ xi̱ndo̱o na, 31 ta kua̱ꞌa̱n na no̱o̱ kúchiño na ka̱ꞌa̱n na xíꞌin táꞌan na. Ta no̱o̱ kua̱ꞌa̱n na yóꞌo, ni̱ka̱ꞌa̱n táꞌan na, káchí na saá:
―Ta̱Pablo yóꞌo o̱n vása ní‑kiꞌvi ra kua̱chi ndeé xa̱ꞌa̱ ña taxi kivi̱ ra, ni xa̱ꞌa̱ ña xo̱ꞌvi̱ ra ini veꞌe ka̱a ―káchí na, káꞌa̱n na xíꞌin táꞌan na.
32 Ta saá ni̱ka̱ꞌa̱n ta̱rey Agripa xíꞌin ta̱gobernador Festo, káchí ra:
―Tá o̱n vása ní‑ndukú ta̱yóꞌo ko̱ꞌo̱n ra no̱o̱ ta̱rey César ña kasa nani ra xa̱ꞌa̱ kua̱chi ra, níkúu, ta kuchiño saña yó ra ko̱ꞌo̱n ndíka̱ ra vitin ―káchí ta̱rey Agripa xíꞌin ta̱Festo.
* 26:14 Ta̱Jesús kóni kachí ra ndí ta̱Saulo kéꞌé ra nda̱tán kéꞌé ñii tísi̱ndi̱ki̱ tí toon ini, ta káxáꞌá rí mi̱i no̱o̱ si̱i̱n ka̱a ña nákaa̱ no̱o̱ ya̱ta̱ kísa chiño rí, ta saá sátakuéꞌe̱ xíꞌin mi̱i rí.